Ҳиндистон. Ҳиндистон халқлари доимо мустақилликка интилган. Оммавий норозиликларнинг янги кўтарилишидан қўрқиб, Британия Лейбористлар ҳукумати 1946 йилда Ҳиндистон мустақиллигини бериш тўғрисидаги қарорини еълон қилди. 15 йил 1947 августдаги Ҳиндистон мустақиллиги тўғрисидаги қонун иккита доминионни — Ҳиндистон Иттифоқи ва Покистонни яратишни назарда тутган. Собиқ колония расмий равишда диний асосда икки давлатга бўлинган. Ажралиш Ҳинд-мусулмонларнинг кескин адовати ва қонли тўқнашувлар шароитида содир бўлди. 1949 йилда Ҳиндистоннинг таъсис (Конституциявий) Ассамблеяси 1950 йил январ ойида кучга кирган Конституцияни қабул қилди. Конституция Ҳиндистон Республикасини еълон қилди. Шунга қарамай, Ҳиндистон Британия Миллатлар Ҳамдўстлигида қолди. Штатларнинг Қонунчилик ассамблеяларига умумий парламент сайловлари Ҳиндистон Миллий Конгрессига ғалаба келтирди. Ўшандан бери бу партия ҳукуматларни деярли доимий равишда бошқариб келмоқда. Биринчи ҳукуматни Жаваҳарлал Неру, кейин унинг қизи Indira Gandi бошқарган, J. Неру (1889-1964) - Ҳиндистон Бош вазири, Ҳиндистон миллий Конгресси партиясининг раҳбарларидан бири 1950 йил-Ҳиндистоннинг республика деб еълон қилиниши Ҳиндистон ўзининг сиёсий ривожланишида Британия парламент-демократик тизими тажрибасига ва мустамлака ҳукмронлиги йилларида тўпланган Ҳинд жамиятининг ҳукмрон елитасининг тажрибасига таянади. Европа стандартларига мос келадиган ваколатларни ажратиш принципига риоя қилинади. Сиёсий жараён сиёсий партияларнинг рақобатбардошлиги ва сайлов кампанияларида кўппартиявийлик иштирокига асосланади. Бутун Ҳинд тили инглиз тили бўлиб, мамлакатдаги миллий хилма-хиллик ва кўп тиллилик туфайли муқаррар бўлиб қолди. Шундай қилиб, мустақилликдан кейин Ҳиндистонни модернизация қилиш жараёни капиталистик йўналишга жуда мос келди. Бироқ, Ҳиндистонда кўплаб ўзига хос муаммолар мавжуд. Енг кескин миллий-диний келишмовчилик (Ҳинд-мусулмон тўқнашувлари ,сиёсий автономия учун сикхлар ҳаракати, жанубдаги тамилларнинг сепаратистик ҳаракатлари ва бошқалар.). Покистон Ҳиндистоннинг бир қисми еди. Бироқ, Ҳиндустаннинг ушбу минтақасини тўлиқ исломлаштириш муҳим таркибий ўзгаришларга олиб келди. Бу ерда жамоат-каста муносабатлари заифлашди ва Ислом мамлакатларига хос бўлган сиёсий беқарорлик ўзини намоён қилди. Бир неча йиллар давомида мусулмонлар Лигаси сиёсий ҳокимиятни амалга оширди. Фақат 1955 йилда таъсис Ассамблеяси Конституцияни тасдиқлади. Покистон Ислом Республикаси деб еълон қилинди. Ҳиндистондан фарқли ўлароқ, Покистон президентлик бошқарув шаклини жорий қилди. Ҳукуматни Бош вазир бошқаради. Парламентнинг иккала палатаси ҳам чекланган ваколатларга ега. 1958 йилги тўнтаришдан кейин вакиллик органларини чеклаш тенденцияси кучайган. 1962 йилда янги Конституция жорий етилди. 1977 йилда З. буттонинг сайланган ҳукумати ағдарилди ва General Зиё-улҲақнинг ҳарбий диктатураси ташкил етилди. У беназир Bhutto ҳукумати томонидан муваффақиятли бўлди (қизи 3. Bhutto). Ҳарбий тўнтаришлар кузатилди (охиргиси 1990 йил октябр ойида). Покистон, Ҳиндистон сингари, капиталистик йўлдан борди, гарчи мамлакатда демократлаштириш муаммосини ҳал қилиш қийин еди. 1970-1980 йилларда Покистонда муҳим ислоҳотлар амалга оширилди. Ҳиндистонда бўлгани каби, ер муносабатларида воситачилик йўқ қилинди ва ер деҳқонларга берилди. Саноатда давлат сектори асослари яратилди, хусусий тадбиркорлик ва хорижий инвестициялар қўллаб- қувватланди. Бироқ ислоҳотлар давомида республиканинг икки қисми ўртасидаги кескин қарама-қаршиликлар фош етилди. Шарқий қисмида, Ғарбий Покистондан жуда катта масофада жойлашган Бангладешда модернизация секинлашди, ижтимоий можаролар авж олди. Бу Марказий ҳокимият билан муносабатларнинг мураккаблашишига ва охир-оқибат Бангладешнинг Ғарбий Покистондан ажралиб чиқишига олиб келди. Bangladesh мустақил республикага айланди. Бироқ, Bangladesh иқтисодий қолоқлик ва табиий офатлар оқибатларини бартараф ета олмади. Ушбу муаммоларни давлат секторини ривожлантириш ва иқтисодий бошқарувни марказлаштиришга пул тикиш орқали ҳал қилишга уринишлар исталган мақсадларга олиб келмади. 80-йилларда курс ўзгариши кузатилди, давлат секторини хусусийлаштириш амалга оширилди ва хусусий тадбиркорликни ривожлантиришга кўмаклашди. Покистон ва Bangladesh иқтисодий жиҳатдан сезиларли даражада фарқ қилса-да, сиёсий ҳаётдаги жараёнлар бир хил. Кўппартиявийлик тизимлари, конституциявий нормалар ва Европача кўринадиган сайлов тизимлари мавжуд, аммо Ислом бу давлатларнинг ривожланишига катта таъсир кўрсатади. 1971 йил-Bangladesh, Покистоннинг мустақиллик Декларациясииндистон уруши Покистон ва Bangladesh Республикаси ташқи сиёсатида турли курсларга риоя қилиш. Покистон Марказий ва Жанубий Осиёдаги можаролар марказида бўлиб, Ақш, Россия (собиқ СССР), Хитой, Буюк Британиянинг диққат марказида. Покистон бир вақтлар СЕАТО ва СЕНТО блокларининг бир қисми бўлган. Афғон фуқаролар уруши даврида у Афғонистондан келган юзлаб қочқинлар учун бошпана бўлди. Бироқ, ушбу ҳарбий-сиёсий блоклар қулаганидан сўнг, Покистон Қўшилмаслик ҳаракатига аъзо бўлди. Мамлакатнинг ички йўналиши беқарор. Покистоннинг сиёсий ҳаёти асосан ҳарбийлар томонидан белгиланади. Яна бир ҳарбий тўнтариш 1999 йилнинг кузида бўлиб ўтди.