05 09 02 Geotexnika-Yo‘llar-yo‘llarni-raqamlashtirish-va-yo‘l-harakati-xavfsizligi.-Yo‘l-telematikasi-yo‘nalishlari-bo‘yicha

05.09.02 - «Geotexnika» (Yo‘llar, yo‘llarni raqamlashtirish va yo‘l harakati
xavfsizligi. Yo‘l telematikasi yo‘nalishlari bo‘yicha)
YO‘LLAR:
Avtomobil yo ‘llarini loyihalash.
Avtomobil yoTlari haqida tushuncha. Avtomobil yo‘Harming mamlakat
iqtisodiyotini o‘sishidagi ahamiyati. Avtomobil yoTlari tarmogTning hozirgi kundagi
holati va rivojlanishi. “Avtomobil yoTlari” to‘g‘risidagi
qonun. Avtomobil
yoTlarinini loyihalashda tabiiy iqlim sharoitlarini o‘ziga xos xususiyatlarini hisobga
olish. Avtomobil yoTlarini tasniflanishi. Avtomobil yoTlarining asosiy elementlari.
Avtomobillaming yoTdagi harakatlanishi. YoTlardagi hisobiy ko‘rinish masofasi.
Transport oqimlarining harakatlanish qonuniyatlari. YoTning o‘tkazish qobiliyati.
Avtomobil yoTlarining rejasi, bo‘ylama va ko‘ndalang kesimlarini loyihalash. YoT
poyini suv-issiqlik tartibi. Yo‘1 iqlim mintaqalari. Relefhi murakkablik darajasi va uni
yo‘1 o‘q chizig‘i o‘tkazishga ta’siri. Trassa yo‘nalishini tanlashning asosiy qoidalari.
YoTdan suvni chetlatish tizimi. Kichik ko‘priklar va quvurlaming gidravlik hisobi.
Avtomobil yo‘llarini arxitekturaviy landshaftli loyihalash. YoT o‘q chizig‘ini
loyihalashda harakat qulayligi va xavfsizligiga qo‘yiladigan talablar. Avtomobil
yoTlarining kesishishi va tutashuvi. Avtomobil yoTlarining har xil satxda
kesishuvlarini loyihalash. Yo‘1 poyi va yo‘1 to‘shamalarini loyihalash. Nobikir yo‘1
to‘shamalarini hisoblash. Bikir yo‘1 to‘shamalari va asoslarini hisoblash. Yo‘1
to‘shamasi konstruksiyasini loyihalashda avtomobil orqa o‘qiga tushadigan me’yoriy
yuklamalarni hisobga olish. Murakkab sharoitlarda: jarli joylarda, karst jarayonli
yerlarda, tog‘li joylarda, ko‘chkili va to‘kilmali yerlarda, qurg‘oqchil hududlarda,
sho‘rxok yerlarda va qum sahrolarida yo‘llami loyihalash. Avtomagistrallami
loyihalash. Ko‘prikli o‘tish
joylarini loyihalash. Ko‘prikli o‘tish joylarini
loyihalashda gidrologik hisoblashlar. Avtomobil yo‘llarini loyihalashni tashkil etish.
Avtomobil yo‘llarini ta’mirlash va rekonstruksiya qilish loyihalari. Avtomobil
yoTlarini loyihalash va rekonstruksiya qilishdagi qidiruv ishlari. Avtomobil yoTlarini
avtomatlashgan loyihalash. Avtomobil yoTlarini loyihalashda zamonaviy
informatsion texnologiyalami qoTlash. Avtomobil yoTlari va undagi inshootlami
loyihalash jarayonlarini avtomatlashtirish asoslari. CREDO kompleks dasturi.
Joyning raqamli modeli turlari va ulami tuzish. Avtomobil yo‘li rejasini, bo‘ylama
kesimini, ko‘ndalang kesimini va yo‘1 to‘shamasini loyihalash jarayonlarini
avtomatlashtirish. Avtomobil yoTlarini avtomatlashgan loyihalashda loyiha
yechimlarini baholash. YoTlami landshaft bilan uyg‘unlashgan holda loyihalash.
Avtomobil уо‘llarini qurish.
Avtomobil yoTlari qurilishini mamlakatning iqtisodiyotini o‘sishidagi
ahamiyati. YoT poyini qurish. YoT poyi tuzilmasi. YoT poyini qurish uchun
gruntlarga boTgan talablar va yo‘1 poyi gruntlari xususiyatini yaxshilash usullari.
YoT poyini qurish texnologiyasi. YoT poyinining suv-issiqlik tartibini boshqarish
usullari. YoT poyini ko‘tarma va o‘ymada qurishning usullari. YoT poyini qurishda
goesintetik va boshqa innovatsion materiallardan foydalanish. Murakkab tabiiy-iqlim
sharoitlarda: tog‘li sharoitlarda, sho‘rxok gruntlardan, ko‘chuvchi qumli hududlarda,
sun’iy sug‘oriladigan tumanlarda yo‘l poyini qurish texnologik jarayonlari va
qo‘llaniladigan mashina-mexanizmlar turlari. Yo‘l poyini qurish ishlami tashkil
qilish. Yo‘l poyini qurish ishlarini tashkil qilish usullari. Yo‘l poyini qurishda ishlar
sifatini nazorat qilish va ishlami qabul qilish. Yo‘l to‘shamalari asosini qurish.
Mineral bog‘lovchilar bilan mustahkamlangan, organik va noorganik bog‘lovchilar
bilan ishlov berilgan gruntlardan, chaqiq toshli, qum-shag‘alli materiallardan tashkil
topgan asos qatlamlarini qurish. Yo‘l to‘shamalari qatlamlarini zichlash
texnologiyasi. Asfaltbeton va sementbeton qoplamalarini qurish. Asfaltbeton
qoplamali yo‘l to‘shamalari konstruksiyalari. Asfaltbeton qoplamalarini qurishning
texnologik xaritasi. Qoplama ustki yuzasiga ishlov berish texnologiyasida himoya va
yemirilish qatlamlarini qurish. Yo‘l qoplamalariga ustki yuza ishlov berishning
innovatsion texnologiy alari. Qoplama sirtiga sinxron usulda ishlov berish
texnologiyasi. Mikrosyurfeysing/slarri sil texnologiyasi. Asfaltbeton qoplamalarini
qurishda texnik nazorat va ishlami qabul qilish. Sementbeton qoplamali yo‘l
to‘shamalari konstruksiyalari. Issiq va quruq iqlim sharoitida sementbeton asosini va
qoplamasini qurishning o‘ziga xos xususiyatlari. Yaxlit sementbeton qoplamalarini
qurish texnologik jarayonlari. Sementbeton qoplamasini qurish texnologik xaritasi.
Sementbeton qoplamalarini qurishda sifat nazorati. Yo‘l qurilish ishlarini tashkil
qilishning zamonaviy usullari. Avtomobil yo‘llarini qurishni tashkil qilish loyihasi.
Avtomobil yo‘llarini qurilish ishlarini ishlab chiqarish loyihasi va uning tarkibi.
Ishlab chiqarish jarayonlarini tarmoqli va soatbay grafiklarini tuzish. Avtomobil yo‘li
qurilishining kalendar grafigini tuzish. Yo‘l qurilish materiallarining tarkibi, tuzilishi
va asosiy xossalari. Yo‘l qurilish materiallarining sifatini baholash va nazorat qilish.
Tog‘ jinslarining kelib chiqishi bo‘yicha turlari va ulardan olinadigan tabiiy va sun’iy
tosh materiallari. Qurilish qorishmalari. Organik bogdovchi materiallar. Bitumli yo‘l
emulsiyalari. Mastika va germetiklar. Asfaltbeton. Asfaltbeton tarkibini
tanlash.Asfaltbeton tayyorlash uchun materiallar va ularga bo‘lgan talablar.
Asfaltbeton qorishmalarini tayyorlash texnologik jarayonlari. Asfaltbetonning
regeneratsiyasi.
Polimer
materiallar.
Asfaltbeton
uchun
polimer-bitum
bog‘lovchilaming xususiyatlari. Modifikatsiyalangan asfaltbeton. Chaqiqtoshmastikali asfaltbetonning asosiy xususiyatlari va ulami qodlash. Rangli
asfaltbetonlaming xususiyatlari va ulami qo‘llash. sementbetonning tarkibini tanlash.
Yo‘l qurilishining zamonaviy ishlab chiqarish korxonalari. Zamonaviy tosh
maydalash zavodlari. Asfaltbeton uchun mineral kukuni ishlab chiqish. Butum va
bitum emulsiyasi bazalari. Butum emulsiyasini ishlab chiqishning zamonaviy
texnologiyasi. Zamonaviy asfaltbeton zavodlari. Polimer-bitum bogdovchilarini
tayyorlashning o‘ziga xos xususiyatlari. Eski asfaltbetonni asfaltbeton zavodida qayta
ishlash. Zamonaviy sementbeton qorishmalarini ishlab chiqarish zavodlari.
Temirbeton mahsulotlarini va konstruksiyalarini tayyorlashning zamonaviy zavodlari.
Avtomobil yo‘llarini qurishda sifat nazorati, xavfsizlik texnikasi, mehnat va atrof
muhit muxofazasi.
Avtomobilyo‘llarini ekspluatatsiya qilish.
Avtomobil yoTlari ekspluatatsiyasining nazariy asoslari. «Haydovchi avtomobil - yo‘1 - transport oqimi - muhit» kompleksining o‘zaro ta’sir modeli.
Yo‘1 tarmog‘ining texnik va foydalanuv holatlari. Avtomobil yo‘lining texnik va
foydalanuv holatining ko‘rsatkichlari. Avtomobilning yo‘1 bilan o‘zaro ta’siri. Yo‘1
qoplamasining holati va avtomobillar harakat sharoiti. Yo‘1 qoplamasining
ravonligi va g‘adir budirligi. Avtomobil g‘ildiragining nam va ho‘l qoplama bilan
o‘zaro ta’siri va unda g‘adir budirlikning o‘mi. Tabiiy-iqlim omillarining yo‘1
holatiga va avtomobil harakat sharoitiga ta’siri. Yo‘1 tuzilmasiga tabiiy-iqlim
omillarining ta’siri. Yo‘1 poyining namlik-issiqlik rejimi, namlik-issiqlik rejimini
boshqarishda yo‘1 konstruksiyasining ta’siri. Avtomobil yo‘lining deformatsiyasi
va buzilishlari. Avtomobil yo‘llaridagi deformatsiya va buzilishlami sodir boTish
sabablari. G‘ildirak izini paydo bo‘lish sharoiti va uning avtomobillar harakatiga
ta’siri. Qoplamaning yemirilishini aniqlash. Avtomobil yo‘llarining transportekspluatatsion ko‘rsatkichlari tizimi. Avtomobil yo‘Harming transportekspluatatsion sifatlarini o‘zgarish qonuniyatlari va baholash uslublari. Yo‘lning
transport-ekspluatatsion ko‘rsatkichlariga bo‘lgan talablar. Harakat tezligini
o‘lchash va baholash. Hisobiy tezlikni ta’minlanganlik koeffitsenti bo‘yicha yo‘1
holatini kompleks baholash. Havo-iqlim omillarining harakat tezligiga ta’siri.
Yo‘lning o‘tkazuvchanlik qobiliyatini va yuklanganlik darajasini baholash. Yo‘lga
oid tumanlashtirish. O‘zbekiston Respublikasi hududini harakat sharoiti bo‘yicha
tumanlashtirish. Yo‘lning holatini kompleks baholash usullari. Yo‘1 to‘shamasi
mustaxkamligini, qoplama ravonligini va tishlashish sifatini aniqlash va baholash.
Qoplama g‘adir-budirligini baholash. Yo‘1 to‘shamasi va qoplamasini xizmat
qilishida ta’mirlashlar oraliq davrini va yo‘llarni xizmat qilish muddatlarini
ta’minlash. Avtomobil yo‘llarida muzlashdan yo‘1 qoplamasining ko‘tarilib qolishi
(puchina)ni bartaraf qilish. Yo‘llami holati va sifatini ulaming iste’mol xususiyati
bo‘yicha kompleks baholash uslubi. Qoplama va asos qatlamlarining strukturasini
buzilishi va qoldiq deformatsiyalarini aniqlash, yoriqlar va o‘yiqlaming yuzaga
kelish sabablarini tahlil qilish. Transport oqimi holatini prognozlash. Murakkab
sharoitdagi: tog‘li hududdagi, quruq-issiq iqlim sharoitidagi, sug‘oriladigan
hududlardagi va qumli choTlardagi yo‘llami ekspluatatsiya qilish. Avtomobil
yo‘llarini saqlash va ta’mirlash. Avtomobil yoTlarini saqlash va ta’mirlash
bo‘yicha tadbirlar tizimini rejalashtirish. YoT holatini baholash ko‘rsatkichlariga
asoslangan holda yo‘1 ishlarini rejalash. Avtomobil yoTlari yo‘1 poyi, yo‘1
to‘shamasi va qoplamasini saqlashning zamonaviy texnologiyalari. YoTlami qishgi
davrda saqlashning ilg‘or texnologiyalari. Qishgi sirpanchiqlikka qarshi kurashning
ilg‘or texnologiyalari va ishlatiladigan materiallaming xususiyatlari. Avtomobil
yoTlarini ta’mirlashning ilg‘or texnologiyalari. YoT poyini va suv qochirish
tizimini mukammal ta’mirlashning zamonaviy texnologiyalari. YoT to‘shamasini
ko‘chaytirish va kengaytirishning zamonaviy texnologiyalari. Avtomobil yoTlarini
ta’mirlash va saqlash ishlarini tashkil qilishning zamonaviy usullari. Avtomobil
yo‘llarini ta’mirlash va saqlash strategiyasini tanlash. Yo‘llami saqlanganligini
ta’minlash uchun o‘qqa tushadigan yuk bo‘yicha transport vositalari harakatini
cheklash. Yo‘l ma’lumotlari banki va yo‘llar holatini boshqarish, umumiy
foydalanishdagi avtomobil yo‘llari bo‘yicha og‘ir yukli avtotransport vositalarining
harakatidan zararlami hisoblash. Avtomobil yo‘llarini ko‘kalamzorlashtirish va
obodonlashtirishning zamonaviy texnologiyalari. Avtomobil yo‘llarini muhandislik
jihozlash. Avtomobil yo‘llarini arxitektura-landshaft ko‘klamzorlashtirish usullari.
Avtomobil yo‘llari arxitekturasi. Yo‘l harakatiga xizmat ko‘rsatish komplekslari.
Avtomobil yo‘llarini ekspluatatsiya qilish va boshqarishni tashkil qilish.
O‘zbekiston Respublikasi avtomobil yo‘llarini boshqarish va uning tuzilmasi.
YoMlami ekspluatatsiya qilish korxonalari va ishlab chiqarish bazalarining asosiy
vazifalari. Avtomobil yo‘llarini ekspluatatsiya qilish yo‘nalishida mamlakatimizda
olib borilgan ilmiy tadqiqotlar. Avtomobil yo‘llarini ekspluatatsiya qilishda ishlar
sifatini baholash va atrof-muhit muxofazasi.
Avtomobilyo‘llarini rekonstruksiya qilish.
Avtomobil yo‘llarini rekonstruksiya qilishning nazariy asoslari. Avtomobil
yo‘llarini rekonstruksiya qilishdagi ilmiy-texnik muammolar. Harakat jadalligini
o‘sib borishi bilan harakat sharotining o‘zgarishi. Avtomobil yo‘llarini rekonstruksiya
qilishda xavfli yo‘l bo‘laklarini bartaraf qilish. Avtomobil yo‘llarini diagnostika
qilish natijalarini tahlil qilish. Yo‘l poyini rekonstruksiya qilishning ilg‘or
texnologiyalari. Yo‘l poyi namlik-issiqlik rejimi bilan ko‘pchish yuzaga kelishi
orasidagi bog‘liqlik. Yo‘l poyini rekonstruksiya qilishning innovatsion
texnologiyalari. Yo‘l poyini ko‘tarish, yo‘l bo‘ylama kesimni to‘g‘rilash va yo‘l yon
bag‘ri ustivorligini oshirish. Yo‘llami rekonstruksiya qilishda yo‘l poyini
kengaytirish. Yo‘l to‘shamasini rekonstruksiya qilishning ilg‘or texnologiyalari. Yo‘l
to‘shamalarini rekonstruksiya qilishning nazariy asoslari. Eski yo‘l to‘shamasi
qatlamlarini buzish usullari va ularning materiallarini takroriy ishlatish. Yo‘l
to‘shamasi va qoplamasini regeneratsiya qilish. Yo‘llami rekonstruksiya qilishda
yo‘l to‘shamasini kengaytirish va yo‘l yoqasini mustahkamlash. Mavjud yo‘l
to‘shamasini kuchaytirishning nazariy asoslari. Sementbeton qoplamali avtomobil
yo‘llarini rekonstruksiya qilishning nazariy asoslari.
Shaharyo‘llari va ko'chalari.
Shaharlami bosh rejaviy tuzilmasi va funksional mintaqalarga bo‘linishi.
Shahar ko‘cha-yo‘l tarmog‘ining asosiy rejaviy tuzilmalari. Shahar yo‘llari va
ko‘chalarining
funksional
vazifalari.
Shahar
ko‘cha-yo‘l
tarmog‘ining
o‘tkazuvchanlik qobiliyatini baholash. Shahar yo‘li va ko‘chasining ko‘ndalang
kesimi elementlari. Shaharlarda piyodalar harakatini tashkil etish. Avtomobillar turar
joylari va parkinglari infrastrukturasi. Shahar ko‘cha-yo‘l tarmog‘ining bir satxdagi
chorrahalarida harakatning o‘ziga xos xususiyatlari. Shahar yoTlari va ko‘chalari
chorrahalarini vertikal rejalashtirish. Transport bo‘g‘inlarini vertikal rejalashtirish.
Shahar yo‘llari va ko‘chalarining rejasini, ko‘ndalang va bo‘ylama kesimini
loyihalash. Shahar yo‘llari va ko‘chalarining bir va har xil satxdagi chorraxalarini
loyihalash. Shahar yo‘llari va ko‘chalarida suv qochirish tizimlari va sun’iy
inshootlami, muhandislik tarmoqlarini loyihalash. Shahar yoTlari va ko‘chalari yo‘l
poyi hamda yo‘l to‘shamasini qurishning ilg‘or texnologiyalari. Shahar yoTlari va
ko‘chalarini qurish ishlarini tashkil qilish. Shahar ko‘cha-yo‘l tarmogTni
ko‘kalamzorlashtirish. Shahar ko‘cha-yoT tarmog‘ini landshaft arxitekturasini
rejalashtirish. Shahar transport-o‘tish tugunlarini rejalashtirish. Shahar yoTlari va
ko‘chalarini ekspluatatsiya qilish. Shahar yo‘llari va ko‘chalarini jihozlash va
obodonlashtirish. Shahar yoTlari va ko‘chalarining holatini baholash va diagnostika
qilish natijalari asosida yoT-ta’mirlash ishlarini rejalashtirish. Shahar yo‘llari va
ko‘chalarining transport-ekspluatatsion sifatlarini prognozlash.
YOLLARNI
RAQAMLASHTIRISH
VA
YO‘L
HARAKATI
XAVFSIZLIGI:
Avtomobil yo‘llarida geoaxborot tizimlari (GAT). GAT funksional
imkoniyatlari, tuzilishi va tasnifi. GPS va Glonass tizimlari. GATda maTumotlami
yig‘ish va qayta ishlash. Axborot modeli. Yerni masofadan turib zondlash. GATning
dasturiy ta’minoti. Raqamli xaritalar, gistogramma va vizualizatsiya qilish haqida
tushunchalar. YoTlaming hayot sikli. YoTlaming hayot siklida geoaxborot
tizimlarining o‘rni. Fazoga oid ma’lumotlar modeli va manbalari. Kartografik
tasvirlar. GATda xaritalar bilan ishlash. Yo‘llami raqamlashtirish. Avtomobil
yoTlarida geoaxborot tizimlaridan foydalanish. Avtomobil yoTlarini qurish ishlarida
GPS texnologiyalaridan foydalanish. Avtomobil yoTlarini ekspluatatsiya qilishda
GPS texnologiyalaridan foydalanish. O‘zbekiston Respublikasi avtomobil
yoTlaridagi harakat xavfsizligi bo‘yicha holat, muammolar va ustivor vazifalar. Yo‘l
harakat xavfsizligini ta’minlash borasidagi davlat dasturlari va yoT xizmati
tashkilotlari. YoT harakatini tashkil etishning asosiy yo‘nalishlari va harakat
xavfsizligini baholash uslublari. YoT harakatini tashkil etishda «avtomobilhaydovchi-yo‘l-piyoda-muhit» tizimining o‘zaro bogTiqligi. YoT-transport hodisalari
(YTH)ning ta’rifi, turlari, miqdori va ulami tahlil qilishning asosiy vazifalari va
usullari. YTH vujudga kelishida avtomobil, haydovchi, yo‘1 sharoiti, transport oqimi
va iqlim sharoitining ta’siri. Yo‘l sharoiti ko‘rsatkichlarining harakat xavfsizligiga
ta’siri. Yo‘lning harakat uchun xavfli bo‘laklarini aniqlash va harakat xavfsizligini
baholash uslublari. Yo‘llardagi xavfli joylar va ulami bartaraf etish tamoyillari.
Avtomagistrallarda harakat xavfsizligi. Shahar ko‘chalarida yo‘l harakat xavfsizligi.
Yo‘l-transport hodisalarini kamaytirishga qaratilgan tadbirlar. YoT harakat
xavfsizligi samaradorligini texnik-iqtisodiy baholash. YoT harakatini boshqarishning
avtomatlashtirilgan tizimi. Avtomobil yoTlarini ekspluatatsiya qilishda harakat
xavfsizligini ta’minlash. YoTdagi sirpanchiqlikning va qoplama ravonligining
harakat xavsizligiga ta’siri. YoT harakatini tashkil etishning uslubiy asoslari va
amaliy tadbirlar. Chorrahalarda va rejadagi kichik egrilarda xavfsiz harakatni tartibga
solishning amaliy tadbirlari. Aholi yashash joylarida piyodalar harakatini tashkil
etish. YoT harakatini tashkil etishda yoT harakati xavfsizligi muhandislarining
vazifalari. Avtomobil yoTlarining ta’mirlanayotgan boTaklarida harakat xavfsizligini
ta’minlash.
YOT TELEMATIKASI:
O‘zbekiston Respublikasida transport telematikasi tizimini rivojlanish
bosqichlari va avtomobil yo‘llari sohasida telematikaning о‘mi. Yo‘l xo‘jaligida
telematika tizimlari. Yo‘l telematikasining uslublari va vositalari. Yo‘l telematikasi
va telemetriyasi. Yo‘l telematikasi tizimida qo‘llaniladigan texnologiyalar. Sun’iy
yo‘ldosh navigatsion tizimlaridan foydalanib ob’ektning joylashish o‘rnini hisoblash.
Yo‘l qurilish mashinalari va mexanizmlaridan foydalanishda telematika tizimlari.
Yo‘l mashinalari joylashgan o‘rnini avtomatik nazorat qilish texnologiyalari. Yo‘l
qurilish mashinalari va mexanizmlari telematik tizim nazoratida ishlash uchun
o‘matiladigan bort uskuna-dastur vositalari kompleksining tavsiflari. Bort
navigatsion aloqa jihozlari funksional tavsifi. Avtomobil yo‘llarini ekspluatatsiya
qilishda intelektual transport tizimlarini qo‘Hash. Avtomobil yo‘llarini saqlashda va
joriy ta’mirlashda telematika tizimlari. Avtomobil yo‘llarini saqlash bo‘yicha ishlarni
bajaradigan yo‘l ekspluatatsiyasi korxonalari dispetcherlarining asosiy vazifalarini
amalga oshirish. Avtomobil yo‘llarini saqlash va joriy ta’mirlash bo‘yicha ishlarni
bajaruvchilarga tezkor topshiriqni shakllantirish. Avtomobil yo‘llarini saqlashda
telemetriya tizimidan foydalanish. Yo‘l ishlarini avtomatik rejalashtirish. Yo‘llaming
chiziqli bo‘laklarida ishlarni avtomatik rejalashtirish. Yo‘l inshootlarida ishlarni
tezkor rejalashtirish. Avtomobil yo‘llarida torozi nazorat tizimini avtomatlashtirish.
Magistral yo‘llar va shaharlarda intelektual transport tizimlari. Mintaqa va shahar
darajasida intelektual transport tizimlarining asosiy vazifalari. Yo‘l harakatini
boshqarishda telematika tizimlari. Transport oqimlarini boshqarish tizimlarining
zamonaviy xususiyatlari. Yo‘l harakatini tashkil etish va harakat xavfsizligini, yo‘l
holatini nazorat qilishning axborot texnologik majmualarini ta’minlash. Yo‘l harakat
xavfsizligini oshirishda zamonaviy intellektual tizimlar. Yo‘l transport hodisalari
haqida o‘z vaqtidagi axborot olish. Yo‘l harakati qoidalariga amal qilishni nazorat
qilish. Ruxsat etilgan harakat tezligi oshganda ogohlantirish qurilmasi. Noqulay obhavo sharoitlarida to‘siqlami detektirlash. Avtomagistrallarda harakatni boshqarishda
intellektual transport tizimlarini qo‘llash. Avtomagistrallar va aholi yashaydigan
joylarda yo‘l harakatini boshqarishning intellektual tizimlari. Transport oqimini
boshqarishning intellektual tizimlari. Transport vositalarini to‘xtash joylarini tashkil
etishning intelektual transport tizimlari. Yo‘l holatini nazorat qilishni ta’minlovchi
intelektual transport tizimlari. Yo‘l sohasida innovatsion texnologiyalami qo‘llash.
Transport oqimiga ta’sir etuvchi axborot tizimlari. Yo‘l tonnellari axborot tizimlari.
“Aqlli yo‘l” tizimi. Yo‘l belgi chiziqlari uchun «aqlli» materiallar. Yo‘l
qoplamasidan quyosh batareyalari sifatida foydalanish.
Asosiy adabiyotlar
1. V.F.Babkov, O.V.Andreyev “Avtomobil yo‘llarini qidiruv va loyihalash” I-qism.
Toshkent - 2014 yil. 526 b.
2. V.F.Babkov, O.V.Andreyev “Avtomobil yo‘llarini qidiruv va loyihalash” II qism. Toshkent - 2015 yil. 493 b.
3. Xudayqulov R.M., Maxmudova D.A. Avtomobil yoTlari. Darslik. - Toshkent:
2019 yil. 234b.
4. I.S.Sodiqov, Q.H.Azizov, A.X. OToqov. Avtomobil yoTlarini obodonlashtirish
va jihozlash. T. TAYLQEI. XT “Rizayev M.X.”. 2019. 348 b.
5. Q.X.Azizov. Shahar yoTlarida harakat xavfsizligini tashkil etish. Darslik. Toshkent: TDTU. 2021 yil. 130 b.
6. Sh.A.Axmedov va boshqalar. Avtomobil yoTlari qurilishini tashkil qilish va
uning texnologiyasi asoslari. TAYI. “IQTISOD MOLIYA”. 2014. 300 b.
7. Sh.A.Axmedov. YoT xo‘jaligining ishlab chiqarish korxonalari va bazalari. T.:
TAYI, 2016. 115 b.
8. В.В.Ушаков, В.М.Олховикова. Строителство автомобилных дорог. М.
Кнорус. 2013.576 с.
9. А.П. Васильев. Эксплуатация автомобильных дорог. 1-часть и 2-часть.
М.Академия. 2010. 320 и 320 с.
10. A.X.OToqov. Avtomobil yoTlarini ta’mirlash va saqlash texnologiyalari. T.
TAYLQEI. XT “Rizaev M.X.”. 2019. 264 b.
11. A.X.OToqov. Avtomobil yoTlarini ko‘kalamzorlashtirish usullari. T.
TAYLQEI. XT “Rizaev M.X.”. 2020. 102 b.
12. T.J.Amirov. Avtomobil yoTlari qurilishida sifatni boshqarish. O‘quv qoTlanma.
T.: TAYLQEI. 2020 y. 160 bet.
13. Е.Р.Домке, А.П.Бажанов, А.С.Ширшиков. Управления качеством дорог. Ростов-на-Дону. «Феникс» 2006.- 253 стр.
14. В.М.Власов, Д.Б.Ефименко, В.Н.Богумил. Транспортная телематика в
дорожной отрасли: учеб, пособие / - М.: МАДИ, 2013. - 80 с.
15. В.М.Власов. Интеллектуалные транспортные системы в автомобилнодорожном комплексе. М.: МАДИ. - М.: ООО «МЕЙЛЕР», 2011. - 487 с.
16. С.В.Жанказиев. Интеллектуалные транспортные системы: учеб, пособие /.
-М.:МАДИ, 2016.- 120 с.
17. И.И.Дмитриев, А.М.Кириллов. Умные дороги и Интеллектуалная
транспортная система / Дмитриев И.И., Кириллов А.М. Смарт роадс анд
Интеллестуал транспорт сйстем. 469 п.
18. Allsop, Richard Е. An update on the association between setting quantified road
safety targets and road fatality reduction I Richard E. Allsop, N.N. Sze, S.C. Wong
// Accid. Anal, and Prev, 2011.43. - № 3. - S. 1279-1283
Qo‘shimcha adabiyotlar
1. Mirziyoev Sh.M. Erkin va farovon demokratik O‘zbekiston davlatini birgalikda
barpo etamiz. Toshkent, “O‘zbekiston” NMIU, 2017. - 29 b.
2. Mirziyoev Sh.M. Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash yurt
taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi. “O‘zbekiston” NMIU, 2017 - 47 b.
3. Mirziyoev Sh.M. Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga
quramiz. “O‘zbekiston” NMIU, 2017. - 485 b.
4. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi PF-4947sonli Farmoni 2017-2021 yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning
beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha “Harakatlar strategiyasi”.
5. Mostbi i tonneli na jeleznux dorogax: Uchebnik dlya vuzov I Pod red.
V.O.Osipova.- M.: Transport, 1988. - 367 s.
6. Smirnov V.N. Stroitelstvo gorodskix mostovwx soorujeniy. Izd-vo DNK, 2010,
432 str.
7. ШНК 2.05-02-07 Автомобильные дороги Давархитекцурилиш комитет
РУз.Т.:2008-67 б.
8. ШНК 3.06.03-08 “Автомобиль йуллари” Узбекистан Республикаси Курилиш
вазирлиги Т. 2021 й.130 бет
9. МКН 44-08 Инструкция по проектированию дорожных одежд жесткого
“Узавтойул” Тошкент 2010 й.
10. МКН 46-08. Инструкция по проектированию дорожных одежд нежесткого
типа “Узавтойул ДАК”.
IMTIHON SAVOLLARI
1. Avtomobil yo‘llarida virajlami loyihalash.
2. Avtomobil yo‘llarida serpantinalar. Ularning turlari qanday?
3. Bo‘ylama kesimda loyiha chizig‘ini o‘tkazish usullari.
4. Avtomobil yo‘llarining yo‘l poyining suv-issiqlik tartibi.
5. Avtomobillaming yo‘lni egri qismidagi harakatlanishiga ta’sir etuvchi kuchlar.
6. Yo‘llarda transport oqimlarining harakatlanish tartiblari.
7. Bir satxdagi kesishuvlardagi xavfli nuqtalar.
8. Gruntlaming yo‘l poyidagi to‘g‘ri va noto‘g‘ri joylashuvlari.
9. Avtomobillaming g‘ildiraklaridan tushadigan yuklama ta’sirida yo‘l to‘shamasida
hosil bo‘ladigan kuchlanishlar.
10. Yo‘l to‘shamalarining asosiy turlari.
11. Yo‘l to‘shamalarini hisoblashdagi hisobiy yuklamalar.
12. Yo‘llami loyihalashda relefni murakkablik toifalari.
13. Quvurlardan suv oqimlami oqib o‘tish tartiblari.
14. Katta ko‘prikning balandligi qanday aniqlanadi?
15. Yo‘l o‘q chizig‘ini o‘tkazishda harakat qulayligi va xavfsizligiga qanday talablar
qo‘yiladi?
16. Avtomobillami yo‘ldagi harakatlanishiga qanday kuchlar ta’sir etadi?
17. Sun’iy sug‘oriladigan yerlarda yo‘l o‘qini o‘tkazishning o‘ziga xosliklari qanday?
18. Qumli yerlarda yo‘l poyini loyihalashning o‘ziga xosliklari qanday?
19. Sho‘rlangan yerlarda yo‘llami loyihalashning o‘ziga xosliklari qanday?
20. Qumli joylar uchun ko‘ndalang kesimni loyihalashdai o‘ziga xosliklar.
21. Yo‘llarda ko‘rinish masofasini aniqlash sxemalari.
22. Yo‘lning egri bolaklarida ko‘rinishni ta’minlash.
23. O‘zbekiston Respublikasi hududini yo‘l iqlim mintaqalariga ajratilishi.
24. Yo‘llar qachon qayta quriladi, ya’ni rekonstruksiya qilinadi?
25. Yo‘lni rekonstruksiya qilishda asosan qanday ishlar bajariladi?
26. Rekonstruksiya qilinadigan yo‘llar uchun kelajakdagi harakat jadalligini
bashoratlash.
27. Avtomobil yo‘llari necha bosqichda loyihalanadi?
28. Qurilish ishlarining taqvimli grafigida nimalar ko‘rsatiladi?
29. Avtomobil yo‘llarini qidiruvida qanday geodezik ishlar bajariladi?
30. Avtomobil yo‘llarini qidiruvida qanday muhandis-geologik ishlar bajariladi?
31. Ko‘prikli o‘tish joylarining elementlari nimalardan iborat?
32. Ko‘prik osti oralig‘i qanday aniqlanadi?
33. Jarliklarda yo‘l o‘q chizig‘ini o‘tkazishda nimalarga e’tibor beriladi?
34. Karst jarayonini kattalashib ketmasligi uchun ko‘riladigan choralar qanday?
35. Muhandis-geologik qidiruvlaming qanday usullari bor?
36. Tog‘ yonbag‘irlarining qanday buzilish deformatsiyalari bor va ular trassa
o‘tkazishda qanday ahamiyatga ega?
37. Daryo vodiysi bo‘ylab o‘tadigan yo‘lning yo‘1 poyi yonbag‘rini mustahkamlash
usullari qanday?
38. Suvni izga solish va boshqarish inshootlari qachon loyihalanadi?
39. Ko‘chkili yerlarda yo‘llarni loyihalash.
40. Ko‘chkili joylarda yo‘1 poyini qanday mustahkamlanadi?
41. O‘zbekiston Respublikasi iqtisodiyotida avtomobil yo‘llari qanday ahamiyatga
ega?
42. Yo‘llarda transport oqimlari harakatlanishi tartibining qanday ko‘rinishlari bor?
43. Yo‘lning o‘tkazish qobiliyati nimalarga bog‘liq va nimalar inobatga olinadi?
44. Yo‘1 to‘shamalari qanday konstruktiv qatlamlardan iborat?
45. Ko‘chkiga qarshi ko‘riladigan choralar nimalardan iborat?
46. Sho‘rlangan hududlarda yo‘llami loyihalashning o‘ziga xosliklari.
47. Avtomobil magistrallarini loyihalashni o‘ziga hosligi.
48. Yo‘llaming bir satxdagi kesishuvlari.
49. Yo‘llaming har xil satxdagi kesishuvlari.
50. Kanallashtirilgan chorrahalar, tezlikni oshirish tasmalari.
51. Avtomobil yo‘llarining temir yo‘llar bilan kesishuvlari
52. Mavjud yo‘ldagi yo‘1 to‘shamasining holati qanday tekshiriladi?
53. Jamlangan avariyalik koeffisienti grafigini tuzish.
54. Nobikr yo‘1 to‘shamalarini loyihalash mezonlari.
55. Yo‘llami rejada rekonstruksiya qilishda bajariladigan ishlar.
56. Yo‘llami rekonstruksiya qilishda yo‘1 poyini kengaytirish usullari qanday?
57. Avtomobil va temir yo‘llari qurilishining zamonoviy holati va rivojlanish
istiqboli.
58. Yo‘lning texnik-foydalanish parametrlarini hisoblashning asoslari.
59. Ko‘tarmalar uchun ishlatiladigan gruntlar. Ko‘tarmadagi gruntlar zichligi
me’yorlari.
60. Yo‘1 poyi va asos gruntlari mustahkamlik va deformativ xususiyatlarini baholash.
Yo‘1 qoplamalari: bikr va nobikr.
61. Harakat xavfsizligini ta’minlovchi qoplama xususiyatlari (mustahkamlik,
umrboqiylik, ravonlik va boshqa ko‘rsatkichlar).
62. Yo‘l qoplamasi turli xil tuzilmalarida g‘ildirak izi va yoriqlar paydo boMishi
oldini olish va prognozlashning fizik asoslari. Yo‘l qoplamalariga tushadigan
me’yoriy yuklamalar.
63. YoTlami jihozlash. Xavfli tabiiy va tabiiy-texnogen jarayonlar va hodisalardan
himoyalovchi muhandislik inshootlari.
64. Bitumlar va uning xususiyatlari. Bitumning eskirishi. Modifikatsiyalangan
bog‘lovchilar.
65. Sovuq asfaltbeton qorishmasini loyihalash. Kompozitsion qoplamalar.
66. Yo‘l qoplama ustki yuzasi xususiyatlari. Transport oqimining jadalligi va
tarkibini aniqlash.
67. Yo‘l poyini qurish texnologiyalari va uni tashkil etish.
68. BogTanmagan materiallar. Gidravlik bog‘langan materiallar. Issiq asfaltbeton
qorishmasi.
69. Avtomobil yo‘llari yo‘l poyini qurish texnologiyalari.
70. Avtomobil yoTlarining poyini qurishda ishlatiladigan gruntlar mustaxkamligini
oshirish usullari.
71. Yo‘l poyi konstruksiyalari.
72. Yo‘l poyini qurishning me’yoriy muddati.
73. Gruntlami zichlashning nazariy asoslari.
74. Yo‘l poyini qurishda qoTlaniladigan texnologiyalar.
75. Tog‘li sharoitlarda yo‘l poyini qurishning yangi texnologiyasi. Murakkab
muhandis geologic sharoitda yo‘l poyini qurish.
76. Goesintetik materiallardan foydalanib yo‘l poyini qurish. Yer ishlarini sifatini
nazorat qilish usullari va standartlari.
77. Yo‘l poyini qurishda yangi mashina-mexanizmlar majmuasini shakllantirish. Yo‘l
poyini qurish bo‘yicha texnologik xaritalar va qurilish guruhlari ishini tashkil
qilish.
78. Yo‘l poyini qurish ishlarining sifatini nazorat qilishni tashkil qilish va ishlami
qabul qilish qoidalari.
79. Yo‘l to‘shamasini qurish texnologiyalari. Yo‘l to‘shamasini qurishning nazariy
asoslari.
80. Yo‘l to‘shamasining texnologik tavsifi va yo‘l konstruksiyasini ishonchliligini
ta’minlash. Ishlab chiqarish sharoitini hisobga olgan holda yo‘l to‘shamasi
konstruksiyasiga o‘zgartirish kiritish.
81. Yo‘l to‘shamasini qatlamlarini zichlash texnologiyasi va zichlovchi mashinalami
tanlash tamoyillari.
82. Yo‘l to‘shamasini qurishda ishlar sifatini nazorat qilishning tezkor usullari va
texnologiy alari.
83. Asfaltbeton qoplamalarini qurish texnologiyalari. Yo‘l to‘shamasi
konstruksiyalari va asfaltbeton qoplamalarini ishlash sharoiti.
84. Yuqori tezkor usullar bilan yo‘l to‘shamalarini asfaltbeton qorishmalaridan
qurish.
85. Berilgan xususiyatlarga ega asfaltbeton qoplamalari strukturasini shakllanishining
texnologik rejimlarini asoslash.
86. Modifikatsiyalangan asfaltbeton qorishmasidan avtomobil yo‘llari qoplamasini
qurish.
87. Yo‘lbop asfaltbeton qoplamasini qurishda ishlar sifatini nazorat qilish.
Asfaltbeton qoplamalarini ekspluatatsiyaga qabul qilish qoidalari.
88. Sementbeton qoplamalarini qurish texnologiyalari. Issiq va quruq iqlim sharoitida
sementbeton asosini va qoplamasini qurishning o‘ziga xos xususiyatlari.
89. Yo‘lbop beton qorishmalariga qo‘yilgan me’yoriy talablar. Sementbeton
qoplamalar qurish uchun materiallarga bo‘lgan talablar.
90. O‘zbekiston tabiiy-iqlim sharoiti uchun mos bo‘lgan sementbeton qoplamali yo‘l
to‘shamalari konstruksiyalari.
91. Yo‘l qoplamasi ustki yuzasiga ishlov berish texnologiyalari. Yemiriluvchi,
himoya va g‘adur-budur qatlamlami qurishning yangi texnologiyalari.
92. Yo‘l qoplamalarga ustki yuza ishlov berishning yangi texnologiyalari. Polimer
bog‘lovchilardan ustki yuza ishlov berish.
93. Qoplama sirtiga sinxron usulda ishlov berish texnologiyasi va uning iqtisodiy
samaradorligi.
94. Bosib yanchish usulida yemiriluvchi g‘adir-budur qatlamni qurish yangi
texnologiyasi.
95. Emulsiya-mineral aralashmalardan yemiriluvchi va himoya qatlamlami qurish
texnologiyalari.
96. Yo‘l qoplamasiga ustki yuzasiga ishlov berish muddati va ishlar sifatini tashkil
qilish.
97. Yo‘l qurilish ishlarini tashkil qilish. Yo‘l to‘shamalarini qurilishini tashkil
qilishning umumiy qoidalari, maqsad va vazifalari.
98. Yo‘l qurilish ishlarini tashkil qilishning yangi usullari. Yo‘l qurilish ishlarini
tashkil qilishning kompleks-mexanizatsiyalashgan oqim, ketma- ket va parallel
usullari.
99. Avtomobil yo‘llarini qurishni tashkil qilish loyihasi.
100. Yo‘l qurilishining zamonaviy ishlab chiqarish korxonalari. Yo‘l qurilishining
ishlab chiqarish korxonalarida ishlar texnologiyasi va ularni tashkil qilish.
101. Yo‘l qurilishining ishlab chiqarish korxonalari joylashuvi va ularni tasnifi. Yo‘l
to‘shamalarini qurilish ishlari sifatini boshqarish va nazorat qilish tizimi
102. Yo‘l-qurilish ishlari sifatini nazorat qilishning texnologiyasi va uni tashkil
qilish. Avtomobil yo‘llari qurilishida sifatni nazorat qilish va boshqarishda tezkor
usullardan foydalanish.
103. Yo‘l-qurilish ishlari sifatini nazorat qilish vositalari, ruxsat etarli og‘ish va
o‘lchash hajmi. Yo‘l-qurilish ishlarini sifatini statik nazorat qilish. Yo‘l qurilish
ishlarining sifatini kompleks baholash.
104. Yo‘l to‘shamalarini rekonstruksiya qilish. Yo‘l to‘shamalarini rekonstruksiya
qilishning nazariy asoslari.
105. Yo‘l to‘shamalarini rekonstruksiya qilishda bajariladigan ishlar tavsifi.
106. Harakat jadalligini o‘sib borishida harakat sharotining o‘zgarishi.
107. Yo‘l to‘shamalarini rekonstruksiya qilishni asoslash. Yo‘l to‘shamalarini
rekonstruksiya qilish uslublari.
108. Yo‘l to‘shamalarini rekonstruksiya qilish loyihasini va texnologik jarayonlarini
ishlab chiqishning o‘ziga xos hususiyatlari.
109. Yo‘l to‘shamasining mustahkamligini tekshirish. Yo‘l poyini rekonstruksiya
qilish..
110. Yo‘l poyini, yo‘l to‘shamasi va qoplamasini saqlash texnologiyalari.
111. Qish davrida yo‘llar holatiga qo‘yiladigan talablar. Yo‘llami qishgi davrda
saqlash ishlari texnologiyalari.
112. Yo‘llami qordan tozalash usullari. Qor uyumidan yo‘lni himoyalash. Qordan
himoyalovchi doimiy vositalar va inshootlar.
113. Tog‘li yo‘llami qishgi saqlash va qor kuchkilariga qarshi kurash.
114. 110. Qishgi sirpanchiqlikka qarshi kurash. Qishgi sirpanchiqlikda
ishlatiladigan hamda yaxmalakka qarshi materiallar.
115. Yo ‘ 1 to ‘ shamalarini j oriy ta’ mirl ash texnologiyalari.
116. Yo‘l to‘shamalarini mukammal ta’mirlash texnologiyalari. Yo‘l poyini va suv
qochirish tizimini mukammal ta’mirlash.
117. Yo‘l to‘shamalarini va qoplamalarini mukammal ta’mirlash texnologiyalari.
Yo‘l to‘shamalarining holatini diagnostika qilish va prognozlash.
118. Asfaltbeton qoplamali yo‘l to‘shamalarini diagnostika qilish.
119. Sementbeton qoplamali yo‘l to‘shamalarini diagnostika qilish.
120. Boshqa turdagi yo‘l to‘shamalarini diagnostika qilish.
121. Asfaltbeton va sementbeton qoplamali yo‘l to‘shamalarining buzilish xolatlari.
122. Qumli joylarda yo‘llami qurish. Qurilish texnologiyasi va mexanizatsiyasi.
123. Asfaltobetonni yotqizish ishlari. Asfaltbetonni tayyorlash, tashish, yotqizish.
124. Maxsus ish turlari. Portlatish ishlari. Yer ishlarini gidromexanizatsiyalash.
125. Avtomobil yo‘llarida harakat xavfsizligi muammosi va holati.
126. Harakat xavfsizligini boshqarish uslublari. Halokatlikni yuzaga kelishida yo‘l
sharoitining о‘mi.
127. Avtomobil yo‘llarida harakat xavfsizligini baholash. Yo‘l- transport hodislari
konsentratsiyasi bo‘ladigan yo‘l uchastkalarini aniqlash usullari.
128. Avtomagistral va tez yurar avtomobil yo‘llarida harakat xavfsizligi.
129. Murakkab yo‘l sharoitlarida harakat xavfsizligi. Harakatni tashkil etish uslubi
bilan harakat xavfsizligini oshirish.
130. Harakat xavfsizligini oshirish bo‘yicha tadbirlar samaradorligini texnikiqtisodiy baholash.
131. Avtomobil yo‘llarini ekspluatatsiya qilishning ijtimoiy-iqtisodiy ahamiyati.
132. Avtomobil yo‘llarini ekspluatatsiya qilishning nazariy asoslari.
133. «Haydovchi-avtomobil-yo‘l-transport oqimi-muhit» kompleksining o‘zaro
ta’sir modeli. Yo‘l sharoiti-transport oqimi tizimini boshqarish modeli.
134. Yo‘llami ekspluatatsiya qilishni boshqarish. Avtomobilning yo‘l bilan o‘zaro
ta’siri.
135. Yo‘l ustki yuzasining tavsifi va avtomobillar harakati.
136. Yo‘l qoplamasining holati va avtomobillar harakat sharoiti.
137. Yo ‘ 1 qoplamasining ravonligi va g ‘ adir budirligi.
138. Avtomobil g‘ildiragining nam va ho‘l qoplama bilan o‘zaro ta’siri va unda
g‘adir budirlikning o‘mi.
139. Qoplama ustki yuzasi ko‘rsatkichlariga qo‘yilgan talablar.
140. Tabiiy-iqlim omillarining yo‘l holatiga va avtomobil harakat sharoitiga ta’siri.
141. Yo‘l tuzilmasiga tabiiy-iqlim omillarining ta’siri. Yo‘l poyining namlik-issiqlik
holati.
142. Avtomobillar ta’siridan yo‘l tuzilmalari deformatsiyalanish jarayoni.
Qoplamaning yemirilishini aniqlash.
143. Avtomobil yo‘llarining holatini va transport-ekspluatatsion ko‘rsatkichlarini
baholash. Avtomobil yo‘lining texnik va ekspluatatsion holatining ko‘rsatkichlari.
144. Yo‘lning transport-ekspluatatsion ko‘rsatkichlari tizimi. Yo‘lning transportekspluatatsion ko‘rsatkichlariga bo‘lgan talablar.
145. Harakat tezligini o‘lchash va baholash. Hisobiy tezlikni ta’minlanganlik
koeffitsenti bo‘yicha yo‘l holatini kompleks baholash.
146. Yo‘l holati va o‘lchamlarining hisobiy tezlikning ta’minlanganlik
koeffitsentiga ta’siri.
147. Havo-iqlim omillarining harakat tezligiga ta’siri.
148. Yo ‘Ining о‘tkazuvchanlik qobiliyatini va yuklanganlik darajasini baholash.
149. YoTlami tumanlashtirish. O‘zbekiston Respublikasi hududini harakat sharoiti
bo‘yicha tumanlashtirish.
150. Yo‘llar holatini kompleks baholash usullari.
151. Murakkab sharoitdagi avtomobil yo‘llarini ekspluatatsiya qilishning o‘ziga xos
xususiyatlari
152. Tog‘li hududdagi yo‘llarni ekspluatatsiya qilish. YoTlami tosh qulashi,
ko‘chki, o‘pirilish, qor qatlami va qor ko‘chkilaridan himoya qilish va tozalash.
153. Quruq-issiq iqlim sharoitidagi va sug‘oriladigan hududlardagi yoTlami
ekspluatatsiya qilish.
154. Qumli choTlardagi yo‘llami ekspluatatsiya qilish. YoTlami qum bosishidan
himoyalash usullari.
155. Avtomobil yoTlarini ta’mirlash va saqlash ishlarining tarkibi, tasnifi.
156. Yo‘l to‘shamasi va qoplamasini xizmat qilishida ta’mirlashlar oraliq davri.
YoTlami xizmat qilish mudddatlari.
157. Yo‘l holatini baholash ko‘rsatkichlariga asoslangan holda ta’mirlash ishlari
turini belgilash.
158. Avtomobil yo‘llarini saqlash. Avtomobil yoTlarini bahor, yoz va kuz
davrlarida saqlash ishlari. Yo‘llami saqlash ishlari texnologiyasi va uni tashkil
etish.
159. Avtomobil yo‘llarini ko‘kalamzorlashtirish. YoTlami qordan himoyalovchi
ekinlar.
160. Avtomobil yo‘llarini joriy ta’mirlash.
161. Avtomobil yoTlarini mukammal ta’mirlash.
162. Yo‘l poyini va suv qochirish tizimini mukammal ta’mirlash. Yo‘1
to‘shamalarini va qoplamalarini mukammal ta’mirlash texnologiyalari.
163. YoTlar ko‘chalami obodonlashtirish va jihozlash.
164. Avtomobil yoTlarini arxitektura kompozitsiyalari va ularni loyihalash.
Harakatga xizmat kohsatish tizimini loyihalash.
165. YoTlarda qisqa muddatli dam olish joylari, madaniy-maishiy xizmat ko‘rsatish
korxonalarini joylashtirish. Transport vositalariga texnik xizmat ko‘rsatish
inshootlari. Yo‘llarda transport vositalari uchun to‘xtash maydonchalarini
rejalashtirish.
166. YoTlami ta’mirlash va saqlash ishlari sifatini baholash.
167. Avtomobil yo‘Harming transport ekspluatatsion ko‘rsatkichlarini prognozlash
asoslari.
168. Avtomobil yoHlarining transport-ekspluatatsion ko‘rsatkichlari tizimi.
169. Avtomobil yo‘llarining transport-ekspluatatsion ko‘rsatgichlari tasnifi va
ularga tizimli yondashish.
170. Avtomobil yo‘llarining transport eksplutatsion ko‘rsatkichlariga qo‘yiladigan
talablar.
171. Avtomobil yo‘ Harming transport-ekspluatatsion ko‘rsatkichlarini prognozlash
va boshqarishning uslubiy asoslari.
172. Transport oqimi holatini prognozlash. Avtomobil yoTlarida harakat jadalligini
prognozlash.
173. Avtomobil yoTlarida harakat tezligini prognozlash. Transport oqimi xolatini
kompleks ko‘rsatgichlar bo‘yicha prognozlash.
174. Transport oqimi holatini yoqilgT sarfi, shovqin tezlanishi, yuklanganlik
koeffitsenti, manzilga yetish borish vaqti, haydovchi hoxish tezligi va o‘rtacha
avtomobil harakat tezligi bo‘yicha prognozlash.
175. Yo‘l qoplamasining transport-ekspluatatsion ko‘rsatkichlarini prognozlash.
176. Yo‘l qoplamalari transport-ekspluatatsion ko‘rsatkichlarini prognozlash. Yo‘1
qoplamalari yedirilishini prognozlash.
177. Yo‘l qoplamalari ravonligini va mustahkamligini prognozlash.
178. Asfaltbeton qoplamalari deformatsiyasini prognozlash. Qoplamalarda o‘yiqlar
pay do boTishini prognozlash.
179. Avtomobil yoTlarining transport-ekspluatatsion ko‘rsatkichlarini baholash
uslublari.
180. Yo‘1 sharoitiga bogTiq holda transport xarajatlarini baholash uslublari.
181. Yo‘ Ining oTkazuvchanlik qobiliyatini va transport oqimi harakat sifatini
baholash.
182. Harakat xavfsizligini nisbiy halokatlilik ko‘rsatkichi bo‘yicha baholash uslubi.
183. Avtomobil yoTlariga talablami aniqlashning ekspert uslubi.
184. YoT sharoitiga tabiiy iqlim omillarining ta’sirini nazariy asoslash.
185. YoTlami ekspluatatsiya qilish jarayonida yo‘1 poyi namlik- issiqlik rejimining
o‘zgarish qonuniyatlarini ilmiy asoslash.
186. Harakat sharoitiga ta’sir etuvchi havo-iqlim omillarini ilmiy asoslash.
187. Yo‘1 sharoiti, transport oqimi va havo-iqlim omillarining harakat sharoitiga
birgalikdagi ta’sirini baholash.
188. Yo‘1 tumanlashtirishning ilmiy yo‘nalishlari. Yo‘1 iqlim tumanlashtirish.
Avtomobillar harakat sharoiti bo‘yicha tumanlashtirish.
189. Avtomobil yo‘llarining saqlanganligini ta’minlash muammolari. Avtomobil
yo‘llarini ekspluatatsiya qilish jarayonida yoMlaming saqlanganligi.
190. Harakatni mavsumiy chegaralash tartibi. Nogabarit va og‘ir yuklami o‘tkazish
tartibi.
191. Avtomobil yo‘llarida yukni nazorat qilish. Transport vositalari ta’siridan
avtomobil yoTlarini juda tez buzilishini oldini olishning asosiy yo‘nalishlari.
192. Yo‘l to‘shamalarini saqlanganligini ta’minlash. Quruq issiq iqlim sharoitida
vaqtinchalik harakatni chegaralash orqali avtomobil yo‘Harming saqlanganligini
ta’minlash.
193. Avtomobil yoTlarini diagnostika qilish va boshqarish.
194. Avtomobil yo‘llarini diagnostika qilish va holatini baholashning nazariy
asoslari.
195. Yo‘l aktivlarini boshqarish. Yo‘l aktivlarini boshqarishning dolzarbligi va
ahamiyati.
196. Yo‘l aktivlarini boshqarishda qaror qabul qilishni ta’minlash tizimlari. Qaror
qabul qilishni ta’minlash tizimlari haqida umumiy tushunchalar va prinsiplar.
197. Ma’lumotlami olish va to‘plash. Ma’lumotlar tahlili va modellari.
Optimallashtirish me’zonlari. Erishilgan natijalaming tadbig‘i.
198. Yo‘l aktivlarini boshqarish rejalari. Iste’molchi, xizmat ko‘rsatish darajasi,
ishlar sifat me’zoni.
199. Extiyojlami prognozlash. Yo‘l holatini baholash va uning monitoringi.
200. YoTlami talabga javob bermasligi tavsiflarining tahlili. Tavakkalchilik (risk)ni
baholash.
201. Avtomobil yo‘llarini strategik boshqaruv tizimi. YoTlami ta’mirlash ishlarini
rejalashtirish.
202. Yo‘l ishlari dasturi va rejasini ishlab chiqish. Yo‘l ishlarini boshqarish. ToTov
to‘lanadigan yo‘llar va unga qo‘yiladigan talablar.
203. Avtomobil yoTlarini ekspluatatsiya qilishda intelektual transport tizimlarini
qoTlash
204. Avtomobil yoTlarini saqlashda va joriy ta’mirlashda telematika tizimlari.