Виды и характеристики лабораторного оборудования по назначению В зависимости от характеристик и назначения, лабораторное оборудование делят на несколько видов: общее лабораторное оборудование; специальное лабораторное оборудование; измерительные приборы; аналитическое лабораторное оборудование; испытательное лабораторное оборудование. Рассмотрим детально каждый из видов: Общее лабораторное оборудование используется при проведении подготовительных или промежуточных работ с веществами до начала исследования или в процессе испытаний. С помощью такой техники выполняются процессы смешивания, дробления, измельчения, изменения агрегатного состояния и иных физико-химических свойств. Общее лабораторное оборудование — это: ✔ Специальная лабораторная мебель ✔ Шкафы вытяжные лабораторные ✔ Сушильные шкафы ✔ Лабораторные термостаты ✔ Холодильники лабораторные ✔ Нескольких типов весов (технических, аналитических) ✔ Нескольких типов центрифуг лабораторных ✔ рН-метры ✔ Комплекты лабораторной посуды: мерные цилиндры, колбы, химические стаканы, дозирующие пипетки и прочее ✔ Автоматические дозаторы (автоматические пипетки) ✔ Автоматизированные рассеивающие сита ✔ Системы для очень эффективной очистки воды (дистилляторы, бидистилляторы; деионизаторы; системы, очищающие воду ультрафиолетовым светом) ✔ Муфельные печи ✔ Электронные термометры ✔ Электронные измерители влажности и температуры ✔ Электронные секундомеры ✔ Приспособления для работы с обычными стеклянными пипетками (включая электронные) ✔ Держатели, штативы, лапки, крепежная оснастка Специальное лабораторное оборудование – устройства, которые необходимы для решения определенных «узких» задач, которые являются типичными для конкретной лаборатории. Например, это может быть техника, предназначенная для создания стерильных условий. К этой группе лабораторного оборудования относят устройства, которые характеризуются повышенной точностью, требуют особых условий использования или хранения. Измерительные приборы – устройства, которые применяются для оценки количественных физических параметрах испытуемого образца. К категории измерительного лабораторного оборудования относят поляриметры, спектрометры, лабораторные весы, рефрактометры и т.д. Аналитическое лабораторное оборудование – устройства, которые применяются для высокоточного определения состава образцов: изотропного, элементного и проч. К этой группе приборов относят хроматографы, фотометры, титраторы и иные виды анализаторов. Испытательное лабораторное оборудование – техника, с помощью которой можно выполнять разнообразные физические и химические манипуляции с исследуемыми образцами. Как правило, они представляют собой компьютеризованные или роботизированные устройства. К данной категории относят толщиномеры, влагомеры, реометры и т.д. Виды лабораторного оборудования в зависимости от принципа порядка выполнения исследований Фактически любые лабораторные исследования выполняются в два этапа: подготовка пробы; исследование пробы. Соответственно, лабораторное оборудование можно классифицировать на: Лабораторное оборудование, предназначенное для подготовки проб к исследованию. С помощью таких устройств веществам придается требующаяся форма или агрегатное состояние, которое необходимо для проведения дальнейших исследований. К данному виду лабораторного оборудования относят: пипетки, мельницы, центрифуги и т.д. Лабораторное оборудование, применяемое для осуществления исследований. Устройства данного типа используются для определения структуры проб испытуемого вещества, определения его параметров и свойств. К этой группе относят: микроскопы, анализаторы, фотоизмерители, лабораторные весы высокой точности и т.д. Лабораторное оборудование, используемое для создания стерильных условий в ходе исследований. Устройства этого типа позволяют обеспечить условия, при которых в лабораторной среде отсутствуют микроскопические организмы. Стерильные условия создаются с использованием обеззараживающего, фильтрующего и очищающего оборудования, то есть ультрафиолетовых, кварцевых ламп и т.д. Зертханалық жабдықтың түрлері мен сипаттамалары Сипаттамалары мен мақсатына байланысты зертханалық жабдықтар бірнеше түрге бӛлінеді: * жалпы зертханалық жабдықтар; * арнайы зертханалық жабдықтар; * ӛлшеу құралдары; * аналитикалық зертханалық жабдықтар; * Зертханалық сынақ жабдықтары. Түрлердің әрқайсысын егжей-тегжейлі қарастырайық: * Жалпы зертханалық жабдықтар зерттеу басталғанға дейін немесе сынақ барысында заттармен дайындық немесе аралық жұмыстарды жүргізу кезінде қолданылады. Осы техниканың кӛмегімен араластыру, ұсақтау, ұнтақтау, агрегаттық күйдің ӛзгеруі және басқа физика-химиялық қасиеттер жүзеге асырылады. Жалпы зертханалық жабдықтар: ✔ Арнайы зертханалық жиһаз ✔ Зертханалық тартпалы шкафтар ✔ Кептіру шкафтары ✔ Зертханалық термостаттар ✔ Зертханалық тоңазытқыштар ✔ Таразының (техникалық, аналитикалық)бірнеше типтерін; ✔ Лабораториялық центрифугалардың бірнеше ✔ рН-метрлер ✔ Зертханалық ыдыс-аяқтардың жиынтықтары: ӛлшеуіш цилиндрлер, колбалар, химиялық стақандар, мӛлшерлеуші тамшуырлар және басқалар ✔ Автоматты мӛлшерлегіштер (Автоматты тамшуырлар) ✔ Автоматтандырылған шашырау електері ✔ Суды ӛте тиімді тазартуға арналған жүйелер (дистилляторлар, бидистилляторлар; деионизаторлар; суды ультракүлгін сәулемен тазартатын жүйелер) ✔ Муфельді пештер ✔ Электрондық термометрлер ✔ Ылғалдылық пен температураның электрондық ӛлшеуіштері ✔ Электрондық секундомерлер ✔ Кәдімгі шыны пипеткалармен (электронды пипеткаларды қоса алғанда)жұмыс істеуге арналған құрылғылар ✔ Ұстағыштар, штативтер, табандар, бекіту жарақтары * Арнайы зертханалық жабдықтар-белгілі бір зертханаға тән белгілі бір "тар" мәселелерді шешу үшін қажет құрылғылар. Мысалы, бұл стерильді жағдай жасауға арналған әдіс болуы мүмкін. Зертханалық жабдықтардың бұл тобына дәлдіктің жоғарылауымен сипатталатын, пайдалану немесе сақтаудың ерекше жағдайларын қажет ететін құрылғылар кіреді. * Ӛлшеу құралдары-сыналатын үлгінің сандық физикалық параметрлерін бағалау үшін қолданылатын құрылғылар. Зертханалық ӛлшеу жабдықтарының санатына поляриметрлер, спектрометрлер, зертханалық таразылар, рефрактометрлер және т. б. * Аналитикалық зертханалық жабдық-үлгілердің құрамын жоғары дәлдікпен анықтау үшін қолданылатын құрылғылар: изотропты, элементтік және т.б. Құрылғылардың бұл тобына хроматографтар, фотометрлер, титраторлар және анализаторлардың басқа түрлері кіреді. * Сынақ зертханалық жабдықтары-зерттелетін үлгілермен әртүрлі физикалық және химиялық манипуляцияларды орындауға болатын техника. Әдетте, олар компьютерленген немесе роботты құрылғылар. Бұл санатқа қалыңдық ӛлшегіштер, ылғал ӛлшегіштер, реометрлер және т. б. жатады. Зерттеулерді орындау тәртібі принципіне байланысты зертханалық жабдықтардың түрлері Іс жүзінде кез-келген зертханалық зерттеулер екі кезеңде жүзеге асырылады: * сынаманы дайындау; * сынаманы зерттеу. Тиісінше, зертханалық жабдықтарды келесідей жіктеуге болады: * Сынамаларды зерттеуге дайындауға арналған зертханалық жабдық. Осындай құрылғылардың кӛмегімен заттарға қажетті пішін немесе агрегаттық күй беріледі, бұл одан әрі зерттеу жүргізу үшін қажет. Зертханалық жабдықтың бұл түріне мыналар жатады: тамшуырлар, диірмендер, центрифугалар және т. б. * Зерттеулерді жүзеге асыру үшін қолданылатын зертханалық жабдықтар. Осы типтегі құрылғылар сыналатын зат сынамаларының құрылымын анықтау, оның параметрлері мен қасиеттерін анықтау үшін қолданылады. Бұл топқа мыналар жатады: микроскоптар, анализаторлар, фотомераторлар, жоғары дәлдіктегі зертханалық таразылар және т. б. * Зерттеу барысында стерильді жағдай жасау үшін қолданылатын зертханалық жабдықтар. Осы типтегі құрылғылар зертханалық ортада микроскопиялық организмдер жоқ жағдайларды қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Стерильді жағдайлар дезинфекциялық, сүзгіш және тазартқыш жабдықтарды, яғни ультракүлгін, кварц шамдарын және т. б. қолдану арқылы жасалады.