SELECT- ma'lumotlar bazasidan ma'lumotlarni chiqaradi UPDATE- ma'lumotlar bazasidagi ma'lumotlarni yangilaydi DELETE- ma'lumotlar bazasidan ma'lumotlarni o'chiradi INSERT INTO- ma'lumotlar bazasiga yangi ma'lumotlarni kiritadi CREATE DATABASE- yangi ma'lumotlar bazasini yaratadi ALTER DATABASE- ma'lumotlar bazasini o'zgartiradi CREATE TABLE- yangi jadval yaratadi ALTER TABLE- jadvalni o'zgartiradi DROP TABLE- jadvalni o'chiradi CREATE INDEX- indeks yaratadi (qidiruv kaliti) DROP INDEX- indeksni o'chiradi 2.Yangi Nanatexnologiyalarni_Rivojlantirish_Markazi nomli baza yaratamiz; So`rov: create database nanatexnologiyalarni_rivojlantirish_markazi; 3.jadval yaratish: Creat table qurilmalar(id int, i_f_sh varchar (20), lavozimi varchar(20)) 4. Jadvalni ko’rish: So`rov: desc xodimlar; 5. Jadvalga yangi tugilgan sanasi nomli satr qo’shish Alter table xodimlar(jadval nomi) add tugilgan sanasi varchar(10); 6.“ tugilgan sanasi” nomli satrning o’lchamini o’zgartiramiz: Alter table xodimlar(jadvali) modify tugilgan sanasi varchar(30); 7.“s_f_sh” atributini “f_i_sh” nomi bilan o’zgartiramiz: So`rov: Alter table xodimlar change s_f_sh i_f_sh varchar(20); 4-labaratoriya DML tili so’rovlari: SELECT – Amal bajaradigan jadvalimizni tanlash, ekranga chiqarish komandasi. Sintaksisi esa quyidagicha: SELECT *FROM <jad_nomi> // jadvalni to’liq chiqarish SELECT <ustun_nomi> FROM <jad_nomi> // jadval ustunlarini chiqarish INSERT – SQL da barcha satrlar ushbu buyruq yordamida kiritiladi. Sintaksisi esa quyidagicha: INSERT INTO <jad_nomi> VALUES (“ustun_info”, “ustun_info”, … ); DELETE – satrlarni jadvaldan o’chirish buyrug’i. Sintaksisi esa quyidagicha: DELETE FROM <jad_nomi> WHERE qidiruv_sharti; UPDATE – Maydon qiymatlarini o’zgartirish buyrug’i. Sintaksisi esa 2 hil: UPDATE <jad_nomi> SET column=expression; UPDATE <jad_nomi> SET column=expression WHERE qidiruv_sharti; 1.Jadval ob’yektlariga qiymatlar beramiz: Insert into xodimlar(id, lavozimi) values(1, drektor); 2. Jadvalni tanlaymiz va SELECT operatori orqali ekranga chiqaramiz. Select *from xodimlar 3.MB ga yangi jadval qo’shamiz va UPDATEdan foydalanib maydonga qiymat beramiz. Alter table xodimlar add telefonraqam varchar(16); Update xodimlar set telefon raqam=’234455’ where id=1; 5-labaratoriya AND, OR, NOT mantiqiy standart so‘zlardan foydalanish Operator Ta`rifi = teng > katta < kichik >= katta yoki teng <= kichik yoki teng <> teng emas IN biror qiymatlar to‘plamiga tegishliligini tekshirish BETWEEN biror qiymatlar diapozoniga tegishliligini tekshirish LIKE namuna bilan mosligini tekshirish IS NULL qiymat mavjudmasligini tekshirish NOT Mantiqiy inkor operatori AND VA mantiqiy operatori OR YOKI mantiqiy operatori 2.maoshi 850000dan kata xodimni korsatish. Select id, f_ish, upper(lavozimi) from where maoshi>8500000; 3.So`rov: SELECT xodim_id, substr(FISH ,1,1)||’.’|| lavozimi, FISH, manzili, length(manzili), oyligi FROM zavod_xodimlari WHERE xodim_id IN(1,2,3) AND oyligi>5000000; 4. Length funksiyasi va NOT mantiqiy amalining qo’llanishi So`rov: SELECT FISH, length(lavozimi), manzili, oyligi FROM zavod_xodimlari WHERE NOT xodim_id=3; 5. So`rov: SELECT xodim_id, Lower(FISH), manzili, length(manzili), oyligi FROM zavod_xodimlari WHERE xodim_id BETWEEN 1 and 2; Ma’lumotlarni saralash. Where standart so‘zidan foydalanish 1.Bu jadvallarning har birini desc buyrug’i yordamida ko’rib chiqamiz ( batafsil 34-laboratoriyada ko’rgan edik);