МУЛОҚОТ УЧУН ИНГЛИЗ ТИЛИНИ ЎРГАНИШ ТЕЗКОР КУРСИ TOSHKENT - 2018 Имомкориев Хадиятилло Музаффарович 1 Tuzuvchi: IMOMRORIEV XADIYOTILLO MUZAFFAROVICH Кириш Do you Speak English? – Инглиз тилини мустақил равишда ўрганиш учун мўлжалланилган курс бўлиб, у инглиз тилида суҳбатлашиш асосларини ўз ичига олади. Унда инглиз тилида оддий сухбатлашиш учун керак бўлган энг асосий элементлар, шу жумладан 1000 тача сўзлар ва улар билан боғлиқ тушунчалар берилган. Унинг ёрдамида ўрганувчилар турли хил мавзуларда суҳбатлар ташкил қила оладилар. Ушбу курсни мустақил равишда ёки ўқитувчи ёрдамида ҳам ўрганиш мумкин. Инглиз тилини умуман билмаганлар ҳам, озгина билганлар ҳам, билимини янада мустаҳкамлашни истовчилар ҳам ушбу китоб ва компакт диск ёрдамидан фойдаланишлари мумкин. Агар Сиз инглиз тилини биласизку, аммо талаффузингиз унчалик яхши бўлмаса, ушбу китоб ва унга илова қилинган компакт диск Сизнинг энг яқин ёрдамчингизга айланиши мумкин. Do you Speak English? курсидаги хар бир грамматик материал қийинчилик даражаси ортиши кетма-кетлигида жойлаштирилган. Шунинг учун ҳар бир дарс учун берилган материалларни ва компакт дискка ёзилганларни берилган кетма-кетликда эринмасдан ўрганиб чиқиш мақсадга мувофиқдир. Барча мулоқотлар бир бири билан боғлиқ бўлган савол ва жавоблар мажмуасидан иборатдир. Курсдан фойдаланишни тўлақонли равишда амалга ошириш учун қуйидаги услубиятдан фойдаланиш мақсадга мувофиқ: - Ҳар бир дарсни ўқимасдан туриб, эшитиб чиқиш; - Дарсни эшитиш ва шу вақтнинг ўзида инглиз тилидаги матнни ўқиб туриш; - Инглиз тилидаги матнни ўзбекча таржимаси билан биргаликда ўқиш; - Грамматик тушунтиришларни ўқиш; - Дарсни эшитиш ва шу вақтнинг ўзида инглиз тилидаги матнни овоз чиқариб ўқиш; - Дарсни эшитиш ва шу вақтнинг ўзида инглиз тилидаги матнни ўқимасдан туриб, уни ёддан қайтариш. Бу кўрсатилган амалларни исталганча марталаб қайтаришингиз мумкин. Дарсларни эшитишдан олдин ўқиб чиқиш тавсия этилмайди. Инглиз тилидаги матнни ёдлаб олиш ҳам яхши эмас, уни онгли равишда ўзлаштирган маъқул. Китобча охирида инглиз тилида энг кўп ишлатиладиган мақолларнинг инглизча-ўзбекча кўринишлари келтирилган. 2 Имомкориев Хадиятилло Музаффарович LESSON ONE 1,2,3 - This is a telephone 4,5 - This is a glass - This is a dog - This is a cat 6 7 8 - What is this? - This is a telephone - What is this? - This is a glass - What's this? - This is a dog - What's this? - This is a cat - What's this? - This is an animal - What is that? - That is a park - What is that? - That is a window - What's that? - That's a tree - What's that? - That's an office БИРИНЧИ ДАРС Бу телефон Бу стакан Бу кучукча Бу мушукча Бу нима? Бу телефон Бу нима? Бу стакан Бу нима? Бу кучукча Бу нима? Бу мушукча Бу нима? Бу хайвон Анави нима? Бу парк Бу нима? Бу дераза Анави нима? Бу дарахт Бу қандай жой? Бу офис 9, 10, 11 - What are these? 12,13 - These are telephones - What are these? - These are glasses - What are these? - These are dogs - What are these? - These are cats - What are these? - These are animals Булар нима? Булар телефонлар Булар нима? Булар стаканлар Булар нималар? Булар кучукчалар Булар нималар? Булар мушукчалар Булар нималар? Булар уй хайвонлари 14,15 - What are those? - Those are parks - What are those? - Those are windows - What are those? - Those are trees - What are those? - Those are cars - What are those? - Those are offices Анавилар нима? Улар парклар Анавилар нималар? Булар деразалар Анавилар нималар? Улар дарахтлар Анавилар нималар? Улар автомашиналар Анавилар нималар? Улар офислар - What are these? Булар нималар? Имомкориев Хадиятилло Музаффарович 3 - These are cars and buses - What are those? - Those are trees and flowers - What are these? - These are points, lines and figures Булар машиналар ва автобуслар Булар нималар? Улар дарахтлар ва гуллар Булар нималар? Булар нуқталар, чизиқлар ва расмлардир Дарсга тушунтиришлар 1 Инглиз тилида эга кесимдан олдин қўйилади, масалан: Эга Кесим This is a telephone That ‘s a tree These are glasses Those are offices Саволларда эса кесим таркибига be феъли киради ва эга ушбу феълдан сўнг қўйилади, масалан: Is this a telephone? Бу телефонми? Is that a tree? Бу дарахтми? Are these glasses? Бу стаканларми? Are those offices? Бу офисларми? 2 This – Бу 3 This is – Бу 4 is – be феълининг хозирги замони 5 A, an - аниқ бўлмаган артикл Инглиз тилида аниқ ва аниқ бўлмаган (ноаниқ) артикллар ишлатилади. Ноаниқ артикл кўп нарсадан биттасини, қандайдир, қанақадир маъноларини англатади. Масалан, a boy – қандайдир бола, a girl – бирор бир қиз, a tree – қандайдир дарахт. Ушбу артиклнинг а ва an кўринишлари олдинги сўз қандай товушдан бошланганлигига боғлиқ равишда ишлатилади. Масалан, a park – парк, a tree – дарахт, a union – иттифоқ, бирлашма ёки an animal – хайвон, an office – офис, идора, an hour – бир соат. Аниқ бўлмаган артикл кўпчиликда ишлатилмайди. 6 What’s – ушбу сўз what is нинг қисқартирилган кўриниши бўлиб, кўпроқ сухбатлашишда ишлатилади. 7 That – худди this каби “Бу” сўзини англатади. That – биздан узоқда бўлган нарсани, this эса бизга яқинроқ бўлган нарсани англатади. 8 That’s – that is нинг қисқартирилган кўриниши. 9 Are - be феълининг хозирги замон кўпчилик кўринишидир. 10 What are these? – Булар нималар? 11 These - this нинг кўпчиликли кўриниши. 12 These are - Булар 4 Имомкориев Хадиятилло Музаффарович 13 Бирликдан кўпликка ўтиш учун сўз охирига - s ёки - es қўшимчаси қўшилади. Масалан, cats - мушуклар, dogs - кучуклар, glasses – стаканлар. 14 Those - That нинг кўпчиликдаги кўриниши. 15 What are those? – Булар нималар? Кўпчиликка қаратилган савол. LESSON TWO 16 - Is this a telephone? - Yes, this is a telephone - Is this a book? 17,18 - No, this is not a book - Is this a hospital? 19 - No, this isn't a hospital 20 ИККИНЧИ ДАРС Бу телефонми? Ха, бу телефон Бу китобми? Йўқ, бу китоб эмас Бу касалхонами? Йўқ, бу касалхона эмас - Is that a school? - Yes, that's a school - Is that an airport? - No, that is not an airport - Is that a field? - No, that isn't a field - Is that a flower? - No, that's not a flower Бу мактабми? Ха, бу мактаб Бу аэропортми? Йўқ, бу аэропорт эмас Бу далами? Йўқ, бу дала эмас Бу гулми? Йўқ, бу гул эмас - Are these ships? - Yes, these are ships - Are these guides? - No, these are not guides - Are these horses? - No, these aren't horses Бу кемаларми? Ха, бу кемалар Булар йўл бошловчиларми? Йўқ, булар йўл бошловчилар эмас Булар отларми? Йўқ, булар отлар эмас - Are those reports? - Yes, those aren’t reports - Are those shops? - No, those are not shops - Are those stones? - No, those aren't stones Булар хисоботларми? Йўқ, булар хисоботлар эмас Булар магазинларми? Йўқ, булар магазинлар эмас Булар тошларми? Йўқ, булар тошлар эмас - Is that a book? - No, that's not a book That's a box - Are these letters? - No, these aren't letters These are tickets - Are those pictures? - No, those aren't pictures Those are letters - Is this a train? - No, this isn't a train This is a tram Бу китобми? Йўқ, бу китоб эмас Бу қути Булар хатларми? Йўқ, булар хатлар эмас Булар билетлар. Булар расмларми? Йўқ, булар расмлар эмас Булар хатлар Бу поездми? Йўқ, бу поезд эмас Бу трамвай Имомкориев Хадиятилло Музаффарович 5 21 - What is that? - That's a building - And what are those? - Those are windows - Is that a wall? - Yes, that's a wall - Aren't those steps? - Yes, those are steps Бу нима? Бу уй Мана булар нима? Булар деразалар Бу деворми? Ха, бу девор Булар зиналарми? Ха, булар зиналар - What is this? - This is a letter - And what are these? - These are cards and papers - Is this a book? - Yes, this is a book - Aren't these stamps? - No, these aren't stamps Бу нима? Бу хат Мана булар нималар? Булар карталар ва газеталар Бу китобми? Ха, бу китоб Булар маркалар эмасми? Йўқ, булар маркалар эмас - Is this a pen or a pencil? - This is a pencil and that is a pen - Is that a dog or a cat? - That is a cat but that is a dog - Are these apples or oranges? Бу ручками ёки қаламми? Бу қалам, бу эса ручка Бу мушукми ёки кучукми? Бу мушук, буниси эса кучук Булар олмаларми ёки апельсинларми? Булар олмалар, мана булар эса апельсинлар Булар пайпоқларми ёки носкиларми? Булар носкилар, булар эса пайпоқлар? Бу металлми ёки резинами? Бу металл, бу эса резина Бу пластмассами ёки шишами? Бу пластмасса, буниси эса шиша - These are apples but those are oranges - Are those socks or stockings? - Those are socks and those are stockings 22 - Is this rubber or metal? - This is metal but that is rubber - Is that plastic or glass? - That is plastic and this is glass Дарсга тушунтиришлар 16 Инглиз тилида савол шундай берилади 17 No – йўқ сўзининг тескарисига мос келади ва бутун сўзга ишлатилади, not – эса сўзнинг алохида қисмларига мос келади. 18 Be феълининг тескари (инкор) кўриниши феълдан кейин қўйиладиган not ёрдамида хосил қилинади. 19 Isn’t - is not нинг қисқартирилган кўриниши 20 Aren’t – are not нинг қисқартирилган кўриниши 21 Агар not қисқартирилган кўринишда бўлса, у холда сўроқ гапларда у эгадан олдин туради 22 Агар сўз бирор бир материални англатса, у артиклсиз ишлатилади. Масалан, a glass – стакан, glass – шиша. 6 Имомкориев Хадиятилло Музаффарович УЧИНЧИ ДАРС LESSON THREE 23 24 25 - What’s this? - This a thing - And what are these? - These are things, too - But these aren’t things? - No, these are persons - And aren’t those persons? - Yes, those are persons, too - Who is this? - This is my cousin - Who is that? - That’s my sister - And who’s that? - That’s her son - Who are those? - Those are his brothers - And who’s this? - This is their father - And who’s that? - That’s his mother Бу нима? Бу предмет Булар нималар? Булар хам предметлар Булар предметлар эмасми? Йўқ, булар одамлар Булар одамлар эмасми? Ха, булар хам одамлар Бу ким? Бу менинг жияним Бу ким? Бу унинг опаси Бу-чи, бу ким? Бу унинг ўғли Булар кимлар? Булар унинг акалари Бу ким? Бу уларнинг отаси Бу ким? Бу унинг онаси - Is this your hat? - Yes, this is my hat - Are these your gloves? - No, these aren’t my gloves These are her gloves - Is this her bag or is this your bag? - This is her bag. This isn’t my bag - And what are these? - These are my stokings - Are these your shoes? - No, these aren’t my shоes - These are his shoes Бу Сизнинг шляпангизми? Ха, бу менинг шляпам Бу Сизнинг қўлқопларингизми? Йўк, бу менинг қўлқопларим эмас Бу унинг қўлқоплари Бу унинг сумкасими ёки Сизникими? Бу унинг сумкаси. Бу менинг сумкам эмас Бу-чи, булар нималар? Булар мениг пайпоқларим Бу туфлилар сизникими? Йўқ, булар менинг туфлиларим эмас Бу унинг туфлилари - Who are these? - These are ous friends - Aren’t those your friends, too? - No, those aren’t my friends Those are my cousins - And who’s this? - This is my teacher - Who are those? - Those are her students - Aren’t those your colleagues? - Oh, yes, those are my colleagues Булар кимлар? Булар бизнинг дўстларимиз Булар хам Сизнинг дўстларингиз эмасми? Йўқ, булар менинг дўстларми эмас Булар менинг жиянларим Бу-чи, бу ким? Бу менинг ўқитувчим Булар кимлар? Булар унинг талабалари Булар Сизнинг хамкасабаларингизми? Ха, булар менинг хамкасабаларим - What is this? Бу нима? Имомкориев Хадиятилло Музаффарович 7 26 - This is a table and this is its leg - And what is that? - That’s dog and that’s its master - What is this? 27 - This is a child and this is its father - What’s this? - This is a car and these are its wheels - Is this your home? - Yes, this is my house - Isn’t this your garden? - Yes, this is my garden - Is this your wife? - Yes, this is my wife 28,29 - And who are these girls? - These girls are my daughters - Are those boys your sons? - Yes, those boys are my sons - And is this your dog? - Yes, this is my dog - Is this your car? - No, this isn’t my car That is my car Бу стол, буниси эса унинг оёғи Мана бу нима? Бу кучукча, бу эса унинг эгаси Бу нима? Бу бола, бу эса унинг отаси Бу нима? Бу машина, бу эса унинг ғилдираги Бу Сизнинг уйингизми? Ха, бу менинг уйим Бу Сизнинг боғингиз эмасми? Ха, бу менинг боғим Бу Сизнинг хотинингизми? Ха, бу менинг хотиним Бу қизлар кимлар? Булар менинг қизларим Бу болалар Сизнинг болаларингизми? Ха, булар менинг ўғилларим Бу Сизнинг кучугингизми? Ха, бу менинг кучугим Бу Сизнинг машмнангизми? Йўқ, бу менинг машинам эмас Мана буниси менинг машинам Дарсга тушунтиришлар 23 My – меники, Your – сеники, сизники His – уники (эркаклар учун) Her – унинг (аёллар учун) Its – уники Our – бизники Their уларники 24 Who’s . . . ? Who is нинг қисқартирилган кўриниши 25 Инглиз тилида friend - ўртоқ ёки дугонани, student – қиз бола ёки ўғил бола талабани, teacher – аёл ёки эркак ўқитувчини, cousin – қиз ёки ўғил жиянни, colleague – аёл ёки эркак хамкасабани, worker – аёл ёки эркак ишчини англатади. 26 Инглиз тилида эркаклар учун алохида ва аёллар учун алохида отлар ишлатилади, бошқа барча отлар эса ўрта жинсда бўлади. 27 Child – бола ўрта жинсдаги от 28,29 This вa That бу, анави, мана бу сўзларига мос келади ва кўплик учун улар қуйидаги кўринишларни оладилар: This – These (Булар) ва That – Those (Анавилар). LESSON FOUR 30, 31 - Good morning. I am Mary. 32, 33 Who are you? - Good morning. I am Tom. And this is Michael. 34 - Is Michael your brother? - No, he isn’t my brother. 8 ТЎРТИНЧИ ДАРС Хайрли тонг. Мен Марияман. Сиз кимсиз? Хайрли тонг. Мен Томман. Бу эса Михаил. Михаил Сизнинг акангизми? Йўқ, у менинг акам эмас. Имомкориев Хадиятилло Музаффарович 35 36 37 - He’s my friend. A very good friend. - I am a student. Are you also a student, Tom. - Yes, I am. - And Michael is also a student, I think. - Yes, he is. What’s your subject Mary? 38 - My subject is chemistry. - And my subject is political economy. - And what’s your subject, Michael? - My subject is history. - History is very interesting. - Isn’t political economy interesting, too? - Oh, yes, it is. 38 - What’s your name, please? - My name’s Compton. - Who is that man? 40 - He’s Mr. Hunter. 41 - What’s he? - He’s an officer. - Is that tall women his wife? - No, she isn’t. She’s Mrs.Pitman. - What’s she? - She’s a nurse. - What’s her husband? - Her husband’s postmen. 42 - And this is Dr.Brown, I think. 43 - That’s right. This lady is Dr.Brown. - Is that old gentelman her husband? 44 - You’re right. He’s also Dr.Brown. 45,46 - And those girls and boys are their chidren, aren’t they? - You’re right again. - A big family. Is Dr.Brown a physician? 47 - No, he isn’t. His wife is. He’s a lawyer. 48,49 - Who are those two people? 50 - They are Mr. And Mrs.Miller. - What are they? - They are writers. - Is that young man their son? - Yes, he is. - What’s he? - He’s a journalist. - And who’s that elegant women? - She is Miss Miller. У менинг дўстим. Жуда ажойиб дўстим. Мен талабаман. Сен хам талабамисан, Том? Ха. Менимча, Михаил хам талаба бўлса керак. Ха, у талаба. Сен нимани ўрганаяпсан, Мария? Мен кимёни ўрганаяпман. Мен эса сиёсий иқтисодни ўрганаяпман Сенчи, нимани ўрганаяпсан, Михаил. Мен тарихни ўрганаяпман. Тарих жуда қизиқарли фан. Сиёсий иқтисод унчалик қизиқ эмасми? Ха, албатта қизиқарли. Сизнинг фимилиянгиз нима? Менинг фамилиям Комптон. Бу киши ким? Бу киши жаноб Хантер. У ким (бўлиб ишлайди)? У киши офицер. Бу новча аёл унинг хотиними? Йўқ. Бу Питман хоним. У ким (бўлиб ишлайди)? У медицина хамшираси. Унинг эри ким? Унинг эри почтальон. Менимча, бу киши доктор Браун. Ха, бу хоним доктор Браун. Бу қари киши унинг эрими? Тўғри. У хам доктор Браун. Бу қизлар ва болалар уларникими? Cиз яна тўғри топдингиз. Катта оила экан. Доктор Браун врачми? Йўқ, у врач эмас. Хотини врач. У эса юрист. Анави икки киши ким? Улар жаноб ва хоним Миллерлар. Улар кимлар? Улар ёзувчилар. Анави ёш йигитча уларнинг ўғлими? Ха. У ким (бўлиб ишлайди)? У ёзувчи. Бу чиройли аёл ким? Бу Миллер хоним. Имомкориев Хадиятилло Музаффарович 9 - Miss Miller is a painter, I think? 51 52 - Yes, she is famous painter. Her pictures are very good. - This is Mr.Sharp, my friend. - And this is my teacher, Mr.Bell. - How do you do, Mr.Bell? - How do you do, Mr.Sharp? Is Mrs.Florence Sharp your wife? - Yes, Mrs.Florence Sharp is my wife. - Is that your school, Mr.Bell? - Yes, it is. - And those small boys and girls are your pupils, I think? - You’re right. They’re my pupils. - Are they good pupils? - Yes, they are. Менимча Миллер хоним рассом бўлса керак? Ха, у жуда таниқли рассом. Унинг расмлари жуда ажойиб. Бу жаноб Шарп, менинг дўстим. Бу менинг устозим, жаноб Белл. Салом, жаноб Белл. Салом, жаноб Шарп. Флоренс Шарп хоним Сизнинг рафиқангизми? Ха, Флоренс Шарп хоним менинг рафиқам бўлади. Жаноб Белл, бу Сизнинг мактабингизми? Ха, бу менинг мактабим. Бу болалар ва қизлар Сизнинг ўқувчиларингизми? Тўғри айтдингиз. Улар менинг ўқувчиларим. Улар яхши ўқувчиларми? Ха, албатта. Дарсга тушунтиришлар Good morning – хайрли эрта (учрашганда) ва кўришгунча (хайрлашаётганда). Бу сўз тушгача ишлатилади (12:00 гача). 31 I мен You сен, сиз He у She у (қиз болага) It у (нарсаларга) We Биз They Бизлар 32,33 Хозирги замонда BE феълининг турлари: Тўлиқ форма Қисқа форма I am I’m You are You’re He is He’s She is She’s It is It’s We are We’re They are They’re 30 I am not You are not He is not She is not It is not We are not They are not 10 --You aren’t He isn’t She isn’t It isn’t We aren’t They aren’t Имомкориев Хадиятилло Музаффарович Bu tanishuv parchasidir. Asarning to‘liq versiyasi https://kitobxon.com/oz/asar/4787 saytida. Бу танишув парчасидир. Асарнинг тўлиқ версияси https://kitobxon.com/uz/asar/4787 сайтида. Это был ознакомительный отрывок. Полную версию можно найти на сайте https://kitobxon.com/ru/asar/4787