Концепция сознания в контексте квантовой механики

реклама
¡ÒÓÇÎß 2005 Å.
µ³±¦·ª ¶ª©ª¹¦³¬ª· ¯¡µ¬
´ÑÏ 175, å 4
°¢©°²½ ¡¬´µ¡­¾¯½· ±²°¢­¦®
¬ÑÐÙÇÒÙËâ ÔÑÊÐÂÐËâ Ä ÍÑÐÕÇÍÔÕÇ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË
®.¢. ®ÇÐÔÍËÌ
²ÂÔÔÏÂÕÓËÄÂáÕÔâ ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÞÇ ÒÓÑÃÎÇÏÞ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÕÇÑÓËË ËÊÏÇÓÇÐËÌ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÐÂØÑÆâÕ ÔÄÑÇ ÄÞÓÂÉÇÐËÇ Ä ËÊÄÇÔÕÐÞØ ÒÂÓÂÆÑÍÔÂØ,  ÕÂÍÉÇ Ä ÐÇÓÂÄÇÐÔÕÄÂØ ¢ÇÎÎÂ. ±ÓËÄÑÆâÕÔâ ÂÓÅÖÏÇÐÕÞ Ä ÒÑÎßÊÖ ÕÑÅÑ,
ÚÕÑ ÓÂÊÓÇÛËÕß àÕË ÒÓÑÃÎÇÏÞ ÄÓâÆ ÎË ÄÑÊÏÑÉÐÑ ÃÇÊ ÐÇÒÑÔÓÇÆÔÕÄÇÐÐÑÅÑ ÄÍÎáÚÇÐËâ ÔÑÊÐÂÐËâ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ
Ä ÕÇÑÓÇÕËÚÇÔÍÑÇ ÑÒËÔÂÐËÇ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ. £ àÕÑÌ ÔÄâÊË ÑÃÔÖÉÆÂÇÕÔâ ÕÂÍ ÐÂÊÞÄÂÇÏÂâ ÏÐÑÅÑÏËÓÑÄÂâ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËâ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË, ÒÓÇÆÎÑÉÇÐÐÂâ ¿ÄÇÓÇÕÕÑÏ,  ÕÂÍÉÇ ÓÂÔÛËÓÇÐËÇ ÍÑÐÙÇÒÙËË
¿ÄÇÓÇÕÕÂ, ÊÂÍÎáÚÂáÜÇÇÔâ Ä ÕÑÏ, ÚÕÑ ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÔÑÔÕÑâÐËâ РÍÑÏÒÑÐÇÐÕÞ, ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÜËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞÏ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÂÏ ËÊÏÇÓÇÐËâ, ÐÇ ÕÑÎßÍÑ ÔÄâÊÞÄÂÇÕÔâ Ô ÔÑÊÐÂÐËÇÏ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ, ÐÑ
ÒÑÎÐÑÔÕßá ÑÕÑÉÆÇÔÕÄÎâÇÕÔâ Ô ÐËÏ. ±ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ, ÚÕÑ ÕÂÍÑÌ ÒÑÆØÑÆ ÑÕÍÓÞÄÂÇÕ ÍÂÚÇÔÕÄÇÐÐÑ ÐÑÄÞÇ
ÒÇÓÔÒÇÍÕËÄÞ ÑÃÝÇÆËÐÇÐËâ ×ËÊËÍË Ë ÒÔËØÑÎÑÅËË Ë, ÃÑÎÇÇ ÛËÓÑÍÑ, ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÑÐÂÖÚÐÑÌ Ë ÅÖÏÂÐËÕÂÓÐÑÌ Ô×ÇÓ
ÒÑÊÐÂÐËâ. ¿ÕÑ ÏÑÉÇÕ ÒÓËÄÇÔÕË Í ÓÂÔÛËÓÇÐËá ÕÇÑÓËË ÔÑÊÐÂÐËâ Ë ÒÓÑÎËÕß ÔÄÇÕ ÐÂ ÄÂÉÐÞÇ Ë ÆÑ ÔËØ ÒÑÓ ÐÇ
ÒÑÐâÕÞÇ âÄÎÇÐËâ Ä Ô×ÇÓÇ ÔÑÊÐÂÐËâ.
PACS numbers: 01.70.+w, 03.65. ± w, 03.65.Ta, 03.67. ± a
°Õ ÓÇÆÂÍÕÑÓÂ
±ÓË ÔÑÄÇÕÔÍÑÌ ÄÎÂÔÕË ÎËÛß ÆËÂÎÇÍÕËÚÇÔÍËÌ ÏÂÕÇÓËÂÎËÊÏ ÔÚËÕÂÎÔâ ÐÂÖÚÐÑÌ ×ËÎÑÔÑ×ËÇÌ. ±ÑàÕÑÏÖ Ä ÖÔÎÑÄËâØ ÔÖÜÇÔÕÄÑÄÂÐËâ ÙÇÐÊÖÓÞ ÃÞÎÑ ×ÂÍÕËÚÇÔÍË ÐÇÄÑÊÏÑÉÐÑ ÒÖÃÎËÍÑÄÂÕß ÔÕÂÕßË, Ä ÍÑÕÑÓÞØ ÄÞÔÍÂÊÞÄÂÎËÔß Ë
ÊÂÜËÜÂÎËÔß ÄÊÅÎâÆÞ, ÑÕÎËÚÐÞÇ ÑÕ ÆÇÍÎÂÓËÓÖÇÏÞØ ×ËÎÑÔÑ×ÂÏË-ÏÂÓÍÔËÔÕÂÏË. ®ÇÉÆÖ ÕÇÏ Ä ÆÇÏÑÍÓÂÕËÚÇÔÍËØ
ÔÕÓÂÐÂØ ÕÂÍËÇ ÄÊÅÎâÆÞ ÛËÓÑÍÑ ÑÃÔÖÉÆÂÎËÔß Ë ÑÃÔÖÉÆÂáÕÔâ. ¦ÔÎË ÅÑÄÑÓËÕß Ñ ×ËÊËÍÇ, ÕÑ ÔÍÂÊÂÐÐÑÇ ÑÔÑÃÇÐÐÑ
ÑÕÐÑÔËÕÔâ Í ÑÃÔÖÉÆÇÐËá ÏÇÕÑÆÑÎÑÅËÚÇÔÍËØ ÄÑÒÓÑÔÑÄ,
ÔÄâÊÂÐÐÞØ Ô ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÑÌ. £ ÔÑÄÓÇÏÇÐÐÑÌ ²ÑÔÔËË, ÅÆÇ ÑÃÝâÄÎÇРÔÄÑÃÑÆ ÔÎÑÄÂ Ë ÐÇÕ ÙÇÐÊÖÓÞ, ÒÑÎÑÉÇÐËÇ ÓÂÆËÍÂÎßÐÑ ËÊÏÇÐËÎÑÔß. ±ÑàÕÑÏÖ ÓÇÆÂÍÙËâ µ¶¯ Ô
ÙÇÎßá ÄÇÓÐÖÕß ÔÑÑÃÜÇÔÕÄÑ ÓÑÔÔËÌÔÍËØ ×ËÊËÍÑÄ Í ÑÃÔÖÉÆÇÐËá ÂÍÕÖÂÎßÐÞØ ÄÑÒÓÑÔÑÄ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ×ËÊËÍË (ÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑ ÖÒÑÏâÐÖÕß ØÑÕâ ÃÞ Ñ ÄÐËÏÂÐËË Í ÍÄÂÐÕÑÄÞÏ
ÍÑÏÒßáÕÇÓÂÏ) ÑÒÖÃÎËÍÑÄÂΠÔÕÂÕßá ®.¢. ®ÇÐÔÍÑÅÑ [1].
©ÂÕÇÏ ÒÑâÄËÎÔâ ÙÇÎÞÌ ÓâÆ ÒËÔÇÏ Ð àÕÖ ÕÇÏÖ [2], ÍÑÕÑÓÞÇ
ÆÂÉÇ ÐÇ ÓÇÙÇÐÊËÓÑÄÂÎËÔß, ÚÕÑÃÞ ÆÂÕß ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕß
ÑÕÓÂÊËÕß ÓÂÊÎËÚÐÞÇ ÄÊÅÎâÆÞ Ð ÍÄÂÐÕÑÄÖá ÏÇØÂÐËÍÖ, Ä
ÕÑÏ ÚËÔÎÇ ÄÊÅÎâÆÞ, Ô ÍÑÕÑÓÞÏË ÏÐÑÅËÇ ÚÎÇÐÞ ÓÇÆÍÑÎÎÇÅËË (Ä ÚÂÔÕÐÑÔÕË, Ë â) ÔÑÄÇÓÛÇÐÐÑ ÐÇ ÔÑÅÎÂÔÐÞ. ±ÑÔÎÇ
àÕÑÅÑ ÃÞÎË ÑÒÖÃÎËÍÑÄÂÐÞ ÕÂÍÉÇ ÐÇÍÑÕÑÓÞÇ ÆÓÖÅËÇ
ÊÂÏÇÕÍË Ð ÕÖ ÉÇ ÕÇÏÖ [3, 4] Ë Ä ÕÇØ ÉÇ ÖÔÎÑÄËâØ.
¯ÂÍÑÐÇÙ, ÐËÉÇ ÒÖÃÎËÍÖÇÕÔâ ÃÑÎßÛÂâ ÐÑÄÂâ ÔÕÂÕßâ
®.¢. ®ÇÐÔÍÑÅÑ, ÒÑÔÄâÜÇÐÐÂâ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ
ÏÇØÂÐËÍË, ÒÓËÚÇÏ ÄÐËÏÂÐËÇ ÔÍÑÐÙÇÐÕÓËÓÑÄÂÐÑ ÐÂ
®.¢. ®ÇÐÔÍËÌ. ¶ËÊËÚÇÔÍËÌ ËÐÔÕËÕÖÕ ËÏ. ±.¯. ­ÇÃÇÆÇÄ ²¡¯,
119991 ®ÑÔÍÄÂ, ­ÇÐËÐÔÍËÌ ÒÓÑÔÒ. 53, ²ÑÔÔËÌÔÍÂâ ¶ÇÆÇÓÂÙËâ
´ÇÎ. (095) 132-62-19. ¶ÂÍÔ (095) 132-78-80
E-mail: mensky@lebedev.ru
³ÕÂÕßâ ÒÑÔÕÖÒËΠ19 ÐÑâÃÓâ 2004 Å.
ÄÑÊÏÑÉÐÑÌ, ÒÑ ÏÐÇÐËá ÂÄÕÑÓ (Ë ÐÇ ÕÑÎßÍÑ ÇÅÑ), ÔÄâÊË
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÕÇÑÓËË ËÊÏÇÓÇÐËÌ Ô ÔÑÊÐÂÐËÇÏ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ.
¯ËÉÇ â ÇÜÇ ÔÆÇÎÂá РàÕÑÕ ÔÚÇÕ ÊÂÏÇÚÂÐËâ ÒÑ ÔÖÜÇÔÕÄÖ.
³ÇÌÚÂÔ ÉÇ ÒÑÆÚÇÓÍÐÖ, ÚÕÑ ÔÕÂÕßâ ®.¢. ®ÇÐÔÍÑÅÑ ÒÖÃÎËÍÖÇÕÔâ ÊÆÇÔß Ä ËÊÄÇÔÕÐÑÌ ÏÇÓÇ Ä ÒÑÓâÆÍÇ ËÔÍÎáÚÇÐËâ.
¥ÇÎÑ Ä ÕÑÏ, ÚÕÑ µ¶¯ ì àÕÑ ÉÖÓÐÂÎ, ÒÓÇÆÐÂÊÐÂÚÇÐÐÞÌ
ÆÎâ ÑÔÄÇÜÇÐËâ ÖÔÒÇØÑÄ Ä ÑÃÎÂÔÕË ×ËÊËÍË Ë ÃÎËÊÍËØ
ÐÂÖÚÐÞØ ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËÌ. ²ÂÊÖÏÇÇÕÔâ, àÕ ÎËÐËâ ÐÇ ÏÑÉÇÕ
ÃÞÕß ÔÕÓÑÅÑ ÒÓÑÄÇÆÇÐÂ, ÏÞ ÒÇÚÂÕÂÇÏ ËÐÑÅÆÂ ÕÂÍÉÇ
ÏÇÕÑÆËÚÇÔÍËÇ ÊÂÏÇÕÍË Ë ÆÓÖÅËÇ ÏÂÕÇÓËÂÎÞ. ¯Ñ ÏÞ ÐÇ
ÏÑÉÇÏ Ë ÐÇ ÃÖÆÇÏ ÛËÓÑÍÑ ÒÓÇÆÑÔÕÂÄÎâÕß ÐÂÛË ÔÕÓÂÐËÙÞ
ÆÎâ ÑÃÔÖÉÆÇÐËâ ×ËÎÑÔÑ×ÔÍËØ ÒÓÑÃÎÇÏ Ë, Ä ÚÂÔÕÐÑÔÕË,
ÔÄâÊË ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÕÇÑÓËË Ô ÕÇÑÓËÇÌ ÒÑÊÐÂÐËâ, ÒÔËØÑÎÑÅËÇÌ
Ë Õ.Æ. ¬ÔÕÂÕË, Ë ÔÂÏ ®.¢. ®ÇÐÔÍËÌ ÓÂÊÄËÄÂÇÕ àÕÖ ÕÇÏÖ Ä
ÆÓÖÅÑÏ ÏÇÔÕÇ [5].
±ÑÊÄÑÎá ÔÇÃÇ ÕÇÒÇÓß, ÍÂÍ ÖÉÇ ÃÞÎÑ ÖÒÑÏâÐÖÕÑ ÄÞÛÇ,
ÔÆÇÎÂÕß ÊÂÏÇÚÂÐËÇ ÒÑ ÔÖÜÇÔÕÄÖ ÄÑÒÓÑÔÑÄ, ÑÃÔÖÉÆÂÇÏÞØ
®.¢. ®ÇÐÔÍËÏ. ¬ÂÍ ËÊÄÇÔÕÐÑ, ËÆÇÂÎËÊÏ Ë, Ä ÚÂÔÕÐÑÔÕË,
ÔÑÎËÒÔËÊÏ ÐÇÎßÊâ ÑÒÓÑÄÇÓÅÐÖÕß ÚËÔÕÑ ÎÑÅËÚÇÔÍËÏË ÓÂÔÔÖÉÆÇÐËâÏË, ÆÎâ ÄÞÃÑÓ ÏÇÉÆÖ ÏÂÕÇÓËÂÎËÔÕËÚÇÔÍÑÌ Ë
ËÆÇÂÎËÔÕËÚÇÔÍÑÌ ÕÑÚÍÂÏË ÊÓÇÐËâ ÐÇÑÃØÑÆËÏÑ ÑÒËÓÂÕßÔâ
ÇÜÇ Ð ËÐÕÖËÕËÄÐÑÇ ÔÖÉÆÇÐËÇ (ÖÔÏÑÕÓÇÐËÇ) [6]. ¯ÂÔÍÑÎßÍÑ â ÏÑÅÖ ÔÖÆËÕß, ÒÑÊËÙËâ £ËÅÐÇÓÂ, Ñ ÍÑÕÑÓÑÌ
®.¢. ®ÇÐÔÍËÌ ÒËÛÇÕ Ä ÐÂÚÂÎÇ ÔÄÑÇÌ ÔÕÂÕßË, ì àÕÑ
ÔÑÎËÒÔËÊÏ, ËÆÇÂÎËÊÏ. ®ÂÕÇÓËÂÎËÔÕÞ ÉÇ, Í ÍÑÕÑÓÞÏ â
ÒÓËÐÂÆÎÇÉÖ, ÑÒËÓÂáÕÔâ ÐÂ ËÐÑÇ ËÐÕÖËÕËÄÐÑÇ ÔÖÉÆÇÐËÇ.
£ ÍÑÐÍÓÇÕÐÑÏ ÒÎÂÐÇ ÐÇ ÒÑÐËÏÂá, ÒÑÚÇÏÖ ÕÂÍ ÐÂÊÞÄÂÇÏÂâ
ÓÇÆÖÍÙËâ ÄÑÎÐÑÄÑÌ ×ÖÐÍÙËË ÍÂÍ-ÕÑ ÔÄâÊÂÐÂ Ô ÔÑÊÐÂÐËÇÏ
ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ. ¯ÂÒÓËÏÇÓ, Ä ËÊÄÇÔÕÐÑÏ ÆË×ÓÂÍÙËÑÐÐÑÏ
ÑÒÞÕÇ àÎÇÍÕÓÑÐ ÒÓÑØÑÆËÕ ÚÇÓÇÊ ÜÇÎË Ë ÊÂÕÇÏ Ð àÍÓÂÐÇ
(×ÑÕÑÒÎÂÔÕËÐÍÇ) ÒÑâÄÎâÇÕÔâ "ÕÑÚÍÂ", Õ.Ç. ÔÕÂÐÑÄËÕÔâ
ËÊÄÇÔÕÐÑ, ÍÖÆ ÒÑÒÂÎ àÎÇÍÕÓÑÐ. ±ÑâÄÎÇÐËÇ "ÕÑÚÍË" ÇÔÕß,
ÑÚÇÄËÆÐÑ, ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËâ ÒÂÆÂáÜÇÅÑ àÎÇÍÕÓÑÐÂ Ô ÏÂÕÇÓËÂÎÑÏ ×ÑÕÑÒÎÂÔÕËÐÍË. ¤ÎÂÄÐÂâ ÑÔÑÃÇÐÐÑÔÕß
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË ÊÂÍÎáÚÂÇÕÔâ Ä ÕÑÏ, ÚÕÑ ÑРÒÓÇÆ# ®.¢. ®ÇÐÔÍËÌ 2005
414
®.¢. ®¦¯³¬ª«
ÔÍÂÊÞÄÂÇÕ, ÄÑÑÃÜÇ ÅÑÄÑÓâ, ÎËÛß ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß ÔÑÃÞÕËÌ.
¬ÑÐÍÓÇÕÐÑ, Ä ÆË×ÓÂÍÙËÑÐÐÑÏ ÑÒÞÕÇ ÍÄÂÐÕÑÄÂâ ÏÇØÂÐËÍÂ
ÒÓÇÆÔÍÂÊÞÄÂÇÕ ÓÂÔÒÓÇÆÇÎÇÐËÇ "ÕÑÚÇÍ" РàÍÓÂÐÇ ËÎË
ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß ÒÑÒÂÆÂÐËâ àÎÇÍÕÓÑР(Õ.Ç. ÒÑâÄÎÇÐËâ
"ÕÑÚÍË") Ä ÎáÃÑÇ ÏÇÔÕÑ àÍÓÂÐÂ. ´ÂÍÂâ ÔËÕÖÂÙËâ âÄÎâÇÕÔâ
ÑÕÓÂÉÇÐËÇÏ ÍÑÓÒÖÔÍÖÎâÓÐÑ-ÄÑÎÐÑÄÑÅÑ ÆÖÂÎËÊÂ, Õ.Ç. ÕÑÅÑ
×ÂÍÕÂ, ÚÕÑ àÎÇÍÕÓÑÐ (ËÎË, ÍÑÐÇÚÐÑ, ÍÂÍÂâ-ÐËÃÖÆß ÆÓÖÅÂâ
ÏËÍÓÑÚÂÔÕËÙÂ) ì àÕÑ ÐÇ "ÏÂÕÇÓËÂÎßÐÂâ ÕÑÚÍÂ" ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ ×ËÊËÍË, ÆÄËÉÖÜÂâÔâ ÒÑ ÍÂÍÑÌ-ÕÑ ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÑÌ
ÕÓÂÇÍÕÑÓËË. ¦ÔÎË ÑÒËÔÞÄÂÕß ÔÑÔÕÑâÐËÇ àÎÇÍÕÓÑРÒÑÔÎÇ
ÇÅÑ ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËâ Ô ÂÕÑÏÂÏË Ä ×ÑÕÑÒÎÂÔÕËÐÍÇ Ô ÒÑÏÑÜßá ÄÑÎÐÑÄÑÌ ×ÖÐÍÙËË, ÕÑ àÕ ×ÖÐÍÙËâ ÃÖÆÇÕ, ÑÚÇÄËÆÐÑ, ÑÕÎËÚРÑÕ ÒÇÓÄÑÐÂÚÂÎßÐÑÌ Ë, ÔÍÂÉÇÏ, ÎÑÍÂÎËÊÑÄÂÐÂ Ä "ÕÑÚÍÇ" РàÍÓÂÐÇ. ¿ÕÑ Ë ÐÂÊÞÄÂáÕ ÑÃÞÚÐÑ
ÓÇÆÖÍÙËÇÌ ÄÑÎÐÑÄÑÌ ×ÖÐÍÙËË. ²ÂÊÖÏÇÇÕÔâ, "ÕÑÚÍË" ÐÂ
àÍÓÂÐÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß ÖÄËÆËÕ Ë Ð ÔÎÇÆÖáÜËÌ ÆÇÐß ÒÑÔÎÇ
ÑÔÖÜÇÔÕÄÎÇÐËâ ÑÒÞÕÂ, Ë ÒÓË ÚÇÏ ÊÆÇÔß ÍÂÍÂâ-ÕÑ ÑÔÑÃÂâ
ÓÑÎß ÇÅÑ ÔÑÊÐÂÐËâ, ÏÐÇ ÐÇÒÑÐâÕÐÑ. ±ÑÆÑÃÐÑÇ ÕÑÎÍÑÄÂÐËÇ
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË ÍÂÍ ÖÍÂÊÞÄÂáÜÇÌ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß
ÐÂÃÎáÆÂÇÏÞØ ÔÑÃÞÕËÌ Ë ÇÔÕß, ÖÒÓÑÜÇÐÐÑ ÅÑÄÑÓâ, ÇÇ
"ÑÃÞÚÐÂâ" ËÎË, ÍÂÍ ËÐÑÅÆÂ ÅÑÄÑÓâÕ, ÍÑÒÇÐÅÂÅÇÐÔÍÂâ
ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËâ (ÔÏ., ÐÂÒÓËÏÇÓ, [7 ë 9]). £Ñ ÄÔâÍÑÏ ÔÎÖÚÂÇ,
â ÒÑÐËÏÂá ÔËÕÖÂÙËá ËÏÇÐÐÑ ÕÂÍ. °ÆÐÂÍÑ ÔÖÜÇÔÕÄÖáÕ
ÆÓÖÅËÇ ÏÐÇÐËâ, Ë ÄÑÒÓÑÔ ÑÃ ËÊÏÇÓÇÐËË Ä ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ
ÏÇØÂÐËÍÇ ÐÇ àÎÇÏÇÐÕÂÓÇÐ Ë ÆËÔÍÖÕËÓÖÇÕÔâ, ÍÂÍ àÕÑ âÔÐÑ
ÖÉÇ ËÊ ÔÕÂÕßË ®.¢. ®ÇÐÔÍÑÅÑ. ±ÓË àÕÑÏ ®.¢. ®ÇÐÔÍËÌ Ë
ÓâÆ ÆÓÖÅËØ ÃÇÊÖÔÎÑÄÐÑ ÍÄÂÎË×ËÙËÓÑÄÂÐÐÞØ ×ËÊËÍÑÄ
ÒÓËÆÇÓÉËÄÂáÕÔâ ÕÑÚÍË ÊÓÇÐËâ, ÑÕÎËÚÐÑÌ ÑÕ "ÑÃÞÚÐÑÌ"
ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË, ÚÕÑ Ë ÑÕÓÂÉÇÐÑ Ä ÒÖÃÎËÍÖÇÏÑÌ ÔÕÂÕßÇ.
¯ÂÔÍÑÎßÍÑ â ÒÑÐËÏÂá, àÕÑ ÐÇ ÒÓÑÔÕÑ ÔÑÎËÒÔËÊÏ, ÍÑÕÑÓÞÌ â ÖÔÏÂÕÓËÄÂá Ä ÂÓÅÖÏÇÐÕÂÙËË £ËÅÐÇÓÂ,  ÐÇÚÕÑ ÃÑÎÇÇ
ÔÎÑÉÐÑÇ. ¥ÂÎÇÇ, ÍÂÍ ËÊÄÇÔÕÐÑ, ÒÓÑËÔØÑÉÆÇÐËÇ ÉËÊÐË Ë
ÔÑÊÐÂÐËâ ÇÜÇ ÐÇ ÄÞâÔÐÇÐÑ, ÒÓÑÃÎÇÏÂ ÐÇ ÓÇÛÇÐÂ (ÔÏ.,
ÐÂÒÓËÏÇÓ, [10]). ±ÑàÕÑÏÖ ÒÓÑÔÕÑ ÑÕÏÂØÐÖÕßÔâ ÑÕ ÑÃÔÖÉÆÇÐËâ ÒÓÑËÔØÑÉÆÇÐËâ ÚÇÎÑÄÇÚÇÔÍÑÅÑ ÔÑÊÐÂÐËâ Ë ÍÂÍÑÌ-ÕÑ
ÔÄâÊË àÕÑÅÑ ÄÑÒÓÑÔÂ Ô ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÑÌ ÃÞÎÑ ÃÞ
ÑÛËÃÍÑÌ. £ ÕÂÍÑÌ ÔËÕÖÂÙËË ÑÒÖÃÎËÍÑÄÂÐËÇ ÔÕÂÕßË
®.¢. ®ÇÐÔÍÑÅÑ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÇÕÔâ ÑÒÓÂÄÆÂÐÐÞÏ Ë ÑÐÂ, ÍÂÍ
ÏÑÉÐÑ ÆÖÏÂÕß, ÄÞÊÑÄÇÕ ËÐÕÇÓÇÔ. ¡ àÕÑ Ë ÐÖÉÐÑ, ËÃÑ ÃÇÊ
ÆÂÎßÐÇÌÛÇÅÑ ÂÐÂÎËÊ ÒÓÑÅÓÇÔÔ Ä ÑÃÎÂÔÕË ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÕÇÑÓËË ËÊÏÇÓÇÐËÌ ÐÇÄÑÊÏÑÉÇÐ. ®ÑÉÇÕ ÒÓË
àÕÑÏ ÑÍÂÊÂÕßÔâ, ÚÕÑ ÊÆÇÔß Ë ÕÂÍ ÄÔÇ âÔÐÑ, ÐÂÒÓËÏÇÓ,
"ÑÃÞÚÐÂâ" ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËâ ÑÍÑÐÚÂÕÇÎßÐÑ ÒÑÃÇÆËÕ. ´ÂÍÑÇ
ÊÂÍÎáÚÇÐËÇ ÕÂÍÉÇ âÄËÎÑÔß ÃÞ ÖÔÒÇØÑÏ. ²ÂÊÖÏÇÇÕÔâ, ÇÔÎË
Ä ÑÃÔÖÉÆÂÇÏÑÌ ÑÃÎÂÔÕË ÃÖÆÖÕ ÒÑÎÖÚÇÐÞ ÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑ
ÖÃÇÆËÕÇÎßÐÞÇ ÐÑÄÞÇ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÞ, ÑÐË ÐÂÌÆÖÕ ÑÕÓÂÉÇÐËÇ
Ë Ä µ¶¯.
£.­. ¤ËÐÊÃÖÓÅ
³ÒËÔÑÍ ÎËÕÇÓÂÕÖÓÞ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
®ÇÐÔÍËÌ ® ¢ µ¶¯ 170 631 (2000)
®ÇÐÔÍËÌ ® ¢ µ¶¯ 171 459 (2001)
¢ÇÎËÐÔÍËÌ ¡ £ µ¶¯ 173 905 (2003)
±ÑÒÑÄ ® ¡ µ¶¯ 173 1382 (2003)
®ÇÐÔÍËÌ ® ¢ £ÑÒÓÑÔÞ ×ËÎÑÔÑ×ËË (6) 64 (2004)
¶ÇÌÐÃÇÓÅ ¦ ­ ¥ÄÇ ÍÖÎßÕÖÓÞ. ªÐÕÖËÙËâ Ë ÎÑÅËÍÂ Ä ËÔÍÖÔÔÕÄÇ Ë
ÍÖÎßÕÖÓÇ 3-Ç ËÊÆ. (¶ÓâÊËÐÑ: £ÇÍ-2, 2004)
­ÂÐÆÂÖ ­ ¥, ­Ë×ÛËÙ ¦ ® ¬ÄÂÐÕÑÄÂâ ÏÇØÂÐËÍÂ. ¯ÇÓÇÎâÕËÄËÔÕÔÍÂâ ÕÇÑÓËâ (®.: ¯ÂÖÍÂ, 1989)
¬ÂÆÑÏÙÇÄ ¢ ¢ µ¶¯ 173 1221 (2003); ¥ËÐÂÏËÍÂ Ë ËÐ×ÑÓÏÂÙËâ
(®.: ²ÇÆ. ÉÖÓÐ. "µ¶¯", 1999)
Bohr A, Mottelson B R, UlfbeÔk O Phys. Today 57 (10) 15 (2004)
¤ËÐÊÃÖÓÅ £ ­ ° ÐÂÖÍÇ, Ñ ÔÇÃÇ Ë Ñ ÆÓÖÅËØ 3-Ç ËÊÆ. (®.: ¶ËÊÏÂÕÎËÕ,
2003) Ô. 56
[µ¶¯ 2005
³ÑÆÇÓÉÂÐËÇ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
£ÄÇÆÇÐËÇ (414).
¬ÄÂÐÕÑÄÞÇ ÒÂÓÂÆÑÍÔÞ Ë ÔÑÊÐÂÐËÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ (415).
ÁÄÎÇÐËÇ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËË (417).
¯ÇÓÂÄÇÐÔÕÄ ¢ÇÎÎÂ Ë ÑÒÞÕÞ ¡ÔÒÇÍÕ (418).
¯ÇÍÑÕÑÓÞÇ ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËâ ÆËÔÍÖÔÔËË Ä µ¶¯ (420).
±ÓÑÃÎÇÏÂ ËÊÏÇÓÇÐËâ: àÕÂÒÞ ËÔÔÎÇÆÑÄÂÐËâ (422).
¬ÑÐÙÇÒÙËâ ¿ÄÇÓÇÕÕÂ Ë ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ (423).
°ÕÑÉÆÇÔÕÄÎÇÐËÇ ÔÑÊÐÂÐËâ Ô ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇÏ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ (425).
±ÓÇÆÔÕÂÄÎÇÐËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ ÍÑÓËÆÑÓÂÏË ÒÖÕÇÌ (426).
¬ÎÂÔÔËÚÇÔÍËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ ì ÖÔÎÑÄËÇ ÔÖÜÇÔÕÄÑÄÂÐËâ ÉËÊÐË
(427).
11. ¯Â ÍÓÂá ÔÑÊÐÂÐËâ (428).
12. ¯ÇÑÃØÑÆËÏÑÔÕß ÐÑÄÑÌ ÏÇÕÑÆÑÎÑÅËË (431).
13. ©ÂÍÎáÚÇÐËÇ (432).
³ÒËÔÑÍ ÎËÕÇÓÂÕÖÓÞ (434).
In their beds at night, children ask for details
about a fairy tale. How big was the pumpkin?
What color were Puss-in-Boots' boots? In the
same way, our reason questions our positive
understanding. Now then, all this physics !
Does it really disclose nothing but rules and
recipes? 1
Bernard d'Espagnat In Search of Reality [1]
1. £ÄÇÆÇÐËÇ
£ 2000 ÅÑÆÖ ÓÇÆÂÍÙËÇÌ µ¶¯ ÃÞΠËÐËÙËËÓÑÄÂРÆËÔÍÖÔÔËâ ÒÑ ÏÇÕÑÆÑÎÑÅËË ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ×ËÊËÍË Ë, Ä ÕÑÏ ÚËÔÎÇ, ÒÑ
ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÞÏ ÒÓÑÃÎÇÏÂÏ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË [2].
¬ÂÍ, ÄÇÓÑâÕÐÑ, Ë ÔÎÇÆÑÄÂÎÑ ÑÉËÆÂÕß, ÆËÔÍÖÔÔËâ ÔÑÔÓÇÆÑÕÑÚËÎÂÔß ÒÓÇÉÆÇ ÄÔÇÅÑ Ð ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÞØ ÒÓÑÃÎÇÏÂØ Ë Ä
ÚÂÔÕÐÑÔÕË ÐÂ ÄÑÒÓÑÔÇ Ñ ÕÑÌ ÓÑÎË, ÍÑÕÑÓÖá ËÅÓÂÇÕ Ä
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÇ ÔÑÊÐÂÐËÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ. £ ÐÂÔÕÑâÜÇÌ ÔÕÂÕßÇ ÏÞ ÒÑÆÓÑÃÐÑ ÑÃÔÖÆËÏ àÕÖ "ÄÇÚÐÖá" ÒÓÑÃÎÇÏÖ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË, ÖÐËÍÂÎßÐÖá ÒÑ ÔÄÑÇÌ ÔÎÑÉÐÑÔÕË Ë Ä ÔÖÜÐÑÔÕË ÄÞÄÑÆâÜÖá Ê ÓÂÏÍË ×ËÊËÍË.
¦ÔÎË ÑÅÓÂÐËÚËÕßÔâ ÑÚÇÐß ÍÓÂÕÍÑÌ ×ÑÓÏÖÎËÓÑÄÍÑÌ, ÕÑ
ÑÔÑÃÇÐÐÑÔÕß ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË (ÕÑÚÐÇÇ, ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ
×ËÊËÍË, ÄÍÎáÚÂâ ÓÇÎâÕËÄËÔÕÔÍÖá), ÑÕÎËÚÂáÜÂâ ÇÇ ÑÕ
ÄÔÇÌ ÑÔÕÂÎßÐÑÌ ×ËÊËÍË, ÔÑÔÕÑËÕ Ä ÕÑÏ, ÚÕÑ ÒÓÑÙÇÔÔ
ËÊÏÇÓÇÐËâ Ä ÐÇÌ ÐÇ ÖÆÂÇÕÔâ ÒÓÇÆÔÕÂÄËÕß ÍÂÍ ÄÒÑÎÐÇ
ÑÃÝÇÍÕËÄÐÞÌ, ÂÃÔÑÎáÕÐÑ ÐÇ ÊÂÄËÔâÜËÌ ÑÕ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ,
ÄÑÔÒÓËÐËÏÂáÜÇÅÑ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ àÕËØ ËÊÏÇÓÇÐËÌ. ¦ÜÇ ÖÒÓÑÜÂâ, ÔÍÂÉÇÏ, ÚÕÑ ÒÓË ÑÒËÔÂÐËË ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ËÊÏÇÓÇÐËÌ (ÒÑ
ÍÓÂÌÐÇÌ ÏÇÓÇ, ÒÓË ÒÑÒÞÕÍÂØ ÔÆÇÎÂÕß ÕÂÍÑÇ ÑÒËÔÂÐËÇ
ÎÑÅËÚÇÔÍË ÒÑÎÐÞÏ, ÊÂÏÍÐÖÕÞÏ) ÒÓËØÑÆËÕÔâ ÄÄÑÆËÕß Ä
àÕÑ ÑÒËÔÂÐËÇ ÐÇ ÕÑÎßÍÑ ËÊÏÇÓâÇÏÖá ÔËÔÕÇÏÖ Ë ÒÓËÃÑÓ, ÐÑ
Ë ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ, ÕÑÚÐÇÇ, ÇÅÑ ÔÑÊÐÂÐËÇ, Ä ÍÑÕÑÓÑÏ ×ËÍÔËÓÖÇÕÔâ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ. ¿Õ ÚÇÓÕ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË ÒÓÑÕËÄÑÓÇÚËÕ ÐÂÛÇÌ ËÐÕÖËÙËË Ë ÒÓË ÒÇÓÄÑÏ
ÊÐÂÍÑÏÔÕÄÇ ÐÇËÊÃÇÉÐÑ ÄÞÊÞÄÂÇÕ ÐÇÒÑÐËÏÂÐËÇ. £ÑÊÐËÍÂáÜËÌ Ä àÕÑÌ ÔÄâÊË ÍÑÏÒÎÇÍÔ ÄÑÒÓÑÔÑÄ ÚÂÜÇ ÄÔÇÅÑ
ÑÃÝÇÆËÐâÇÕÔâ ÒÑÆ ÖÔÎÑÄÐÞÏ ÐÂÊÄÂÐËÇÏ "ÒÓÑÃÎÇÏÞ ËÊÏÇÓÇÐËâ". ¯ÇÔÍÑÎßÍÑ ÆÇÔâÕËÎÇÕËÌ, ÒÓÑÛÇÆÛËØ ÔÑ ÄÓÇÏÇÐË
1 ±Ñ ÐÑÚÂÏ, ÎÇÉÂ Ä ÔÄÑËØ ÍÓÑÄÂÕÍÂØ, ÆÇÕË ÕÓÇÃÖáÕ ÆÇÕÂÎÇÌ Ä
ÄÑÎÛÇÃÐÞØ ÔÍÂÊÍÂØ. ¬ÂÍÑÌ ÄÇÎËÚËÐÞ ÃÞΠÕÞÍÄÂ? ¡ ÍÂÍÑÅÑ ÙÄÇÕÂ
ÃÞÎË ÔÂÒÑÅË Ö ¬ÑÕÂ-Ä-³ÂÒÑÅÂØ? ±ÑÆÑÃÐÞÏ ÑÃÓÂÊÑÏ Ë ÐÂÛ ÓÂÔÔÖÆÑÍ
ÒÑÆÄÇÓÅÂÇÕ ÔÑÏÐÇÐËá ÐÂÛÇ ÃÇÊÂÒÇÎÎâÙËÑÐÐÑÇ ÒÑÐËÏÂÐËÇ. ¯Ö, ØÑÓÑÛÑ,
ÚÕÑ ÉÇ ÄÔâ àÕ ×ËÊËÍÂ? ¯ÇÖÉÇÎË ÑРРÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÐÇ ÏÑÉÇÕ
ÓÂÔÍÓÞÕß ÒÇÓÇÆ ÐÂÏË ÐËÚÇÅÑ, ÍÓÑÏÇ ÒÓÂÄËÎ Ë ÓÇÙÇÒÕÑÄ?
¢ÇÓÐÂÓÆ Æ'¿ÔÒÂÐßâ £ ÒÑËÔÍÂØ ÓÇÂÎßÐÑÔÕË [1]. ì ±ÇÓÇÄÑÆ ÂÄÕÑÓÂ.
´. 175, å 4]
¬°¯¸¦±¸ªÁ ³°©¯¡¯ªÁ £ ¬°¯´¦¬³´¦ ¬£¡¯´°£°« ®¦·¡¯ª¬ª
ÔÑÊÆÂÐËâ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË, ÒÑÍÂÊÂÎË, ÚÕÑ ÐË ÓÇÛËÕß
àÕÖ ÒÓÑÃÎÇÏÖ ÖÆÑÄÎÇÕÄÑÓËÕÇÎßÐÞÏ ÑÃÓÂÊÑÏ, ÐË ÑÕÍÂÊÂÕßÔâ ÑÕ ÐÇÇ ÍÂÍ ÐÇÐÂÖÚÐÑÌ ÐÇ ÖÆÂÇÕÔâ.
£ ÑÕÇÚÇÔÕÄÇÐÐÑÌ ÎËÕÇÓÂÕÖÓÇ ÒÓÑÃÎÇÏÂ ËÊÏÇÓÇÐËâ
ÒÓÂÍÕËÚÇÔÍË ÐÇ ÑÃÔÖÉÆÂÇÕÔâ, ØÑÕâ Ä ÒâÕËÆÇÔâÕÞØ ÅÑÆÂØ
ÑРÄÞÊÞÄÂΠÃÖÓÐÞÇ Ë àÏÑÙËÑÐÂÎßÐÞÇ ÆËÔÍÖÔÔËË. ©Â
ÓÖÃÇÉÑÏ, ÐÂÒÓÑÕËÄ, ÑÃÔÖÉÆÇÐËÇ àÕÑÅÑ ÄÑÒÓÑÔÂ Ä ×ËÊËÚÇÔÍÑÌ ÎËÕÇÓÂÕÖÓÇ ÂÍÕËÄËÊËÓÑÄÂÎÑÔß Ë ÔÕÂÎÑ ÃÑÎÇÇ ÛËÓÑÍËÏ. ±ÓÑÃÎÇÏÂ Ä ÙÇÎÑÏ ÐÇ ÄÑÔÒÓËÐËÏÂÇÕÔâ ÕÇÒÇÓß
ÊÂÓÖÃÇÉÐÞÏË ×ËÊËÍÂÏË ÍÂÍ ÑÆËÑÊÐÂâ, ÍÂÍÑÌ ÑРÏÐÑÅËÏ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÎÂÔß ÇÜÇ ÎÇÕ ÆÄÂÆÙÂÕß ÐÂÊÂÆ.
¸ÇÎß ÆËÔÍÖÔÔËË, ÒÓÇÆÒÓËÐâÕÑÌ Ä µ¶¯, ÔÑÔÕÑâÎÂ, Ä
ÚÂÔÕÐÑÔÕË, Ä ÕÑÏ, ÚÕÑÃÞ ÒÓÑâÔÐËÕß ×ÑÓÏÖÎËÓÑÄÍÖ
"ÒÓÑÃÎÇÏÞ ËÊÏÇÓÇÐËâ" Ë ÑÃÔÖÆËÕß ÄÑÊÏÑÉÐÞÇ ÒÖÕË ÇÇ
ÓÇÛÇÐËâ. £ ØÑÆÇ ÆËÔÍÖÔÔËË ÄÞâÔÐËÎÑÔß, ÚÕÑ ÆÂÉÇ âÔÐÑÇ
ÒÑÐËÏÂÐËÇ ÕÑÅÑ, Ä ÚÇÏ, ÔÑÃÔÕÄÇÐÐÑ, àÕÂ ÒÓÑÃÎÇÏÂ
ÔÑÔÕÑËÕ, Ö ×ËÊËÍÑÄ ÒÑÓÑÌ ÑÕÔÖÕÔÕÄÖÇÕ. °ÕÚÂÔÕË àÕÑ
ÑÃÝâÔÐâÇÕÔâ ÕÇÏ, ÚÕÑ ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÞÇ ÄÑÒÓÑÔÞ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË ÐÇ ËÅÓÂáÕ ÐËÍÂÍÑÌ ÓÑÎË Ä ÒÓÂÍÕËÚÇÔÍÑÌ
ÓÂÃÑÕÇ ÒÑ ÓÂÔÚÇÕÂÏ ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ÔËÔÕÇÏ Ë, ÔÕÂÎÑ ÃÞÕß,
ÒÓÑÔÕÑ ÐÇËÐÕÇÓÇÔÐÞ ×ËÊËÍÂÏ, ÑÓËÇÐÕËÓÑÄÂÐÐÞÏ ÐÂ
ÒÓÂÍÕËÚÇÔÍËÇ ÊÂÆÂÚË. ¯Â àÕÑÏ ÑÔÐÑÄÂÐËË ÏÐÑÅËÏ "ÒÓÑÃÎÇÏ ËÊÏÇÓÇÐËâ" ÄÑÑÃÜÇ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÇÕÔâ ÐÂÆÖÏÂÐÐÑÌ Ë
ÔØÑÎÂÔÕËÚÇÔÍÑÌ, ØÑÕâ ÕÑÕ ×ÂÍÕ, ÚÕÑ ÐÂÆ ÐÇÌ ÓÂÃÑÕÂÎË
ÄÞÆÂáÜËÇÔâ ×ËÊËÍË, ÄÓâÆ ÎË ÒÑÊÄÑÎâÇÕ ËÅÐÑÓËÓÑÄÂÕß
ÇÇ ÕÂÍ ÎÇÅÍÑ.
´ÂÍ ËÎË ËÐÂÚÇ, ÐÇÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑÇ ÒÑÐËÏÂÐËÇ ÔÖÕË
ÄÑÒÓÑÔ ÔÓÇÆË ×ËÊËÍÑÄ ÔÖÜÇÔÕÄÇÐÐÑ ÔÐËÊËÎÑ ÖÓÑÄÇÐß
ÆËÔÍÖÔÔËË (ÄÑÊÏÑÉÐÑ, àÕÑÕ ÖÓÑÄÇÐß ÒÑÔÕÓÂÆÂÎ Ë ÑÕÕÑÅÑ,
ÚÕÑ ÒÇÓÄÞÇ ÑÕÍÎËÍË ÐÂÏÇÓÇÐÐÑ ÃÞÎË ÑÒÖÃÎËÍÑÄÂÐÞ ÃÇÊ
ÄÔâÍÑÅÑ ÑÕÃÑÓÂ). °ÆÐÂÍÑ Ä ÕÑ ÉÇ ÄÓÇÏâ ÕÂÍÑÇ ÐÇÒÑÐËÏÂÐËÇ ÒÑÆÕÄÇÓÆËÎÑ, ÚÕÑ ÒÑÔÕÂÐÑÄÍ ÄÑÒÓÑÔ ÃÞΠÔÄÑÇÄÓÇÏÇÐÐÑÌ. £ÑÊÏÑÉÐÑ, Ë ÐÇ ÔÎÇÆÑÄÂÎÑ ÑÉËÆÂÕß, ÚÕÑ ÒÑÔÎÇ
ÏÐÑÅÑÎÇÕÐÇÅÑ ÒÇÓÇÓÞÄÂ, ÒÑ ÓÂÊÐÞÏ ÒÓËÚËÐÂÏ ÄÑÊÐËÍÛÇÅÑ Ä ÑÕÇÚÇÔÕÄÇÐÐÑÌ ÎËÕÇÓÂÕÖÓÇ, ÑÃÔÖÉÆÇÐËÇ ÕÂÍÑÅÑ
ÔÎÑÉÐÑÅÑ ÄÑÒÓÑÔ ÔÓÂÊÖ ÑÍÂÉÇÕÔâ à××ÇÍÕËÄÐÞÏ. ®ÑÉÐÑ
ÐÂÆÇâÕßÔâ, ÚÕÑ ÕÑÎÚÑÍ, ÍÑÕÑÓÞÌ ÃÞÎ, ÕÇÏ ÐÇ ÏÇÐÇÇ, ÆÂÐ
àÕËÏ ÑÃÔÖÉÆÇÐËÇÏ, ÒÓËÐÇÔÇÕ ÔÄÑË ÒÎÑÆÞ ÒÑÊÆÐÇÇ.
±ÇÓÇÌÆÇÏ ÕÇÒÇÓß Í ÃÑÎÇÇ ÍÑÐÍÓÇÕÐÞÏ ÄÑÒÓÑÔÂÏ Ë, ÒÑ
ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕË ÍÓÂÕÍÑ ÑØÂÓÂÍÕÇÓËÊÑÄÂÄ ÔÖÕß ÄÑÒÓÑÔÂ,
ÒÑÅÑÄÑÓËÏ Ñ ÕÑÏ, Ä ÍÂÍÑÏ ÔÑÔÕÑâÐËË "ÒÓÑÃÎÇÏ ËÊÏÇÓÇÐËâ" ÐÂØÑÆËÕÔâ ÔÇÌÚÂÔ Ë Ä ÚÇÏ ËÊÏÇÐËÎÔâ ÒÑÆØÑÆ Í ÇÇ
ÓÇÛÇÐËá ÊÂ ÒÑÔÎÇÆÐËÇ ÆÇÔâÕËÎÇÕËâ.
£ ÒÇÓÄÑÌ ÒÑÎÑÄËÐÇ ÔÕÂÕßË ÏÞ ÒÑÔÕÂÓÂÇÏÔâ ÒÑâÔÐËÕß,
ÒÑÚÇÏÖ ÒÓÑÙÇÆÖÓ ÓÇÆÖÍÙËË ÔÑÔÕÑâÐËâ (ÍÑÎÎÂÒÔ ÄÑÎÐÑÄÑÌ ×ÖÐÍÙËË), ×ËÅÖÓËÓÖáÜÂâ Ä ÑÃÜÇÒÓËÐâÕÑÏ ÑÒËÔÂÐËË
ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ, âÄÎâÇÕÔâ ÒÑ ÔÖÕË ÆÇΠÑÕÔÕÖÒÎÇÐËÇÏ ÑÕ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË. ¥Îâ ÑÒÓÂÄÆÂÐËâ àÕÑÌ
ÒÓÑÙÇÆÖÓÞ ÕÓÇÃÖÇÕÔâ ÂÒÇÎÎËÓÑÄÂÕß Í ÚÇÏÖ-ÕÑ, ÎÇÉÂÜÇÏÖ ÄÐÇ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÇ. ¿ÕÑ ÏÑÉÇÕ ÃÞÕß ÂÒÇÎÎâÙËâ Í ÒÑÐâÕËá "ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÌ ÒÓËÃÑÓ" (ÍÂÍ Ä ÍÑÒÇÐÅÂÅÇÐÔÍÑÌ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË), ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËÇ Ô ÍÑÕÑÓÞÏ ÍÂÍËÏ-ÕÑ ÕÂËÐÔÕÄÇÐÐÞÏ ÑÃÓÂÊÑÏ
ÐÂÓÖÛÂÇÕ ÎËÐÇÌÐÑÔÕß ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË. £ÏÇÔÕÑ
àÕÑÅÑ ÏÑÉÐÑ ÂÒÇÎÎËÓÑÄÂÕß Í ÒÑÐâÕËá "ÔÑÊÐÂÐËÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ", âÄÐÞÏ ÑÃÓÂÊÑÏ ÄÄÇÆâ ÇÅÑ Ä ÑÒËÔÂÐËÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ.
´ÂÍ ÆÇÎÂÇÕÔâ Ä ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ (ÏÐÑÅÑÏËÓÑÄÑÌ
ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË) [3, 4].
£Ñ ÄÕÑÓÑÌ ÒÑÎÑÄËÐÇ ÔÕÂÕßË ÏÞ ÒÑÆÓÑÃÐÇÇ ÑÔÕÂÐÑÄËÏÔâ РàÕÑÌ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË, ÍÑÕÑÓÂâ ÍÂÉÇÕÔâ ÐÂËÃÑÎÇÇ
ÒÇÓÔÒÇÍÕËÄÐÑÌ ÆÎâ ÓÇÛÇÐËâ "ÒÓÑÃÎÇÏÞ ËÊÏÇÓÇÐËâ".
ªÊÎÂÅÂâ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËá ¿ÄÇÓÇÕÕÂ Ë ÇÇ ÔÎÇÆÔÕÄËâ, ÏÞ
ÃÖÆÇÏ ÑÒËÓÂÕßÔâ РÅËÒÑÕÇÊÖ Ñà ÑÕÑÉÆÇÔÕÄÎÇÐËË ÔÑÊÐÂÐËâ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ Ô ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇÏ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÏËÓ ÐÂ
415
ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ, ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÜËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞÏ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÂÏ ËÊÏÇÓÇÐËâ [2]. °ÔÑÃÂâ ÓÑÎß ÔÑÊÐÂÐËâ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ÎÇÉËÕ Ä ÔÂÏÑÏ ×ÖÐÆÂÏÇÐÕÇ ÏÐÑÅÑÏËÓÑÄÑÌ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË. ´ÇÏ ÐÇ ÏÇÐÇÇ ÒÑÎÐÑÇ ÑÕÑÉÆÇÔÕÄÎÇÐËÇ ÔÑÊÐÂÐËâ Ô ÕÇÏ, ÚÕÑ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ ÒÓË ËÊÏÇÓÇÐËË,
ÓÂÆËÍÂÎßÐÑ ÏÇÐâÇÕ ÕÑÚÍÖ ÊÓÇÐËâ РÄÔá ÒÓÑÃÎÇÏÖ Ë
ÑÔÑÃÇÐÐÑ Ð ×ÇÐÑÏÇÐ ÔÑÊÐÂÐËâ. £ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÇ ÄÑÊÐËÍÂÇÕ
ÐÇÒÑÔÓÇÆÔÕÄÇÐÐÂâ ÔÄâÊß ÏÇÉÆÖ ×ËÊËÍÑÌ Ë ÒÔËØÑÎÑÅËÇÌ Ë,
Ä ÃÑÎÇÇ ÑÃÜÇÏ ÒÎÂÐÇ, ÏÇÉÆÖ ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÑÐÂÖÚÐÑÌ Ë
ÅÖÏÂÐËÕÂÓÐÑÌ Ô×ÇÓÂÏË ÚÇÎÑÄÇÚÇÔÍÑÅÑ ÒÑÊÐÂÐËâ (ÔÏ.
ÓÂÊÆÇÎ 11, Â ÕÂÍÉÇ ÔÕÂÕßá [5]).
2. ¬ÄÂÐÕÑÄÞÇ ÒÂÓÂÆÑÍÔÞ
Ë ÔÑÊÐÂÐËÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ
°ÆÐÂ ËÊ ÑÔÑÃÇÐÐÑÔÕÇÌ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÔÑÔÕÑËÕ Ä
ÕÑÏ, ÚÕÑ ÍÄÂÐÕÑÄÖá ÔËÔÕÇÏÖ ÐÇÄÑÊÏÑÉÐÑ ËÊÏÇÓËÕß (Õ.Ç.
ÒÑÎÖÚËÕß ÍÂÍÖá ÃÞ ÕÑ ÐË ÃÞÎÑ ËÐ×ÑÓÏÂÙËá Ñ ÐÇÌ), ÐÇ
ÄÑÊÏÖÕËÄ ÒÓË àÕÑÏ ÇÇ ÔÑÔÕÑâÐËâ, ÒÓËÚÇÏ ÕÇÏ ÔËÎßÐÇÇ, ÚÇÏ
ÃÑÎßÛÇ ËÐ×ÑÓÏÂÙËË ËÊÄÎÇÍÂÇÕÔâ ÒÓË ËÊÏÇÓÇÐËË. ¿ÕÑ,
ÍÑÐÇÚÐÑ, ØÑÓÑÛÑ ËÊÄÇÔÕÐÑ Ë ÍÑÎËÚÇÔÕÄÇÐÐÑ ÕÓÂÍÕÖÇÕÔâ
ÑÃÞÚÐÑ Ô ÒÑÏÑÜßá ÔÑÑÕÐÑÛÇÐËâ ÐÇÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÑÔÕÇÌ
(ØÑÕâ Ë ÊÆÇÔß ÐÇÍÑÕÑÓÞÇ ÕÑÐÍÑÔÕË, ÔÄâÊÂÐÐÞÇ Ô ËÊÏÇÓÇÐËÇÏ, ÑÃÞÚÐÑ ÐÇ ÖÚËÕÞÄÂáÕÔâ, ÔÏ. Ñà àÕÑÏ [6, ÅÎ. 3]).
ªÊÄÇÔÕÐÑ ÕÂÍÉÇ, ÚÕÑ, ÆÂÉÇ ÕÑÚÐÑ ÊÐÂâ ÔÑÔÕÑâÐËÇ
ÔËÔÕÇÏÞ, ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ Ä ÐÇÌ ÏÑÉÐÑ ÆÑÔÕÑÄÇÓÐÑ
ÒÓÇÆÔÍÂÊÂÕß ÎËÛß Ä ËÔÍÎáÚËÕÇÎßÐÞØ ÔÎÖÚÂâØ (ÍÑÅÆÂ
ÔËÔÕÇÏ ÒÇÓÇÆ ËÊÏÇÓÇÐËÇÏ ÐÂØÑÆËÕÔâ Ä ÑÆÐÑÏ ËÊ ÔÑÃÔÕÄÇÐÐÞØ ÔÑÔÕÑâÐËÌ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÐÂÃÎáÆÂÇÏÑÌ). £
ÑÃÜÇÏ ÔÎÖÚÂÇ ÏÑÉÐÑ ÎËÛß ÓÂÔÔÚËÕÂÕß ÓÂÔÒÓÇÆÇÎÇÐËÇ
ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÇÌ ÒÑ ÓÂÊÎËÚÐÞÏ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÂÏ ËÊÏÇÓÇÐËâ.
¥Îâ ÒÓÂÍÕËÚÇÔÍËØ ÙÇÎÇÌ àÕÑÅÑ ÄÒÑÎÐÇ ÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑ. £ÔÇ
(ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÐÞÇ) ÒÓÇÆÔÍÂÊÂÐËâ, ÑÔÐÑÄÂÐÐÞÇ ÐÂ ÕÂÍËØ
ÓÂÔÚÇÕÂØ, ØÑÓÑÛÑ ÒÑÆÕÄÇÓÉÆÂáÕÔâ, Ë Ä àÕÑÏ ÔÏÞÔÎÇ
ËÊÏÇÓÇÐËâ ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ÔËÔÕÇÏ ÐÇ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâáÕ ÐËÍÂÍÑÌ
ÒÓÑÃÎÇÏÞ. ´ÇÑÓÇÕËÚÇÔÍË ÕÂÍÑÌ "ÃÇÔÒÓÑÃÎÇÏÐÞÌ" ÒÑÆØÑÆ
×ÑÓÏÖÎËÓÖáÕ Ä ÕÇÓÏËÐÂØ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÂÐÔÂÏÃÎâ ì
ÏÐÑÉÇÔÕÄ ÑÆËÐÂÍÑÄÞØ ÔËÔÕÇÏ, ÐÂØÑÆâÜËØÔâ Ä ÑÆËÐÂÍÑÄÞØ ÔÑÔÕÑâÐËâØ. ©ÐÂâ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß ÕÑÅÑ ËÎË ËÐÑÅÑ
ÓÇÊÖÎßÕÂÕÂ ËÊÏÇÓÇÐËâ, ÏÞ ÊÐÂÇÏ, ÍÂÍÂâ ÆÑÎâ ÔËÔÕÇÏ,
ÄØÑÆâÜËØ Ä ÂÐÔÂÏÃÎß, ÆÂÔÕ ÒÓË ËÊÏÇÓÇÐËË ÆÂÐÐÞÌ
ÓÇÊÖÎßÕÂÕ. ¡ ÃÑÎßÛÇÅÑ ÐÂÏ ÊÐÂÕß (Ä ÑÃÜÇÏ ÔÎÖÚÂÇ) ÐÇ
ÆÂÐÑ, ÒÓÇÆÔÍÂÊÂÐËâ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÑÄ ËÊÏÇÓÇÐËÌ (ËÎË ÐÂÃÎáÆÇÐËÌ) Ä ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÇ ËÏÇáÕ ÎËÛß ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÐÞÌ ØÂÓÂÍÕÇÓ.
°ÔÕÂÐÑÄËÄÛËÔß ÐÂ ÕÂÍÑÌ ËÆÇÑÎÑÅËË, ÏÑÉÐÑ ÄÒÑÎÐÇ
ÖÔÒÇÛÐÑ ÓÂÃÑÕÂÕß Ä ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÇ Ë ÐËÍÑÅÆÂ ÐÇ
ÔÕÑÎÍÐÖÕßÔâ Ô ÒÓÇÔÎÑÄÖÕÑÌ "ÒÓÑÃÎÇÏÑÌ ËÊÏÇÓÇÐËâ".
®ÐÑÅËÇ ×ËÊËÍË ÐÇ ÊÐÂáÕ, ÆÂ Ë ÊÐÂÕß ÐÇ ØÑÕâÕ, ÚÕÑ àÕÑ ÊÂ
ÒÓÑÃÎÇÏÂ. °ÐÂ Ë ÆÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ ÐÇÑÃÞÚÐÂ, ØÑÕâ ÃÞ
ÒÑÕÑÏÖ, ÚÕÑ ÐÂËÃÑÎÇÇ âÔÐÞÇ ÇÇ ×ÑÓÏÖÎËÓÑÄÍË ËÏÇáÕ
×ÑÓÏÖ ÒÂÓÂÆÑÍÔÑÄ, ÊÐÂÏÇÐËÕÞØ ÍÄÂÐÕÑÄÑ-ÏÇØÂÐËÚÇÔÍËØ
ÒÂÓÂÆÑÍÔÑÄ, ÐÂÒÓËÏÇÓ ÒÂÓÂÆÑÍÔ ÍÑÕÂ ºÓÈÆËÐÅÇÓÂ Ë
ÒÂÓÂÆÑÍÔ ÆÓÖÅ £ËÅÐÇÓÂ. ¡ ×ËÊËÍË ÒÓÂÍÕËÚÇÔÍÑÅÑ ÔÍÎÂÆÂ
ÐÇ ËÐÕÇÓÇÔÖáÕÔâ ÒÂÓÂÆÑÍÔÂÏË, ÍÑÎß ÔÍÑÓÑ ÊÂÆÂÚË, ÍÑÕÑÓÞÇ ËÏ ÐÖÉÐÑ ÓÇÛËÕß, ÏÑÉÐÑ Ô×ÑÓÏÖÎËÓÑÄÂÕß ÍÑÓÓÇÍÕÐÑ.
¥ÂÄÂÌÕÇ, ÑÆÐÂÍÑ, ÄÔÒÑÏÐËÏ, ÚÕÑ àÕÑ Ê ÒÂÓÂÆÑÍÔÞ, ÐÂ
ÍÑÕÑÓÞÇ ÔÚËÕÂÎË ÐÇÑÃØÑÆËÏÞÏ ÕÓÂÕËÕß ÄÓÇÏâ Ë ÔËÎÞ
ÕÂÍËÇ ÄÞÆÂáÜËÇÔâ ×ËÊËÍË, ÍÂÍ ÂÄÕÑÓÞ ÖÒÑÏâÐÖÕÞØ
ÒÂÓÂÆÑÍÔÑÄ ºÓÈÆËÐÅÇÓ Ë £ËÅÐÇÓ,  ÕÂÍÉÇ ¿ÌÐÛÕÇÌÐ,
¢ÑÓ, ¤ÇÌÊÇÐÃÇÓÅ, ±ÂÖÎË, µËÎÇÓ, ¥Ç£ËÕÕ Ë ÏÐÑÅËÇ ÆÓÖÅËÇ.
±ÂÓÂÆÑÍÔ ÛÓÈÆËÐÅÇÓÑÄÔÍÑÅÑ ÍÑÕ ÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑ
ÛËÓÑÍÑ ËÊÄÇÔÕÇÐ. £ ÊÂÍÓÞÕÑÏ âÜËÍÇ ÐÂØÑÆËÕÔâ ÍÑÕ, Â
416
®.¢. ®¦¯³¬ª«
ÓâÆÑÏ Ô ÐËÏ Ä ÕÑÏ ÉÇ âÜËÍÇ ì ÂÕÑÏ ÓÂÆËÑÂÍÕËÄÐÑÅÑ
ËÊÑÕÑÒÂ, ÔÚÇÕÚËÍ ÒÓÑÆÖÍÕÑÄ ÓÂÔÒÂÆÂ Ë ÖÔÕÓÑÌÔÕÄÑ, ÍÑÕÑÓÑÇ ÒÓË ÔÓÂÃÂÕÞÄÂÐËË ÔÚÇÕÚËÍ ÓÂÊÃËÄÂÇÕ ÂÏÒÖÎÖ Ô âÆÑÏ.
±ÑÍ ÂÕÑÏ ÐÇ ÓÂÔÒÂÎÔâ, Ô ÍÑÕÑÏ ÄÔÇ Ä ÒÑÓâÆÍÇ, ÐÑ ÍÑÅÆÂ
ÂÕÑÏ ÓÂÔÒÂÆÂÇÕÔâ Ë ÔÓÂÃÂÕÞÄÂÇÕ ÔÚÇÕÚËÍ, ÍÑÕ ÖÏËÓÂÇÕ ÑÕ
âÆÂ. ¥ÂÎÇÇ ÄÔÕÖÒÂÇÕ Ä ÔËÎÖ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÐÞÌ ØÂÓÂÍÕÇÓ
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË: ÐÇËÊÄÇÔÕÐÑ, ÍÑÅÆÂ ÂÕÑÏ ÓÂÔÒÂÆÇÕÔâ, Ä ÍÂÉÆÞÌ ÆÂÐÐÞÌ ÏÑÏÇÐÕ ËÏÇÇÕÔâ ÎËÛß ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÂâ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß ÓÂÔÒÂÆÂ. ¡ ÕÑÚÐÇÇ ì Ä ÍÂÉÆÞÌ
ÆÂÐÐÞÌ ÏÑÏÇÐÕ ÂÕÑÏ ÐÂØÑÆËÕÔâ Ä ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË (ÎËÐÇÌÐÑÌ ÍÑÏÃËÐÂÙËË) ÆÄÖØ ÔÑÔÕÑâÐËÌ: ÔÑÔÕÑâÐËâ, ÍÑÅÆ ÑÐ
ÇÜÇ ÐÇ ÓÂÔÒÂÎÔâ, Ë ÔÑÔÕÑâÐËâ, ÍÑÅÆ ÑÐ ÓÂÔÒÂÎÔâ.
ª Ä ÓÇÊÖÎßÕÂÕÇ ÄÑÊÐËÍÂÇÕ ÒÂÓÂÆÑÍÔ. ±ÑÆØÑÆâ Í
ÊÂÍÓÞÕÑÏÖ âÜËÍÖ, ÏÞ ÆÑÎÉÐÞ ÔÑÅÎÂÔÐÑ ÊÂÍÑÐÂÏ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË ÔÚËÕÂÕß, ÚÕÑ ÔËÔÕÇÏ (ÂÕÑÏ ‡ ÍÑÕ) ÐÂØÑÆËÕÔâ Ä ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË ÆÄÖØ ÔÑÔÕÑâÐËÌ: (ÐÇÓÂÔÒÂÄÛËÌÔâ
ÂÕÑÏ ‡ ÉËÄÑÌ ÍÑÕ) Ë (ÓÂÔÒÂÄÛËÌÔâ ÂÕÑÏ ‡ ÏÇÓÕÄÞÌ ÍÑÕ).
¯Ñ ÑÕÍÓÞÄ âÜËÍ, ÏÞ, ÓÂÊÖÏÇÇÕÔâ, ÐËÍÑÅÆ ÐËÍÂÍÑÌ
ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË ÐÇ ÑÃÐÂÓÖÉËÏ, Â ÖÄËÆËÏ ÎËÃÑ ÉËÄÑÅÑ
ÍÑÕÂ (Ë ÇÜÇ ÐÇ ÓÂÔÒÂÄÛËÌÔâ ÂÕÑÏ), ÎËÃÑ ÏÇÓÕÄÑÅÑ ÍÑÕÂ
(Ë ÖÉÇ ÓÂÔÒÂÄÛËÌÔâ ÂÕÑÏ). °ÒËÔÂÐËÇ ÔËÔÕÇÏÞ ÊÂÄËÔËÕ ÑÕ
ÕÑÅÑ, ÑÕÍÓÞÎË ÏÞ âÜËÍ ËÎË ÇÜÇ ÐÇ ÑÕÍÓÞÎË. £ ÃÑÎÇÇ
ÑÃÜËØ ÕÇÓÏËÐÂØ, ÑÒËÔÂÐËÇ ÔËÔÕÇÏÞ ÒÑÔÎÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ
ÊÂÄËÔËÕ ÑÕ ÕÑÅÑ, ÑÔÑÊÐÂÎ ÎË ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß ÓÇÊÖÎßÕÂÕ
ËÊÏÇÓÇÐËâ ËÎË ÐÇÕ (Ä ÔÎÖÚÂÇ ÛÓÈÆËÐÅÇÓÑÄÔÍÑÅÑ ÍÑÕÂ
ËÊÏÇÓÇÐËÇÏ ÏÑÉÐÑ ÔÚËÕÂÕß ÄÔá ÑÒËÔÂÐÐÖá ÒÓÑÙÇÆÖÓÖ,
 ÓÇÊÖÎßÕÂÕÑÏ ËÊÏÇÓÇÐËâ ì ÕÑ, ÚÕÑ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß ÄËÆËÕ,
ÑÕÍÓÞÄ âÜËÍ) 2 .
±ÂÓÂÆÑÍÔÂÎßÐÑÔÕß ÒÓÑËÔØÑÆâÜÇÅÑ ÒÓË ÍÄÂÐÕÑÄÑÏ
ËÊÏÇÓÇÐËË ÇÜÇ ÃÑÎÇÇ ÒÑÆÚÇÓÍËÄÂÇÕÔâ Ä ÒÂÓÂÆÑÍÔÇ ÆÓÖÅÂ
£ËÅÐÇÓÂ. £ËÅÐÇÓ Ä ÔÄÑÇÌ ÓÂÃÑÕÇ [7] ÓÂÔÔÏÑÕÓÇÎ ÔËÕÖÂÙËá,
Ä ÍÑÕÑÓÑÌ ÐÇ ÑÐ ÔÂÏ, Â ÇÅÑ ÆÓÖÅ ÒÓÑÄÑÆËÕ ËÊÏÇÓÇÐËÇ
ÐÇÍÑÕÑÓÑÌ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ, Â ÒÑÕÑÏ ÔÑÑÃÜÂÇÕ ÇÏÖ
ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ. ²ÇÊÖÎßÕÂÕ Ä ÍÑÐÇÚÐÑÏ ÔÚÇÕÇ ÔÄÑÆËÕÔâ Í ÕÑÏÖ, ÚÕÑ ÔËÔÕÇÏ ÐÂØÑÆËÕÔâ Ä ÑÆÐÑÏ ËÊ ÆÄÖØ
ÔÑÔÕÑâÐËÌ: jc1 i ËÎË jc2 i. ¿ÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÕÑÓ ÖÊÐÂÇÕ Ñ
ÔÑÔÕÑâÐËË ÔËÔÕÇÏÞ ÒÑ ÕÑÏÖ, ÄËÆËÕ ÎË ÑÐ ÄÔÒÞÛÍÖ ÔÄÇÕÂ
Ä ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÜÇÏ ËÊÏÇÓËÕÇÎßÐÑÏ ÖÔÕÓÑÌÔÕÄÇ.
ª Ä àÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ, ÍÂÍ Ë Ä ÒÂÓÂÆÑÍÔÇ ÍÑÕÂ ºÓÈÆËÐÅÇÓÂ,
ÒÇÓÇÆ ËÊÏÇÓÇÐËÇÏ ÔËÔÕÇÏ ÐÂØÑÆËÕÔâ Ä ÔÑÔÕÑâÐËË,
âÄÎâáÜÇÏÔâ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËÇÌ ÔÑÔÕÑâÐËÌ jc1 i Ë jc2 i. ¡ ÍÂÍ
ÑÒËÔÂÕß ÔÑÔÕÑâÐËÇ, Ä ÍÑÕÑÓÑÏ ÔËÔÕÇÏ ÐÂØÑÆËÕÔâ ÒÑÔÎÇ
ËÊÏÇÓÇÐËâ? °ÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ, àÕÑ ÑÒâÕß ÊÂÄËÔËÕ ÑÕ ÔÑÊÐÂÐËâ
ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ. ¦ÔÎË àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÕÑÓ ÇÜÇ ÐÇ ÒÑÔÏÑÕÓÇÎ
РÒÓËÃÑÓ, ÕÑ ÑÐ ÑÒËÔÞÄÂÇÕ ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÍÂÍ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËá
jc1 i Ë jc2 i. ¦ÔÎË ÖÉÇ ÒÑÔÏÑÕÓÇÎ, ÕÑ ÎËÃÑ ÍÂÍ jc1 i, ÎËÃÑ ÍÂÍ
jc2 i (Ä ÊÂÄËÔËÏÑÔÕË ÑÕ ÕÑÅÑ, ÚÕÑ ËÏÇÐÐÑ ÑÐ ÖÄËÆÇÎ).
°ÒËÔÂÐËÇ ÔÑÔÕÑâÐËâ ÔËÔÕÇÏÞ ÊÂÄËÔËÕ ÑÕ ÕÑÅÑ, ÑÔÑÊÐÂÎ
ÎË àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÕÑÓ ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÔËÔÕÇÏÞ ËÎË ÐÇÕ.
¿ÕÑ ÏÞ ÄËÆÇÎË ÖÉÇ Ä ÒÂÓÂÆÑÍÔÇ ÛÓÈÆËÐÅÇÓÑÄÔÍÑÅÑ
ÍÑÕÂ. °ÆÐÂÍÑ £ËÅÐÇÓ ÄÐÑÔËÕ ÐÑÄÞÌ àÎÇÏÇÐÕ Ê ÔÚÇÕ ÕÑÅÑ,
ÚÕÑ ÇÅÑ ÆÓÖÅ-àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÕÑÓ ÒÇÓÇÆÂÇÕ ËÐ×ÑÓÏÂÙËá ÑÃ
ËÊÏÇÓÇÐËË ÇÏÖ, £ËÅÐÇÓÖ. ±ÑÍ £ËÅÐÇÓ ÐÇ ÒÑÎÖÚËÎ àÕÑÌ
ËÐ×ÑÓÏÂÙËË, ÑÐ ÑÒËÔÞÄÂÇÕ ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÔËÔÕÇÏÞ ÍÂÍ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËá jc1 i Ë jc2 i. ±ÑÎÖÚËÄ ËÐ×ÑÓÏÂÙËá, ÑÒËÔÞÄÂÇÕ
ÖÉÇ ÒÑ-ÆÓÖÅÑÏÖ: ÎËÃÑ ÍÂÍ jc1 i, ÎËÃÑ ÍÂÍ jc2 i (Ä ÊÂÄËÔËÏÑÔÕË ÑÕ ÕÑÅÑ, ÍÂÍÑÄÑ ÔÑÆÇÓÉÂÐËÇ ÒÇÓÇÆÂÐÐÑÌ ËÐ×ÑÓÏÂÙËË). ©ÐÂÚËÕ, ÑÒËÔÂÐËÇ ÔÑÔÕÑâÐËâ ÔËÔÕÇÏÞ £ËÅÐÇÓÑÏ
ÊÂÄËÔËÕ ÑÕ ÕÑÅÑ, ÄÑÛΠÎË Ä ÇÅÑ ÔÑÊÐÂÐËÇ ËÐ×ÑÓÏÂÙËâ Ñ
ÓÇÊÖÎßÕÂÕÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ, ÒÇÓÇÆÂÐÐÂâ ÇÏÖ ÇÅÑ ÆÓÖÅÑÏ-àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÕÑÓÑÏ.
2 ±ÓÑËÔØÑÆâÜÇÇ ÐÇÎßÊâ ÑÃÝâÔÐËÕß ÎËÛß ÑÕÔÖÕÔÕÄËÇÏ Ö ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ
ËÐ×ÑÓÏÂÙËË. ®Þ ÑÃÔÖÆËÏ àÕÑ Ä ÓÂÊÆÇÎÇ 4.
[µ¶¯ 2005
±ÂÓÂÆÑÍÔÂÎßÐÑÔÕß ÔËÕÖÂÙËË ÒÑÆÚÇÓÍËÄÂÇÕÔâ ÔÎÇÆÖáÜËÏ ÓÂÔÔÖÉÆÇÐËÇÏ. £ËÅÐÇÓ ÅÑÄÑÓËÕ: ä¦ÔÎË ÒÑÔÎÇ ÑÍÑÐÚÂÐËâ àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕ â ÔÒÓÑÛÖ ÏÑÇÅÑ ÆÓÖÅÂ: "¹ÕÑ ÕÞ
ÚÖÄÔÕÄÑÄÂÎ ÒÑ ÒÑÄÑÆÖ ÄÔÒÞÛÍË ÔÄÇÕÂ ÒÇÓÇÆ ÕÇÏ, ÍÂÍ â
ÕÇÃâ ÔÒÓÑÔËÎ?", ÑÐ ÑÕÄÇÕËÕ: "Á ÖÉÇ ÔÍÂÊÂÎ ÕÇÃÇ, â ÄËÆÇÎ
(ÐÇ ÄËÆÇÎ) ÄÔÒÞÛÍÖ". ¥ÓÖÅËÏË ÔÎÑÄÂÏË, ÄÑÒÓÑÔ Ñ ÕÑÏ,
ÄËÆÇÎ ËÎË ÐÇ ÄËÆÇÎ ÑÐ ÄÔÒÞÛÍÖ, ÃÞÎ ÖÉÇ ÓÇÛÇÐ Ä ÇÅÑ ÖÏÇ
ÒÓÇÉÆÇ, ÚÇÏ â ÔÒÓÑÔËÎ ÇÅÑã. ¹ÕÑÃÞ âÔÐÑ ÒÑÐâÕß, ÚÕÑ ÊÆÇÔß
ÔÕÓÂÐÐÑÅÑ (ÒÂÓÂÆÑÍÔÂÎßÐÑÅÑ), ÒÇÓÇÄÇÆÇÏ àÕÑ Ð âÊÞÍ
×ÑÓÏÖÎ.
±ÖÔÕß ÔÑÔÕÑâÐËÇ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ ÒÇÓÇÆ ËÊÏÇÓÇÐËÇÏ ÃÞÎÑ
jci ˆ c1 jc1 i ‡ c2 jc2 i ;
 ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÒÓËÃÑÓ jF0 i. ´ÑÅÆ ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÔÑÔÕÂÄÐÑÌ
ÔËÔÕÇÏÞ (ÔÑÔÕÑâÜÇÌ ËÊ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ Ë ÒÓËÃÑÓÂ)
ÒÇÓÇÆ ËÊÏÇÓÇÐËÇÏ ÆÂÇÕÔâ ÄÇÍÕÑÓÑÏ ÔÑÔÕÑâÐËâ (ÄÑÎÐÑÄÑÌ
×ÖÐÍÙËÇÌ)
jcijF0 i ˆ …c1 jc1 i ‡ c2 jc2 i†jF0 i :
°ÃÑÊÐÂÚËÏ ÚÇÓÇÊ jF1 i ÔÑÔÕÑâÐËÇ ËÊÏÇÓËÕÇÎßÐÑÅÑ ÒÓËÃÑÓÂ, Ä ÍÑÕÑÓÑÏ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ ÄÔÒÞÛÍÂ, Ë ÚÇÓÇÊ jF2 i ÇÅÑ
ÔÑÔÕÑâÐËÇ, Ä ÍÑÕÑÓÑÏ ÄÔÒÞÛÍË ÐÇ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ. ´ÑÅÆÂ
ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ, ÄÑÔÒÓËÐËÏÂÇÏÞÌ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎÇÏ,
ÑÒËÔÞÄÂÇÕÔâ ÎËÃÑ ÄÇÍÕÑÓÑÏ jc1 ijF1 i (ÇÔÎË ÑÐ ÄËÆËÕ
ÄÔÒÞÛÍÖ), ÎËÃÑ jc2 ijF2 i (ÇÔÎË ÑÐ ÇÇ ÐÇ ÄËÆËÕ). ±ÇÓÄÑÇ
ÑÊÐÂÚÂÇÕ, ÚÕÑ ÒÓËÃÑÓ ËÊ ÔÑÔÕÑâÐËâ jF0 i ÒÇÓÇÛÇÎ Ä
ÔÑÔÕÑâÐËÇ jF1 i,  ËÊÏÇÓâÇÏÂâ ÔËÔÕÇÏ ÑÍÂÊÂÎÂÔß Ä ÔÑÔÕÑâÐËË jc1 i. £ÕÑÓÑÇ ËÐÕÇÓÒÓÇÕËÓÖÇÕÔâ ÂÐÂÎÑÅËÚÐÑ. ´ÂÍËÇ
ÔÑÔÕÑâÐËâ ÔÑÔÕÂÄÐÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ (ÔÑÔÕÑâÜÇÌ ËÊ ÆÄÖØ ÒÑÆÔËÔÕÇÏ), ÍÂÍ jci ijFi i, ÐÂÊÞÄÂáÕÔâ ×ÂÍÕÑÓËÊÑÄÂÐÐÞÏË. £
ÐËØ ÍÂÉÆÂâ ËÊ ÒÑÆÔËÔÕÇÏ ÐÂØÑÆËÕÔâ Ä ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÑÏ
(ÚËÔÕÑÏ) ÔÑÔÕÑâÐËË, Õ.Ç. ØÂÓÂÍÕÇÓËÊÖÇÕÔâ ÄÇÍÕÑÓÑÏ
ÔÑÔÕÑâÐËâ (ÄÑÎÐÑÄÑÌ ×ÖÐÍÙËÇÌ).
±ÓÇÆÒÑÎÑÉËÏ, ÑÆÐÂÍÑ, ÚÕÑ ËÊÏÇÓËÕÇÎßÐÞÌ ÒÓËÃÑÓ
ÖÉÇ ÔÓÂÃÑÕÂÎ, ÐÑ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß ÇÜÇ ÐÇ ÒÑÔÏÑÕÓÇÎ ÐÂ
ÒÓËÃÑÓ. ´ÑÅÆ ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÒÑÎÐÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ (ÄÍÎáÚÂáÜÇÌ
ËÊÏÇÓâÇÏÖá ÔËÔÕÇÏÖ Ë ÒÓËÃÑÓ) ÒÑÎÖÚÂÇÕÔâ ËÊ ÐÂÚÂÎßÐÑÅÑ ÔÑÔÕÑâÐËâ
…c1 jc1 i ‡ c2 jc2 i†jF0 i ˆ c1 jc1 ijF0 i ‡ c2 jc2 ijF0 i
ÆÇÌÔÕÄËÇÏ ÎËÐÇÌÐÑÅÑ ÑÒÇÓÂÕÑÓ àÄÑÎáÙËË ËÎË ÓÇÛÇÐËÇÏ
ÎËÐÇÌÐÑÅÑ ÖÓÂÄÐÇÐËâ ºÓÈÆËÐÅÇÓÂ. ¿ÕÑ ÑÃâÊÂÕÇÎßÐÑ,
ÒÓÑÔÕÑ Ä ÔËÎÖ ÎËÐÇÌÐÑÔÕË ÕÂÍÑÌ ÑÒÇÓÂÙËË, ÆÂÇÕ
c1 jc1 ijF1 i ‡ c2 jc2 ijF2 i :
±ÑÍ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß ÐÇ ÑÔÑÊÐÂÎ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ÐÂÃÎáÆÇÐËâ,
ÑÐ ÓÖÍÑÄÑÆÔÕÄÖÇÕÔâ ÎËÛß ÊÂÍÑÐÂÏË ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË
Ë ÒÑàÕÑÏÖ ÆÑÎÉÇÐ ÑÒËÔÞÄÂÕß ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÒÑÎÐÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ
ÄÇÍÕÑÓÑÏ
jCi ˆ c1 jc1 ijF1 i ‡ c2 jc2 ijF2 i :
¦ÔÎË ÉÇ ÑÐ ÑÔÑÊÐÂÎ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ, ÕÑ ÃÖÆÇÕ
ÑÒËÔÞÄÂÕß ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÑÆÐËÏ ËÊ ÄÇÍÕÑÓÑÄ
jC1 i ˆ jc1 ijF1 i ; jC2 i ˆ jc2 ijF2 i
Ä ÊÂÄËÔËÏÑÔÕË ÑÕ ÕÑÅÑ, ÍÂÍÑÌ ËÏÇÐÐÑ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ÑÐ
ÐÂÃÎáÆÂÇÕ. £ËÅÐÇÓ ÑÒËÔÞÄÂÇÕ ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÄÇÍÕÑÓÑÏ jCi,
ÒÑÍÂ ÇÅÑ ÆÓÖÅ ÐÇ ÔÑÑÃÜËÎ ÇÏÖ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ, ÐÑ
ÒÑÔÎÇ ÔÑÑÃÜÇÐËâ ì ÑÆÐËÏ ËÊ ÄÇÍÕÑÓÑÄ jC1 i, jC2 i. ±ÑÔÎÇ
´. 175, å 4]
¬°¯¸¦±¸ªÁ ³°©¯¡¯ªÁ £ ¬°¯´¦¬³´¦ ¬£¡¯´°£°« ®¦·¡¯ª¬ª
ÕÑÅÑ, ÍÂÍ ÆÓÖÅ £ËÅÐÇÓ (àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÕÑÓ) ÑÕÄÇÕËÎ ÇÏÖ ÐÂ
ÄÑÒÓÑÔ: "¹ÕÑ ÕÞ ÚÖÄÔÕÄÑÄÂÎ ÒÑ ÒÑÄÑÆÖ ÄÔÒÞÛÍË ÔÄÇÕÂ
ÒÇÓÇÆ ÕÇÏ, ÍÂÍ â ÕÇÃâ ÔÒÓÑÔËÎ?", £ËÅÐÇÓ ÆÑÎÉÇÐ ÔÆÇÎÂÕß
ÄÞÄÑÆ, ÚÕÑ, ÆÂÉÇ ÐÇ ÒÑÎÖÚËÄ ÔÑÑÃÜÇÐËâ Ñ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÇ
ËÊÏÇÓÇÐËâ, ÐÑ ÊÐÂâ, ÚÕÑ ËÊÏÇÓÇÐËÇ ÒÓÑËÊÑÛÎÑ Ë ÇÅÑ
ÆÓÖÅÖ ËÊÄÇÔÕÇÐ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ, ÑÐ ÆÑÎÉÇÐ ÑÒËÔÞÄÂÕß ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÑÆÐËÏ ËÊ ÄÇÍÕÑÓÑÄ jC1 i, jC2 i (ÐÇ ÊÐÂâ,
ÒÓÂÄÆÂ, ÍÂÍËÏ ËÏÇÐÐÑ ËÊ àÕËØ ÆÄÖØ). £ àÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ
ÑÒËÔÂÐËÇ ÔÑÔÕÑâÐËâ £ËÅÐÇÓÑÏ ÑÒÓÇÆÇÎâÇÕÔâ ÇÅÑ ÊÐÂÐËÇÏ
ÕÑÅÑ, ÚÕÑ ÇÅÑ ÆÓÖÅ-àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÕÑÓ ÒÑÔÏÑÕÓÇΠРÒÓËÃÑÓ, Õ.Ç. ÚÕÑ Ä ÔÑÊÐÂÐËÇ ÇÅÑ ÆÓÖÅ ÄÑÛΠËÐ×ÑÓÏÂÙËâ Ñ
ÓÇÊÖÎßÕÂÕÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ.
¦ÜÇ ÑÆËÐ ÐáÂÐÔ ÒÑâÄÎâÇÕÔâ, ÇÔÎË ÓÂÔÔÏÑÕÓÇÕß ÔËÕÖÂÙËá, ÍÑÅÆ ÐËÍÂÍÑÅÑ ÉËÄÑÅÑ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ (ÆÓÖÅ £ËÅÐÇÓÂ) ÑÍÑÎÑ ÒÓËÃÑÓ ÐÇÕ. £ àÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ÒÓÑÔÕÑ Ä ÔËÎÖ
ÎËÐÇÌÐÑÔÕË ÖÓÂÄÐÇÐËÌ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË £ËÅÐÇÓ (ÍÂÍ Ë
ÎáÃÑÌ ÆÓÖÅÑÌ ×ËÊËÍ Ð ÇÅÑ ÏÇÔÕÇ) ÆÑÎÉÇÐ ÑÒËÔÞÄÂÕß
ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÒÑÔÎÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÄÇÍÕÑÓÑÏ
jCi ˆ c1 jC1 i ‡ c2 jC2 i :
¦ÔÎË "ËÊÏÇÓËÕÇÎßÐÞÌ ÒÓËÃÑÓ" âÄÎâÇÕÔâ ÏËÍÓÑÔÍÑÒËÚÇÔÍËÏ, ÐÂÒÓËÏÇÓ ÂÕÑÏÑÏ, ÕÑ Ô ÒÑÏÑÜßá ÆÑÒÑÎÐËÕÇÎßÐÞØ
ÑÒÞÕÑÄ ÏÑÉÐÑ ÖÃÇÆËÕßÔâ (ÒÑ ÐÂÎËÚËá ËÐÕÇÓ×ÇÓÇÐÙËÑÐÐÞØ à××ÇÍÕÑÄ), ÚÕÑ ÒÓÂÄËÎßÐÑÇ ÑÒËÔÂÐËÇ ÔÑÔÕÑâÐËâ
ÆÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ ÆÂÇÕÔâ ÄÇÍÕÑÓÑÏ jCi,  ÐÇ jC1 i ËÎË jC2 i. £
ÔÎÖÚÂÇ ÏÂÍÓÑÔÍÑÒËÚÇÔÍÑÅÑ ÒÓËÃÑÓ ÕÂÍÑÌ ÒÓÑÄÇÓÍË ÒÓÑËÊÄÇÔÕË ÐÇÎßÊâ, ÑÆÐÂÍÑ ÄÇÍÕÑÓ jCi ˆ c1 jC1 i ‡ c2 jC2 i
ÏÑÉÐÑ ÄÞÄÇÔÕË ÕÇÑÓÇÕËÚÇÔÍË, ÑÒËÓÂâÔß ÕÑÎßÍÑ Ð ÎËÐÇÌÐÑÔÕß ÖÓÂÄÐÇÐËÌ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË (ÐÂÒÓËÏÇÓ, ÖÓÂÄÐÇÐËâ ºÓÈÆËÐÅÇÓÂ).
ªÊ ÄÔÇÅÑ àÕÑÅÑ Ä ÔÕÂÕßÇ £ËÅÐÇÓ [7] ÆÇÎÂÎÔâ ÄÞÄÑÆ, ÚÕÑ
ÉËÄÑÌ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß ËÅÓÂÇÕ ÑÔÑÃÖá ÓÑÎß Ä ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ
ÏÇØÂÐËÍÇ, ÐÂÓÖÛÂâ ÍÂÍËÏ-ÕÑ ÑÃÓÂÊÑÏ ÎËÐÇÌÐÞÌ ØÂÓÂÍÕÇÓ àÄÑÎáÙËË. ¦ÔÎË Ä ÔÑÊÐÂÐËÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ÄØÑÆËÕ
ËÐ×ÑÓÏÂÙËâ Ñ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ, ÕÑ ÑÒËÔÂÐËÇ ÔÑÔÕÑâÐËâ ÔÕÂÐÑÄËÕÔâ ÕÂÍËÏ, ÍÑÕÑÓÑÇ ÐÇ ÏÑÉÇÕ ÒÑÎÖÚËÕßÔâ ÒÓË àÄÑÎáÙËË, ÑÒËÔÞÄÂÇÏÑÌ ÎËÐÇÌÐÞÏ ÑÒÇÓÂÕÑÓÑÏ.
³ÕÂÕßâ £ËÅÐÇÓ ÃÞΠÐÂÒËÔÂРÆÂÄÐÑ, ÇÜÇ Ä 1961 ÅÑÆÖ,
Ë ÇÇ ÂÓÅÖÏÇÐÕÞ ÍÂÉÖÕÔâ РÒÇÓÄÞÌ ÄÊÅÎâÆ ÐÂËÄÐÞÏË. ¯Â
ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ, ÑÆÐÂÍÑ, ÑÐË ÄÔÍÓÞÄÂáÕ ÅÎÖÃÑÍËÇ Ë ÆÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ ÔÒÇÙË×ËÚÇÔÍËÇ ÚÇÓÕÞ ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ËÊÏÇÓÇÐËÌ, ÍÑÕÑÓÞÇ ØÑÓÑÛÑ ÒÑÐâÕÐÞ Ô ÚËÔÕÑ ×ÑÓÏÂÎßÐÑÌ, ÏÂÕÇÏÂÕËÚÇÔÍÑÌ ÔÕÑÓÑÐÞ, ÐÑ ÒÎÑØÑ ÖÉËÄÂáÕÔâ Ô ÐÂÛÇÌ ËÐÕÖËÙËÇÌ.
¥Îâ ÆÂÎßÐÇÌÛÇÅÑ ËÊÎÑÉÇÐËâ ÐÂËÃÑÎÇÇ ÄÂÉÐÞÏ ÄÞÄÑÆÑÏ
ËÊ ÔÍÂÊÂÐÐÑÅÑ âÄÎâÇÕÔâ ÕÑ, ÚÕÑ ÔÑÊÐÂÐËÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ
ÔÎÇÆÖÇÕ âÄÐÞÏ ÑÃÓÂÊÑÏ ÖÚËÕÞÄÂÕß ÒÓË ÂÐÂÎËÊÇ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ. ¿ÕÑ ÏÑÉÐÑ ÂÓÅÖÏÇÐÕËÓÑÄÂÕß Ë ÆÓÖÅËÏË
ÔÒÑÔÑÃÂÏË.
3. ÁÄÎÇÐËÇ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËË
¶ÑÓÏÂÎßÐÑ ËÊÏÇÓÇÐËÇ ÏÑÉÐÑ ÒÓÇÆÔÕÂÄËÕß Ô ÒÑÏÑÜßá
ÒÓÑÙÇÆÖÓÞ ÓÇÆÖÍÙËË. ´ÂÍ, Ä ÒÓÑÔÕÑÏ ÒÓËÏÇÓÇ, ÓÂÔÔÏÑÕÓÇÐÐÑÏ Ä ÒÓÇÆÞÆÖÜÇÏ ÓÂÊÆÇÎÇ, ËÔØÑÆÐÑÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ
jci ˆ c1 jc1 i ‡ c2 jc2 i Ä ÒÓÑÙÇÔÔÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÒÑÆÄÇÓÅÂÇÕÔâ
ÓÇÆÖÍÙËË, Ä ÓÇÊÖÎßÕÂÕÇ ÚÇÅÑ Ô ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕßá jc1 j2 ÒÇÓÇØÑÆËÕ Ä ÔÑÔÕÑâÐËÇ jc1 i, Â Ô ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕßá jc2 j2 ì Ä
ÔÑÔÕÑâÐËÇ jc2 i 3 . ²ÇÆÖÍÙËâ ÔÑÔÕÑâÐËâ (ÄÏÇÔÕÇ Ô ÂÐÂÎÑÅËÚ3
³ÑÅÎÂÔÐÑ ÒÑÔÕÖÎÂÕÖ ÓÇÆÖÍÙËË ×ÑÐ ¯ÇÌÏÂР[8] ÍÂÉÆÑÇ (ËÆÇÂÎßÐÑÇ)
ËÊÏÇÓÇÐËÇ ØÂÓÂÍÕÇÓËÊÖÇÕÔâ ÒÑÎÐÑÌ ÔËÔÕÇÏÑÌ ÑÓÕÑÅÑÐÂÎßÐÞØ ÒÓÑÇÍÕÑÓÑÄ fPi g, Ë ÒÓË i-Ï ÓÇÊÖÎßÕÂÕÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÐÂÚÂÎßÐÑÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ
ÔËÔÕÇÏÞ jci ÒÇÓÇØÑÆËÕ Ä Pi jci.
417
ÐÞÏË ÒÓÑÙÇÆÖÓÂÏË, ÍÑÕÑÓÞÇ ÔÎÇÆÖáÕ ËÊ ÓÇÆÖÍÙËË Ë
ÑÒËÔÞÄÂáÕ ÃÑÎÇÇ ÔÎÑÉÐÞÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ) ÆÂÇÕ ÒÓÂÄËÎßÐÑÇ
×ÇÐÑÏÇÐÑÎÑÅËÚÇÔÍÑÇ ÑÒËÔÂÐËÇ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ.
°ÆÐÂÍÑ ÐÇÄÑÎßÐÑ ÄÑÊÐËÍÂÇÕ ÄÑÒÓÑÔ, ÚÕÑ ÉÇ ÒÓË àÕÑÏ
ÒÓÑËÔØÑÆËÕ "ÐÂ ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ" Ë ÍÂÍ ÄÑÊÐËÍÂÇÕ ÕÂÍÑÇ
ÔÕÓÂÐÐÑÇ ÒÓÇÑÃÓÂÊÑÄÂÐËÇ ÔÑÔÕÑâÐËâ, ÍÂÍ ÇÅÑ ÓÇÆÖÍÙËâ.
¹ÂÔÕËÚÐÞÌ ÑÕÄÇÕ Ð àÕÑÕ ÄÑÒÓÑÔ ÆÂÇÕ âÄÎÇÐËÇ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËË [9 ë 13, 6], ÍÑÕÑÓÑÇ ÏÞ ÍÓÂÕÍÑ ÑØÂÓÂÍÕÇÓËÊÖÇÏ,
ËÔÒÑÎßÊÖâ ÒÓËÏÇÓ ËÊ ÓÂÊÆÇΠ2.
®Þ ÄËÆÇÎË, ÚÕÑ ÇÔÎË ËÊÏÇÓËÕÇÎßÐÞÌ ÒÓËÃÑÓ ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÕß ÍÂÍ ÐÇÍÑÕÑÓÖá ÍÄÂÐÕÑÄÖá ÔËÔÕÇÏÖ Ë ÒÓËÏÇÐâÕß
ÑÃÞÚÐÑÇ ÍÄÂÐÕÑÄÑ-ÏÇØÂÐËÚÇÔÍÑÇ ÑÒËÔÂÐËÇ ÇÅÑ ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËâ Ô ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÑÌ, ÕÑ Ä ÓÇÊÖÎßÕÂÕÇ ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËâ àÕËØ ÆÄÖØ ÔËÔÕÇÏ ËØ ËÔØÑÆÐÑÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ
jC0 i ˆ …c1 jc1 i ‡ c2 jc2 i†jF0 i
ÒÇÓÇØÑÆËÕ Ä ÔÑÔÕÑâÐËÇ
jCi ˆ c1 jc1 ijF1 i ‡ c2 jc2 ijF2 i :
° ÔÑÔÕÑâÐËË ÄËÆ jC0 i ÅÑÄÑÓâÕ, ÚÕÑ ÑÐÑ ×ÂÍÕÑÓËÊÑÄÂÐÐÑÇ, ÒÑÕÑÏÖ ÚÕÑ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÇÕÔâ ÒÓÑËÊÄÇÆÇÐËÇÏ ÄÇÍÕÑÓÑÄ
ÔÑÔÕÑâÐËâ ÒÑÆÔËÔÕÇÏ. ³ÑÔÕÑâÐËÇ ÍÂÉÆÑÌ ËÊ ÒÑÆÔËÔÕÇÏ Ä
àÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ØÂÓÂÍÕÇÓËÊÖÇÕÔâ ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÞÏ ÄÇÍÕÑÓÑÏ
ÔÑÔÕÑâÐËâ. ³ÑÔÕÑâÐËÇ jCi ÒÑÔÎÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÑÕÐÑÔËÕÔâ Í
ÍÎÂÔÔÖ ÊÂÒÖÕÂÐÐÞØ ÔÑÔÕÑâÐËÌ (entangled states) ÆÄÖØ
ÒÑÆÔËÔÕÇÏ (Ä ÆÂÐÐÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ì ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ Ë
ÒÓËÃÑÓÂ). ¤ÑÄÑÓâÕ, ÚÕÑ Ä ÊÂÒÖÕÂÐÐÑÏ ÔÑÔÕÑâÐËË ÏÇÉÆÖ
ÆÄÖÏâ ÒÑÆÔËÔÕÇÏÂÏË ËÏÇÇÕÔâ ÍÄÂÐÕÑÄÂâ ÍÑÓÓÇÎâÙËâ.
©ÂÒÖÕÂÐÐÑÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÐÇÄÑÊÏÑÉÐÑ ÒÓÇÆÔÕÂÄËÕß Ä
ÄËÆÇ ÒÓÑËÊÄÇÆÇÐËâ ÆÄÖØ ÄÇÍÕÑÓÑÄ ÔÑÔÕÑâÐËâ, ÑÕÐÑÔâÜËØÔâ Í ÒÑÆÔËÔÕÇÏÂÏ (ÐÇÎßÊâ ×ÂÍÕÑÓËÊÑÄÂÕß). ¿ÕÑ ÊÐÂÚËÕ, ÚÕÑ ØÑÕâ ÔÑÔÕÂÄÐÂâ ÔËÔÕÇÏÂ, ÄÍÎáÚÂáÜÂâ ÑÃÇ ÒÑÆÔËÔÕÇÏÞ, ÐÂØÑÆËÕÔâ Ä ÚËÔÕÑÏ ÔÑÔÕÑâÐËË (Õ.Ç. ÇÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ
ÒÓÇÆÔÕÂÄËÏÑ ÄÇÍÕÑÓÑÏ ÔÑÔÕÑâÐËâ, Ä ÆÂÐÐÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ì
jCi), ÐÑ ÐË ÑÆРËÊ ÒÑÆÔËÔÕÇÏ, ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÇÏÂâ ÑÕÆÇÎßÐÑ, ÐÇ ÐÂØÑÆËÕÔâ ÐË Ä ÍÂÍÑÏ ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÑÏ ÚËÔÕÑÏ
ÔÑÔÕÑâÐËË (Õ.Ç. ÐÇ ÏÑÉÇÕ ÃÞÕß ÒÓÇÆÔÕÂÄÎÇРÐËÍÂÍËÏ
ÄÇÍÕÑÓÑÏ ÔÑÔÕÑâÐËâ). °ÆÐÂÍÑ ÄÏÇÔÕÑ àÕÑÅÑ ÍÂÉÆÖá ËÊ
ÒÑÆÔËÔÕÇÏ ÒÑ ÑÕÆÇÎßÐÑÔÕË ÏÑÉÐÑ ÑØÂÓÂÍÕÇÓËÊÑÄÂÕß
ÏÂÕÓËÙÇÌ ÒÎÑÕÐÑÔÕË. ¥Îâ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ ÏÂÕÓËÙ ÒÎÑÕÐÑÔÕË ÐÂØÑÆËÕÔâ ÔÎÇÆÖáÜËÏ ÑÃÓÂÊÑÏ:
r ˆ TrF …jCihCj† ˆ jc1 j2 jc1 ihc1 j ‡ jc2 j2 jc2 ihc2 j :
£ àÕÑÌ ÄÞÍÎÂÆÍÇ ÏÞ Í ÏÂÕÓËÙÇ ÒÎÑÕÐÑÔÕË ÄÔÇÌ ÔËÔÕÇÏÞ
jCihCj ÒÓËÏÇÐËÎË ÑÒÇÓÂÙËá ÚÂÔÕËÚÐÑÅÑ ÔÎÇÆ ÒÑ ÔÑÔÕÑâÐËâÏ ÔËÔÕÇÏÞ F (Õ.Ç. ÒÓËÃÑÓÂ). ±ÓË ÕÂÍÑÌ ÑÒÇÓÂÙËË
ÄÑÊÐËÍÂáÕ ÔÍÂÎâÓÐÞÇ ÒÓÑËÊÄÇÆÇÐËâ hFi jFj i ÃÂÊËÔÐÞØ
ÔÑÔÕÑâÐËÌ àÕÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ, Ë ÇÔÎË ÔÑÔÕÑâÐËâ jF1 i Ë jF2 i
ÑÓÕÑÅÑÐÂÎßÐÞ Ë ÐÑÓÏËÓÑÄÂÐÞ, ÕÑ ÒÑÎÖÚÂÇÕÔâ ÄÞÓÂÉÇÐËÇ, ÍÑÕÑÓÑÇ ÊÂÒËÔÂÐÑ ÔÒÓÂÄÂ.
®ÂÕÓËÙ ÒÎÑÕÐÑÔÕË, Ä ÑÕÎËÚËÇ ÑÕ ÄÇÍÕÑÓ ÔÑÔÕÑâÐËâ,
ÑÒËÔÞÄÂÇÕ ÖÉÇ ÐÇ ÚËÔÕÑÇ, Â, ÍÂÍ ÅÑÄÑÓâÕ, ÔÏÇÛÂÐÐÑÇ
ÔÑÔÕÑâÐËÇ. ³ÏÇÛÂÐÐÑÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÏÑÉÐÑ ËÐÕÇÓÒÓÇÕËÓÑÄÂÕß ÍÂÍ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÐÑÇ ÓÂÔÒÓÇÆÇÎÇÐËÇ ÒÑ ÐÇÍÑÕÑÓÑÏÖ
ÐÂÃÑÓÖ ÚËÔÕÞØ ÔÑÔÕÑâÐËÌ. £ ÆÂÐÐÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ÏÂÕÓËÙÂ
ÒÎÑÕÐÑÔÕË ÑÊÐÂÚÂÇÕ, ÚÕÑ ÒÑÆÔËÔÕÇÏÂ Ô ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕßá
jc1 j2 ÐÂØÑÆËÕÔâ Ä ÚËÔÕÑÏ ÔÑÔÕÑâÐËË jc1 i Ë Ô ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕßá
jc2 j2 ì Ä ÚËÔÕÑÏ ÔÑÔÕÑâÐËË jc2 i. ¯ÇÕÓÖÆÐÑ ÄËÆÇÕß, ÚÕÑ àÕÑ
ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖÇÕ ÑÃÞÚÐÑÏÖ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÐÑÏÖ ÑÒËÔÂÐËá
ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ, Õ.Ç. ÒÑÔÕÖÎÂÕÖ ÓÇÆÖÍÙËË: ËÊÏÇÓÇÐËÇ Ô ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕßá jc1 j2 ÏÑÉÇÕ ÆÂÕß ÒÇÓÄÞÌ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ (Ë
ÕÑÅÆ ËÊÏÇÓâÇÏÂâ ÔËÔÕÇÏ ÑÍÂÉÇÕÔâ Ä ÔÑÔÕÑâÐËË jc1 i),  Ô
ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕßá jc2 j2 ì ÄÕÑÓÑÌ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ (ÔËÔÕÇÏÂ Ä
ÔÑÔÕÑâÐËË jc2 i).
418
®.¢. ®¦¯³¬ª«
±ÇÓÇØÑÆ ÚËÔÕÑÅÑ ÔÑÔÕÑâÐËâ jci Ä ÔÏÇÛÂÐÐÑÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ r ÐÂÊÞÄÂÇÕÔâ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËÇÌ, ÒÑÕÑÏÖ ÚÕÑ ÔÑÒÓÑÄÑÉÆÂÇÕÔâ ÒÑÕÇÓÇÌ ËÐ×ÑÓÏÂÙËË Ñà ÑÕÐÑÔËÕÇÎßÐÑÌ ×ÂÊÇ 4
ÍÑÏÒÎÇÍÔÐÞØ ÍÑà××ËÙËÇÐÕÑÄ c1 , c2 . £ ÆÂÐÐÑÏ ÔÎÖÚÂÇ
ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËâ ÒÑÆÔËÔÕÇÏÞ ÒÓÑËÊÑÛÎÂ Ä ÓÇÊÖÎßÕÂÕÇ ÕÑÅÑ,
ÚÕÑ àÕÂ ÒÑÆÔËÔÕÇÏÂ ÒÓÑÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄÑÄÂÎÂ Ô ÆÓÖÅÑÌ
ÒÑÆÔËÔÕÇÏÑÌ Ë àÕÑ ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËÇ ÒÓËÄÇÎÑ Í ÊÂÒÖÕÞÄÂÐËá ÔÑÔÕÑâÐËÌ (ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÍÑÓÓÇÎâÙËË) ÆÄÖØ ÒÑÆÔËÔÕÇÏ.
´ÂÍËÏ ÑÃÓÂÊÑÏ, ÇÔÎË ÒÑÔÎÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÏÞ ØÑÕËÏ
ÑÒËÔÂÕß ÕÑÎßÍÑ ËÊÏÇÓâÇÏÖá ÔËÔÕÇÏÖ, ÐÇ ÄÍÎáÚÂâ Ä
ÑÒËÔÂÐËÇ ÒÓËÃÑÓ, ÕÑ ÏÞ ÄÞÐÖÉÆÇÐÞ ÒÑÎßÊÑÄÂÕßÔâ ÖÉÇ
ÐÇ ÄÇÍÕÑÓÑÏ ÔÑÔÕÑâÐËâ,  ÏÂÕÓËÙÇÌ ÒÎÑÕÐÑÔÕË, ÐÇ
ÚËÔÕÞÏË ÔÑÔÕÑâÐËâÏË,  ÔÏÇÛÂÐÐÞÏË. £ÂÉÐÑ, ÚÕÑ ÏÂÕÓËÙ ÒÎÑÕÐÑÔÕË ÄÞÄÑÆËÕÔâ ÑÃÞÚÐÞÏË ÍÄÂÐÕÑÄÑ-ÏÇØÂÐËÚÇÔÍËÏË ÏÇÕÑÆÂÏË Ë ÔÑÆÇÓÉËÕ Ä ÔÇÃÇ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÐÑÇ
ÓÂÔÒÓÇÆÇÎÇÐËÇ ÒÑ ÓÂÊÎËÚÐÞÏ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÂÏ ËÊÏÇÓÇÐËâ.
¦ÔÎË ÐÂÔ ËÐÕÇÓÇÔÖáÕ ÕÑÎßÍÑ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÐÞÇ ÒÓÇÆÔÍÂÊÂÐËâ ( àÕÑÅÑ ÄÒÑÎÐÇ ÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑ ÆÎâ ÄÔÇØ ÒÓÂÍÕËÚÇÔÍËØ ÙÇÎÇÌ) Ë ÐËÍÂÍÑÌ ÃÑÎÇÇ ÅÎÖÃÑÍËÌ ÂÐÂÎËÊ ÐÂÏ ÐÇ
ÐÖÉÇÐ, ÕÑ ÏÑÉÐÑ ÔÚËÕÂÕß, ÚÕÑ ÏÂÕÓËÙÂ ÒÎÑÕÐÑÔÕË Ë
âÄÎÇÐËÇ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËË, ÍÑÕÑÓÑÇ ÑРÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÇÕ, ÆÂáÕ
ÒÑÎÐÖá ÍÂÓÕËÐÖ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ. £ àÕÑÌ ÍÂÓÕËÐÇ
ÐÇÕ ÐËÚÇÅÑ ÒÂÓÂÆÑÍÔÂÎßÐÑÅÑ, Ë ÐËÍÂÍËØ ÒÓÑÃÎÇÏ ÕËÒÂ
"ÒÓÑÃÎÇÏÞ ËÊÏÇÓÇÐËâ" ÐÂ àÕÑÏ ÖÓÑÄÐÇ ÂÐÂÎËÊÂ ÐÇ
ÄÑÊÐËÍÂÇÕ.
°ÆÐÂÍÑ ÄÇÓÐÇÏÔâ ÔÐÑÄÂ Í ÃÑÎÇÇ ÅÎÖÃÑÍÑÏÖ ÖÓÑÄÐá
ÂÐÂÎËÊÂ. ªÔÒÑÎßÊÖÇÏ ÔÕÂÄÛËÌ ÑÚÇÐß ÒÑÒÖÎâÓÐÞÏ ÒÑÆØÑÆ, ÒÓÇÆÎÑÉÇÐÐÞÌ ¥ÉÑÐÑÏ ¢ÇÎÎÑÏ.
4. ¯ÇÓÂÄÇÐÔÕÄ ¢ÇÎÎÂ Ë ÑÒÞÕÞ ¡ÔÒÇÍÕÂ
¹ÓÇÊÄÞÚÂÌÐÑ ÔÖÜÇÔÕÄÇÐÐÑ, ÚÕÑ ÑÔÑÃÇÐÐÑÔÕË ÍÄÂÐÕÑÄÞØ
ËÊÏÇÓÇÐËÌ ÐÇÄÑÊÏÑÉÐÑ ÑÃÝâÔÐËÕß (ÓÂÊÓÇÛËÕß ÒÂÓÂÆÑÍÔÞ) ÐËÍÂÍËÏ ÎÑÅËÚÇÔÍË ÒÓÑÔÕÞÏ ÔÒÑÔÑÃÑÏ. ¯ÂÒÓËÏÇÓ, ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÐÞÌ ØÂÓÂÍÕÇÓ ÒÓÇÆÔÍÂÊÂÐËÌ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÑÄ
ËÊÏÇÓÇÐËÌ ÏÑÉÐÑ ÃÞÎÑ ÃÞ ÒÑÒÞÕÂÕßÔâ ÑÃÝâÔÐËÕß ÑÕÔÖÕÔÕÄËÇÏ ÒÑÎÐÑÌ ËÐ×ÑÓÏÂÙËË Ñ ÐÂÚÂÎßÐÑÏ ÔÑÔÕÑâÐËË.
¥ÓÖÅËÏË ÔÎÑÄÂÏË, ÏÑÉÐÑ ÃÞÎÑ ÃÞ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉËÕß, ÚÕÑ
ÒÓË ËÊÏÇÓÇÐËË ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ ÄÔÇ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ ÕÑÚÐÑ
ÕÂÍ ÉÇ, ÍÂÍ Ë ÒÓË ËÊÏÇÓÇÐËË ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ,
ÕÑÎßÍÑ ÏÞ ÐÇ ÊÐÂÇÏ ÕÑÚÐÑ, ÍÂÍÑÄÑ ÐÂÚÂÎßÐÑÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ
ÔËÔÕÇÏÞ, Ë ÒÑÕÑÏÖ ÐÇ ÏÑÉÇÏ ÕÑÚÐÑ ÒÓÇÆÔÍÂÊÂÕß ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ. °ÆÐÂÍÑ ÕÂÍÑÇ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËÇ ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ ÐÇÄÇÓÐÞÏ. ¦ÅÑ ÑÛËÃÑÚÐÑÔÕß ÐÂÅÎâÆÐÑ ÆÇÏÑÐÔÕÓËÓÖÇÕÔâ ÕÇÑÓÇÏÑÌ ¢ÇÎΠ[14, 15] Ë ÑÒÞÕÂÏË ÕËÒ ÑÒÞÕÂ
¡ÔÒÇÍÕ [16, 17], ÍÑÕÑÓÞÇ ËÔÍÎáÚÂáÕ "ÎÑÍÂÎßÐÞÌ
ÓÇÂÎËÊÏ". ¿ÕÑ ÑÊÐÂÚÂÇÕ ÔÎÇÆÖáÜÇÇ.
¯ÇÓÂÄÇÐÔÕÄ ¢ÇÎΠÄÑÊÐËÍÂáÕ ÒÓË ÂÐÂÎËÊÇ àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÑÄ ÕËÒ àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕ ¿ÌÐÛÕÇÌÐÂ ë ±ÑÆÑÎßÔÍÑÅÑ ë
²ÑÊÇР(¿±²), ÒÓÇÆÎÑÉÇÐÐÑÅÑ Ä ÊÐÂÏÇÐËÕÑÌ ÓÂÃÑÕÇ [18].
¯ÂËÃÑÎÇÇ ÐÂÅÎâÆÐÂâ ×ÑÓÏ ÑÒÞÕ ÕËÒ ¿±² ÔÑÔÕÑËÕ Ä
ÕÑÏ, ÚÕÑ ÚÂÔÕËÙÂ ÔÑ ÔÒËÐÑÏ, ÓÂÄÐÞÏ 0, ÓÂÔÒÂÆÂÇÕÔâ ÐÂ ÆÄÇ
ÚÂÔÕËÙÞ ÔÑ ÔÒËÐÂÏË 1=2, Ö ÍÂÉÆÑÌ ËÊ ÍÑÕÑÓÞØ ËÊÏÇÓâÇÕÔâ
ÒÓÑÇÍÙËâ ÔÒËРРÐÇÍÑÕÑÓÖá ÑÔß. ²ÇÊÖÎßÕÂÕÞ ÕÂÍËØ
ËÊÏÇÓÇÐËÌ ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÞÏ ÑÃÓÂÊÑÏ ÍÑÓÓÇÎËÓÑÄÂÐÞ. ¿ÕÑ
âÔÐÑ ÖÉÇ ËÊ ÕÑÅÑ, ÚÕÑ ÔÖÏÏÂ ÒÓÑÇÍÙËÌ ÔÒËÐÑÄ ÄÔÇØ ÚÂÔÕËÙ,
ÖÚÂÔÕÄÖáÜËØ Ä ÓÇÂÍÙËË, ÔÑØÓÂÐâÇÕÔâ. ¥Ñ ÓÂÔÒÂÆ àÕÂ
ÔÖÏÏÂ ÓÂÄÐÂ 0 Ë ÒÑàÕÑÏÖ ÒÑÔÎÇ ÓÂÔÒÂÆÂ ÕÑÉÇ ÆÑÎÉÐÂ
4
¹ËÔÕÑÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ jci ÕÑÉÇ ÏÑÉÐÑ ÑÕÑÃÓÂÊËÕß ÏÂÕÓËÙÇÌ ÒÎÑÕÐÑÔÕË
r0 ˆ jcihcj. ¦ÔÎË ÄÞÓÂÊËÕß r0 ÚÇÓÇÊ ÄÇÍÕÑÓÞ jc1 i, jc2 i, ÕÑ ÑÍÂÉÇÕÔâ,
ÚÕÑ ÑРÑÕÎËÚÂÇÕÔâ ÑÕ r ÐÂÎËÚËÇÏ ÐÇÆËÂÅÑÐÂÎßÐÞØ ÚÎÇÐÑÄ, ÒÓÑÒÑÓÙËÑÐÂÎßÐÞØ jc1 ihc2 j Ë jc2 ihc1 j. ±ÑàÕÑÏÖ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËá ÑÒÓÇÆÇÎâáÕ
ÇÜÇ ÍÂÍ ËÔÚÇÊÐÑÄÇÐËÇ ÐÇÆËÂÅÑÐÂÎßÐÞØ ÚÎÇÐÑÄ.
[µ¶¯ 2005
ÑÔÕÂÕßÔâ ÐÖÎÇÄÑÌ. ¬ÑÓÓÇÎâÙËâ ÑÚÇÄËÆÐÂ, ÇÔÎË ËÊÏÇÓâáÕÔâ ÒÓÑÇÍÙËË ÆÄÖØ ÚÂÔÕË٠РÑÆÐÖ Ë ÕÖ ÉÇ ÑÔß. ´ÑÅÆÂ
ÇÔÎË ÆÎâ ÒÇÓÄÑÌ ÚÂÔÕËÙÞ ÒÑÎÖÚÂÇÕÔâ ÒÓÑÇÍÙËâ, ÓÂÄÐÂâ
‡1=2, ÕÑ ÆÎâ ÄÕÑÓÑÌ ÚÂÔÕËÙÞ ÑÃâÊÂÕÇÎßÐÑ ÒÑÎÖÚËÕÔâ
ÒÓÑÇÍÙËâ ÿ1=2, Ë ÐÂÑÃÑÓÑÕ. ¦ÔÎË ÑÔË, ÄÆÑÎß ÍÑÕÑÓÞØ
ËÊÏÇÓâáÕÔâ ÒÓÑÇÍÙËË ÔÒËÐÑÄ, ÐÇ ÔÑÄÒÂÆÂáÕ, ÕÑ ÍÑÓÓÇÎâÙËâ ÔÎÑÉÐÇÇ, ÐÑ ÑРÄÔÇÅÆ ÒÓËÔÖÕÔÕÄÖÇÕ (Ê ÇÆËÐÔÕÄÇÐÐÞÏ ËÔÍÎáÚÇÐËÇÏ ÑÓÕÑÅÑÐÂÎßÐÞØ ÑÔÇÌ, ÍÑÅÆ ÍÑÓÓÇÎâÙËâ ÒÑÎÐÑÔÕßá ËÔÚÇÊÂÇÕ).
¥ÉÑÐ ¢ÇÎÎ ÓÂÔÔÏÑÕÓÇÎ ÔÎÇÆÔÕÄËâ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÄÑÊÐËÍÂÎË
ÃÞ, ÇÔÎË ÃÞ ÇÜÇ ÆÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÒÓÑÇÍÙËÌ ÔÒËÐÑÄ ÑÐË
ËÏÇÎË ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÞÇ ÊÐÂÚÇÐËâ ËÎË ØÑÕâ ÃÞ ÆÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ
ÚÂÔÕËÙÞ ÏÑÉÐÑ ÃÞÎÑ ØÂÓÂÍÕÇÓËÊÑÄÂÕß ÐÇÍÑÕÑÓÞÏ
ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÐÞÏ ÓÂÔÒÓÇÆÇÎÇÐËÇÏ ÒÑ ÒÓÑÇÍÙËâÏ ËØ ÔÒËÐÑÄ Ð ÊÂÆÂÐÐÞÇ ÑÔË. ³ÖÜÇÔÕÄÑÄÂÐËÇ ÕÂÍÑÅÑ ÕËÒ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÐÑÅÑ ÓÂÔÒÓÇÆÇÎÇÐËâ ÇÜÇ ÆÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ ØÂÓÂÍÕÇÓÐÑ
ÆÎâ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ ×ËÊËÍË Ë ÒÑÎÖÚËÎÑ ÐÂÊÄÂÐËÇ "ÎÑÍÂÎßÐÞÌ ÓÇÂÎËÊÏ". ¢ÇÎÎ ÒÑÍÂÊÂÎ, ÚÕÑ Ä ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËË
ÎÑÍÂÎßÐÑÅÑ ÓÇÂÎËÊÏ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÞ ËÊÏÇÓÇÐËÌ Ä ÑÒÞÕÇ
¿±² ÑÃâÊÂÕÇÎßÐÑ ÆÑÎÉÐÞ ÖÆÑÄÎÇÕÄÑÓâÕß ÐÇÍÑÕÑÓÞÏ
ÐÇÓÂÄÇÐÔÕÄÂÏ, ÐÂÊÄÂÐÐÞÏ ÐÇÓÂÄÇÐÔÕÄÂÏË ¢ÇÎÎÂ. ´ÂÍËÏ
ÑÃÓÂÊÑÏ, ÒÓÑÄÇÆâ ËÊÏÇÓÇÐËâ Ë ÒÓÑÄÇÓËÄ, ÄÞÒÑÎÐâáÕÔâ
ÎË ÐÇÓÂÄÇÐÔÕÄ ¢ÇÎÎÂ, ÏÑÉÐÑ ÒÓÑÄÇÓËÕß, ËÏÇÇÕ ÎË ÏÇÔÕÑ
ÎÑÍÂÎßÐÞÌ ÓÇÂÎËÊÏ. ¦ÔÎË ÐÇÓÂÄÇÐÔÕÄ ¢ÇÎΠÐÇ ÄÞÒÑÎÐâáÕÔâ, ÕÑ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËÇ Ñ ÎÑÍÂÎßÐÑÏ ÓÇÂÎËÊÏÇ ÔÎÇÆÖÇÕ ÑÕÃÓÑÔËÕß.
²ÂÔÚÇÕ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÇÌ ÓÂÊÎËÚÐÞØ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÑÄ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÒÑ ÊÂÍÑÐÂÏ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÐÂÓÖÛÇÐËá ÐÇÓÂÄÇÐÔÕÄ ¢ÇÎÎÂ. ±ÑàÕÑÏÖ ÇÔÎË ÂÃÔÑÎáÕÐÑ ÄÇÓËÕß
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÇ, ÕÑ àÕË ÐÇÓÂÄÇÐÔÕÄÂ, Â Ô ÐËÏË Ë
ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËÇ Ñ "ÎÑÍÂÎßÐÑÏ ÓÇÂÎËÊÏÇ" ÐÖÉÐÑ ÔÓÂÊÖ ÉÇ
ÑÕÄÇÓÅÐÖÕß. °ÆÐÂÍÑ ÎÑÍÂÎßÐÞÌ ÓÇÂÎËÊÏ ÍÂÉÇÕÔâ ÐÂÔÕÑÎßÍÑ ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÞÏ, ÐÂÔÕÑÎßÍÑ ÑÐ ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖÇÕ
ÐÂÛÇÌ ËÐÕÖËÙËË, ÚÕÑ ÆÎâ ÒÓÑÄÇÓÍË ÐÇÓÂÄÇÐÔÕÄ ¢ÇÎÎÂ
ÃÞÎË ÒÑÔÕÂÄÎÇÐÞ ÔÒÇÙËÂÎßÐÞÇ àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÞ.
£ÞÒÑÎÐÇÐËÇ àÕËØ ÐÇÓÂÄÇÐÔÕÄ ÃÞÎÑ ÒÓÑÄÇÓÇÐÑ
(ÒÓÂÄÆÂ, ÐÇ Ô ÚÂÔÕËÙÂÏË ÔÒËÐÂ 1=2, Â Ô ÒÑÎâÓËÊÑÄÂÐÐÞÏË
×ÑÕÑÐÂÏË, ÐÑ àÕÑ àÍÄËÄÂÎÇÐÕÐÂâ ÔËÕÖÂÙËâ) ÓÂÊÎËÚÐÞÏË
ÅÓÖÒÒÂÏË àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÕÑÓÑÄ. ±ÇÓÄÞÌ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ÃÞÎ
ÑÒÖÃÎËÍÑÄÂÐ ¡ÔÒÇÍÕÑÏ Ô ÔÑÂÄÕÑÓÂÏË [16, 17]. °ÍÂÊÂÎÑÔß, ÚÕÑ ÐÇÓÂÄÇÐÔÕÄ ¢ÇÎΠÐÂÓÖÛÂáÕÔâ. ³ÎÇÆÑÄÂÕÇÎßÐÑ, ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËÇ Ñà ÂÒÓËÑÓÐÑÏ ÔÖÜÇÔÕÄÑÄÂÐËË
ÓÂÔÒÓÇÆÇÎÇÐËâ ÒÑ ÒÓÑÇÍÙËâÏ ÔÒËÐÑÄ (ËÊ ÍÑÕÑÓÑÅÑ ÄÞÄÑÆâÕÔâ ÐÇÓÂÄÇÐÔÕÄ ¢ÇÎÎÂ) àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÎßÐÑ ÑÒÓÑÄÇÓÅÐÖÕÑ.
¿ÕÑ ÊÐÂÚËÕ, ÚÕÑ ÐÇÄÇÓÐÞÏ ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ ÒÓËÄÞÚÐÑÇ (Ë
ÑÃâÊÂÕÇÎßÐÑÇ Ä ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ ×ËÊËÍÇ) ÒÓÇÆÔÕÂÄÎÇÐËÇ Ñ
ÕÑÏ, ÚÕÑ ÔÄÑÌÔÕÄÂ, ÐÂÃÎáÆÂÇÏÞÇ ÒÓË ËÊÏÇÓÇÐËË,
ÓÇÂÎßÐÑ ÔÖÜÇÔÕÄÖáÕ ÇÜÇ ÆÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ,  ËÊÏÇÓÇÐËÇ
ÎËÛß ÎËÍÄËÆËÓÖÇÕ ÐÂÛÇ ÐÇÊÐÂÐËÇ ÕÑÅÑ, ÍÂÍÑÇ ËÏÇÐÐÑ
ÔÄÑÌÔÕÄÑ ËÏÇÇÕ ÏÇÔÕÑ. ±ÓË ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ËÊÏÇÓÇÐËâØ (Õ.Ç.
ÒÓË ÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑ ÕÑÚÐÞØ ËÊÏÇÓÇÐËâØ ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ÔËÔÕÇÏ)
àÕÑ ÐÇ ÕÂÍ: ÔÄÑÌÔÕÄÂ, ÑÃÐÂÓÖÉÇÐÐÞÇ ÒÓË ËÊÏÇÓÇÐËË,
ÏÑÅÖÕ ÄÑÑÃÜÇ ÐÇ ÔÖÜÇÔÕÄÑÄÂÕß ÆÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ.
¹ÕÑÃÞ ÒÑâÔÐËÕß àÕÑ, ÑÃÓÂÕËÏÔâ ÑÒâÕß Í ÒÓËÄÇÆÇÐÐÞÏ
ÄÞÛÇ ÒÓÑÔÕÞÏ ×ÑÓÏÖÎÂÏ. ²ÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÇÕÔâ ËÊÏÇÓÇÐËÇ,
ÍÑÕÑÓÑÇ ÄÞâÔÐâÇÕ, Ä ÍÂÍÑÏ ËÊ ÆÄÖØ ÔÑÔÕÑâÐËÌ, jc1 i ËÎË
jc2 i, ÐÂØÑÆËÕÔâ ÔËÔÕÇÏÂ (ÆÓÖÅËÏË ÔÎÑÄÂÏË, ÍÂÍËÏ ËÊ ÆÄÖØ
ÔÄÑÌÔÕÄ, ÑÃÑÊÐÂÚÇÐÐÞØ ÐÑÏÇÓÂÏË 1 Ë 2, ÑÃÎÂÆÂÇÕ ËÊÏÇÓâÇÏÂâ ÔËÔÕÇÏÂ). ªÊÏÇÓÇÐËÇ ÆÂÇÕ Ð àÕÑÕ ÄÑÒÓÑÔ ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÞÌ ÑÕÄÇÕ, Õ.Ç. ÒÓÑËÔØÑÆËÕ ÄÞÃÑÓ ÏÇÉÆÖ ÐÑÏÇÓÂÏË 1
Ë 2, Ë ÒÑÔÎÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÔËÔÕÇÏ ÆÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ Ä ÔÑÔÕÑâÐËË …jc1 i ËÎË jc2 i†, ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÜÇÏ
ÄÞÃÓÂÐÐÑÏÖ ÐÑÏÇÓÖ, Õ.Ç. ÒÑÔÎÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÔËÔÕÇÏÂ ÑÃÎÂ-
´. 175, å 4]
¬°¯¸¦±¸ªÁ ³°©¯¡¯ªÁ £ ¬°¯´¦¬³´¦ ¬£¡¯´°£°« ®¦·¡¯ª¬ª
ÆÂÇÕ ÕÇÏ ÔÄÑÌÔÕÄÑÏ, ÐÂ ÍÑÕÑÓÑÇ ÖÍÂÊÞÄÂÇÕ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ
ËÊÏÇÓÇÐËâ.
°ÆÐÂÍÑ ÑÃÎÂÆÂÎÂ ÎË ÔËÔÕÇÏÂ àÕËÏ ÔÄÑÌÔÕÄÑÏ ÆÑ
ËÊÏÇÓÇÐËâ, Õ.Ç. ÃÞΠÎË ÑÐÂ Ä ÔÑÔÕÑâÐËË jc1 i ËÎË Ä
ÔÑÔÕÑâÐËË jc2 i ÇÜÇ ÆÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ? £ÑÄÔÇ ÐÇÕ. £ ÑÃÜÇÏ
ÔÎÖÚÂÇ ÔËÔÕÇÏ ÆÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÃÞÎÂ Ä ÔÑÔÕÑâÐËË
jci ˆ c1 jc1 i ‡ c2 jc2 i, ÍÑÕÑÓÑÇ ÐÇ ÕÑÉÆÇÔÕÄÇÐÐÑ ÐË jc1 i,
ÐË jc2 i. ³ÄÑÌÔÕÄÑ, ÑÃÐÂÓÖÉÇÐÐÑÇ ÒÓË ËÊÏÇÓÇÐËË, ÐÇ
ÔÖÜÇÔÕÄÑÄÂÎÑ ÆÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ. °ÃÞÚÐÑÇ ÆÎâ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ
×ËÊËÍË ÒÑÐËÏÂÐËÇ ÓÇÂÎßÐÑÔÕË, ÍÑÕÑÓÂâ ÒÑÊÐÂÇÕÔâ ÒÓË
ËÊÏÇÓÇÐËâØ, ÐÇ ËÏÇÇÕ ÏÇÔÕÂ Ä ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ×ËÊËÍÇ. £ ÐÇÍÑÕÑÓÑÏ ÔÏÞÔÎÇ ÒÓË ÍÄÂÐÕÑÄÑÏ ËÊÏÇÓÇÐËË ÓÇÂÎßÐÑÔÕß
ÕÄÑÓËÕÔâ,  ÐÇ ÒÓÑÔÕÑ ÒÑÊÐÂÇÕÔâ! ±Ñ ÔÖÕË ÆÇÎÂ, àÕÑ
ÑÊÐÂÚÂÇÕ, ÚÕÑ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÇ ÒÑÐËÏÂÐËÇ ÓÇÂÎßÐÑÔÕË ÄÑÑÃÜÇ ÐËÍÑÅÆ ÐÇ ÃÞÄÂÇÕ ÒÓÂÄËÎßÐÞÏ, ØÑÕâ Ä ÐÇÍÑÕÑÓÞØ
ÔÎÖÚÂâØ, ÒÓË ÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑ ÅÓÖÃÞØ ËÊÏÇÓÇÐËâØ, ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÇ ÒÑÐËÏÂÐËÇ ÓÇÂÎßÐÑÔÕË ÐÇ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÊÂÏÇÕÐÞÏ
ÑÛËÃÍÂÏ, Õ.Ç. âÄÎâÇÕÔâ ÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑ ØÑÓÑÛËÏ ÒÓËÃÎËÉÇÐËÇÏ.
¡ ÕÇÒÇÓß ÒÓËØÑÆËÕÔâ ÄÐÇÔÕË ÐÇÍÑÕÑÓÞÇ ÖÕÑÚÐÇÐËâ Ä
ÕÑÎßÍÑ ÚÕÑ ÔÍÂÊÂÐÐÑÇ: Ä ÑÃÔÖÉÆÂÇÏÑÌ ÐÂÏË ÒÓÑÃÎÇÏÇ
ÐÖÉÐÑ ÄÐËÏÂÕÇÎßÐÑ ÔÎÇÆËÕß Ê ÕÑÚÐÑÔÕßá ×ÑÓÏÖÎËÓÑÄÑÍ, Â Ä ÕÇØ ÒÓÑÔÕÞØ ×ÑÓÏÖÎËÓÑÄÍÂØ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÏÞ
ËÔÒÑÎßÊÑÄÂÎË, ÇÔÕß ÑÆРÐÇÕÑÚÐÑÔÕß. ®Þ ÔÍÂÊÂÎË, ÚÕÑ
ËÊÏÇÓÇÐËÇ ÑÃÐÂÓÖÉËÄÂÇÕ ÐÇÍÑÕÑÓÑÇ ÔÄÑÌÔÕÄÑ, Ë ÒÑÔÎÇ
ËÊÏÇÓÇÐËâ ÔËÔÕÇÏ ÆÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ ÑÃÎÂÆÂÇÕ àÕËÏ ÔÄÑÌÔÕÄÑÏ (ØÑÕâ ÐÇ ÑÃÎÂÆÂΠËÏ ÆÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ). ¯Â âÊÞÍÇ
×ÑÓÏÖÎ: ÒÑÔÎÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ, ÓÂÊÎËÚÂáÜÇÅÑ ÏÇÉÆÖ ÔÑÔÕÑâÐËâÏË jc1 i Ë jc2 i, ÔËÔÕÇÏ ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ Ä ÑÆÐÑÏ ËÊ àÕËØ
ÔÑÔÕÑâÐËÌ. ¥ÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ ÎË àÕÑ ÕÂÍ? ¯ÇÕ, ÐÂÄÇÓÐâÍ ÏÞ
ÏÑÉÇÏ ÄÞÓÂÊËÕßÔâ ÎËÛß ÐÇÔÍÑÎßÍÑ ÃÑÎÇÇ ÔÎÂÃÑ: ÐÂÛÇ
ÔÑÊÐÂÐËÇ ÅÑÄÑÓËÕ ÐÂÏ, ÚÕÑ ÔËÔÕÇÏÂ ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ ÎËÃÑ Ä
ÔÑÔÕÑâÐËË jc1 i, ÎËÃÑ Ä ÔÑÔÕÑâÐËË jc2 i. ³ÑÊÐÂÐËÇ ÐÂÏ ÕÂÍ
ÅÑÄÑÓËÕ, ÐÑ ÕÂÍ ÎË àÕÑ Ð ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ì ÑÕÆÇÎßÐÞÌ
ÄÑÒÓÑÔ.
¦ÔÎË ÕÑ, Ñ ÚÇÏ ÅÑÄÑÓËÕ ÐÂÏ ÔÑÊÐÂÐËÇ, ÆÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ
ÒÓÑËÔØÑÆËÕ, ÕÑ ÏÞ ÏÑÉÇÏ Ô×ÑÓÏÖÎËÓÑÄÂÕß ÔÎÇÆÖáÜËÏ
ÑÃÓÂÊÑÏ: ÇÔÎË ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÑÔÑÊÐÂÐ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎÇÏ, ÕÑ àÕÑ ÅÂÓÂÐÕËÓÖÇÕ, ÚÕÑ ÔËÔÕÇÏ ÐÂØÑÆËÕÔâ Ä ÑÆÐÑÏ
ËÊ ÔÑÔÕÑâÐËÌ jc1 i ËÎË jc2 i. °ÆÐÂÍÑ Ð ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ
ÆÑÍÂÊÂÕß àÕÑ ÐÇÄÑÊÏÑÉÐÑ. ¿ÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÎßÐÑ ÆÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ ÎËÛß ÃÑÎÇÇ ÔÎÂÃÑÇ ÖÕÄÇÓÉÆÇÐËÇ (ÑÃÓÂÕËÕÇ ÄÐËÏÂÐËÇ, ÐÂÔÍÑÎßÍÑ ÕÑÐÍÑÌ âÄÎâÇÕÔâ ÓÂÊÐËÙÂ): ÇÔÎË ÓÇÊÖÎßÕÂÕ
ËÊÏÇÓÇÐËâ ÑÔÑÊÐÂÐ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎÇÏ, ÕÑ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËÇ,
ÚÕÑ ÔËÔÕÇÏ ÐÂØÑÆËÕÔâ Ä ÑÆÐÑÏ ËÊ ÔÑÔÕÑâÐËÌ jc1 i ËÎË
jc2 i, ÐËÍÑÅÆ ÐÇ ÒÓËÄÇÆÇÕ Í ÒÓÑÕËÄÑÓÇÚËá Ô ÎáÃÞÏË
ÆÂÎßÐÇÌÛËÏË ÐÂÃÎáÆÇÐËâÏË, ÒÓÑÄÇÆÇÐÐÞÏË àÕËÏ ËÎË
ÆÓÖÅËÏ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎÇÏ.
¯Ñ ÇÔÎË ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß ÄÑÑÃÜÇ ÐÇ ÔÏÑÕÓËÕ Ð ÒÓËÃÑÓ,
ÕÑ ÍÂÓÕËÐÂ ËÐÂâ, ÆÂÉÇ ÒÑÔÎÇ ÕÑÅÑ, ÍÂÍ ÒÓËÃÑÓ ÔÓÂÃÑÕÂÎ.
³ÑÔÕÑâÐËÇ ÒÑÎÐÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ (ËÊÏÇÓâÇÏÂâ ÔËÔÕÇÏ ‡ ÒÓËÃÑÓ) ÑÒËÔÞÄÂÇÕÔâ ÕÑÅÆ ÄÇÍÕÑÓÑÏ
jCi ˆ c1 jc1 ijF1 i ‡ c2 jc2 ijF2 i :
¿ÕÑ ÊÐÂÚËÕ, ÚÕÑ ÐË ËÊÏÇÓâÇÏÂâ ÔËÔÕÇÏÂ, ÐË ÒÓËÃÑÓ, ÐË Ä
ÍÂÍÑÏ ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÑÏ (ÚËÔÕÑÏ) ÔÑÔÕÑâÐËË ÐÇ ÐÂØÑÆâÕÔâ, Â
ÔÑÔÕÑâÜÂâ ËÊ ÐËØ ÒÑÎÐÂâ ÔËÔÕÇÏ ÐÂØÑÆËÕÔâ Ä ÊÂÒÖÕÂÐÐÑÏ (ÍÄÂÐÕÑÄÑ-ÍÑÓÓÇÎËÓÑÄÂÐÐÑÏ) ÔÑÔÕÑâÐËË.
´ÇÒÇÓß, ÄÇÓÑâÕÐÑ, ÙÇÒÑÚÍ ÓÂÔÔÖÉÆÇÐËÌ ÔÕÂΠÐÂÔÕÑÎßÍÑ ÔÎÑÉÐÑÌ, ÚÕÑ ÔÕÑËÕ ÄÞÆÇÎËÕß ËÊ ÐÇÇ ÅÎÂÄÐÑÇ.
¥Îâ ÐÂÔ ÅÎÂÄÐÞÏ ÃÖÆÇÕ ÕÑ, ÚÕÑ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËâ, ÔÖÜÇÔÕÄÑÄÂÄÛÂâ ÒÇÓÇÆ ËÊÏÇÓÇÐËÇÏ, ÐÇ ËÔÚÇÊÂÇÕ Ä ÓÇÊÖÎßÕÂÕÇ
ÆÇÌÔÕÄËâ ÒÓËÃÑÓÂ, ÒÑ ÍÓÂÌÐÇÌ ÏÇÓÇ ÆÑ ÕÇØ ÒÑÓ, ÒÑÍÂ
419
ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß ÐÇ ÑÔÑÊÐÂÇÕ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ. ³ÖÒÇÓÒÑÊËÙËâ jcijF0 i ˆ …c1 jc1 i ‡ c2 jc2 i†jF0 i ÒÑÔÎÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ
ÒÇÓÇØÑÆËÕ Ä ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËá jCi ˆ c1 jc1 ijF1 i ‡ c2 jc2 ijF2 i,
 ÄÑÄÔÇ ÐÇ Ä ÑÆÐÑ ËÊ ×ÂÍÕÑÓËÊÑÄÂÐÐÞØ ÔÑÔÕÑâÐËÌ, âÄÎâáÜËØÔâ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕÂÏË àÕÑÌ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË.
´ÂÍ Ë ÆÑÎÉÐÑ ÃÞÕß, ÒÑÕÑÏÖ ÚÕÑ ÊÂÍÑÐ àÄÑÎáÙËË Ä
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÇ ÎËÐÇÇÐ, ÑÐ ÑÒËÔÞÄÂÇÕÔâ ÎËÐÇÌÐÞÏ
ÑÒÇÓÂÕÑÓÑÏ àÄÑÎáÙËË ËÎË ÎËÐÇÌÐÞÏ ÖÓÂÄÐÇÐËÇÏ ºÓÈÆËÐÅÇÓÂ. ´ÂÍÑÌ ÊÂÍÑÐ ÐÇ ÆÑÒÖÔÍÂÇÕ, ÚÕÑÃÞ ÄÔÇ ÚÎÇÐÞ
ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË, ÍÓÑÏÇ ÑÆÐÑÅÑ, ÄÆÓÖÅ ËÔÚÇÊÎË, ÍÂÍ àÕÑ
ÒÓÇÆÒÑÎÂÅÂÇÕÔâ Ä ÍÂÓÕËÐÇ ÓÇÆÖÍÙËË, ÒÓÑËÔØÑÆâÜÇÌ ÒÓË
ËÊÏÇÓÇÐËË. ¯ÇÄÑÊÏÑÉÐÑ, ÚÕÑÃÞ ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÒÓÇÄÓÂÕËÎÑÔß
Ä jc1 ijF1 i ËÎË Ä jc2 ijF2 i.
°ÆÐÂÍÑ ÏÞ ÔÇÌÚÂÔ ÉÇ ÄÔÒÑÏËÐÂÇÏ, ÚÕÑ ËÏÇÐÐÑ àÕÑ
ÒÓÇÄÓÂÜÇÐËÇ Ë ÒÓÑËÔØÑÆËÕ Ä ÑÃÞÚÐÑÌ, ÐÂËÄÐÑÌ, ÍÂÓÕËÐÇ
ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ. ¯ÂÃÎáÆÂÕÇÎß ÄÔÇÅÆ ÄËÆËÕ ÎËÃÑ
jc1 ijF1 i, ÎËÃÑ jc2 ijF2 i. °Ð ÄÔÇÅÆ ÄËÆËÕ, ÚÕÑ ËÊ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË ÑÔÕÂÇÕÔâ ÎËÛß ÑÆРÇÇ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕÂ. ª ÒÑÔÍÑÎßÍÖ
àÕÑ ÄÔÇÅÆ ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖÇÕ ÐÂÃÎáÆÇÐËâÏ, ÕÑ ËÊÏÇÐÇÐËÇ,
ÒÓË ÍÑÕÑÓÑÏ ËÔÚÇÊÂáÕ ÄÔÇ ÚÎÇÐÞ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË, ÍÓÑÏÇ
ÑÆÐÑÅÑ, ÃÞÎÑ ÄÄÇÆÇÐÑ Ä ÍÄÂÐÕÑÄÖá ÏÇØÂÐËÍÖ ÒÑÔÕÖÎÂÕÑÏ ÓÇÆÖÍÙËË ×ÑÐ ¯ÇÌÏÂÐÂ. ³ÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÜÇÇ ÒÓÇÑÃÓÂÊÑÄÂÐËÇ ÐÂÊÞÄÂÇÕÔâ ÓÇÆÖÍÙËÇÌ ÔÑÔÕÑâÐËâ, ËÎË ÒÓÑÇÍÙËÇÌ
×ÑÐ ¯ÇÌÏÂÐÂ, ËÎË ÍÑÎÎÂÒÔÑÏ ÄÑÎÐÑÄÑÌ ×ÖÐÍÙËË. ¯ÂÚËÐÂâ Ô ÒÇÓÄÞØ ÎÇÕ ÔÖÜÇÔÕÄÑÄÂÐËâ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË,
ÒÓÇÆÒÑÎÂÅÂÎÑÔß, ÚÕÑ ÍÄÂÐÕÑÄÑ-ÏÇØÂÐËÚÇÔÍËÇ ÔËÔÕÇÏÞ
ÏÑÅÖÕ àÄÑÎáÙËÑÐËÓÑÄÂÕß ÆÄÖÏâ ÍÂÚÇÔÕÄÇÐÐÑ ÓÂÊÎËÚÐÞÏË ÔÒÑÔÑÃÂÏË: ÒÑÍ ÑÐË ÐÇ ËÊÏÇÓâáÕÔâ, ÑÐË àÄÑÎáÙËÑÐËÓÖáÕ ÎËÐÇÌÐÑ,  ÒÓË ËÊÏÇÓÇÐËË ÒÑÆÄÇÓÅÂáÕÔâ
ÓÇÆÖÍÙËË.
¿ÕÑÕ ÒÑÔÕÖÎÂÕ ÃÞÎ ÒÓËÐâÕ Ä ÔÂÏÑÌ ÓÂÔÒÓÑÔÕÓÂÐÇÐÐÑÌ
ÍÑÒÇÐÅÂÅÇÐÔÍÑÌ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË, ÄÔÇÅÆ ÒÓÇÍÓÂÔÐÑ ÓÂÃÑÕÂÎ Ë ÕÂÍ ÉÇ ÊÂÏÇÚÂÕÇÎßÐÑ ÓÂÃÑÕÂÇÕ
ÆÑ ÔËØ ÒÑÓ. ³ ÕÑÚÍË ÊÓÇÐËâ ÒÓÂÍÕËÚÇÔÍËØ ÐÂÆÑÃÐÑÔÕÇÌ,
ÏÇÕÑÆËÍË ÓÂÔÚÇÕÑÄ Ë ÒÓÇÆÔÍÂÊÂÐËÌ ÐÇÕ ÐËÍÂÍËØ ÒÓËÚËÐ
ÑÕÍÂÊÞÄÂÕßÔâ ÑÕ àÕÑÅÑ ÒÑÔÕÖÎÂÕÂ. ¢ÑÎÇÇ ÕÑÅÑ, ÆÎâ
ÒÓÂÍÕËÚÇÔÍËØ, ÓÂÔÚÇÕÐÞØ, ÐÂÆÑÃÐÑÔÕÇÌ àÕÑÕ ÒÑÔÕÖÎÂÕ (Ë,
ÓÂÊÖÏÇÇÕÔâ, ÓÂÊÎËÚÐÞÇ ÇÅÑ ÚËÔÕÑ ÕÇØÐËÚÇÔÍËÇ ÖÔÎÑÉÐÇÐËâ
Ë ÑÃÑÃÜÇÐËâ) ÊÂÄÇÆÑÏÑ ÔÎÇÆÖÇÕ ÔÑØÓÂÐËÕß. ¡ Ô ÍÂÍÑÌ ÉÇ
ÕÑÚÍË ÊÓÇÐËâ Ä ÐÇÏ ÏÑÉÐÑ ÔÑÏÐÇÄÂÕßÔâ? £ÇÆß ÇÔÎË ÑÐ
ÄÇÆÇÕ Í ÒÓÂÄËÎßÐÞÏ ÒÓÇÆÔÍÂÊÂÐËâÏ, ÕÑ ÑÐ ÄÇÓÇÐ? ¥ÓÖÅÑÅÑ ÍÓËÕÇÓËâ Ä ×ËÊËÍÇ ÐÇÕ.
¥Â, àÕÑ ÕÂÍ. ´Ç, ÍÕÑ ÆÇÎÂÇÕ ÒÑÒÞÕÍË ÊÂÏÇÐËÕß ÒÑÔÕÖÎÂÕ ÓÇÆÖÍÙËË ÚÇÏ-ÕÑ ÍÂÚÇÔÕÄÇÐÐÑ ËÐÞÏ, ÔÕÑâÕ Ð ÐÇÔÍÑÎßÍÑ ÊÞÃÍÑÌ ÒÑÚÄÇ. ª ÄÔÇ ÉÇ ÑÔÐÑÄÂÐËâ ÆÎâ àÕËØ
ÒÑÒÞÕÑÍ ÇÔÕß. ±ÇÓÇÚËÔÎËÏ àÕË ÑÔÐÑÄÂÐËâ, ÒÑÏÐâ,
ÑÆÐÂÍÑ, ÚÕÑ ÆÑÍÂÊÂÕÇÎßÔÕÄÑÏ ÑÐË ÐÇ âÄÎâáÕÔâ Ë ÚÕÑ
ÑÕÍÂÊ ÑÕ ÒÑÔÕÖÎÂÕÂ ÓÇÆÖÍÙËË ÃÖÆÇÕ ÑÒÓÂÄÆÂÐ ÎËÛß Ä
ÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ, ÇÔÎË ÊÂÏÇÐâáÜÂâ ÇÅÑ ÕÇÑÓËâ ÃÖÆÇÕ ÒÑÆÕÄÇÓÉÆÇРàÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÎßÐÑ.
£Ñ-ÒÇÓÄÞØ, ÒÑËÔÍË ÆÓÖÅÑÅÑ ÒÖÕË, ÐÇ ÑÒËÓÂáÜÇÅÑÔâ ÐÂ
ÍÂÓÕËÐÖ ÓÇÆÖÍÙËË, ÒÓÑÆÑÎÉÂáÕÔâ ÆÎâ ÕÑÅÑ, ÚÕÑÃÞ ÒÑÒÞÕÂÕßÔâ ËÊÃÂÄËÕßÔâ ÑÕ ÒÂÓÂÆÑÍÔÂÎßÐÑÔÕË ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË. °ÆËÐ ËÊ ÏÐÑÅÑÑÃÇÜÂáÜËØ ÒÖÕÇÌ ÆÎâ àÕÑÅÑ ì ÑÕÍÂÊ
ÑÕ ÒÑÔÕÖÎÂÕÂ ÓÇÆÖÍÙËË Ä ÓÂÏÍÂØ ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ, Ñ
ÍÑÕÑÓÑÌ ÏÞ ÃÖÆÇÏ ÅÑÄÑÓËÕß ÆÂÎÇÇ. £Ñ-ÄÕÑÓÞØ, ÒÑÔÕÖÎÂÕ
ÓÇÆÖÍÙËË ÏÑÉÐÑ ÍÓËÕËÍÑÄÂÕß ÔÂÏ ÒÑ ÔÇÃÇ. °ÔÕÂÐÑÄËÏÔâ
ÄÍÓÂÕÙÇ ÐÂ àÕÑÌ ÍÓËÕËÍÇ.
±ÑÔÕÖÎÂÕ ÓÇÆÖÍÙËË ÍÂÉÇÕÔâ ÚÖÉÇÓÑÆÐÞÏ Ä ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ
ÏÇØÂÐËÍÇ, ÑÐ ÆÇÎÂÇÕ ÇÇ àÍÎÇÍÕËÚÐÑÌ. ±ÑÚÇÏÖ ÔËÔÕÇÏÂ
ÆÑÎÉРËÐÂÚÇ àÄÑÎáÙËÑÐËÓÑÄÂÕß, ÍÑÅÆ ÑРÒÑÆÄÇÓÅÂÇÕÔâ ËÊÏÇÓÇÐËá? £ÇÆß ËÊÏÇÓÇÐËÇ ì àÕÑ ÐÇ ÚÕÑ ËÐÑÇ,
ÍÂÍ ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËÇ Ô ÐÇÍÑÕÑÓÑÌ ÆÓÖÅÑÌ ÔËÔÕÇÏÑÌ,
ÖÔÎÑÄÐÑ ÐÂÊÞÄÂÇÏÑÌ ÒÓËÃÑÓÑÏ, Ë ÐÇ ÃÑÎÇÇ. ¡ ÊÐÂÚËÕ,
420
®.¢. ®¦¯³¬ª«
àÄÑÎáÙËâ ÒÑÎÐÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ ÄÑ ÄÓÇÏâ àÕÑÅÑ ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËâ (Õ.Ç. ÄÑ ÄÓÇÏâ ËÊÏÇÓÇÐËâ) ÆÑÎÉРÃÞÕß ÎËÐÇÌÐÑÌ.
³ÖÒÇÓÒÑÊËÙËâ ÒÓË ÕÂÍÑÌ àÄÑÎáÙËË ÐÇ ËÔÚÇÊÐÇÕ, ÄÔÇ ÚÎÇÐÞ
ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË, ÍÑÕÑÓÞÇ ÃÞÎË ÒÇÓÇÆ ËÊÏÇÓÇÐËÇÏ, ÑÔÕÂÐÖÕÔâ Ë ÒÑÔÎÇ ÐÇÅÑ.
²ÂÊÖÏÇÇÕÔâ, ÔÖÜÇÔÕÄÇÐÐÑ, ÚÕÑ ËÊÏÇÓËÕÇÎßÐÂâ ÔËÔÕÇÏÂ
âÄÎâÇÕÔâ ÏÂÍÓÑÔÍÑÒËÚÇÔÍÑÌ, ÕÂÍ ÚÕÑ ÆÎâ ÐÇÇ ØÑÓÑÛËÏ
ÒÓËÃÎËÉÇÐËÇÏ âÄÎâÇÕÔâ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÇ ÑÒËÔÂÐËÇ. ¯Ñ ÇÔÎË
àÕÑ ÎËÛß ÒÓËÃÎËÉÇÐËÇ, ÕÑ Ë ÕÑÚÐÑÇ, Õ.Ç. ÍÄÂÐÕÑÄÑÇ,
ÑÒËÔÂÐËÇ ËÊÏÇÓËÕÇÎßÐÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ ÓÂÄÐÑ ÒÓËÏÇÐËÏÑ. £
ÍÑÐÙÇ ÍÑÐÙÑÄ, ËÊÏÇÓËÕÇÎßÐÂâ ÔËÔÕÇÏ ÔÑÔÕÑËÕ ËÊ ÕÇØ ÉÇ
ÏËÍÓÑÔÍÑÒËÚÇÔÍËØ ÂÕÑÏÑÄ, ÕÑÎßÍÑ Ä ÑÅÓÑÏÐÑÏ ÍÑÎËÚÇÔÕÄÇ. ±ÑàÕÑÏÖ ÄÞÄÑÆ Ñ ÕÑÏ, ÚÕÑ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËâ ÐÇ ÏÑÉÇÕ
ËÔÚÇÊÐÖÕß, ÔÆÇÎÂÐÐÞÌ Ä ÓÂÏÍÂØ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÑÒËÔÂÐËâ, Â
ÕÂÍÉÇ ÇÅÑ ÆÂÎßÐÇÌÛËÇ ÔÎÇÆÔÕÄËâ ÐÇ ÑÒÓÑÄÇÓÅÂáÕÔâ ÕÇÏ,
ÚÕÑ ÒÓËÃÑÓ âÄÎâÇÕÔâ ÏÂÍÓÑÔÍÑÒËÚÇÔÍËÏ.
¬ÓÑÏÇ ÏÂÍÓÑÔÍÑÒËÚÐÑÔÕË ÒÓËÃÑÓÂ, ÔÖÜÇÔÕÄÇÐÐÑ Ë ÕÑ,
ÚÕÑ Ä ÔËÕÖÂÙËË ËÊÏÇÓÇÐËâ ÏÑÅÖÕ ÄÑÊÐËÍÂÕß ÐÇÖÔÕÑÌÚËÄÑÔÕË, ÍÑÕÑÓÞÇ à××ÇÍÕËÄÐÑ ÏÑÅÖÕ ÒÓËÄÑÆËÕß Í ÍÂÓÕËÐÇ,
ÐÂÒÑÏËÐÂáÜÇÌ ÓÇÆÖÍÙËá. °ÆÐÂÍÑ "ÄÞÄÑÆ" ÓÇÆÖÍÙËË Ô
ÒÑÏÑÜßá ÕÂÍÑÅÑ ÓÑÆÂ ÓÂÔÔÖÉÆÇÐËÌ (ÔÏ., ÐÂÒÓËÏÇÓ, [19,
ÓÂÊÆÇÎ 2.3]) ÑÒâÕß-ÕÂÍË ÔÄâÊÂÐ Ô ÒÓËÃÎËÉÇÐËâÏË.
±ÑàÕÑÏÖ ÑÐ ÐÇ ÏÑÉÇÕ ÑÒÓÑÄÇÓÅÐÖÕß ÓÇÊÖÎßÕÂÕÞ ÂÐÂÎËÊÂ, ÑÒËÓÂáÜÇÅÑÔâ ÎËÛß Ð ÑÆÐÑ ÑÃÔÕÑâÕÇÎßÔÕÄÑ ì ÐÂ
ÎËÐÇÌÐÑÔÕß ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË, Õ.Ç. ÍÂÍ ÓÂÊ ÕÑÌ ÕÇÑÓËË,
ÍÑÕÑÓÂâ ÒÑÔÎÖÉËÎÂ ÑÕÒÓÂÄÐÑÌ ÕÑÚÍÑÌ ÆÎâ àÕËØ ÒÓËÃÎËÉÇÐËÌ.
£ ÕÑÌ ÎËÐËË ÓÂÔÔÖÉÆÇÐËÌ, ÍÑÕÑÓÑÌ ÏÞ ÃÖÆÇÏ ÔÎÇÆÑÄÂÕß ÆÂÎÇÇ, ÖÒÑÓ ÆÇÎÂÇÕÔâ ËÏÇÐÐÑ ÐÂ ÑÃÜËØ ÔÄÑÌÔÕÄÂØ
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË. ¸ÇÎß ÔÑÔÕÑËÕ Ä ÕÑÏ, ÚÕÑÃÞ Ô ÒÑÏÑÜßá ÂÐÂÎËÊ àÕËØ ÑÃÜËØ ÔÄÑÌÔÕÄ (Ä ÆÂÐÐÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ì
ÒÓÇÉÆÇ ÄÔÇÅÑ ÎËÐÇÌÐÑÔÕË) ÒÑÒÞÕÂÕßÔâ ËÊÄÎÇÚß ËÊ ÐËØ ÍÂÍ
ÏÑÉÐÑ ÃÑÎßÛÇ ÆÎâ ÒÑÐËÏÂÐËâ ÑÔÐÑÄ ÕÇÑÓËË, ÇÇ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË. ¯Â ÕÂÍÑÏ ÒÖÕË ÒÓËØÑÆËÕÔâ ÆÇÎÂÕß ÛÂÅË,
ÍÑÕÑÓÞÇ ËÐÑÅÆ ÄÞÅÎâÆâÕ ÍÂÍ ×ÂÐÕÂÊËË. ¯Â ÐÂÛ ÄÊÅÎâÆ,
Ô ÕÂÍËÏË ÛÂÅÂÏË ÏÑÉÐÑ ÏËÓËÕßÔâ Ä ÕÑÌ ÏÇÓÇ, Ä ÍÂÍÑÌ ÑÐË
ÐÇ ÕÑÎßÍÑ ÓÇÛÂáÕ ËÊÐÂÚÂÎßÐÑ Ô×ÑÓÏÖÎËÓÑÄÂÐÐÖá
ÊÂÆÂÚÖ (ÒÓÇÑÆÑÎÇÐËÇ ÒÂÓÂÆÑÍÔÂÎßÐÑÔÕË ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË), ÐÑ ÍÓÑÏÇ ÕÑÅÑ ÔÖÜÇÔÕÄÇÐÐÑ ÓÂÔÛËÓâáÕ Ô×ÇÓÖ
ÒÓËÏÇÐÇÐËâ Ë ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕË ÄÔÇÌ ÕÇÑÓËË.
±ÓÇÉÆÇ ÚÇÏ ÒÇÓÇÌÕË Í ÑÃÔÖÉÆÇÐËá ÓÂÊÎËÚÐÞØ ÒÑÒÞÕÑÍ ÓÇÛËÕß ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÞÇ ÕÓÖÆÐÑÔÕË ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË, ÑÔÕÂÐÑÄËÏÔâ РÐÇÍÑÕÑÓÞØ ÓÂÃÑÕÂØ, ÒÑâÄËÄÛËØÔâ Ä
µ¶¯ Ä ÓÂÏÍÂØ ÆËÔÍÖÔÔËË ÒÑ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÇ.
5. ¯ÇÍÑÕÑÓÞÇ ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËâ ÆËÔÍÖÔÔËË Ä µ¶¯
°ÔÕÂÐÑÄËÏÔâ ÎËÛß Ð ÕÓÇØ ÔÕÂÕßâØ, ÑÒÖÃÎËÍÑÄÂÐÐÞØ Ä
µ¶¯ Ä ÓÂÏÍÂØ ÆËÔÍÖÔÔËË Ñ ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÞØ ÒÓÑÃÎÇÏÂØ
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË. £ÞÃÑÓ âÄÎâÇÕÔâ ÚËÔÕÑ ÔÖÃÝÇÍÕËÄÐÞÏ Ë ÑÃÝâÔÐâÇÕÔâ ÎËÛß ÉÇÎÂÐËÇÏ ÐÇ ÑÕØÑÆËÕß ÔÎËÛÍÑÏ
ÆÂÎÇÍÑ ÑÕ ÄÞÃÓÂÐÐÑÌ ÎËÐËË ÓÂÔÔÖÉÆÇÐËÌ.
1. £ ÔÕÂÕßÇ ¡.£. ¢ÇÎËÐÔÍÑÅÑ [20] ÔÑÆÇÓÉËÕÔâ ËÐÕÇÓÇÔÐÑÇ ÕÇØÐËÚÇÔÍÑÇ ÊÂÏÇÚÂÐËÇ Ñ ÐÇÓÂÄÇÐÔÕÄÂØ ¢ÇÎΠÒÓË
ÖÚÇÕÇ ÑÛËÃÑÍ ÆÇÕÇÍÕÑÓÑÄ. £ÞÄÑÆ ÂÄÕÑÓÂ ÔÑÔÕÑËÕ Ä ÕÑÏ,
ÚÕÑ, ÐÇÔÏÑÕÓâ РÍÑÐÇÚÐÖá ÕÑÚÐÑÔÕß ÆÇÕÇÍÕÑÓÑÄ Ä ÑÒÞÕÂØ ÕËÒ ÑÒÞÕ ¡ÔÒÇÍÕÂ, àÕË ÑÒÞÕÞ, ÆÂÉÇ ÃÇÊ ÆÂÎßÐÇÌÛÇÅÑ ÔÑÄÇÓÛÇÐÔÕÄÑÄÂÐËâ ÆÇÕÇÍÕÑÓÑÄ, ÐÂÆÇÉÐÑ ÑÒÓÑÄÇÓÅÂáÕ ÐÇÓÂÄÇÐÔÕÄ ¢ÇÎÎÂ, ÕÇÏ ÔÂÏÞÏ àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÎßÐÑ
ÒÑÆÕÄÇÓÉÆÂâ ÑÕÔÖÕÔÕÄËÇ Ä ÒÓËÓÑÆÇ ÎÑÍÂÎßÐÑÅÑ ÓÇÂÎËÊÏÂ.
°ÆÐÂÍÑ ÑÔÐÑÄÐÑÇ ÔÑÆÇÓÉÂÐËÇ ÔÕÂÕßË [20] ÒÑÔÄâÜÇÐÑ
ÆÓÖÅÑÏÖ. ¯Â ÆÇÕÂÎßÐÑ ÓÂÊÑÃÓÂÐÐÞØ ÍÑÐÍÓÇÕÐÞØ ÒÓËÏÇÓÂØ ÓÇÂÎßÐÞØ ËÎË ÏÞÔÎÇÐÐÞØ àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÑÄ Ô ×ÑÕÑÐÂÏË
[µ¶¯ 2005
¢ÇÎËÐÔÍËÌ ËÎÎáÔÕÓËÓÖÇÕ ÅÎÂÄÐÑÇ ÑÕÎËÚËÇ ÍÄÂÐÕÑÄÞØ
ËÊÏÇÓÇÐËÌ, ÍÑÕÑÓÑÇ ÍÂÍ ÓÂÊ Ë ÒÑÓÑÉÆÂÇÕ "ÒÓÑÃÎÇÏÖ
ËÊÏÇÓÇÐËâ": ÔÄÑÌÔÕÄÑ ÔËÔÕÇÏÞ, ÑÃÐÂÓÖÉÇÐÐÑÇ ÒÓË ÇÇ
ËÊÏÇÓÇÐËË (ÐÂÒÓËÏÇÓ, ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÂâ ÒÑÎâÓËÊÂÙËâ ×ÑÕÑÐÂ), ÏÑÅÎÑ ÐÇ ÔÖÜÇÔÕÄÑÄÂÕß ÆÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ. ¿ÕÑ ÒÑÎÑÉÇÐËÇ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÕÇÑÓËË ËÊÏÇÓÇÐËÌ, ÍÎáÚÇÄÑÇ ÆÎâ
"ÒÓÑÃÎÇÏÞ ËÊÏÇÓÇÐËâ", ÃÞÎÑ ÆÇÕÂÎßÐÑ ÓÂÊÑÃÓÂÐÑ ÐÂÏË
ÄÞÛÇ. °ÆÐÂÍÑ Ä ÒÓËÏÇÓÂØ, ÒÓËÄÇÆÇÐÐÞØ ¢ÇÎËÐÔÍËÏ, ÑÐÑ
ÒÓÇÆÔÕÂÇÕ Ä ÕÂÍÑÏ ÄËÆÇ, ÍÑÕÑÓÞÌ, ÄÇÓÑâÕÐÑ, ÃÑÎÇÇ
ÖÃÇÆËÕÇÎÇÐ ÆÎâ ×ËÊËÍÑÄ, ÒÓËÄÞÍÛËØ ËÏÇÕß ÆÇÎÑ ÔÍÑÓÇÇ
Ô ÑÒËÔÂÐËÇÏ ÍÑÐÍÓÇÕÐÞØ ÖÔÕÂÐÑÄÑÍ, ÚÇÏ Ô ×ÑÓÏÂÎßÐÞÏË
ÄÞÍÎÂÆÍÂÏË Ë ÂÃÔÕÓÂÍÕÐÞÏË ÓÂÔÔÖÉÆÇÐËâÏË.
¢ÇÎËÐÔÍËÌ ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÇÕ, ÐÂÒÓËÏÇÓ, àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕ, Ä
ÍÑÕÑÓÑÏ ÆÇÕÇÍÕËÓÖáÕÔâ ÑÕÆÇÎßÐÞÇ ×ÑÕÑÐÞ (ËÔÒÖÔÍÂÇÏÞÇ ËÔÕÑÚÐËÍÑÏ ÐÂÔÕÑÎßÍÑ ÏÂÎÑÌ ËÐÕÇÐÔËÄÐÑÔÕË, ÚÕÑ
ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß ÒÑÒÂÆÂÐËâ Ä ÆÇÕÇÍÕÑÓ ÑÆÐÑÄÓÇÏÇÐÐÑ ÃÑÎÇÇ
ÑÆÐÑÅÑ ×ÑÕÑРÐËÚÕÑÉÐÑ ÏÂÎÂ). ±ÓË àÕÑÏ, ÑÚÇÄËÆÐÑ,
ÏÑÉÐÑ ÒÑÆÔÚËÕÂÕß ÍÑÎËÚÇÔÕÄÑ ÔÓÂÃÂÕÞÄÂÐËÌ ÆÇÕÇÍÕÑÓÂ
Ë ÕÇÏ ÔÂÏÞÏ ÐÂÌÕË ÍÑÎËÚÇÔÕÄÑ ÒÓËÃÞÄÛËØ ×ÑÕÑÐÑÄ. £ÔÇ
àÕÑ ÍÂÉÇÕÔâ ÐÂÔÕÑÎßÍÑ ÑÚÇÄËÆÐÞÏ, ÚÕÑ ÏÞ ÆÂÉÇ ÐÇ
ÊÂÏÇÚÂÇÏ, ÍÑÅÆ ÐÇÄÑÎßÐÑ ÒÑÆÆÂÇÏÔâ ËÔÍÖÛÇÐËá ÒÑÎßÊÑÄÂÕßÔâ ËÐÕÖËÙËÇÌ, ÒÑÚÇÓÒÐÖÕÑÌ ËÊ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ
×ËÊËÍË.
¯Ñ ¢ÇÎËÐÔÍËÌ ÊÂÆÂÇÕ ÄÑÒÓÑÔÞ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÐÇ ÒÑÊÄÑÎâáÕ
ÕÂÍ ÊÂÃÞÕßÔâ: "±ÓËÐâÕÑ ÔÚËÕÂÕß, ÚÕÑ ×ÑÕÑÑÕÔÚÇÕÂÏ
(ÄÔÒÎÇÔÍÂÏ ×ÑÕÑÕÑÍ ÒÓËÇÏÐËÍÂ) ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖÇÕ ÒÓËÃÞÕËÇ ×ÑÕÑÐÑÄ. ¯Ñ ÕÂÍ ÎË àÕÑ? ³ÖÜÇÔÕÄÖáÕ ÎË ÍÄÂÐÕÞ Ä
ÔÂÏÑÏ ÔÄÇÕÑÄÑÏ ÒÑÎÇ? ±ÓËÇÏÐËÍ ËÊÏÇÓâÇÕ ÍÑÎËÚÇÔÕÄÑ
×ÑÕÑÐÑÄ Ä ÒÑÎÇ. ¯Ñ ÔÖÜÇÔÕÄÖÇÕ ÎË ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÑÇ ÊÐÂÚÇÐËÇ
àÕÑÅÑ ÍÑÎËÚÇÔÕÄ ÆÑ ÏÑÏÇÐÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ?" ª ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ, ÚÕÑ ÒÓÑÔÕÞÏË àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÏË ÏÑÉÐÑ ÆÑÍÂÊÂÕß,
ÚÕÑ ÑÕÄÇÕÞ Ð àÕË ÄÑÒÓÑÔÞ ÑÕÓËÙÂÕÇÎßÐÞ: ÔÄÇÕÑÄÑÇ ÒÑÎÇ
ÐÇÎßÊâ ÒÓÇÆÔÕÂÄËÕß ÍÂÍ ÔÑÄÑÍÖÒÐÑÔÕß ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÑÅÑ
ÍÑÎËÚÇÔÕÄ ×ÑÕÑÐÑÄ, ÆÑ ÏÑÏÇÐÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÚËÔÎÑ ×ÑÕÑÐÑÄ ÐÇ âÄÎâÇÕÔâ ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÞÏ.
¯ÂÒÓËÏÇÓ, ËÔÕÑÚÐËÍ ×ÑÕÑÐÑÄ ÏÑÉÐÑ ÔÆÇÎÂÕß ÕÂÍËÏ,
ÚÕÑ Ä ÑÆÐËØ ÔÎÖÚÂâØ ÃÖÆÇÕ ÓÇÅËÔÕÓËÓÑÄÂÕßÔâ ÒÑ ÑÆÐÑÏÖ
×ÑÕÑÐÖ, Â Ä ÆÓÖÅËØ ì ÒÑ ÆÄÂ. ¬ÂÊÂÎÑÔß ÃÞ, ÔÄÇÕÑÄÑÇ ÒÑÎÇ
ÆÑÎÉÐÑ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÕß ÔÑÃÑÌ ÕÑ ÇÆËÐËÚÐÞÇ, ÕÑ ÒÂÓÐÞÇ
×ÑÕÑÐÞ. °ÆÐÂÍÑ àÕÑ ÐÇ ÕÂÍ, ÚÕÑ ÏÑÉÐÑ ÆÑÍÂÊÂÕß àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÎßÐÑ. ©ÆÇÔß ÐÇ ÏÇÔÕÑ ÄØÑÆËÕß Ä ÆÇÕÂÎË. ªÐÕÇÓÇÔÖáÜËÇÔâ ÏÑÅÖÕ ÒÓÑÚÇÔÕß ÔÕÂÕßá [20], Ä ÍÑÕÑÓÑÌ ÆÇÕÂÎßÐÑ
ÒÓÑÔÎÇÉËÄÂÇÕÔâ ÎÑÅËÍ àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÑÄ, ÑÒÓÑÄÇÓÅÂáÜËØ
ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÇ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎÇÐËÇ Ñ ÚËÔÎÇ ×ÑÕÑÐÑÄ.
2. ®.¡. ±ÑÒÑÄ Ä ÔÕÂÕßÇ [21] ÑÃÔÖÉÆÂÇÕ Ä ËÔÕÑÓËÚÇÔÍÑÏ
ÍÑÐÕÇÍÔÕÇ ÐÇËÊÃÇÉÐÑÔÕß ÒÓâÏÑÅÑ ÓÂÔÔÏÑÕÓÇÐËâ ÔÑÊÐÂÐËâ
ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ÒÓË ÂÐÂÎËÊÇ ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ËÊÏÇÓÇÐËÌ. ¿ÕÑ
ÄÂÉÐÑ ÆÎâ "ÒÓÑÔÄÇÜÇÐËâ" ÚËÕÂÕÇÎÇÌ ÍÂÍ ÓÂÊ Ä ÔÄâÊË Ô
ÕÇÏ, ÚÕÑ Ä ÑÕÇÚÇÔÕÄÇÐÐÑÌ ÎËÕÇÓÂÕÖÓÇ ÕÂÍÑÅÑ ÓÑÆ ÔÄÇÆÇÐËâ ÐÂÌÕË ÐÇ ÕÂÍ-ÕÑ ÎÇÅÍÑ. £ àÕÑÏ ÔÏÞÔÎÇ ÔÕÂÕßâ ±ÑÒÑÄÂ
ÑÚÇÐß ÒÑÎÇÊÐÂ. ¦Ç ÙÇÎßá ÃÞÎÑ ÒÑÍÂÊÂÕß, ÚÕÑ Ä ÐÂÛÇ ÄÓÇÏâ
ÕÇÑÓÇÕËÚÇÔÍËÌ Ë àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÎßÐÞÌ ÂÐÂÎËÊ ÍÄÂÐÕÑÄÞØ
ËÊÏÇÓÇÐËÌ ÄÞÛÇÎ ÐÂ ÖÓÑÄÇÐß, ÍÑÅÆÂ ÄÑÒÓÑÔ Ñ ÓÑÎË
ÔÑÊÐÂÐËâ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ Ä ÕÂÍËØ ËÊÏÇÓÇÐËâØ ÏÑÉÐÑ ËÔÔÎÇÆÑÄÂÕß àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÎßÐÑ (ÔÏ. ÄÞÛÇ, ÅÆÇ ÅÑÄÑÓËÎÑÔß Ñ
ÐÇÓÂÄÇÐÔÕÄÂØ ¢ÇÎÎÂ Ë ÑÒÞÕÂØ ÕËÒ ÑÒÞÕ ¡ÔÒÇÍÕÂ).
¯ÇÍÑÕÑÓÞÇ ÚËÕÂÕÇÎË ÄÑÔÒÓËÐâÎË ÔÕÂÕßá ±ÑÒÑÄ ÍÂÍ
"ÒÓÑÒÑÄÇÆß ×ËÎÑÔÑ×ÔÍÑÅÑ ËÆÇÂÎËÊÏÂ" (ÇÔÎË ÄÞÓÂÉÂÕßÔâ
âÊÞÍÑÏ, ØÂÓÂÍÕÇÓÐÞÏ ÆÎâ ÖÛÇÆÛÇÌ, ÐÑ ÇÜÇ ÒÂÏâÕÐÑÌ
àÒÑØË ÔÑÙËÂÎËÊÏÂ). ±ÑÎÇÏËÚÇÔÍË ÊÂÑÔÕÓÇÐÐÑÇ ÐÂÊÄÂÐËÇ
ÔÕÂÕßË ("° ÍÄÂÐÕÑÄÑÏ ËÆÇÂÎËÊÏÇ") Ë ÐÇÍÑÕÑÓÞÇ ×ÑÓÏÖÎËÓÑÄÍË, ÍÑÕÑÓÞÇ ÂÄÕÑÓ ÆÑÒÖÔÕËÎ Ä ÍÑÐÙÇ ÔÕÂÕßË, ÆÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ ÏÑÅÖÕ ÐÂÄÇÔÕË Ð àÕÖ ÏÞÔÎß. £ÑÊÏÑÉÐÑ, Ë
ÔÎÇÆÑÄÂÎÑ ÃÞ ËÊÃÇÉÂÕß àÕÑÅÑ, ËÊÏÇÐËÄ ÐÂÊÄÂÐËÇ Ë
´. 175, å 4]
¬°¯¸¦±¸ªÁ ³°©¯¡¯ªÁ £ ¬°¯´¦¬³´¦ ¬£¡¯´°£°« ®¦·¡¯ª¬ª
ÖÔÕÓÂÐËÄ ÐÇÍÑÕÑÓÞÇ ÃÓÑÔÍËÇ ×ÓÂÊÞ. °ÆÐÂÍÑ, ÇÔÎË ÅÑÄÑÓËÕß ÐÇ Ñ ×ÑÓÏÇ, Â Ñ ÔÖÜÇÔÕÄÇ ÆÇÎÂ, ÕÑ ÑÔÐÑÄÐÑÇ
ÔÑÆÇÓÉÂÐËÇ ÔÕÂÕßË ÒÑÔÄâÜÇÐÑ ÐÇÒÑÔÓÇÆÔÕÄÇÐÐÑ ×ËÊËÍÇ,
 ÐËÍÂÍ ÐÇ ×ËÎÑÔÑ×ËË. ¡ÄÕÑÓ ÑÃÑÔÐÑÄÞÄÂÇÕ ÏÐÇÐËÇ
(ÃÇÊÖÔÎÑÄÐÑ, ÑÒÓÂÄÆÂÐÐÑÇ), ÚÕÑ ÓÂÊÄËÕËÇ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ
×ËÊËÍË, ÑÔÑÃÇÐÐÑ Ä ÒÑÔÎÇÆÐËÇ ÆÄÂ-ÕÓË ÆÇÔâÕËÎÇÕËâ,
ÔÆÇÎÂÎÑ ÖÚÇÕ ÔÑÊÐÂÐËâ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ÔÑÄÇÓÛÇÐÐÑ ÐÇÑÃØÑÆËÏÞÏ ÒÓË ÑÃÔÖÉÆÇÐËË ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÞØ ÄÑÒÓÑÔÑÄ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË, Â Ô ÐÇÍÑÕÑÓÞÏË ÑÅÑÄÑÓÍÂÏË ÏÑÉÐÑ
ÔÍÂÊÂÕß, ÚÕÑ ÄÑÒÓÑÔ Ñ ÓÑÎË ÔÑÊÐÂÐËâ ÔÕÂÎ ÆÑÔÕÖÒÇÐ
àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÎßÐÑÌ ÒÓÑÄÇÓÍÇ.
¦ÔÎË ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÕß ÔÕÂÕßá ±ÑÒÑÄÂ Ô àÕÑÌ ÕÑÚÍË
ÊÓÇÐËâ, ÕÇÓÏËÐ "ÍÄÂÐÕÑÄÞÌ ËÆÇÂÎËÊÏ", ËÔÒÑÎßÊÑÄÂÐÐÞÌ
Ä ÇÇ ÐÂÊÄÂÐËË, ÊÄÖÚËÕ ÍÂÍ âÓÍÂâ ÏÇÕÂ×ÑÓÂ, ÖÍÂÊÞÄÂáÜÂâ
ÐÂ ÐÇÑÃØÑÆËÏÑÔÕß Ä ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÇ ÖÚËÕÞÄÂÕß
ÔÑÊÐÂÐËÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ÔÂÏÞÏ ÐÇÒÑÔÓÇÆÔÕÄÇÐÐÞÏ ÑÃÓÂÊÑÏ. ®ÇÕÂ×ÑÓ ÔÏÇÎÂâ Ë ÑÔÕÓÂâ, ÑÆÐÂÍÑ ÄÒÑÎÐÇ ÖÏÇÔÕÐÂâ.
¯Ç ÔÕÑËÕ ÒÓË àÕÑÏ ÄÔÒÑÏËÐÂÕß ÔÕÂÓÞÇ ÔÑÄÇÕÔÍËÇ ÔÕÇÓÇÑÕËÒÞ Ë ÄÑÔÒÓËÐËÏÂÕß ÍÂÍ ÒÓÑÒÂÅÂÐÆÖ ×ËÎÑÔÑ×ÔÍÑÅÑ
ËÆÇÂÎËÊÏ ÕÑ, ÚÕÑ âÄÎâÇÕÔâ ÎËÛß ÇÏÍÑÌ ÔÎÑÄÇÔÐÑÌ
×ÑÓÏÖÎÑÌ, ÓÂÔÔÚËÕÂÐÐÑÌ Ð ÒÓËÄÎÇÚÇÐËÇ ÄÐËÏÂÐËâ Í
ÄÂÉÐÑÏÖ ÂÔÒÇÍÕÖ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË ì "ÒÓÑÃÎÇÏÇ
ËÊÏÇÓÇÐËâ".
3. ¡.¥. ±ÂÐÑÄ Ä ÔÕÂÕßÇ [22] ÆÎâ ÂÐÂÎËÊ ÓÂÃÑÕÞ
ÔÑÊÐÂÐËâ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ËÔÒÑÎßÊÖÇÕ ÒÑÐâÕËÇ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËË, ÃÇÊÖÔÎÑÄÐÑ ÚÓÇÊÄÞÚÂÌÐÑ ÄÂÉÐÑÇ Ä àÕÑÏ ÍÑÐÕÇÍÔÕÇ.
±ÂÐÑÄ ÑÃÔÖÉÆÂÇÕ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËá, ÒÓÑËÔØÑÆâÜÖá Ä ÏÂÕÇÓËÂÎßÐÑÌ ÔÖÃÔÕÂÐÙËË, ÍÑÕÑÓÂâ ÑÕÄÇÕÔÕÄÇÐРʠÑÔÑÊÐÂÐËÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎÇÏ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ (ÔÍÂÉÇÏ, Ä
ÔÒÇÙËÂÎßÐÑÌ ÏÂÕÇÓËÂÎßÐÑÌ ÔÕÓÖÍÕÖÓÇ Ä ÏÑÊÅÖ). ¨ÇÎÂÐËÇ
ÔÄÇÔÕË ÄÔÇ Í ÑÃÞÚÐÞÏ ×ËÊËÚÇÔÍËÏ ÒÓÑÙÇÔÔÂÏ, ÒÓÑËÔØÑÆâÜËÏ Ä ×ËÊËÚÇÔÍËØ ÔËÔÕÇÏÂØ, ÔÑÄÇÓÛÇÐÐÑ ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÑ
ÆÎâ ×ËÊËÍÑÄ Ë ÄÔÇÅÆ ÔÑÔÕÂÄÎâÎÑ ÑÆÐÑ ËÊ ÅÎÂÄÐÞØ
ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËÌ ÓÂÃÑÕÞ ÐÂÆ ÒÓÑÃÎÇÏÑÌ. ª ×ËÊËÚÇÔÍË ÒÓÑÊÓÂÚÐÑÇ âÄÎÇÐËÇ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËË, ÃÇÊÖÔÎÑÄÐÑ, âÄÎâÇÕÔâ
ÒÑÆØÑÆâÜËÏ ËÐÔÕÓÖÏÇÐÕÑÏ ÆÎâ ÕÑÅÑ, ÚÕÑÃÞ ÒÑÒÞÕÂÕßÔâ
ÕÂÍÑÇ ÔÄÇÆÇÐËÇ ÓÇÂÎËÊÑÄÂÕß.
±ÂÐÑÄ ÆÇÎÂÇÕ ÑÚÇÐß ÄÂÉÐÑÇ ÐÂÃÎáÆÇÐËÇ, ÔÑÔÕÑâÜÇÇ Ä
ÕÑÏ, ÚÕÑ ÊÂÒÖÕÞÄÂÐËÇ ÆÄÖØ ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ÔËÔÕÇÏ (Ä ÆÂÐÐÑÏ
ÔÎÖÚÂÇ ì ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ Ë ÏÂÕÇÓËÂÎßÐÑÌ ÔÖÃÔÕÂÐÙËË, Ä ÍÑÕÑÓÑÌ ÑÕÓÂÉÂÇÕÔâ, ËÎË ÑÔÑÊÐÂÇÕÔâ, ÓÇÊÖÎßÕÂÕ
ËÊÏÇÓÇÐËâ) ÄÇÆÇÕ Í ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËË ÍÂÉÆÑÌ ËÊ ÐËØ. ¦ÔÎË
ÏÂÕÓËÙ ÒÎÑÕÐÑÔÕË ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ ÒÑÔÎÇ ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËâ Ô ÒÓËÃÑÓÑÏ ÔÑÆÇÓÉËÕ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕÞ, ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÜËÇ ÄÔÇÏ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÂÏ ËÊÏÇÓÇÐËâ, ÕÑ ÂÐÂÎÑÅËÚÐÑÇ
ÖÕÄÇÓÉÆÇÐËÇ ÔÒÓÂÄÇÆÎËÄÑ Ë Ä ÑÕÐÑÛÇÐËË ÔÑÊÐÂÐËâ
ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ. ±ÑâÔÐËÏ ÔÍÂÊÂÐÐÑÇ.
²ÂÔÔÏÑÕÓËÏ ÖÉÇ ÄÄÇÆÇÐÐÞÇ ÓÂÐÇÇ ÔÑÔÕÑâÐËâ jC1 i ˆ
ˆ jc1 ijF1 i, jC2 i ˆ jc2 ijF2 i ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ Ë ÒÓËÃÑÓÂ, ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÜËÇ ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÑÏÖ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÖ ËÊÏÇÓÇÐËâ. ¬ÂÍ ÏÞ ÄËÆÇÎË, РÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÒÑÔÎÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ
ÖÔÕÂÐÂÄÎËÄÂÇÕÔâ ÔÑÔÕÑâÐËÇ c1 jC1 i ‡ c2 jC2 i. £ÍÎáÚËÏ
ÕÇÒÇÓß Ä ÑÒËÔÂÐËÇ ÇÜÇ Ë ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ. ¬ÑÅÆ ËÊÏÇÓÇÐËÇ
ÔÑÄÇÓÛËÎÑÔß, ÐÑ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß ÇÜÇ ÐÇ ÑÔÑÊÐÂÎ ÇÅÑ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ (ÐÂÒÓËÏÇÓ, ÇÜÇ ÐÇ ÒÑÔÏÑÕÓÇΠРÛÍÂÎÖ ÒÓËÃÑÓÂ),
ÑÃÜÇÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ, ÒÓËÃÑÓÂ Ë ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ËÏÇÇÕ ÄËÆ …c1 jC1 i ‡ c2 jC2 i†jw0 i. °ÆÐÂÍÑ ÒÑÔÎÇ ÕÑÅÑ
ÍÂÍ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß ÄÑÔÒÓËÏÇÕ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ (ÔÍÂÉÇÏ, Ä ÇÅÑ ÅÎÂÊ ÒÑÒÂÆÖÕ ×ÑÕÑÐÞ, ËÔÒÖÜÇÐÐÞÇ ÒÓËÃÑÓÑÏ,
Ë ÇÅÑ ÏÑÊÅ ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÜËÏ ÑÃÓÂÊÑÏ ÔÓÇÂÅËÓÖÇÕ Ð àÕÑÕ
ÔËÅÐÂÎ), ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÒÓËÏÇÕ ÄËÆ
jOi ˆ c1 jC1 ijw1 i ‡ c2 jC2 ijw2 i ;
421
Õ.Ç. ÒÓÑËÊÑÌÆÇÕ ÊÂÒÖÕÞÄÂÐËÇ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ Ë
ÒÓËÃÑÓÂ Ô ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎÇÏ.
´ÑÅÆ ËÊÏÇÓâÇÏÂâ ÔËÔÕÇÏÂ Ë ÒÓËÃÑÓ, ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÇÏÞÇ ÑÕÆÇÎßÐÑ ÑÕ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ, ÐÇ ÏÑÅÖÕ ÃÞÕß ÑØÂÓÂÍÕÇÓËÊÑÄÂÐÞ ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÞÏ ÄÇÍÕÑÓÑÏ ÔÑÔÕÑâÐËâ. £ÏÇÔÕÑ
àÕÑÅÑ ËÊÏÇÓâÇÏÖá ÔËÔÕÇÏÖ ÄÏÇÔÕÇ Ô ÒÓËÃÑÓÑÏ (ÐÑ ÃÇÊ
ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ) ÏÑÉÐÑ ÑØÂÓÂÍÕÇÓËÊÑÄÂÕß ÏÂÕÓËÙÇÌ ÒÎÑÕÐÑÔÕË:
rC ˆ Trw …jOihOj† ˆ jc1 j2 jC1 ihC1 j ‡ jc2 j2 jC2 ihC2 j :
®ÂÕÓËÙ ÒÎÑÕÐÑÔÕË ÑÒËÔÞÄÂÇÕ ÖÉÇ ÐÇ ÚËÔÕÑÇ,  ÔÏÇÛÂÐÐÑÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ Ë ÒÓËÃÑÓÂ, ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÇÏÞØ ÍÂÍ ÇÆËÐÂâ ÔËÔÕÇÏÂ. £ ÆÂÐÐÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ÏÂÕÓËÙÂ
ÒÎÑÕÐÑÔÕË ÑÊÐÂÚÂÇÕ, ÚÕÑ àÕÂ ÔËÔÕÇÏÂ Ô ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕßá
jc1 j2 ÐÂØÑÆËÕÔâ Ä ÚËÔÕÑÏ ÔÑÔÕÑâÐËË jC1 i Ë Ô ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕßá jc2 j2 ì Ä ÚËÔÕÑÏ ÔÑÔÕÑâÐËË jC2 i. ¥ÓÖÅËÏË ÔÎÑÄÂÏË, ÒÓÑËÊÑÛΠÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËâ ÔËÔÕÇÏÞ, ÄÍÎáÚÂáÜÇÌ
ËÊÏÇÓâÇÏÖá ÔËÔÕÇÏÖ Ë ÒÓËÃÑÓ. ¥ÇÍÑÅÇÓÇÐÙËâ ÄÞÊÄÂÐÂ
ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËÇÏ àÕÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ Ô ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎÇÏ.
£ÂÉÐÑ, ÑÆÐÂÍÑ, ÚÕÑ ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ÕÑÉÇ
ÒÑÆÄÇÓÅÎÑÔß ÒÓË àÕÑÏ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËË.
¥ÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ, ÃÇÓâ Ê ÑÔÐÑÄÖ ÊÂÒÖÕÂÐÐÑÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ
jOi Ë ÒÞÕÂâÔß ÑÒËÔÂÕß ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÎËÛß ÔÂÏÑÅÑ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ, ÏÞ ÏÑÉÇÏ ÆÑÃËÕßÔâ àÕÑÅÑ, ÒÓËÏÇÐËÄ ÑÒâÕß ÒÓÑÙÇÆÖÓÖ ÄÊâÕËâ ÚÂÔÕËÚÐÑÅÑ ÔÎÇÆÂ, ÐÑ ÕÇÒÇÓß ÖÉÇ ÐÂÆÑ
ÃÓÂÕß ÔÎÇÆ ÒÑ ÄÔÇÏ ÔËÔÕÇÏÂÏ, ÍÓÑÏÇ ÔÂÏÑÅÑ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ. ´ÑÅÆ ÆÎâ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ (ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÇÏÑÅÑ ÍÂÍ
×ËÊËÚÇÔÍÂâ ÔËÔÕÇÏÂ) ÒÑÎÖÚËÏ ÏÂÕÓËÙÖ ÒÎÑÕÐÑÔÕË
rw ˆ TrC …jOihOj† ˆ jc1 j2 jw1 ihw1 j ‡ jc2 j2 jw2 ihw2 j :
±ÓÇÆÔÕÂÄÎâÇÏÑÇ àÕÑÌ ÏÂÕÓËÙÇÌ ÒÎÑÕÐÑÔÕË ÔÏÇÛÂÐÐÑÇ
ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ËÐÕÇÓÒÓÇÕËÓÖÇÕÔâ ÑÚÇÄËÆÐÞÏ
ÑÃÓÂÊÑÏ: Ô ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕâÏË jc1 j2 , jc2 j2 ÑÐ ÐÂØÑÆËÕÔâ Ä
ÑÆÐÑÏ ËÊ ÚËÔÕÞØ ÔÑÔÕÑâÐËÌ jw1 i, jw2 i. ©ÆÇÔß ÄÂÉÐÑ, ÚÕÑ
ÑÆÐÑ Ë ÕÑ ÉÇ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÐÑÇ ÓÂÔÒÓÇÆÇÎÇÐËÇ ØÂÓÂÍÕÇÓËÊÖÇÕ
ÔÏÇÛÂÐÐÞÇ ÔÑÔÕÑâÐËâ ÍÂÍ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ Ë ÒÓËÃÑÓÂ, ÕÂÍ Ë ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ.
·ÑÕâ ÔÇÌÚÂÔ ÆÎâ ÒÓÑÔÕÑÕÞ ÏÞ ÅÑÄÑÓËÎË Ñ ÔÑÔÕÑâÐËË
ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ, РÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÓÇÚß ËÆÇÕ Ñ ÐÇÍÑÏ ÏÂÕÇÓËÂÎßÐÑÏ ÐÑÔËÕÇÎÇ ÔÑÊÐÂÐËâ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ (ÔÍÂÉÇÏ, Ñ
ÐÇÍÑÕÑÓÑÌ ÔÕÓÖÍÕÖÓÇ Ä ÇÅÑ ÏÑÊÅÖ). ®Þ ÄËÆËÏ, ÚÕÑ,
ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂâ àÕÖ ÔÕÓÖÍÕÖÓÖ, ÏÞ ÒÑÎÖÚÂÇÏ ÍÂÓÕËÐÖ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËË, ÒÑÎÐÑÔÕßá ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÜÖá ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËË
ÏÂÕÇÓËÂÎßÐÞØ ÔËÔÕÇÏ ÄÐÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ.
¯ÇÔÑÏÐÇÐÐÑ, ÕÂÍÑÌ ÂÐÂÎËÊ ÒÑÎÇÊÇÐ ÆÎâ ÒÑÐËÏÂÐËâ
ÒÓÑËÔØÑÆâÜÇÅÑ. ¯Ñ ÓÇÛÂÇÕ ÎË ÑÐ ÒÓÑÃÎÇÏÖ ËÊÏÇÓÇÐËâ?
°ÚÇÄËÆÐÑ, ÚÕÑ ÒÓË ÑÒËÔÂÐËË ËÊÏÇÓÇÐËâ ÏÑÉÐÑ ÐÇ ÑÅÓÂÐËÚËÄÂÕßÔâ ÕÑÎßÍÑ ÑÒËÔÂÐËÇÏ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËË ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ,  ÒÑÒÞÕÂÕßÔâ ÔÆÇÎÂÕß ÇÜÇ ÑÆËÐ ÛÂÅ Ë ÊÂÆÂÕß
ÔÎÇÆÖáÜËÌ ÄÑÒÓÑÔ:  ÚÕÑ Ð ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ
ÒÑÔÎÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ? °ÔÕÂÇÕÔâ ÎË ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß ÒÑÔÎÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ Ä ÑÆÐÑÏ ËÊ ÚËÔÕÞØ ÔÑÔÕÑâÐËÌ jw1 i, jw2 i ËÎË,
ÑÒËÓÂâÔß Ð ×ÑÓÏÖ ÄÇÍÕÑÓ ÔÑÔÕÑâÐËâ jOi, ÏÞ ÆÑÎÉÐÞ
ÔÚËÕÂÕß, ÚÕÑ ÐË ÑÆÐÑ ËÊ àÕËØ ÔÑÔÕÑâÐËÌ ÐÇ ÏÑÉÇÕ
ËÔÚÇÊÐÖÕß, ÄÔÇ ÑÐË ÑÔÕÂáÕÔâ ÍÂÍ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕÞ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË jOi. ¦ÔÎË ÏÞ ÄÞÃËÓÂÇÏ ÒÑÔÎÇÆÐÇÇ, ÕÑ ÑÒâÕß ÔÕÂÎÍËÄÂÇÏÔâ Ô ÒÂÓÂÆÑÍÔÂÎßÐÑÔÕßá ÔËÕÖÂÙËË Ë Ô "ÒÓÑÃÎÇÏÑÌ
ËÊÏÇÓÇÐËâ": ÍÄÂÐÕÑÄÂâ ÏÇØÂÐËÍ ÊÂÔÕÂÄÎâÇÕ ÐÂÔ ÆÖÏÂÕß,
ÚÕÑ ÑàÔÑÔÕÑâÐËâ jw1 i, jw2 i ÒÑÔÎÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÒÓÑÆÑÎÉÂáÕ
ÔÖÜÇÔÕÄÑÄÂÕß (Ä ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË), ÕÑÅÆÂ ÍÂÍ "ÉËÕÇÌÔÍËÌ
ÑÒÞÕ" ÒÑÍÂÊÞÄÂÇÕ, ÚÕÑ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß ÄÔÇÅÆ "ÑÜÖÜÂÇÕ"
ÎËÛß ÑÆÐÑ ËÊ ÐËØ.
£ ÎËÕÇÓÂÕÖÓÇ ËÐÑÅÆ ÄÔÕÓÇÚÂÇÕÔâ ÏÐÇÐËÇ, ÚÕÑ âÄÎÇÐËÇ
ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËË ÔÐËÏÂÇÕ "ÒÓÑÃÎÇÏÖ ËÊÏÇÓÇÐËâ". ®Þ, ÕÇÏ
422
®.¢. ®¦¯³¬ª«
ÐÇ ÏÇÐÇÇ, ÆÂÉÇ ÖÚËÕÞÄÂâ ÕÇ ÓÂÔÔÖÉÆÇÐËâ, ÍÑÕÑÓÞÇ
ÔÑÆÇÓÉÂÕÔâ Ä ÔÕÂÕßÇ ±ÂÐÑÄÂ, ÒÓËÆÇÓÉËÄÂÇÏÔâ ÕÑÚÍË
ÊÓÇÐËâ, ÚÕÑ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËâ, ØÑÕâ Ë ÔÖÜÇÔÕÄÇÐÐÑ ÒÓÑâÔÐâÇÕ
ÔËÕÖÂÙËá Ô ÍÄÂÐÕÑÄÞÏË ËÊÏÇÓÇÐËâÏË, ÐÑ ÐÇ ÔÐËÏÂÇÕ ÄÔÇØ
ÄÑÒÓÑÔÑÄ. ¥Îâ ÕÑÅÑ ÚÕÑÃÞ ÒÓÑÆÄËÐÖÕßÔâ ÆÂÎßÛÇ, ÐÇÑÃØÑÆËÏÑ, ÒÑ ÐÂÛÇÏÖ ÏÐÇÐËá, ÒÓÑÆÑÎÉËÕß ÂÐÂÎËÊ. ³ÎÇÆÖâ
àÕÑÌ ÎÑÅËÍÇ, ÄÇÓÐÇÏÔâ Í ÑÃÔÖÉÆÇÐËá ÄÑÒÓÑÔÂ Ñ ÓÑÎË
ÔÑÊÐÂÐËâ Ä ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ËÊÏÇÓÇÐËâØ.
6. ±ÓÑÃÎÇÏÂ ËÊÏÇÓÇÐËâ: àÕÂÒÞ ËÔÔÎÇÆÑÄÂÐËâ
±ÓÑÃÎÇÏÖ, ÍÑÕÑÓÖá ÏÞ ÒÑÒÞÕÂÎËÔß ÑÚÇÓÕËÕß ÄÞÛÇ,
ÚÂÔÕÑ ÐÂÊÞÄÂáÕ "ÒÓÑÃÎÇÏÑÌ ËÊÏÇÓÇÐËâ". °ÐÂ ÃÞÎÂ
ÒÑÔÕÂÄÎÇÐÂ ÇÜÇ ÐÂ ÊÂÓÇ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË Ë ÑÕÓÂÉÂÎÂ
ÔÕÓÇÏÎÇÐËÇ ÄÞÌÕË Ê ÓÂÏÍË ÍÑÒÇÐÅÂÅÇÐÔÍÑÌ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË (ÔÄâÊÂÐÐÑÌ ÒÓÇÉÆÇ ÄÔÇÅÑ Ô ËÏÇÐÇÏ ¢ÑÓÂ), ÃÎÇÔÕâÜÇ
ÓÇÛÂÄÛÇÌ ÒÓÂÍÕËÚÇÔÍËÇ ÊÂÆÂÚË, ÐÑ ÑÔÕÂÄÎâÄÛÇÌ ÐÇÍÑÕÑÓÑÇ ÐÇÖÆÑÄÎÇÕÄÑÓÇÐËÇ Ô ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÑÌ ÕÑÚÍË ÊÓÇÐËâ. £
ÒÑÒÞÕÍË ÓÇÛËÕß ÒÓÑÃÎÇÏÖ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÄÐÇÔÎË ÄÍÎÂÆ
ÏÐÑÅËÇ ÄÞÆÂáÜËÇÔâ ×ËÊËÍË, Ä ÕÑÏ ÚËÔÎÇ ±ÂÖÎË, ºÓÈÆËÐÅÇÓ, ¤ÇÌÊÇÐÃÇÓÅ, ¿ÌÐÛÕÇÌÐ (Ë, ÍÑÐÇÚÐÑ, ÔÂÏ ¢ÑÓ Ô ÇÅÑ
ÃÎÇÔÕâÜËÏ ÂÐÂÎËÊÑÏ ÑÔÑÃÇÐÐÑÔÕÇÌ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË). °ÆÐÂÍÑ Ë ÔÇÌÚÂÔ àÕÖ ÒÓÑÃÎÇÏÖ ÐË Ä ÍÂÍÑÌ ÏÇÓÇ
ÐÇÎßÊâ ÔÚËÕÂÕß ÓÇÛÇÐÐÑÌ.
¯Ç ÕÂÍ ÒÓÑÔÕÑ ÒÓÑÔÎÇÆËÕß ÕÇÐÆÇÐÙËË Ä ÕÑÏ, ÍÂÍ
ÔÑÑÃÜÇÔÕÄÑ ×ËÊËÍÑÄ ÑÕÐÑÔËÕÔâ Í "ÒÓÑÃÎÇÏÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ",
ÒÑÕÑÏÖ ÚÕÑ Ä ÍÂÍÑÌ-ÕÑ ÏÇÓÇ ÍÂÉÆÑÇ ÒÑÍÑÎÇÐËÇ ×ËÊËÍÑÄ
ÐÂÚËÐÂÇÕ ÇÇ ÑÔÏÞÔÎÇÐËÇ ÊÂÐÑÄÑ Ë ÎËÛß ÒÑÔÎÇ ÕÓÖÆÐÑÅÑ Ë
ÆÑÎÅÑÅÑ ÒÇÓËÑÆÂ ÄØÑÉÆÇÐËâ Ä ÒÓÑÃÎÇÏÖ ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ Ä
ÔÑÔÕÑâÐËË ÄÐÇÔÕË Ä ÇÇ ÓÇÛÇÐËÇ ÚÕÑ-ÕÑ ÐÑÄÑÇ. ª ÄÔÇ ÉÇ, ÍÂÍ
ÐÂÏ ÍÂÉÇÕÔâ, Ä ØÑÆÇ ËÔÔÎÇÆÑÄÂÐËÌ àÕÑÌ ÒÓÑÃÎÇÏÞ ÏÑÉÐÑ
ÄÞÆÇÎËÕß ÕÓË àÕÂÒÂ, ÍÂÚÇÔÕÄÇÐÐÑ ÑÕÎËÚÂáÜËÇÔâ ÆÓÖÅ ÑÕ
ÆÓÖÅÂ.
±ÇÓÄÞÌ àÕÂÒ, РÍÑÕÑÓÑÏ ÄÔÇ ÑÕÙÞ-ÑÔÐÑÄÂÕÇÎË ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ×ËÊËÍË Ä ÕÑÌ ËÎË ËÐÑÌ ÏÇÓÇ ÒÓËÍÑÔÐÖÎËÔß Í àÕÑÌ
ÕÇÏÇ, ÑÕÎËÚÂÎÔâ àÐÕÖÊËÂÊÏÑÏ Ë ÑÒÕËÏËÊÏÑÏ ËÔÔÎÇÆÑÄÂÕÇÎÇÌ. ¿ÐÕÖÊËÂÊÏ Ë ËÐÕÇÓÇÔ ÒÑÆÆÇÓÉËÄÂÎËÔß ÕÇÏ, ÚÕÑ
ÄÑÒÓÑÔ àÕÑÕ ÄÞÄÑÆËÎ ×ËÊËÍÑÄ Ä ÔÑÄÇÓÛÇÐÐÑ ÐÑÄÖá,
ÒÓÇÉÆÇ ÐÇÊÐÂÍÑÏÖá Ë ÒÑÕÑÏÖ ËÐÕÇÓÇÔÐÖá ÑÃÎÂÔÕß ÏÇÕÂÐÂÖÍË Ë ×ËÎÑÔÑ×ËË, ÊÂÔÕÂÄÎâÎ ÔÑÒÑÔÕÂÄÎâÕß ËÏÇáÜËÇÔâ
Ë ÒÑâÄÎâáÜËÇÔâ ÄÐÑÄß ÍÑÐÍÓÇÕÐÞÇ ÒÑÎÑÉÇÐËâ ÐÂÖÍË Ô
ÔÂÏÞÏË ÑÃÜËÏË ÏÇÕÑÆÑÎÑÅËÚÇÔÍËÏË, Â ÚÂÔÕÑ Ë ÏËÓÑÄÑÊÊÓÇÐÚÇÔÍËÏË ÄÑÒÓÑÔÂÏË. °ÒÕËÏËÊÏ, ÄÔÇÅÆÂ ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÞÌ
ÐÂ ÓÂÐÐÇÌ ÔÕÂÆËË, ÖÄÇÎËÚËÄÂÎÔâ ÇÜÇ Ë ÒÑÕÑÏÖ, ÚÕÑ Ä
ËÔÔÎÇÆÑÄÂÐËË ÖÚÂÔÕÄÑÄÂÎË ÚÓÇÊÄÞÚÂÌÐÑ ÏÑÜÐÞÇ ËÐÕÇÎÎÇÍÕÖÂÎßÐÞÇ ÔËÎÞ.
£ àÕÑÕ ÒÇÓËÑÆ ÓÂÊÄÇÆÍ ÄÇÎÂÔß ÒÑ ÓÂÊÐÞÏ ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËâÏ. ¯Ñ ÔÇÓßÇÊÐÞÇ ÖÔÒÇØË ÃÞÎË ÆÑÔÕËÅÐÖÕÞ ÎËÛß Ä
ÑÆÐÑÏ ËÊ ÐËØ: ÃÞΠÔ×ÑÓÏÖÎËÓÑÄÂÐÂ Ë ÑÕÛÎË×ÑÄÂРÆÑ
ÔÑÔÕÑâÐËâ ÚÇÕÍÑÅÑ ÂÎÅÑÓËÕÏ ÍÑÒÇÐÅÂÅÇÐÔÍÂâ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËâ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË, ÑÔÐÑÄÂÐÐÂâ РÓÇÆÖÍÙËË ×ÑÐ
¯ÇÌÏÂÐÂ. ¿Õ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËâ ÒÑ ÔÖÕË ÆÇΠÃÞΠÍÑÏÒÓÑÏËÔÔÑÏ, ÒÑÊÄÑÎâÄÛËÏ ÓÂÃÑÕÂÕß Ä ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÇ,
ÐÇ ÔÑÏÐÇÄÂâÔß Ä ÕÑÏ, ÚÕÑ àÕÂ ÓÂÃÑÕÂ ÒÓÑËÊÄÑÆËÕÔâ
ÍÑÓÓÇÍÕÐÑ. ¬ÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÞÇ ÕÓÖÆÐÑÔÕË ÒÑ ÔÖÜÇÔÕÄÖ ÐÇ
ÃÞÎË ÖÔÕÓÂÐÇÐÞ, ÐÑ ÕÇ, ÍÑÅÑ ÑÐË ÐÇ ËÐÕÇÓÇÔÑÄÂÎË, ÏÑÅÎË Ñ
ÐËØ ÊÂÃÞÕß, ÐÇ ÃÑâÔß ËÊ-Ê àÕÑÅÑ ÒÑÕÇÓâÕß ÄÔâÍÖá
ÑÓËÇÐÕËÓÑÄÍÖ (ÍÂÍ ÏÑÅÎÑ ÃÞ ÃÞÕß ÐÂ ÔÕÂÆËË ÔÕÂÐÑÄÎÇÐËâ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË).
¬ÑÅÆ ÔÕÂÎÑ ÒÑÐâÕÐÑ, ÚÕÑ ÒÇÓÄÞÇ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÞ ÏÂÎÑ
ÚÕÑ ÆÂÎË ÆÎâ ÓÇÛÇÐËâ "ÒÓÑÃÎÇÏÞ ËÊÏÇÓÇÐËâ", ÍÓÑÏÇ,
ÏÑÉÇÕ ÃÞÕß, ÎÖÚÛÇÅÑ ÒÑÐËÏÂÐËâ Ë ÔÂÏÑÌ ÒÓÑÃÎÇÏÞ, Ë
ÇÇ ÐÇÑÃÞÚÐÑÔÕË, Ë ÇÇ ÏÂÔÛÕÂÃÑÄ, ì ÐÂÚÂÎÔâ ÄÕÑÓÑÌ àÕÂÒ.
°Ð ØÂÓÂÍÕÇÓËÊÑÄÂÎÔâ ÒÑÚÕË ÄÔÇÑÃÜÇÌ ÄÇÓÑÌ Ä ÍÑÒÇÐÅÂ-
[µ¶¯ 2005
ÅÇÐÔÍÖá ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËá Ë ÑÕÎËÚÂÎÔâ ÏÂÓÅËÐÂÎËÊÂÙËÇÌ
ËÔÔÎÇÆÑÄÂÐËÌ ÒÑ "ÒÓÑÃÎÇÏÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ". ±ÓÑÛÎÑ ÄÓÇÏâ,
ÍÑÅÆÂ ÒÑÐËÏÂÐËÇ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË (ÐÂ ÖÓÑÄÐÇ ËÐÕÖËÙËË) ÍÂÊÂÎÑÔß, ÆÂ Ë ÐÂ ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÃÞÎÑ ÐÇÑÃØÑÆËÏÞÏ
ÆÎâ à××ÇÍÕËÄÐÑÌ ÓÂÃÑÕÞ. ´ÇÒÇÓß ÖÉÇ ÔÖÜÇÔÕÄÑÄÂÎÂ
ÚÇÕÍÑ Ô×ÑÓÏÖÎËÓÑÄÂÐÐÂâ ÔËÔÕÇÏ ÒÓÂÄËÎ, Ä ÓÂÏÍÂØ
ÍÑÕÑÓÑÌ ÆÎâ ÒÑÎÖÚÇÐËâ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÑÄ ÕÓÇÃÑÄÂÎÂÔß ÎËÛß
ÏÂÕÇÏÂÕËÚÇÔÍÂâ ÒÓÑÓÂÃÑÕÍÂ ÍÑÐÍÓÇÕÐÑÌ ÊÂÆÂÚË, Õ.Ç.
ÓÂÔÚÇÕÞ. £ÑÒÓÑÔ Ñ ÒÑÐËÏÂÐËË ÔÕÂÎ ÍÂÊÂÕßÔâ ÎËÛÐËÏ Ë
ÃÑÎßÛËÐÔÕÄÑ ×ËÊËÍÑÄ ÖÉÇ ÐÇ ÊÂÐËÏÂÎ. ·ÂÓÂÍÕÇÓ ÓÂÃÑÕ
ÒÑ "ÒÓÑÃÎÇÏÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ", ÍÑÕÑÓÞÇ ÄÔÇ ÉÇ ÓÇÅÖÎâÓÐÑ
ÒÑâÄÎâÎËÔß, ËÊÏÇÐËÎÔâ Ë ÔÕÂÎ ÃÑÎÇÇ ÔØÑÎÂÔÕËÚÐÞÏ.
£ÏÇÔÕÑ ÔÏÇÎÞØ ÐÑÄÞØ ÓÇÛÇÐËÌ ÒÓÇÆÎÂÅÂÎËÔß ËÐÞÇ
×ÑÓÏÖÎËÓÑÄÍË ÔÕÂÓÞØ, ÏÇÐâÄÛËÇ àÕË ÔÕÂÓÞÇ ×ÑÓÏÖÎËÓÑÄÍË Ä ÕÂÍËØ ÕÑÐÍËØ ÔÎÑÄÇÔÐÞØ ÐáÂÐÔÂØ, ÚÕÑ ÔÏÞÔÎ
ËÊÏÇÐÇÐËÌ ÒÑÎÐÑÔÕßá âÔÇÐ (ÆÂ Ë ËÐÕÇÓÇÔÇÐ) ÃÞÎ ÎËÛß
ÖÊÍÑÏÖ ÍÓÖÅÖ ÂÍÕËÄÐÞØ ÖÚÂÔÕÐËÍÑÄ ÆËÔÍÖÔÔËË. ¢ÑÎßÛËÐÔÕÄÖ ×ËÊËÍÑÄ àÕ ÆËÔÍÖÔÔËâ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÎÂÔß ÄÑÑÃÜÇ ÐÇ
ËÏÇáÜÇÌ ÑÕÐÑÛÇÐËâ Í ×ËÊËÍÇ.
£ 1957 ÅÑÆÖ ÄÞÛÎÂ ÔÕÂÕßâ ¿ÄÇÓÇÕÕÂ [3], Ä ÍÑÕÑÓÑÌ
ÃÞΠÒÓÇÆÎÑÉÇРÑÚÇÐß ÔÏÇÎÂâ Ë ÒÓËÐÙËÒËÂÎßÐÑ ÐÑÄÂâ
"ÏÐÑÅÑÏËÓÑÄÂâ" ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËâ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË.
°ÐÂ ÒÑÎÑÉËÎÂ ÐÂÚÂÎÑ ÐÑÄÑÏÖ àÕÂÒÖ Ä ËÔÔÎÇÆÑÄÂÐËË
"ÒÓÑÃÎÇÏÞ ËÊÏÇÓÇÐËâ". ±ÇÓÄÑÐÂÚÂÎßÐÑ ÓÂÃÑÕ ¿ÄÇÓÇÕÕ ÃÞΠÊÂÏÇÚÇРÐÇÏÐÑÅËÏË. ³ÓÇÆË ÕÇØ, ÍÕÑ Çá
ÊÂËÐÕÇÓÇÔÑÄÂÎÔâ, ÃÞÎË, ÒÓÂÄÆÂ, ÕÂÍËÇ ËÊÄÇÔÕÐÞÇ ×ËÊËÍË,
ÍÂÍ ¥Ç£ËÕÕ Ë µËÎÇÓ [4], ÐÑ ÛËÓÑÍÑÌ ÐÂÖÚÐÑÌ ÑÃÜÇÔÕÄÇÐÐÑÔÕßá àÕ ÓÂÃÑÕ ÑÔÕÂÎÂÔß ÐÇÊÂÏÇÚÇÐÐÑÌ. °ÆÐÂÍÑ ÑÐÂ
ÔÞÅÓÂÎÂ Ë ÒÓÑÆÑÎÉÂÇÕ ËÅÓÂÕß ÅÎÂÄÐÖá ÓÑÎß ÐÂ ÐÑÄÑÏ
àÕÂÒÇ ËÔÔÎÇÆÑÄÂÐËÌ.
±Ñ-ÐÂÔÕÑâÜÇÏÖ àÕÑÕ àÕÂÒ ÐÂÚÂÎÔâ ÒÓËÏÇÓÐÑ ÆÄÂ
ÆÇÔâÕËÎÇÕËâ ÐÂÊÂÆ Ë ÒÓÑÆÑÎÉÂÇÕÔâ ÆÑ ÔËØ ÒÑÓ. ªÐÕÇÓÇÔ
Í "ÒÓÑÃÎÇÏÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ" ÓÇÊÍÑ ÄÑÊÓÑÔ, ÍÑÎËÚÇÔÕÄÑ ÎáÆÇÌ,
ÊÂÐËÏÂáÜËØÔâ Çá, ÔÖÜÇÔÕÄÇÐÐÑ ÖÄÇÎËÚËÎÑÔß. ¥Îâ ÕÂÍËØ
ËÊÏÇÐÇÐËÌ ÃÞÎË ÔÄÑË ÒÓËÚËÐÞ. ¬ÄÂÐÕÑÄÂâ ÏÇØÂÐËÍÂ
ËÊÏÇÐËÎÂÔß ÒÑ ÔÖÜÇÔÕÄÖ, ÔÕÂÄ ËÐÉÇÐÇÓÐÑÌ ÐÂÖÍÑÌ, Ë
ÒÑàÕÑÏÖ ÑÃÜÇÇ ÚËÔÎÑ ×ËÊËÍÑÄ, ÄÑÄÎÇÚÇÐÐÞØ Ä ÐÇÇ, ÔÕÂÎÑ
ÐÂÏÐÑÅÑ ÃÑÎßÛÇ, ÚÇÏ ÓÂÐÇÇ. ¬ÓÑÏÇ ÕÑÅÑ, ÄÔÇ ÒÓÇÆÞÆÖÜÇÇ
ÓÂÊÄËÕËÇ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË ÒÑÍÂÊÂÎÑ, ÚÕÑ ÑÐÂ ÏÑÉÇÕ
ÐÂÌÕË ÒÓËÎÑÉÇÐËâ Ä ÔÂÏÞØ ÐÇÑÉËÆÂÐÐÞØ ÑÃÎÂÔÕâØ, Ë ÆÎâ
ÒÑËÔÍÂ Ë ÒÑÔÎÇÆÖáÜÇÅÑ ÑÔÄÑÇÐËâ ÐÑÄÞØ ÒÓËÎÑÉÇÐËÌ ÄÔÇ
ÃÑÎßÛÇ ÕÓÇÃÑÄÂÎËÔß ÎáÆË, ÐÇ ÔÍÑÄÂÐÐÞÇ ÆÑÅÏÂÏË. £ÔÇ
àÕÑ ËÊÏÇÐËÎÑ ÔÂÏÖ ÂÕÏÑÔ×ÇÓÖ ÍÄÂÐÕÑÄÑ-ÏÇØÂÐËÚÇÔÍÑÅÑ
ÔÑÑÃÜÇÔÕÄÂ, ÊÐÂÚËÕÇÎßÐÑ ÖÏÇÐßÛËÄ ÇÅÑ ÍÑÐÔÇÓÄÂÕËÊÏ.
¢ÞÎË Ë ÃÑÎÇÇ ÍÑÐÍÓÇÕÐÞÇ ÒÓËÚËÐÞ ÄÑÊÑÃÐÑÄÎÇÐËâ
ËÐÕÇÓÇÔÂ Í ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÞÏ ÄÑÒÓÑÔÂÏ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË, Í "ÒÓÑÃÎÇÏÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ". ´ÓÇÃÑÄÂÎËÔß ÓÂÔÚÇÕÞ ÐÇ
ÕÑÎßÍÑ ÍÑÎÎÇÍÕËÄÑÄ ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ÔËÔÕÇÏ (ÂÕÑÏÑÄ, àÎÇÍÕÓÑÐÑÄ, ×ÑÕÑÐÑÄ Ë ÒÓ.), ÐÑ Ë ËÐÆËÄËÆÖÂÎßÐÞØ ÔËÔÕÇÏ
(ÇÆËÐËÚÐÞÌ àÎÇÍÕÓÑÐ Ä ÑÆÐÑàÎÇÍÕÓÑÐÐÞØ ÖÔÕÓÑÌÔÕÄÂØ,
ÇÆËÐËÚÐÞÌ ËÑÐ Ä ÏÂÅÐËÕÐÑÌ ÎÑÄÖÛÍÇ Ë ÒÓ.). ¥Îâ ÓÂÔÚÇÕÂ
ÒÑÄÇÆÇÐËâ ÕÂÍËØ ÔËÔÕÇÏ "ÂÐÔÂÏÃÎÇÄÂâ" ËÆÇÑÎÑÅËâ ÖÉÇ ÐÇ
ÔÑÄÔÇÏ ÒÑÆØÑÆËÎÂ. ¯ÖÉÐÑ ÃÞÎÑ ÖÏÇÕß ÑÒËÔÞÄÂÕß ÐÇ
ÕÑÎßÍÑ ÂÐÔÂÏÃÎß ÔËÔÕÇÏ, ÐÑ Ë ËÐÆËÄËÆÖÂÎßÐÖá ÔËÔÕÇÏÖ.
¢ÑÎÇÇ ÕÑÅÑ, ÆÎâ ÚËÔÕÑ ÒÓÂÍÕËÚÇÔÍËØ ÐÖÉÆ (ÔÍÂÉÇÏ, Ä
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÑÒÕËÍÇ) ÃÞÎÑ ÐÇÑÃØÑÆËÏÑ ÓÂÔÔÚËÕÞÄÂÕß ÐÇ
ÑÆÐÑ ÇÆËÐÔÕÄÇÐÐÑÇ ËÊÏÇÓÇÐËÇ, Â ÙÇÎÖá ÔÇÓËá ËÊÏÇÓÇÐËÌ
ÐÂÆ ÑÆÐÑÌ Ë ÕÑÌ ÉÇ ËÐÆËÄËÆÖÂÎßÐÑÌ ÔËÔÕÇÏÑÌ, ËÎË
ËÊÏÇÓÇÐËÇ, ÐÇÒÓÇÓÞÄÐÑÇ ÄÑ ÄÓÇÏÇÐË. £ ÕÂÍËØ ÖÔÎÑÄËâØ
ÐÂÔÕÑÌÚËÄÑ ÒÑÄÕÑÓâÄÛÇÇÔâ ÄÑ ÏÐÑÅËØ ÖÚÇÃÐËÍÂØ ÒÑ
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÇ ÖÕÄÇÓÉÆÇÐËÇ, ÚÕÑ ÄÇÍÕÑÓ ÔÑÔÕÑâÐËâ
(ÄÑÎÐÑÄÂâ ×ÖÐÍÙËâ) ÑÒËÔÞÄÂÇÕ ÐÇ ËÐÆËÄËÆÖÂÎßÐÖá
ÔËÔÕÇÏÖ, Â ÍÄÂÐÕÑÄÞÌ ÂÐÔÂÏÃÎß, ÔÕÂÎÑ ÄÔÇ ÃÑÎßÛÇ
ÄÞÊÞÄÂÕß ÐÇÖÆÑÄÎÇÕÄÑÓÇÐËÇ. ¡ÐÔÂÏÃÎÇÄÂâ ËÆÇÑÎÑÅËâ, Ä
´. 175, å 4]
¬°¯¸¦±¸ªÁ ³°©¯¡¯ªÁ £ ¬°¯´¦¬³´¦ ¬£¡¯´°£°« ®¦·¡¯ª¬ª
ÍÑÕÑÓÑÌ ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÞØ ÒÓÑÃÎÇÏ ÄÑÑÃÜÇ ÐÇ ÄÑÊÐËÍÂÇÕ,
ÔÕÂΠâÄÐÑ ÐÇÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑÌ.
¬ÓÑÏÇ ÕÑÅÑ, ÒÑâÄËÎËÔß ÍÂÚÇÔÕÄÇÐÐÑ ÐÑÄÞÇ ÒÓËÎÑÉÇÐËâ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË, ÍÑÕÑÓÞÇ ÕÓÇÃÑÄÂÎË ÆÎâ ÔÄÑÇÌ
ÓÇÂÎËÊÂÙËË ÅÑÓÂÊÆÑ ÃÑÎÇÇ ÅÎÖÃÑÍÑÅÑ ÒÑÐËÏÂÐËâ ÔÒÇÙË×ËÍË ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ÔËÔÕÇÏ. ¿ÕË ÐÑÄÞÇ ÒÓËÎÑÉÇÐËâ ÃÞÎË
ÑÃÝÇÆËÐÇÐÞ ÒÑÆ ÑÃÜËÏ ÐÂÊÄÂÐËÇÏ ì ÍÄÂÐÕÑÄÂâ ËÐ×ÑÓÏÂÕËÍÂ Ë ÄÍÎáÚÂÎË ÍÄÂÐÕÑÄÖá ÍÓËÒÕÑÅÓÂ×Ëá, ÍÄÂÐÕÑÄÖá ÕÇÎÇÒÑÓÕÂÙËá Ë, ÅÎÂÄÐÑÇ, ÍÄÂÐÕÑÄÞÌ ÍÑÏÒßáÕÇÓ.
£ÑÊÐËÍÛËÇ Ð àÕÑÌ ÑÔÐÑÄÇ ÐÑÄÞÇ ÕÇØÐÑÎÑÅËË ÔÖÜÇÔÕÄÇÐÐÑ ËÔÒÑÎßÊÑÄÂÎË ÍÂÍ ÓÂÊ ÕÇ ÔÒÇÙË×ËÚÇÔÍËÇ ÚÇÓÕÞ
ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ÔËÔÕÇÏ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÒÑÓÑÉÆÂáÕ "ÒÓÑÃÎÇÏÖ ËÊÏÇÓÇÐËâ". ¥Îâ ÓÂÊÓÂÃÑÕÍË ÍÄÂÐÕÑÄÑ-ËÐ×ÑÓÏÂÙËÑÐÐÞØ
ÔËÔÕÇÏ ÄÑÑÃÜÇ Ë ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ÍÑÏÒßáÕÇÓÑÄ Ä ÑÔÑÃÇÐÐÑÔÕË
ÐÖÉÐÑ ÃÞÎÑ ÅÑÓÂÊÆÑ ÃÑÎÇÇ ÅÎÖÃÑÍÑÇ ÒÑÐËÏÂÐËÇ ÔÖÕË
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË, ÇÇ ÑÕÎËÚËÌ ÑÕ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ.
±ÑÏËÏÑ àÕÑÅÑ, ÐÖÉÐÑ ÃÞÎÑ ÖÏÇÕß ÍÑÓÓÇÍÕÐÑ ÑÒËÔÞÄÂÕß
ÒÑÄÇÆÇÐËÇ ÕÂÍËØ ÔËÔÕÇÏ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÑÃÎÂÆÂáÕ ÑÆÐÑÄÓÇÏÇÐÐÑ Ë ÍÄÂÐÕÑÄÞÏË, Ë ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÏË ÔÄÑÌÔÕÄÂÏË.
¯ÇÎßÊâ, ÍÑÐÇÚÐÑ, ÔÍÂÊÂÕß, ÚÕÑ ÆÎâ ÓÇÛÇÐËâ ÒÓÂÍÕËÚÇÔÍËØ ÕÇØÐÑÎÑÅËÚÇÔÍËØ ÊÂÆÂÚ ÕÓÇÃÑÄÂÎÑÔß ÔÐÂÚÂΠÓÇÛËÕß
"ÒÓÑÃÎÇÏÖ ËÊÏÇÓÇÐËâ". °ÆÐÂÍÑ ÆÎâ ÓÂÊÓÂÃÑÕÍË ÏÇÕÑÆÑÄ
ÓÇÛÇÐËâ ÒÓÂÍÕËÚÇÔÍËØ ÊÂÆÂÚ ÕÓÇÃÑÄÂÎÑÔß ÓÂÃÑÕÂÕß ÐÂ
ÕÂÍÑÏ ÄÞÔÑÍÑÏ ÖÓÑÄÐÇ ÒÑÐËÏÂÐËâ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË,
ÍÑÕÑÓÞÌ ÃÎËÊÑÍ Í ÖÓÑÄÐá, РÍÑÕÑÓÑÏ ×ÑÓÏÖÎËÓÖÇÕÔâ
àÕ ÒÓÑÃÎÇÏÂ. ¿ÕÑ ÓÂÔÛËÓËÎÑ ÍÓÖÅ ËÐÕÇÓÇÔÖáÜËØÔâ
ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÞÏË ÒÓÑÃÎÇÏÂÏË ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË Ë
ÍÓÖÅ ÂÍÕËÄÐÑ ÓÂÃÑÕÂáÜËØ Ä àÕÑÌ ÑÃÎÂÔÕË.
7. ¬ÑÐÙÇÒÙËâ ¿ÄÇÓÇÕÕÂ
Ë ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ
£ ÍÂÍÑÏ ÉÇ ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËË ÔÇÌÚÂÔ ËÆÖÕ ÒÑËÔÍË ÓÇÛÇÐËÌ
ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÞØ ÒÓÑÃÎÇÏ? ¯Ç ÒÓÇÕÇÐÆÖâ РÒÑÎÐÑÕÖ
ÑØÄÂÕÂ, ÑÕÏÇÕËÏ ÎËÛß ÑÆÐÑ ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËÇ, ÍÑÕÑÓÑÇ, ÒÑÄËÆËÏÑÏÖ, âÄÎâÇÕÔâ ÑÔÐÑÄÐÞÏ. ¿ÕÑ ÄÑÊÄÓÂÕ Í ÍÑÐÙÇÒÙËË
(ËÎË ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË) ¿ÄÇÓÇÕÕ [3], ÍÑÕÑÓÂâ ÃÞΠÒÓÇÆÎÑÉÇРÇÜÇ Ä 50-Ç ÅÑÆÞ. ³ÂÏ ¿ÄÇÓÇÕÕ ÐÂÊÞÄÂÎ ÇÇ
ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËÇÌ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË, ÑÔÐÑÄÂÐÐÑÌ ÐÂ
ÒÑÐâÕËË ÑÕÐÑÔËÕÇÎßÐÑÅÑ ÔÑÔÕÑâÐËâ (relative state interpretation), ÑÆÐÂÍÑ ÒÑÊÆÐÇÇ, ÒÑÔÎÇ ÓÂÃÑÕ µËÎÇÓÂ Ë ¥Ç£ËÕÕÂ
[4], ÑÐÂ ÔÕÂÎÂ ÐÂÊÞÄÂÕßÔâ ÏÐÑÅÑÏËÓÑÄÑÌ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËÇÌ
(many-worlds interpretation). ¿ÕÑ ÐÂÊÄÂÐËÇ ÔÄâÊÂÐÑ Ô ÕÇÏ,
ÚÕÑ ÍÑÐÙÇÒÙËâ ¿ÄÇÓÇÕÕ ÆÑÒÖÔÍÂÇÕ ÔÖÜÇÔÕÄÑÄÂÐËÇ ÏÐÑÅËØ ( ×ÂÍÕËÚÇÔÍË ì ÃÇÔÍÑÐÇÚÐÑÅÑ ÚËÔÎÂ) ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËØ
ÓÇÂÎßÐÑÔÕÇÌ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÏÑÉÐÑ ÐÂÅÎâÆÐÑ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÕß
ÔÇÃÇ ÍÂÍ ÏÐÑÉÇÔÕÄÑ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËØ ÏËÓÑÄ.
®ÐÑÅÑÏËÓÑÄÂâ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËâ, ËÎË ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËâ
¿ÄÇÓÇÕÕÂ, ÓÂÐÇÇ ÔÚËÕÂÄÛÂâÔâ ÔÎËÛÍÑÏ ×ÂÐÕÂÔÕËÚÇÔÍÑÌ,
Ä ÒÑÔÎÇÆÐËÇ ÆÄÂ ÆÇÔâÕËÎÇÕËâ ÑÚÇÐß ÂÍÕËÄÐÑ ÑÃÔÖÉÆÂÇÕÔâ
Ë ÒÓËÐâÕÂ ÃÑÎßÛËÏ ÍÑÎËÚÇÔÕÄÑÏ ÔÒÇÙËÂÎËÔÕÑÄ. ¢ÞÎË
ÕÜÂÕÇÎßÐÑ ËÊÖÚÇÐÞ ÏÐÑÅËÇ ÂÔÒÇÍÕÞ àÕÑÌ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË
Ë ÒÓÇÆÎÑÉÇÐÞ ÓÂÊÎËÚÐÞÇ ÄÂÓËÂÐÕÞ ÇÇ ÓÂÊÄËÕËâ. ¥ÑÔÕÂÕÑÚÐÑ ÒÑÎÐÞÌ ÑÃÊÑÓ ÎËÕÇÓÂÕÖÓÞ ÒÑ àÕÑÏÖ ÄÑÒÓÑÔÖ
ÏÑÉÐÑ ÐÂÌÕË Ä ÑÃÊÑÓÇ £ÂÌÆÏÂР[23], ÄÍÎáÚÇÐÐÑÏ Ä
ÔÕàÐ×ÑÓÆÔÍÖá àÎÇÍÕÓÑÐÐÖá àÐÙËÍÎÑÒÇÆËá ÒÑ ×ËÎÑÔÑ×ËË. ©ÆÇÔß, ÐÇ ÒÓÇÕÇÐÆÖâ РÒÑÎÐÑÕÖ ÑÕÓÂÉÇÐËâ ÄÔÇØ
ÕÑÚÇÍ ÊÓÇÐËâ, ÏÞ ÄÞÆÇÎËÏ ÎËÛß ÐÇÍÑÕÑÓÖá ÏËÐËÏÂÎßÐÖá, ÐÑ ÎÑÅËÚÇÔÍË ÒÑÎÐÖá ÎËÐËá ÓÂÔÔÖÉÆÇÐËÌ, ÄÇÆÖÜÖá, РÐÂÛ ÄÊÅÎâÆ, Í ËÐÕÇÓÇÔÐÞÏ ÐÑÄÞÏ ÒÇÓÔÒÇÍÕËÄÂÏ.
±ÓÇÉÆÇ ÄÔÇÅÑ ÒÑâÔÐËÏ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËá (ÍÑÐÙÇÒÙËá)
¿ÄÇÓÇÕÕÂ, ÒÓÑÆÑÎÉÂâ ÎÑÅËÍÖ ÓÂÔÔÖÉÆÇÐËÌ, ÐÂÚÂÕÖá Ä
ÒÓÇÆÞÆÖÜËØ ÓÂÊÆÇÎÂØ. ®Þ ÒÓËÄÇÎË ÒÓÂÄÆÑÒÑÆÑÃÐÞÇ
423
ÂÓÅÖÏÇÐÕÞ, ÔÄËÆÇÕÇÎßÔÕÄÖáÜËÇ Ñ ÕÑÏ, ÚÕÑ ÒÑÔÕÖÎÂÕ
ÓÇÆÖÍÙËË ×ÑÐ ¯ÇÌÏÂРÚÖÉÆ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÇ Ë
ÒÓËÐâÕ Ä ÐÇÌ (ÙÇÐÑÌ àÍÎÇÍÕËÚÐÑÔÕË) ÎËÛß ÆÎâ ÕÑÅÑ,
ÚÕÑÃÞ ÃÞÔÕÓÑ Ë ÎÇÅÍÑ ÑÃÑÌÕË ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÞÇ ÒÓÑÃÎÇÏÞ, ÐÇ ÓÇÛÂâ ËØ ÒÑ ÔÖÜÇÔÕÄÖ, Ë ÒÇÓÇÌÕË Í ÒÓÂÍÕËÚÇÔÍËÏ ÓÂÔÚÇÕÂÏ. ±ÓË ÓÇÆÖÍÙËË ×ÑÐ ¯ÇÌÏÂРÑÕ ËÔØÑÆÐÑÌ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË, Ä ËÔÒÑÎßÊÑÄÂÐÐÑÏ ÓÂÐÇÇ ÒÓËÏÇÓÇ
c1 jc1 i ‡ c2 jc2 i, ÑÔÕÂÇÕÔâ ÎËÛß ÑÆРÍÑÏÒÑÐÇÐÕ (ÔÍÂÉÇÏ,
jc1 i,  ÏÑÉÇÕ ÃÞÕß, ÐÂÑÃÑÓÑÕ, jc2 i). ¯Ñ, Ä ÒÓÑÕËÄÑÓÇÚËÇ Ô
àÕÑÌ ÍÂÓÕËÐÑÌ, ÎËÐÇÌÐÑÔÕß ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË ÕÓÇÃÖÇÕ,
ÚÕÑÃÞ ÄÔÇ ÚÎÇÐÞ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË ÔÑØÓÂÐËÎËÔß. ±ÓË ËÊÏÇÓÇÐËË ÒÓÑËÔØÑÆËÕ ÎËÛß ÊÂÒÖÕÞÄÂÐËÇ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ Ô ÑÍÓÖÉÇÐËÇÏ, Õ.Ç. ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËâ ÒÓËÐËÏÂÇÕ ÄËÆ
c1 jc1 ijF1 i ‡ c2 jc2 ijF2 i. ¬ÑÐÙÇÒÙËá ¿ÄÇÓÇÕÕ ÏÑÉÐÑ
ÕÓÂÍÕÑÄÂÕß ÍÂÍ ÒÑÒÞÕÍÖ ÒÓËÐâÕß àÕÑÕ ÂÓÅÖÏÇÐÕ ÄÔÇÓßÇÊ
Ë ÖÚÇÔÕß ÇÅÑ ÒÑÔÎÇÆÑÄÂÕÇÎßÐÑ.
ªÕÂÍ, ÃÖÆÇÏ ÒÑÔÎÇÆÑÄÂÕÇÎßÐÞ, ÐÇ ÔÕÂÐÇÏ "ÒÑÓÕËÕß"
ÍÄÂÐÕÑÄÖá ÏÇØÂÐËÍÖ ÚÖÉÆÞÏ ÇÌ ÒÑÔÕÖÎÂÕÑÏ ÓÇÆÖÍÙËË, Â
ÐÂÒÓÑÕËÄ, ÃÖÆÇÏ ÑÒËÓÂÕßÔâ ÐÂ ÒÓËÔÖÜÖá ÇÌ ÎËÐÇÌÐÑÔÕß.
´ÑÅÆ ÏÞ ÄÞÐÖÉÆÇÐÞ ÔÆÇÎÂÕß ÄÞÄÑÆ, ÚÕÑ ÒÑÔÎÇ ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËâ, ÍÑÕÑÓÑÇ ÏÞ ÐÂÊÞÄÂÇÏ ËÊÏÇÓÇÐËÇÏ, ÔÑÔÕÑâÐËÇ
ÔËÔÕÇÏÞ Ë ÒÓËÃÑÓ ÒÓËÏÇÕ ÄËÆ c1 jc1 ijF1 i ‡ c2 jc2 ijF2 i.
¯ÇÎßÊâ ÄÞÃÓÑÔËÕß ÐË ÑÆÐÑÌ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕÞ ËÊ àÕÑÌ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË (ÍÑÕÑÓÂâ Ä ÑÃÜÇÏ ÔÎÖÚÂÇ ÏÑÉÇÕ ÄÍÎáÚÂÕß ÏÐÑÅÑ
ËÎË ÆÂÉÇ ÃÇÔÍÑÐÇÚÐÑÇ ÚËÔÎÑ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕ Ä ÊÂÄËÔËÏÑÔÕË ÑÕ
ÕËÒ ËÊÏÇÓÇÐËâ). ¯Ñ ÇÔÎË ÐÇ ÄÞÃÓÂÔÞÄÂÕß, ÕÑ ÄÔÇ àÕË
ÚÎÇÐÞ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË ÐÖÉÐÑ ËÐÕÇÓÒÓÇÕËÓÑÄÂÕß. ¿ÕÑ Ë
ÔÆÇÎÂÎ ¿ÄÇÓÇÕÕ.
£ ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕ ( ÕÑÚÐÇÇ, Ä àÍÄËÄÂÎÇÐÕÐÑÌ ÇÌ
ÏÐÑÅÑÏËÓÑÄÑÌ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË) ÒÓÇÆÒÑÎÂÅÂÇÕÔâ, ÚÕÑ
ÓÂÊÎËÚÐÞÇ ÚÎÇÐÞ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÕ ÓÂÊÎËÚÐÞÏ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÏ ÓÇÂÎßÐÑÔÕâÏ, ËÎË ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÏ
ÏËÓÂÏ. ±ÓËÐËÏÂÇÕÔâ, ÚÕÑ àÕË ÓÇÂÎßÐÑÔÕË, ËÎË ÏËÓÞ,
ÔÑÄÇÓÛÇÐÐÑ ÓÂÄÐÑÒÓÂÄÐÞ, Õ.Ç. ÐË ÑÆÐÂ (ÐË ÑÆËÐ) ËÊ ÐËØ
ÐÇ ÃÑÎÇÇ ÓÇÂÎßР(ÐÇ ÃÑÎÇÇ ÓÇÂÎÇÐ), ÚÇÏ ÑÔÕÂÎßÐÞÇ. £
ÓÇÊÖÎßÕÂÕÇ ÏÞ ÒÑÎÖÚÂÇÏ ÍÂÓÕËÐÖ ÏÐÑÅËØ ÏËÓÑÄ Ä ÔÏÞÔÎÇ
¿ÄÇÓÇÕÕÂ ë µËÎÇÓÂ ë ¥Ç£ËÕÕÂ.
¡ ÍÂÍ ÉÇ ÃÞÕß Ô ÔÑÊÐÂÐËÇÏ? £ÇÆß ÍÂÉÆÞÌ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß ÄËÆËÕ ÎËÛß ÑÆËÐ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ, Ä ÇÅÑ
ÔÑÊÐÂÐËË, ÍÂÊÂÎÑÔß ÃÞ, ÐÇËÊÃÇÉÐÑ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ ÓÇÆÖÍÙËâ, ÄÞÃÑÓ ÑÆÐÑÌ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕÞ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË ËÊ ÆÄÖØ
(ËÎË ËÊ ÏÐÑÅËØ). ¯Ç ÒÓÑÕËÄÑÓÇÚËÕ ÎË àÕÑ ÍÑÐÙÇÒÙËË
ÏÐÑÅËØ ÏËÓÑÄ? ¬ÂÉÖÜÇÇÔâ ÒÓÑÕËÄÑÓÇÚËÇ ÓÂÊÓÇÛÂÇÕÔâ
ÑÚÇÐß ÒÓÑÔÕÑ: ÔÑÊÐÂÐËÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ÍÂÍ ÃÞ ÓÂÔÜÇÒÎâÇÕÔâ (ÓÂÊÆÇÎâÇÕÔâ), ÕÂÍ ÚÕÑ Ä ÍÂÉÆÑÏ ËÊ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËØ ÏËÓÑÄ ÑÐ ÄËÆËÕ ÕÑ, ÚÕÑ Ä àÕÑÏ ÏËÓÇ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ.
±ÑÍÂÉÇÏ àÕÑ.
°ÃÑÊÐÂÚËÏ ÄÇÍÕÑÓÑÏ jw0 i ÐÂÚÂÎßÐÑÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ
ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ, ÍÑÅÆ ÑÐ ÇÜÇ ÐÇ ÑÔÑÊÐÂÎ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÞ
ËÊÏÇÓÇÐËâ (ÃÞÕß ÏÑÉÇÕ, ÑÐÑ ÇÜÇ ÐÇ ÊÂÍÑÐÚËÎÑÔß, Â ÃÞÕß
ÏÑÉÇÕ, ÑÐ ÇÜÇ ÐÇ ÒÑÔÏÑÕÓÇÎ ÐÂ ÒÓËÃÑÓÞ). °ÃÑÊÐÂÚËÏ
ÚÇÓÇÊ jw1 i (ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÇÐÐÑ jw2 i) ÇÅÑ ÔÑÔÕÑâÐËÇ Ä ÏÑÏÇÐÕ,
ÍÑÅÆÂ ÑÐ ÖÉÇ ÊÐÂÇÕ, ÚÕÑ ËÊÏÇÓÇÐËÇ ÆÂÎÑ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ 1
(ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÇÐÐÑ 2). ´ÑÅÆ ÕÓÑÌÐÂâ ÔËÔÕÇÏ (ËÊÏÇÓâÇÏÂâ
ÔËÔÕÇÏ ‡ ÒÓËÃÑÓ ‡ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß) ÐÂØÑÆËÕÔâ ÆÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ Ä ÔÑÔÕÑâÐËË …c1 jc1 i ‡ c2 jc2 i†jF0 ijw0 i, ÒÑÔÎÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ, ÐÑ ÆÑ ÑÔÑÊÐÂÐËâ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ ì Ä ÔÑÔÕÑâÐËË …c1 jc1 ijF1 i ‡ c2 jc2 ijF2 i†jw0 i,  ÒÑÔÎÇ ÑÔÑÊÐÂÐËâ ì Ä
ÔÑÔÕÑâÐËË c1 jc1 ijF1 ijw1 i ‡ c2 jc2 ijF2 ijw2 i.
"¿ÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍÂâ" ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËâ àÕÑÅÑ ÄÞÓÂÉÇÐËâ
ÑÚÇÄËÆÐÂ: Ä ÍÂÉÆÑÏ ËÊ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËØ ÏËÓÑÄ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß
ÄËÆËÕ (ÑÔÑÊÐÂÇÕ) ÕÑ, ÚÕÑ ËÏÇÐÐÑ Ä àÕÑÏ ÏËÓÇ ÒÓÑËÊÑÛÎÑ.
£ ÏËÓÇ, ÑÃÑÊÐÂÚÇÐÐÑÏ ÐÑÏÇÓÑÏ 1, ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß ÐÂØÑÆËÕÔâ Ä ÔÑÔÕÑâÐËË jw1 i. ¿ÕÑ ÊÐÂÚËÕ, ÚÕÑ ÑÐ ÑÔÑÊÐÂÎ, ÚÕÑ
424
®.¢. ®¦¯³¬ª«
ËÊÏÇÓÇÐËÇ ÆÂÎÑ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ 1, Õ.Ç. ÚÕÑ ËÊÏÇÓâÇÏÂâ ÔËÔÕÇÏÂ
Ë ÒÓËÃÑÓ ÐÂØÑÆâÕÔâ Ä ÔÑÔÕÑâÐËË jc1 ijF1 i. ¡ÐÂÎÑÅËÚÐÑ Ä
ÏËÓÇ Ô ÐÑÏÇÓÑÏ 2 ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß ÐÂØÑÆËÕÔâ Ä ÔÑÔÕÑâÐËË
jw2 i, Õ.Ç. Ä ÇÅÑ ÔÑÊÐÂÐËË ÍÂÓÕËРÒÓÑËÔØÑÆâÜÇÅÑ ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖÇÕ ÔÑÔÕÑâÐËá jc2 ijF2 i ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ Ë ÒÓËÃÑÓ (ÔÏ. ÓËÔÖÐÑÍ).
c1 jc1 F0 w0 i
‡c2 jc2 F0 w0 i
!
c1 jc1 F1 w1 i w1
‡c2 jc2 F2 w2 i w2
²ËÔ. ²ÂÊÆÇÎÇÐËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ.
´ÂÍËÏ ÑÃÓÂÊÑÏ, ÔÑÊÐÂÐËÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ÓÂÔÔÎÂËÄÂÇÕÔâ, ÓÂÊÆÇÎâÇÕÔâ, Ä ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄËË Ô ÕÇÏ, ÍÂÍ ÍÄÂÐÕÑÄÞÌ ÏËÓ ÓÂÔÔÎÂËÄÂÇÕÔâ РÏÐÑÉÇÔÕÄÑ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞØ
ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËØ ÏËÓÑÄ. £ ÐÂÛÇÏ ÒÓËÏÇÓÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ ÄÔÇÅÑ
ÆÄÇ, Ä ÑÃÜÇÏ ÔÎÖÚÂÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞØ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËØ ÏËÓÑÄ
ÒÑÔÎÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ ÔÕÑÎßÍÑ, ÔÍÑÎßÍÑ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞØ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÑÄ ÏÑÉÇÕ ÆÂÕß ËÊÏÇÓÇÐËÇ. ©ÂÏÇÕËÏ,
ÄÒÓÑÚÇÏ, ÚÕÑ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËØ ÏËÓÑÄ ÐÂ ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÏÑÉÇÕ
ÃÞÕß ÔÍÑÎßÍÑ ÖÅÑÆÐÑ, ÆÂÉÇ ÃÇÔÍÑÐÇÚÐÑÇ ÍÑÎËÚÇÔÕÄÑ, Ë
ÒÑÔÎÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÑÐË ÎËÛß ÓÂÔÒÂÆÂáÕÔâ ÐÂ ÍÎÂÔÔÞ (Ä
àÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ÕÑÉÇ ÃÇÔÍÑÐÇÚÐÞÇ), ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÜËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞÏ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÂÏ ËÊÏÇÓÇÐËâ.
£ ÑÃÞÚÐÑÌ (ÍÑÒÇÐÅÂÅÇÐÔÍÑÌ) ÍÂÓÕËÐÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ ÓÇÆÖÍÙËâ ÔÑÔÕÑâÐËâ ËÎË, ÚÕÑ ÕÑ ÉÇ, ÄÞÃÑÓ
ÑÆÐÑÅÑ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÑÅÑ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÂ ËÊÏÇÓÇÐËâ ËÊ ÄÔÇØ
ÄÑÊÏÑÉÐÞØ. ¿ÕÑ ÏÑÉÐÑ ÐÂÊÄÂÕß ÔÇÎÇÍÙËÇÌ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ. £ÔÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ, ÍÓÑÏÇ ÄÞÃÓÂÐÐÑÌ, ÒÑÔÎÇ ÓÇÆÖÍÙËË ËÔÚÇÊÂáÕ. ±ÇÓÇØÑÆâ Í àÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍÑÌ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË,
ÏÞ ÄËÆËÏ, ÚÕÑ ÓÇÆÖÍÙËâ, ËÎË ÔÇÎÇÍÙËâ, ÑÆÐÑÌ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ ÐÇ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ. £ÏÇÔÕÑ àÕÑÅÑ ÑÔÖÜÇÔÕÄÎâÇÕÔâ ÓÂÔÔÎÑÇÐËÇ, ËÎË ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇ, ÔÑÔÕÑâÐËâ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÏËÓ ÐÂ
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞÇ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÇ "ÓÇÂÎßÐÑÔÕË", ËÎË ÏËÓÞ.
³ÑÊÐÂÐËÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ÄÑÔÒÓËÐËÏÂÇÕ ÓÂÊÎËÚÐÞÇ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÇ ÏËÓÞ ÐÇÊÂÄËÔËÏÑ ÆÓÖÅ ÑÕ ÆÓÖÅÂ. µÔÎÑÄÐÑ ÏÑÉÐÑ
ÔÍÂÊÂÕß, ÚÕÑ ÔÑÊÐÂÐËÇ ÓÂÊÆÇÎâÇÕÔâ РÍÑÏÒÑÐÇÐÕÞ, ÍÂÉÆÂâ ËÊ ÍÑÕÑÓÞØ ÄÑÔÒÓËÐËÏÂÇÕ ÎËÛß ÑÆËÐ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÌ
ÏËÓ. ³ÖÃÝÇÍÕËÄÐÑ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß ÄÑÔÒÓËÐËÏÂÇÕ ÒÓÑËÔØÑÆâÜÇÇ ÕÂÍ, ÃÖÆÕÑ ÔÖÜÇÔÕÄÖÇÕ ÎËÛß ÑÆËÐ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÌ
ÏËÓ, ËÏÇÐÐÑ ÕÑÕ, ÍÑÕÑÓÞÌ ÑÐ ÄËÆËÕ ÄÑÍÓÖÅ ÔÇÃâ. °ÆÐÂÍÑ
ÔÑÅÎÂÔÐÑ ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ ÐÂ ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÄÑ ÄÔÇØ
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞØ ÏËÓÂØ ËÏÇáÕÔâ ÍÂÍ ÃÞ "ÆÄÑÌÐËÍË"
àÕÑÅÑ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ, ÑÜÖÜÇÐËâ ÍÑÕÑÓÞØ ÆÂáÕ ÍÂÉÆÑÏÖ
ËÊ ÐËØ ÍÂÓÕËÐÖ ÕÑÅÑ ÏËÓÂ, Ä ÍÑÕÑÓÑÏ "ÉËÄÇÕ" ËÏÇÐÐÑ ÑÐ.
£ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕ ÄÑÊÐËÍÂÇÕ ÐÇÍÑÕÑÓÂâ ÆÄÑÌÔÕÄÇÐÐÑÔÕß, ÆÑÄÑÎßÐÑ ÕÓÖÆÐÂâ ÆÎâ ÑÔÏÞÔÎÇÐËâ. £ÔÇ
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ ÓÇÂÎËÊÖáÕÔâ, Ë ÔÑÊÐÂÐËÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ
ÓÂÊÆÇÎâÇÕÔâ ÏÇÉÆÖ ÄÔÇÏË ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÂÏË. £ ÕÑ ÉÇ
ÄÓÇÏâ ËÐÆËÄËÆÖÂÎßÐÑÇ ÔÑÊÐÂÐËÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ÔÖÃÝÇÍÕËÄÐÑ ÄÑÔÒÓËÐËÏÂÇÕ ÒÓÑËÔØÑÆâÜÇÇ ÕÂÍ, ÃÖÆÕÑ ÔÖÜÇÔÕÄÖÇÕ ÎËÛß ÑÆРÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÂ, Ä ÍÑÕÑÓÑÌ ÑÐ ÉËÄÇÕ.
¥ÓÖÅËÏË ÔÎÑÄÂÏË, ÔÑÊÐÂÐËÇ Ä ÙÇÎÑÏ ÓÂÊÆÇÎâÇÕÔâ ÏÇÉÆÖ
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÂÏË, ÐÑ ËÐÆËÄËÆÖÂÎßÐÑÇ ÔÑÊÐÂÐËÇ ÔÖÃÝÇÍÕËÄÐÑ
ÑÔÖÜÇÔÕÄÎâÇÕ ÄÞÃÑÓ (ÔÇÎÇÍÙËá) ÑÆÐÑÌ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ.
©ÂÏÇÕËÏ ÄÑ ËÊÃÇÉÂÐËÇ ÐÇÆÑÓÂÊÖÏÇÐËÌ, ÚÕÑ Ä ÑÆÐÑÏ
(ÎáÃÑÏ) àÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍÑÏ ÏËÓÇ ÄÔÇ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎË ÄËÆâÕ
ÑÆÐÑ Ë ÕÑ ÉÇ, ËØ ÐÂÃÎáÆÇÐËâ ÔÑÅÎÂÔÑÄÂÐÞ ÆÓÖÅ Ô ÆÓÖÅÑÏ
(ÇÔÎË, ÍÑÐÇÚÐÑ, ÐÇ ÅÑÄÑÓËÕß Ñ ÄÑÊÏÑÉÐÞØ ÚËÔÕÑ ÚÇÎÑÄÇÚÇÔÍËØ ÑÛËÃÍÂØ,  ËÏÇÕß Ä ÄËÆÖ ËÆÇÂÎßÐÞØ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎÇÌ).
¿ÕÑ ÔÎÇÆÖÇÕ ËÊ ÕÑÅÑ, ÚÕÑ ÒÇÓÄÑÐÂÚÂÎßÐÑÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ
…1†
…2†
…c1 jc1 i ‡ c2 jc2 i†jF0 ijw0 ijw0 i
[µ¶¯ 2005
ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ, ÒÓËÃÑÓÂ Ë ÆÄÖØ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎÇÌ Ä
ÔËÎÖ ÎËÐÇÌÐÑÔÕË ÍÄÂÐÕÑÄÑ-ÏÇØÂÐËÚÇÔÍÑÌ àÄÑÎáÙËË ÒÇÓÇÌÆÇÕ Ä ÔÑÔÕÑâÐËÇ
…1†
…2†
…1†
…2†
c1 jc1 ijF1 ijw1 ijw1 i ‡ c2 jc2 ijF2 ijw2 ijw2 i :
…1†
…2†
³ÑÔÕÑâÐËâ, ÄÍÎáÚÂáÜËÇ ×ÂÍÕÑÓÞ jw1 ijw2 i ËÎË
…1†
…2†
jw2 ijw1 i, ÍÑÕÑÓÞÇ ÑÊÐÂÚÂÎË ÃÞ ÐÇÔÑÅÎÂÔÑÄÂÐÐÑÔÕß
ÐÂÃÎáÆÇÐËÌ, ÒÑâÄËÕßÔâ ÐËÍÂÍ ÐÇ ÏÑÅÖÕ.
´ÂÍÑÄ ÄÍÓÂÕÙÇ ÍÑÐÙÇÒÙËâ ¿ÄÇÓÇÕÕÂ. ¯Â ÒÇÓÄÞÌ
ÄÊÅÎâÆ ÑРÍÂÉÇÕÔâ Ë ×ÂÐÕÂÔÕËÚÇÔÍÑÌ, Ë ÔÎËÛÍÑÏ ÔÎÑÉÐÑÌ. ¿ÕÑ, ÑÆÐÂÍÑ, ÐÇ ÔÑÄÔÇÏ ÕÂÍ.
£Ñ-ÒÇÓÄÞØ, ÍÑÐÙÇÒÙËâ ¿ÄÇÓÇÕÕ ÎÑÅËÚÇÔÍË ÄÞÕÇÍÂÇÕ
ËÊ ÇÆËÐÔÕÄÇÐÐÑÅÑ Ë, ÍÂÊÂÎÑÔß ÃÞ, ÄÒÑÎÐÇ ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÑÅÑ
ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËâ, ÚÕÑ ÎËÐÇÌÐÑÔÕß ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË ÐÇ
ÐÂÓÖÛÂÇÕÔâ Ä ÒÓÑÙÇÔÔÇ ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËâ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ
ÔËÔÕÇÏÞ Ô ÒÓËÃÑÓÑÏ Ë ÒÑÔÎÇÆÖáÜÇÅÑ ÄÑÊÆÇÌÔÕÄËâ ÒÓËÃÑӠРÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ.
£Ñ-ÄÕÑÓÞØ, ÄÔâ ÍÂÓÕËРÍÂÉÇÕÔâ ÃÑÎÇÇ ×ÂÐÕÂÔÕËÚÇÔÍÑÌ, ÚÇÏ ÑРÇÔÕß Ð ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ, ÍÑÅÆÂ, ÔÕÓÇÏâÔß
ÄÞÓÂÉÂÕßÔâ ÐÂÅÎâÆÐÑ, ÅÑÄÑÓâÕ Ñ ÏÐÑÅËØ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËØ
ÏËÓÂØ. ¯Â ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÍÂÓÕËРÏÐÑÅËØ ÏËÓÑÄ ÐÇ ÕÑÎßÍÑ
ËÊÎËÛÐÇ ÆÓÂÏÂÕËÊËÓÖÇÕ ÔËÕÖÂÙËá, ÐÑ ÏÑÉÇÕ ÄÄÑÆËÕß Ä
ÊÂÃÎÖÉÆÇÐËÇ (Ë ÆÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ ÐÇÓÇÆÍÑ ÄÄÑÆËÕ Ä ÊÂÃÎÖÉÆÇÐËÇ) ÕÇØ, ÍÕÑ ÊÐÂÍÑÏËÕÔâ Ô ÐÇÌ, ÐÇ ËÏÇâ ÇÜÇ ÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑÅÑ ÑÒÞÕÂ Ä àÕÑÏ ÄÑÒÓÑÔÇ. ³ÕÑËÕ ÒÇÓËÑÆËÚÇÔÍË ÄÔÒÑÏËÐÂÕß (Â Ä ÔÎÖÚÂÇ ÊÂÕÓÖÆÐÇÐËÌ ËÎË ÍÑÎÇÃÂÐËÌ ÐÖÉÐÑ
ÑÃâÊÂÕÇÎßÐÑ àÕÑ ÆÇÎÂÕß), ÚÕÑ ÐËÍÂÍËØ "ÏÐÑÅËØ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËØ ÏËÓÑÄ" РÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÐÇÕ. ¦ÔÕß ÕÑÎßÍÑ ÑÆËÐ ÏËÓ,
àÕÑÕ ÏËÓ ÍÄÂÐÕÑÄÞÌ, Ë ÑÐ ÐÂØÑÆËÕÔâ Ä ÔÑÔÕÑâÐËË ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË. ­ËÛß ÍÂÉÆÂâ ËÊ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË ÒÑ
ÑÕÆÇÎßÐÑÔÕË ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖÇÕ ÕÑÏÖ, ÚÕÑ ÐÂÛÇ ÔÑÊÐÂÐËÇ
ÄÑÔÒÓËÐËÏÂÇÕ ÍÂÍ ÍÂÓÕËÐÖ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÅÑ ÏËÓÂ, Ë ÓÂÊÐÞÏ ÚÎÇÐÂÏ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÕ ÓÂÊÐÞÇ ÍÂÓÕËÐÞ. ¬ÂÉÆÞÌ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÌ ÏËÓ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÇÕ ÔÑÃÑÌ
ÎËÛß ÑÆÐÖ "ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÖá ÒÓÑÇÍÙËá" ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÏËÓÂ.
¿ÕË ÓÂÊÎËÚÐÞÇ ÒÓÑÇÍÙËË ÔÑÊÆÂáÕÔâ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ, ÕÑÅÆ ÍÂÍ ÔÂÏ ÍÄÂÐÕÑÄÞÌ ÏËÓ ÔÖÜÇÔÕÄÖÇÕ ÐÇÊÂÄËÔËÏÑ ÑÕ ÍÂÍÑÅÑ ÃÞ ÕÑ ÐË ÃÞÎÑ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ.
¦ÔÎË ÅÑÄÑÓËÕß "ÓÂÊÎËÚÐÞÇ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕÞ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË" ÄÏÇÔÕÑ "ÓÂÊÎËÚÐÞÇ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÇ ÏËÓÞ", ÕÑ ËÔÚÇÊÂáÕ ÏÐÑÅËÇ ÐÇÆÑÓÂÊÖÏÇÐËâ, ÃÞÕÖáÜËÇ Ä ÒÑÒÖÎâÓÐÑÌ
ÎËÕÇÓÂÕÖÓÇ Ë Ä ÆËÔÍÖÔÔËâØ ÒÑ ÆÂÐÐÑÏÖ ÄÑÒÓÑÔÖ. ¯ÂÒÓËÏÇÓ, ÍÂÓÕËРÏÐÑÅËØ ÏËÓÑÄ ÔÑÊÆÂÇÕ ËÎÎáÊËá, ÚÕÑ Ä
ÏÑÏÇÐÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÑÆËÐ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÌ ÏËÓ ÒÓÇÄÓÂÜÂÇÕÔâ
Ä ÐÇÔÍÑÎßÍÑ (ËÎË ÆÂÉÇ ÃÇÔÍÑÐÇÚÐÑÇ ÍÑÎËÚÇÔÕÄÑ) ÏËÓÑÄ.
±ÓË àÕÑÏ ËÐÑÅÆ ÆÂÉÇ ÅÑÄÑÓâÕ Ñ ÚÖÆÑÄËÜÐÑÏ ÐÇÔÑØÓÂÐÇÐËË àÐÇÓÅËË ÒÓË ÕÂÍÑÏ "ÓÂÊÏÐÑÉÇÐËË ÏËÓÑÄ". ¯Â ÔÂÏÑÏ
ÆÇÎÇ ÐËÚÇÅÑ ÒÑÆÑÃÐÑÅÑ, ÓÂÊÖÏÇÇÕÔâ, ÐÇÕ Ä ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË
¿ÄÇÓÇÕÕÂ 5 . ª ÆÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ, Ë ÒÑÔÎÇ ÐÇÅÑ ÔÖÜÇÔÕÄÖÇÕ
ÑÆËÐ-ÇÆËÐÔÕÄÇÐÐÞÌ ÄÇÍÕÑÓ ÔÑÔÕÑâÐËâ, ÑÒËÔÞÄÂáÜËÌ
ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÏËÓÂ. ±ÓÑÔÕÑ Ä ÏÑÏÇÐÕ ËÊÏÇÓÇÐËâ ( ÕÑÚÐÇÇ, Ä ÒÇÓËÑÆ ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËâ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ
ÔËÔÕÇÏÞ Ô ÒÓËÃÑÓÑÏ) ÒÓÑËÔØÑÆâÕ ÔÒÇÙË×ËÚÇÔÍËÇ ËÊÏÇÐÇÐËâ Ä àÕÑÏ ÔÑÔÕÑâÐËË Ë Ä ÑÒËÔÞÄÂáÜÇÏ ÇÅÑ ÄÇÍÕÑÓÇ:
ÊÂÒÖÕÞÄÂÐËÇ ÏÇÉÆÖ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÑÌ Ë ËÊÏÇÓËÕÇÎß5 £ ÓÂÃÑÕÇ [24] àÕ ÏÞÔÎß ÄÞÓÂÉÇÐÂ Ä ÕÂÍÑÌ âÓÍÑÌ ×ÑÓÏÇ: "What
Everett does NOT postulate: At certain magic instances, the world
undergoes some sort of metaphysical "split" into two branches that
subsequently never interact". (¹ÇÅÑ ¿ÄÇÓÇÕÕ ¯¦ ÒÑÔÕÖÎËÓÖÇÕ: Ä ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÞÇ ÄÑÎÛÇÃÐÞÇ ÏÑÏÇÐÕÞ ÏËÓ ËÔÒÞÕÞÄÂÇÕ ÍÂÍÑÇ-ÕÑ ÏÇÕÂ×ËÊËÚÇÔÍÑÇ "ÓÂÔÜÇÒÎÇÐËÇ" РÆÄÇ ÄÇÕÄË, ÄÒÑÔÎÇÆÔÕÄËË ÐËÍÑÅÆ ÐÇ ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄÖáÜËÇ". ì ±ÇÓÇÄÑÆ ÂÄÕÑÓÂ.)
´. 175, å 4]
¬°¯¸¦±¸ªÁ ³°©¯¡¯ªÁ £ ¬°¯´¦¬³´¦ ¬£¡¯´°£°« ®¦·¡¯ª¬ª
ÐÞÏ ÒÓËÃÑÓÑÏ (ËÊÏÇÓâáÜÇÌ ÔÓÇÆÑÌ). ¥Îâ ×ÑÓÏÂÎßÐÑÅÑ
ÑÒËÔÂÐËâ àÕÑÅÑ ËÊÏÇÐÇÐËâ ÏÞ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÇÏ ÄÇÍÕÑÓ
ÔÑÔÕÑâÐËâ Ä ÄËÆÇ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË ÐÇÔÍÑÎßÍËØ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕ Ë
ÒÑÍÂÊÞÄÂÇÏ, ÍÂÍ ÏÇÐâÇÕÔâ ÒÓË ËÊÏÇÓÇÐËË (ÒÑÆ ÄÎËâÐËÇÏ
ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËâ) ÍÂÉÆÂâ ËÊ àÕËØ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕ. ¿ÕÑÕ ÂÐÂÎËÊ
ÒÑÆÓÑÃÐÑ ÑÃÔÖÉÆÂÎÔâ Ä ÒÓÇÆÞÆÖÜËØ ÓÂÊÆÇÎÂØ.
¯Ç ÕÑÎßÍÑ ÄÇÕÄÎÇÐËÇ ÏËÓÂ, ÐÑ ÆÂÉÇ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎÇÐËÇ Ñ
ÕÑÏ, ÚÕÑ ËÊÏÇÓÇÐËÇ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ Ä ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÞÌ ÏÑÏÇÐÕ
ÄÓÇÏÇÐË ÔÓÂÊÖ ÄÑ ÄÔÇØ ÕÑÚÍÂØ ÍÑÐÇÚÐÑÌ ÑÃÎÂÔÕË (Ä
ÍÑÕÑÓÑÌ ÑÕÎËÚРÑÕ ÐÖÎâ ÄÑÎÐÑÄÂâ ×ÖÐÍÙËâ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ
ÔËÔÕÇÏÞ), âÄÎâÇÕÔâ ËÊÎËÛÐÇ ÖÒÓÑÜÇÐÐÞÏ. °ÐÑ, ÐÂÒÓËÏÇÓ, ÐÇÔÑÄÏÇÔÕËÏÑ ÔÑ ÔÒÇÙËÂÎßÐÑÌ ÕÇÑÓËÇÌ ÑÕÐÑÔËÕÇÎßÐÑÔÕË, Ä ÍÑÕÑÓÑÌ ÑÆÐÑÄÓÇÏÇÐÐÑÔÕß ÔÑÃÞÕËÌ Ä ÓÂÊÎËÚÐÞØ
ÕÑÚÍÂØ ÄÑÑÃÜÇ ÐÇÎßÊâ ÑÒÓÇÆÇÎËÕß. £ÔÇ àÕË ÕÓÖÆÐÑÔÕË
ÄÑÊÐËÍÂáÕ ËÊ-ÊÂ ËÆÇÂÎËÊÂÙËË, ÔÑÆÇÓÉÂÜÇÌÔâ Ä ÒÑÐâÕËË
ÏÅÐÑÄÇÐÐÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ. °ÐË ËÔÚÇÊÂáÕ ÒÓË ÒÇÓÇØÑÆÇ Í
ÍÂÓÕËÐÇ ÐÇÒÓÇÓÞÄÐÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ (ÔÏ. Ä àÕÑÌ ÔÄâÊË
ÓÂÃÑÕÖ [25], Ä ÍÑÕÑÓÑÌ ËÊÏÇÓÇÐËÇ ÒÑÎÑÉÇÐËâ ÑÃÔÖÉÆÂÇÕÔâ Ä ÓÂÏÍÂØ ÓÇÎâÕËÄËÔÕÔÍÑÌ ÕÇÑÓËË). ±ÑÊÆÐÇÇ, Ä
ÓÂÊÆÇÎÇ 9, ÏÞ ÒÑÅÑÄÑÓËÏ Ñ ÐÇÒÓÇÓÞÄÐÑÏ ËÊÏÇÓÇÐËË
ÒÑÆÓÑÃÐÇÇ Ë Ä ÔÄâÊË Ô àÕËÏ ÄÄÇÆÇÏ ÆÓÖÅÑÌ ÔÒÑÔÑÃ
ÑÒËÔÂÐËâ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ ì Ô ÒÑÏÑÜßá ÍÑÓËÆÑÓÑÄ ÒÖÕÇÌ.
±ÓË ÕÂÍÑÏ ÑÒËÔÂÐËË ÄÑÒÓÑÔ Ñ "ÓÂÊÏÐÑÉÇÐËË" ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËØ ÏËÓÑÄ ÄÑÑÃÜÇ ÐÇ ÄÑÊÐËÍÂÇÕ.
ªÏÇÇÕÔâ ÑÆÐÑ ÆÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ ÔÖÜÇÔÕÄÇÐÐÑÇ ÄÑÊÓÂÉÇÐËÇ ÒÓÑÕËÄ ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ. °ÐÑ ÔÑÔÕÑËÕ Ä ÕÑÏ, ÚÕÑ
àÕÖ ÍÑÐÙÇÒÙËá ÐÇÄÑÊÏÑÉÐÑ ÒÓÑÄÇÓËÕß, ËÎË, ÒÑ ÍÓÂÌÐÇÌ
ÏÇÓÇ, ÕÂÍ ÍÂÉÇÕÔâ РÒÇÓÄÞÌ ÄÊÅÎâÆ. ±ÑÔÍÑÎßÍÖ ÄÔÇ
×ÑÓÏÖÎÞ Ä ÐÇÌ ì ÕÇ ÉÇ ÔÂÏÞÇ, ÚÕÑ Ë Ä ÑÃÞÚÐÑÌ
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÇ, ÕÑ Ë ÒÓÇÆÔÍÂÊÂÐËâ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÒÑÎÖÚÂáÕÔâ Ä ÓÂÏÍÂØ àÕÑÌ ÍÑÐÙÇÒÙËË, ÐÇ ÑÕÎËÚÂáÕÔâ ÑÕ ÕÇØ,
ÚÕÑ ÄÞÕÇÍÂáÕ ËÊ ÑÃÞÚÐÞØ ÍÄÂÐÕÑÄÑ-ÏÇØÂÐËÚÇÔÍËØ ÓÂÔÚÇÕÑÄ, ÒÓÑÄÇÆÇÐÐÞØ Ä ÓÂÏÍÂØ ÍÑÒÇÐÅÂÅÇÐÔÍÑÌ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË. ªÏÇÐÐÑ ÒÑàÕÑÏÖ ÍÑÐÙÇÒÙËâ ¿ÄÇÓÇÕÕ ì àÕÑ ÎËÛß
ËÐÂâ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËâ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË, ÐÑ ÐÇ ËÐÂâ
ÍÄÂÐÕÑÄÂâ ÏÇØÂÐËÍÂ.
ªÕÂÍ, РÒÇÓÄÞÌ ÄÊÅÎâÆ ÍÂÉÇÕÔâ, ÚÕÑ ÏÐÑÅÑÏËÓÑÄÖá
ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËá ÐÇÄÑÊÏÑÉÐÑ ÒÑÆÕÄÇÓÆËÕß ËÎË ÑÒÓÑÄÇÓÅÐÖÕß àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÑÏ, Ë Ä ÐÇÍÑÕÑÓÑÏ ÔÏÞÔÎÇ àÕÑ ÆÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ ÕÂÍ. ¯ÇÆÑÔÕÂÕÑÍ àÕÑÕ ÔÇÓßÇÊÐÞÌ, ËÃÑ ÍÑÐÔÕÓÖËÓÑÄÂÐËÇ ÆÑÄÑÎßÐÑ ÔÎÑÉÐÑÌ (Ä ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÑÏ ÒÎÂÐÇ)
ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË, ÍÑÕÑÓÖá ÐÇÎßÊâ ÒÓÑÄÇÓËÕß, ÍÂÉÇÕÔâ
ÔÎËÛÍÑÏ ÆÑÓÑÅÑÌ ÙÇÐÑÌ ÊÂ ÕÑ, ÚÕÑ ÕÇÑÓËâ ÔÕÂÐÑÄËÕÔâ
ÃÑÎÇÇ ÒÑÔÎÇÆÑÄÂÕÇÎßÐÑÌ Ä ÚËÔÕÑ ÎÑÅËÚÇÔÍÑÏ ÒÎÂÐÇ.
±Ñ àÕÑÌ ÒÓËÚËÐÇ ÐÇÍÑÕÑÓÞÇ ÒÑÔÎÇÆÑÄÂÕÇÎË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ
ÒÓÇÆÎÂÅÂÎË ÏÑÆË×ËÙËÓÑÄÂÕß ÇÅÑ ÍÑÐÙÇÒÙËá ÕÂÍËÏ ÑÃÓÂÊÑÏ, ÚÕÑÃÞ ÑРÔÕÂΠÒÓÑÄÇÓâÇÏÑÌ. ®Þ ÔÚËÕÂÇÏ, ÑÆÐÂÍÑ,
ÚÕÑ ÆÂÉÇ ÃÇÊ ÄÔâÍÑÌ ÏÑÆË×ËÍÂÙËË ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕ ÇÇ
ÏÑÉÐÑ ÒÓÑÄÇÓËÕß, ÒÓÂÄÆÂ, àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÏË ËÎË, ÔÍÑÓÇÇ,
ÐÂÃÎáÆÇÐËâÏË ÑÔÑÃÑÅÑ ÓÑÆÂ,  ËÏÇÐÐÑ ÐÂÃÎáÆÇÐËâÏË
ÐÂÆ ËÐÆËÄËÆÖÂÎßÐÞÏ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ. °Ã àÕÑÏ ÏÞ ÒÑÅÑÄÑÓËÏ
Ä ÍÑÐÙÇ ÔÕÂÕßË,  ÒÑÍ ÒÑÒÞÕÂÇÏÔâ ÇÜÇ ÃÑÎÇÇ ÖÕÑÚÐËÕß,
ÍÂÍ ÔÎÇÆÖÇÕ ÒÑÐËÏÂÕß ÔÑÊÐÂÐËÇ Ä ÓÂÏÍÂØ ÍÑÐÙÇÒÙËË
¿ÄÇÓÇÕÕÂ.
8. °ÕÑÉÆÇÔÕÄÎÇÐËÇ ÔÑÊÐÂÐËâ
Ô ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇÏ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ
¥Ä ÂÔÒÇÍÕ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ ì ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËâ Ë
ÄÞÃÑÓ (ÔÇÎÇÍÙËâ) ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ ËÏÇáÕ ÓÂÊÎËÚÐÞÌ ÔÕÂÕÖÔ Ä ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÇ. ¥ÇÍÑÅÇÓÇÐÙËâ, Õ.Ç. ÒÇÓÇØÑÆ
ÚËÔÕÑÅÑ ÔÑÔÕÑâÐËâ
jci ˆ c1 jc1 i ‡ c2 jc2 i
6 µ¶¯, Õ. 175, å 4
425
Ä ÔÏÇÛÂÐÐÑÇ
r ˆ jc1 j2 jc1 ihc1 j ‡ jc2 j2 jc2 ihc2 j ;
ÎÇÅÍÑ ÄÞÄÑÆËÕÔâ ÑÃÞÚÐÞÏË ÍÄÂÐÕÑÄÑ-ÏÇØÂÐËÚÇÔÍËÏË
ÏÇÕÑÆÂÏË ËÊ ÍÂÓÕËÐÞ ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËâ ÏÇÉÆÖ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÑÌ Ë ËÊÏÇÓËÕÇÎßÐÞÏ ÒÓËÃÑÓÑÏ (ÔÏ. ÓÂÊÆÇÎ 3).
£ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËË ÐÇÕ ÐËÚÇÅÑ ÐÇÑÃÞÚÐÑÅÑ Ë ÐÇÒÑÐâÕÐÑÅÑ.
°Ð ÒÑÓÑÉÆÂÇÕÔâ ÊÂÒÖÕÞÄÂÐËÇÏ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ Ô
ËÊÏÇÓËÕÇÎßÐÞÏ ÒÓËÃÑÓÑÏ, ÍÑÕÑÓÑÇ, Ä ÔÄÑá ÑÚÇÓÇÆß,
ÄÞÊÞÄÂÇÕÔâ ËØ ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËÇÏ.
¯ÇÑÃÞÚÐÞÏ ËÎË, ÍÂÍ ÏÞ ÖÉÇ ÊÂÏÇÚÂÎË, ÚÖÉÇÓÑÆÐÞÏ Ô
ÕÑÚÍË ÊÓÇÐËâ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË âÄÎâÇÕÔâ ÄÕÑÓÑÌ
ÂÔÒÇÍÕ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ ì ÄÞÃÑÓ (ÔÇÎÇÍÙËâ)
ÑÆÐÑÅÑ ËÊ ÄÔÇØ ËÏÇáÜËØÔâ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞØ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÑÄ
ËÊÏÇÓÇÐËâ. ®ÂÕÇÏÂÕËÚÇÔÍË àÕÑ ÄÞÓÂÉÂÇÕÔâ ÒÇÓÇØÑÆÑÏ
ÑÕ ÏÂÕÓËÙÞ ÒÎÑÕÐÑÔÕË r Í ÑÆÐÑÌ ËÊ ÇÇ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕ jc1 ihc1 j
ËÎË jc2 ihc2 j, Õ.Ç. ÄÐÑÄß Í ÚËÔÕÑÏÖ ÔÑÔÕÑâÐËá jc1 i ËÎË jc2 i.
¡ÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÑ ÔÇÎÇÍÙËá ÏÑÉÐÑ ÑÒËÔÂÕß ÍÂÍ ÒÇÓÇØÑÆ ÑÕ
ÚËÔÕÑÅÑ (ÐÑ ÊÂÒÖÕÂÐÐÑÅÑ) ÔÑÔÕÑâÐËâ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ
Ë ÒÓËÃÑÓ jCi ˆ c1 jc1 ijF1 i ‡ c2 jc2 ijF2 i Í ÔÑÔÕÑâÐËá,
ÑÒËÔÞÄÂÇÏÑÏÖ ÎËÛß ÑÆÐÑÌ ËÊ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕ àÕÑÌ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË.
©ÂÍÑÐÂÏË àÄÑÎáÙËË ÍÄÂÐÕÑÄÑ-ÏÇØÂÐËÚÇÔÍËØ ÔËÔÕÇÏ
ÕÂÍÑÌ ÒÇÓÇØÑÆ (ÓÇÆÖÍÙËâ ÔÑÔÕÑâÐËâ) ÐÇ ÒÓÇÆÖÔÏÑÕÓÇÐ.
¯ËÍÂÍÑÇ ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËÇ ÐÇ ÏÑÉÇÕ àÕÑÅÑ ÒÇÓÇØÑÆÂ
ÄÞÊÄÂÕß. ¬ÂÍ ÏÞ ÖÉÇ ÅÑÄÑÓËÎË, ÄÄÇÆÇÐ ÑÐ Ä ÍÄÂÐÕÑÄÖá
ÕÇÑÓËá ËÊÏÇÓÇÐËÌ (Ä ×ÑÓÏÇ ÒÑÔÕÖÎÂÕ ÓÇÆÖÍÙËË) ËÔÍÖÔÔÕÄÇÐÐÑ, ÚÕÑÃÞ ÑÒËÔÂÕß ÕÑ, ÚÕÑ ÓÇÂÎßÐÑ ÐÂÃÎáÆÂÇÕÔâ
ÒÓË ËÊÏÇÓÇÐËâØ ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ÔËÔÕÇÏ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÏË ÒÓËÃÑÓÂÏË, ÑÆÐÂÍÑ àÕÑ ÑÒËÔÂÐËÇ àÍÎÇÍÕËÚÇÔÍË ÔÑÇÆËÐâÇÕ
ÍÄÂÐÕÑÄÖá ÕÇÑÓËá Ô ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ. ¦ÔÎË ÔÚËÕÂÕß ÍÄÂÐÕÑÄÖá ÕÇÑÓËá ÒÓÂÄËÎßÐÑÌ Ë ÒÓË àÕÑÏ ÃÞÕß ÒÑÔÎÇÆÑÄÂÕÇÎßÐÞÏ, ÕÑ ÐÖÉÐÑ ÒÓËÊÐÂÕß, ÚÕÑ ÓÇÆÖÍÙËâ ÄÑÑÃÜÇ ÐÇ
ÏÑÉÇÕ ÒÓÑËÔØÑÆËÕß Ë ÔÎÇÆÖÇÕ ËÔÍÎáÚËÕß ÇÇ ËÊ ÕÇÑÓËË.
¿ÕÑ Ë ÆÇÎÂÇÕÔâ Ä ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ. ´ÓÇÃÖÇÕÔâ, ÑÆÐÂÍÑ,
ÍÂÍ-ÕÑ ÑÃÝâÔÐËÕß, ÒÑÚÇÏÖ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß ÄÔÇÅÆ ÄËÆËÕ
ÎËÛß ÑÆÐÖ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÖ.
¢ÖÆÇÏ ÓÂÔÔÖÉÆÂÕß ÎÑÅËÚÐÑ. ¦ÔÎË ÑÃÝÇÍÕËÄÐÑ (Õ.Ç. Ä
ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄËË Ô ÊÂÍÑÐÂÏË ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË) ÔÇÎÇÍÙËË
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ ÐÇ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ,  ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎß, ÕÇÏ ÐÇ
ÏÇÐÇÇ, ÄÔÇÅÆÂ ÑÔÑÊÐÂÇÕ ÎËÛß ÑÆÐÖ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÖ, ÊÐÂÚËÕ,
ÔÇÎÇÍÙËâ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ Ä ÔÑÊÐÂÐËË ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ.
¿Õ ÏÞÔÎß ÐÇ âÄÎâÇÕÔâ ÐÑÄÑÌ. ª ¿ÄÇÓÇÕÕ, Ë ÄÔÇ ÇÅÑ
ÒÑÔÎÇÆÑÄÂÕÇÎË Ä ÕÑÌ ËÎË ËÐÑÌ ×ÑÓÏÇ ÒÓËÊÐÂáÕ, ÚÕÑ
ÔÇÎÇÍÙËâ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ ÔÄâÊÂÐÂ Ô ÔÑÊÐÂÐËÇÏ (ÔÏ., ÐÂÒÓËÏÇÓ, [26 ë 29]). °ÆÐÂÍÑ, Ä ÑÕÎËÚËÇ ÑÕ ÆÓÖÅËØ ÂÄÕÑÓÑÄ, ÏÞ
ÖÔËÎËÏ àÕÑ ÒÑÎÑÉÇÐËÇ Ë ÃÖÆÇÏ ÒÓÇÆÒÑÎÂÅÂÕß [2], ÚÕÑ àÕÑ
ÐÇ ÒÓÑÔÕÑ ÔÄâÊß ÏÇÉÆÖ ÆÄÖÏâ ÓÂÊÎËÚÐÞÏË âÄÎÇÐËâÏË ËÎË
ÒÑÐâÕËâÏË,  àÕË âÄÎÇÐËâ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÍÂÉÖÕÔâ ÓÂÊÎËÚÐÞÏË
(ØÑÕâ Ë ÔÄâÊÂÐÐÞÏË), РÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÕÑÉÆÇÔÕÄÇÐÐÞ ÆÓÖÅ
ÆÓÖÅÖ. ¥ÓÖÅËÏË ÔÎÑÄÂÏË, ÏÞ ÒÓÇÆÒÑÎÂÅÂÇÏ, ÚÕÑ ÔÇÎÇÍÙËâ
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ ÆÑÎÉÐÂ ÃÞÕß ÑÕÑÉÆÇÔÕÄÎÇÐÂ Ô ÔÑÊÐÂÐËÇÏ.
µÕÑÚÐËÏ àÕÑ.
£ ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ ËÏÇÇÕÔâ ÆÄÂ ÓÂÊÎËÚÐÞØ ÂÔÒÇÍÕÂ
ÔÑÊÐÂÐËâ (ÔÏ. ÓÂÊÆÇÎ 7). ³ÑÊÐÂÐËÇ Ä ÙÇÎÑÏ ÓÂÊÆÇÎâÇÕÔâ
ÏÇÉÆÖ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÂÏË, Â "ÍÑÏÒÑÐÇÐÕÂ" ÔÑÊÐÂÐËâ ÉËÄÇÕ
Ä ÑÆÐÑÌ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÇ. £ ÒÔËØÑÎÑÅËË ÔÑÊÐÂÐËÇÏ ÐÂÊÞÄÂÇÕÔâ, ÍÑÐÇÚÐÑ, ÎËÛß ÕÑ, ÚÕÑ ÄÑÔÒÓËÐËÏÂÇÕÔâ
ÔÖÃÝÇÍÕËÄÐÑ, Õ.Ç. Ä ÐÂÛÇÌ ÕÇÓÏËÐÑÎÑÅËË ì ÎËÛß
"ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÂâ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕÂ" ÔÑÊÐÂÐËâ. ©ÐÂÚËÕ, ÆÎâ ÕÑÅÑ,
ÚÕÑÃÞ ÒÓÑËÊÄÇÔÕË ÑÕÑÉÆÇÔÕÄÎÇÐËÇ ÒÑÐâÕËâ "ÔÑÊÐÂÐËÇ" Ô
ÐÇÍÑÕÑÓÞÏ ÒÑÐâÕËÇÏ ËÊ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÕÇÑÓËË ËÊÏÇÓÇÐËÌ,
426
®.¢. ®¦¯³¬ª«
ÏÞ ÆÑÎÉÐÞ ÒÑÐËÏÂÕß ÔÑÊÐÂÐËÇ ÓÂÔÛËÓËÕÇÎßÐÑ, ÍÂÍ
ÐÇÚÕÑ, ÔÒÑÔÑÃÐÑÇ ÑØÄÂÕËÕß ÄÇÔß ÍÄÂÐÕÑÄÞÌ ÏËÓ, Â ÐÇ
ÕÑÎßÍÑ ÑÆÐÖ ÇÅÑ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÖá ÒÓÑÇÍÙËá. ´ÂÍËÏ ÑÃÓÂÊÑÏ, ÏÞ ÒÓËØÑÆËÏ Í ÔÎÇÆÖáÜÇÌ ÅËÒÑÕÇÊÇ ÑÕÑÉÆÇÔÕÄÎÇÐËâ:
³ÒÑÔÑÃÐÑÔÕß ÚÇÎÑÄÇÍ (Ë ÎáÃÑÅÑ ÉËÄÑÅÑ ÔÖÜÇÔÕÄÂ), ÐÂÊÞÄÂÇÏÂâ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ, ì àÕÑ ÕÑ ÉÇ
ÔÂÏÑÇ âÄÎÇÐËÇ, ÍÑÕÑÓÑÇ Ä ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÕÇÑÓËË ËÊÏÇÓÇÐËÌ ÐÂÊÞÄÂÇÕÔâ ÓÇÆÖÍÙËÇÌ ÔÑÔÕÑâÐËâ ËÎË ÔÇÎÇÍÙËÇÌ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ, Â Ä ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕ ×ËÅÖÓËÓÖÇÕ ÍÂÍ ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇ ÇÆËÐÑÅÑ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÏËÓÂ
ÐÂ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ.
¤ËÒÑÕÇÊ ÑÕÑÉÆÇÔÕÄÎÇÐËâ, Ñ ÍÑÕÑÓÑÌ ÏÞ ÔÇÌÚÂÔ
ÅÑÄÑÓËÏ, ÐÇ âÄÎâÇÕÔâ ÔÑÄÇÓÛÇÐÐÑ ÐÑÄÑÌ. °Ð ÕÇÔÐÑ
ÔÄâÊÂÐÂ Ô ÕÂÍËÏË ÄÂÓËÂÐÕÂÏË ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ,
Ä ÍÑÕÑÓÞØ ×ËÅÖÓËÓÖÇÕ ÒÑÐâÕËÇ "ÏÐÑÅËØ ÓÂÊÖÏÑÄ" (many
minds). ªÐÑÅÆ ÕÂÍËÏ ÄÂÓËÂÐÕÂÏ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕ ÒÓËÔÄÂËÄÂáÕ ÑÕÆÇÎßÐÑÇ ÐÂÊÄÂÐËÇ ì "ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËâ ÏÐÑÅËØ ÓÂÊÖÏÑÄ" (many-minds interpretation) (ÔÏ. [30,
27, 23, 28]). ¯ÂÏ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÇÕÔâ, ÚÕÑ ÒÓÇÆÎÂÅÂÇÏÂâ
ÅËÒÑÕÇÊÂ ÎÇÅÚÇ ÆÎâ ÒÑÐËÏÂÐËâ Ë ÃÑÎÇÇ ÒÎÑÆÑÕÄÑÓÐÂ,
ØÑÕâ àÕÂ ÑÙÇÐÍÂ, ÍÑÐÇÚÐÑ, ÄÒÑÎÐÇ ÔÖÃÝÇÍÕËÄÐÂ.
¯Â ÒÇÓÄÞÌ ÄÊÅÎâÆ ÛÂÅ, ÍÑÕÑÓÞÌ ÆÇÎÂÇÕÔâ, ÇÔÎË ÏÞ
ÒÓËÐËÏÂÇÏ ÅËÒÑÕÇÊÖ ÑÕÑÉÆÇÔÕÄÎÇÐËâ, ÐÇÄÇÎËÍ. °ÆÐÂÍÑ
РÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÑÐ ÒÑÊÄÑÎâÇÕ ÔÑÄÔÇÏ ÒÑ-ÐÑÄÑÏÖ ÒÑÔÏÑÕÓÇÕß Ð ÔÑÑÕÐÑÛÇÐËÇ ÏÇÉÆÖ ÍÄÂÐÕÑÄÞÏ ËÊÏÇÓÇÐËÇÏ Ë
ÔÑÊÐÂÐËÇÏ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ.
£ ÚÇÏ ÏÇÐâÇÕÔâ ÕÑÚÍ ÊÓÇÐËâ, ÇÔÎË ÏÞ ÑÕÑÉÆÇÔÕÄÎâÇÏ
ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ Ë ÔÑÊÐÂÐËÇ? ²ÂÐßÛÇ ÏÞ ÊÐÂÎË,
ÚÕÑ àÕË âÄÎÇÐËâ, ÒÓËÐÂÆÎÇÉÂÜËÇ ÍÂÚÇÔÕÄÇÐÐÑ ÓÂÊÎËÚÐÞÏ
Ô×ÇÓÂÏ, ÕÇÏ ÐÇ ÏÇÐÇÇ, ÔÄâÊÂÐÞ ÆÓÖÅ Ô ÆÓÖÅÑÏ. ´ÇÒÇÓß ÏÞ
ÔÚËÕÂÇÏ, ÚÕÑ àÕÑ ÒÓÑÔÕÑ ÑÆÐÑ Ë ÕÑ ÉÇ âÄÎÇÐËÇ. ©ÐÂÚËÕ,
ÓÂÐßÛÇ ÆÄÇ Ô×ÇÓÞ, ÍÄÂÐÕÑÄÂâ ÏÇØÂÐËÍÂ Ë ÒÔËØÑÎÑÅËâ, ÐÇ
ËÏÇÎË ÐËÍÂÍËØ ÑÃÜËØ àÎÇÏÇÐÕÑÄ (ØÑÕâ ÏÇÉÆÖ ÐËÏË Ë
ÔÖÜÇÔÕÄÑÄÂΠÐÇÍÂâ ×ÖÐÍÙËÑÐÂÎßÐÂâ ÔÄâÊß),  ÕÇÒÇÓß Ö
ÐËØ ÇÔÕß ÑÃÜËÌ àÎÇÏÇÐÕ ì ÔÑÊÐÂÐËÇ. ³ÑÊÐÂÐËÇ ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ ÑÃÜÇÌ ÚÂÔÕßá ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ×ËÊËÍË Ë ÒÔËØÑÎÑÅËË, Â
ÕÇÏ ÔÂÏÞÏ ì ÑÃÜÇÌ ÚÂÔÕßá ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÑÐÂÖÚÐÑÌ Ë
ÅÖÏÂÐËÕÂÓÐÑÌ Ô×ÇÓ.
¯ÇÔÍÑÎßÍÑ ÖÕÑÚÐËÏ àÕÑ ÖÕÄÇÓÉÆÇÐËÇ. °ÃÜÖá ÚÂÔÕß
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ×ËÊËÍË Ë ÒÔËØÑÎÑÅËË, ÍÑÕÑÓÖá Ä ÍÑÐÕÇÍÔÕÇ
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ×ËÊËÍË ÏÑÉÐÑ ÐÂÊÄÂÕß ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇÏ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ, ÔÎÇÆÖÇÕ ÑÕÑÉÆÇÔÕÄËÕß ÎËÛß Ô ÔÂÏÞÏ ÅÎÖÃÑÍËÏ (ËÎË
ÔÂÏÞÏ ÒÓËÏËÕËÄÐÞÏ) ÒÎÂÔÕÑÏ ÔÑÊÐÂÐËâ. ¿ÕÑÕ ÒÎÂÔÕ
ÔÑÊÐÂÐËâ ÎÇÉËÕ ÍÂÍ ÃÞ "ÐÂ ÅÓÂÐËÙÇ ÔÑÊÐÂÐËâ" Ë ÕÇÔÐÑ
ÔÄâÊÂÐ Ô âÄÎÇÐËÇÏ ÑÔÑÊÐÂÄÂÐËâ, Õ.Ç. Ô ÒÇÓÇØÑÆÑÏ ÑÕ
ÔÑÔÕÑâÐËâ, ÍÑÅÆ ÐÇÚÕÑ ÐÇ ÑÔÑÊÐÂÐÑ, Í ÔÑÔÕÑâÐËá, ÍÑÅÆÂ
ÑÐÑ ÑÔÑÊÐÂÐÑ. ¥Îâ ÖÒÓÑÜÇÐËâ ÕÇÓÏËÐÑÎÑÅËË ÏÞ ÃÖÆÇÏ
ÐÂÊÞÄÂÕß àÕÖ ÑÃÜÖá ÚÂÔÕß ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ×ËÊËÍË Ë ÒÔËØÑÎÑÅËË ÒÓÑÔÕÑ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ. ­ËÛß ËÐÑÅÆÂ, ÍÑÅÆ àÕÑ ÐÇÑÃØÑÆËÏÑ, ÏÞ ÃÖÆÇÏ ÒÑâÔÐâÕß, ÚÕÑ ÓÇÚß ËÆÇÕ ÐÇ Ñ ÄÔÇÏ
ÏÐÑÅÑÑÃÓÂÊËË âÄÎÇÐËÌ, ÍÑÕÑÓÑÇ ÑÃÞÚÐÑ ÑØÄÂÕÞÄÂÇÕÔâ
ÕÇÓÏËÐÑÏ "ÔÑÊÐÂÐËÇ", Â ÎËÛß Ñ ÕÑÏ ÐÇÖÎÑÄËÏÑÏ, ÚÕÑ
ÑÕÎËÚÂÇÕ ÔÑÔÕÑâÐËÇ, Ä ÍÑÕÑÓÑÏ ÔÖÃÝÇÍÕ ÑÔÑÊÐÂÇÕ ÒÓÑËÔØÑÆâÜÇÇ, ÑÕ ÔÑÔÕÑâÐËâ, Ä ÍÑÕÑÓÑÏ ÑÐ ÇÅÑ ÐÇ ÑÔÑÊÐÂÇÕ.
°ÕÑÉÆÇÔÕÄÎÇÐËÇ ÔÑÊÐÂÐËâ Ë ÓÂÊÆÇÎÇÐËâ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ,
Õ.Ç. ÆÄÖØ âÄÎÇÐËÌ ËÊ ÍÂÚÇÔÕÄÇÐÐÑ ÓÂÊÎËÚÐÞØ Ô×ÇÓ, ÑÃÝâÔÐâÇÕ, ÒÑÚÇÏÖ ÑààÕË âÄÎÇÐËâ ÒÎÑØÑ ÒÑÆÆÂáÕÔâ ÒÑÐËÏÂÐËá ÒÓË ÑÃÞÚÐÑÏ ÒÑÆØÑÆÇ. ±ÑÐËÏÂÐËÇ ÐÇ ÆÑÔÕËÅÂÇÕÔâ
ÒÑÕÑÏÖ, ÚÕÑ ÂÐÂÎËÊ ÍÂÉÆÑÅÑ ËÊ àÕËØ âÄÎÇÐËÌ ÒÓÑËÊÄÑÆËÕÔâ Ä ÓÂÏÍÂØ ÎËÛß ÑÆÐÑÌ Ô×ÇÓÞ Ë ÕÇÏ ÔÂÏÞÏ
ÖÒÖÔÍÂÇÕÔâ ÄÂÉÐÞÌ ÂÔÒÇÍÕ, ÎÇÉÂÜËÌ Ä ÆÓÖÅÑÌ Ô×ÇÓÇ.
£ ÆÂÎßÐÇÌÛÇÏ ÏÞ ÃÖÆÇÏ ÐÇÑÆÐÑÍÓÂÕÐÑ ÑÒËÓÂÕßÔâ ÐÂ
ÒÑÐâÕËÇ ÔÑÊÐÂÐËâ ÍÂÍ ÑÃÜÇÌ ÚÂÔÕË ×ËÊËÍË Ë ÒÔËØÑÎÑÅËË,
[µ¶¯ 2005
ÚÕÑ ÒÑÊÄÑÎËÕ âÔÐÇÇ ÒÓÇÆÔÕÂÄËÕß ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕË, ÕÂâÜËÇÔâ
Ä ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ. ¯Ñ ÒÓÇÉÆÇ ÖÕÑÚÐËÏ ÒÑÐâÕËÇ
ËÊÏÇÓÇÐËâ Ë ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞØ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÑÄ ËÊÏÇÓÇÐËâ,
ÒÇÓÇÌÆâ ÑÕ ÏÅÐÑÄÇÐÐÞØ Í ÐÇÒÓÇÓÞÄÐÞÏ ËÊÏÇÓÇÐËâÏ.
9. ±ÓÇÆÔÕÂÄÎÇÐËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ
ÍÑÓËÆÑÓÂÏË ÒÖÕÇÌ
¥Ñ ÔËØ ÒÑÓ, ÅÑÄÑÓâ Ñà ËÊÏÇÓÇÐËË, ÏÞ ËÏÇÎË Ä ÄËÆÖ
ÏÅÐÑÄÇÐÐÞÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ, ÒÑàÕÑÏÖ Ä ÍÂÚÇÔÕÄÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ
ÄÞÔÕÖÒÂÎË ÄÇÍÕÑÓÞ ÔÑÔÕÑâÐËâ, ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâáÜËÇ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕÞ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË (Ä ÒÓÑÔÕÇÌÛÇÏ ÒÓËÏÇÓÇ, ÍÑÕÑÓÞÌ
ÏÞ ÔËÔÕÇÏÂÕËÚÇÔÍË ËÔÒÑÎßÊÑÄÂÎË, àÕÑ ÃÞÎË ÄÇÍÕÑÓÞ
jc1 ijF1 i Ë jc2 ijF2 i). ´ÇÒÇÓß ÏÞ ÓÂÔÔÏÑÕÓËÏ ÃÑÎÇÇ
ÑÃÜÖá Ë ÃÑÎÇÇ ÓÇÂÎËÔÕËÚÇÔÍÖá ÔËÕÖÂÙËá, ÍÑÅÆÂ ËÊÏÇÓÇÐËÇ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ ÐÇÒÓÇÓÞÄÐÑ. £ àÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ ÏÑÉÐÑ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÕß ÍÑÓËÆÑÓÂÏË ÒÖÕÇÌ.
¯Â ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÏÅÐÑÄÇÐÐÞØ ËÊÏÇÓÇÐËÌ ÄÑÑÃÜÇ ÐÇ
ÔÖÜÇÔÕÄÖÇÕ, ÍÂÉÆÑÇ ËÊÏÇÓÇÐËÇ ËÏÇÇÕ ÍÑÐÇÚÐÖá ÒÓÑÆÑÎÉËÕÇÎßÐÑÔÕß. £ ÐÇÍÑÕÑÓÞØ ÔÎÖÚÂâØ ÆÎËÕÇÎßÐÑÔÕß ËÊÏÇÓÇÐËâ ÒÓÇÐÇÃÓÇÉËÏÑ ÏÂÎÂ, ÕÂÍ ÚÕÑ ÇÅÑ ÏÑÉÐÑ ÔÚËÕÂÕß
ÏÅÐÑÄÇÐÐÞÏ, ÐÇ ÆÇÎÂâ ÒÓË àÕÑÏ ÃÑÎßÛÑÌ ÑÛËÃÍË. £ÑÕ
ÕÑÅÆÂ-ÕÑ Ë ÏÑÉÐÑ ÅÑÄÑÓËÕß Ñ ÏÅÐÑÄÇÐÐÑÏ ËÊÏÇÓÇÐËË.
®ÅÐÑÄÇÐÐÞÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ ØÑÓÑÛË ÆÎâ ÕÑÅÑ, ÚÕÑÃÞ
ÒÓÑÂÐÂÎËÊËÓÑÄÂÕß ÐÇÍÑÕÑÓÞÇ ÚÇÓÕÞ ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ËÊÏÇÓÇÐËÌ, ÐÇ ÖÔÎÑÉÐââ àÕÑÕ ÂÐÂÎËÊ ÕÇØÐËÚÇÔÍËÏË ÆÇÕÂÎâÏË.
´ÂÍ ÏÞ Ë ÒÑÔÕÖÒÂÎË ÆÑ ÔËØ ÒÑÓ. °ÆÐÂÍÑ Ä ÆÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑÔÕË ËÊÏÇÓÇÐËâ ÚÂÜÇ ÄÔÇÅÑ ÐÇÎßÊâ ÔÚËÕÂÕß ÏÅÐÑÄÇÐÐÞÏË, Â
ÔÎÇÆÖÇÕ ÖÚËÕÞÄÂÕß ËØ ÒÓÑÆÑÎÉËÕÇÎßÐÑÔÕß Ë ÅÑÄÑÓËÕß Ñ
ÐÇÒÓÇÓÞÄÐÑÏ ËÊÏÇÓÇÐËË. £ ÐÇÍÑÕÑÓÞØ ÔÎÖÚÂâØ ÒÓÑÆÑÎÉËÕÇÎßÐÑÔÕß ÐÇÒÓÇÓÞÄÐÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÑÚÇÐß ÄÇÎËÍÂ. °ÔÑÃÇÐÐÑ àÕÑ ÍÂÔÂÇÕÔâ ÔËÕÖÂÙËË, ÍÑÅÆ "ÍÄÂÐÕÑÄÑÇ ËÊÏÇÓÇÐËÇ" ÐÇ ÑÓÅÂÐËÊÖÇÕÔâ ÔÒÇÙËÂÎßÐÑ àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÕÑÓÑÏ, Â
ÄÑÊÐËÍÂÇÕ ÔÒÑÐÕÂÐÐÑ Ä ÓÇÊÖÎßÕÂÕÇ ÐÇÍÑÐÕÓÑÎËÓÖÇÏÞØ
ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËÌ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ Ô ÇÇ ÑÍÓÖÉÇÐËÇÏ 6 . £
àÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ÑÍÓÖÉÇÐËÇ ÚÂÔÕÑ ÐÂÊÞÄÂáÕ ÓÇÊÇÓÄÖÂÓÑÏ.
±ÓÑÔÕÇÌÛËÏ ÒÓËÏÇÓÑÏ ÔÒÑÐÕÂÐÐÑ ÄÑÊÐËÍÂáÜÇÅÑ
ÐÇÒÓÇÓÞÄÐÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÏÑÉÇÕ ÔÎÖÉËÕß "ÍÄÂÐÕÑÄÂâ
ÆË××ÖÊËâ", Õ.Ç. ÆÄËÉÇÐËÇ ÏËÍÓÑÔÍÑÒËÚÇÔÍÑÌ ÚÂÔÕËÙÞ
ÚÇÓÇÊ ÐÇÍÑÕÑÓÖá ÔÓÇÆÖ. ¯Â ÔÄÑÇÏ ÒÖÕË ÕÂÍÂâ ÚÂÔÕËÙÂ
ÒÑÔÕÑâÐÐÑ ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄÖÇÕ Ô ÏÑÎÇÍÖÎÂÏË ÔÓÇÆÞ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÑÍÂÊÞÄÂáÕÔâ ÄÃÎËÊË ÐÇÇ. £ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ
ÏÑÎÇÍÖÎ ÏÇÐâÇÕÔâ, ÕÂÍ ÚÕÑ Ä ÓÇÊÇÓÄÖÂÓÇ ÑÔÕÂÇÕÔâ ËÐ×ÑÓÏÂÙËâ Ñ ÒÑÎÑÉÇÐËË ÆÄËÉÖÜÇÌÔâ ÚÂÔÕËÙÞ Ë ÇÇ ËÏÒÖÎßÔÇ,
ÒÓÑËÔØÑÆËÕ ËÊÏÇÓÇÐËÇ (Ô ÐÇÍÑÕÑÓÞÏ ÍÑÐÇÚÐÞÏ ÓÂÊÓÇÛÇÐËÇÏ) ÕÓÂÇÍÕÑÓËË àÕÑÌ ÚÂÔÕËÙÞ. °ÃÓÂÕÐÑÇ ÄÎËâÐËÇ
ÑÍÓÖÉÂáÜÇÌ ÔÓÇÆÞ (ÓÇÊÇÓÄÖÂÓÂ) РÚÂÔÕËÙÖ ÏÑÉÐÑ
ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÕß ÍÂÍ à××ÇÍÕ ÇÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ àÕÑÌ ÔÓÇÆÑÌ.
¯ÇÒÓÇÓÞÄÐÑÇ ËÊÏÇÓÇÐËÇ ÏÑÉÐÑ ÒÓÇÆÔÕÂÄËÕß ÍÂÍ
ÒÑÔÎÇÆÑÄÂÕÇÎßÐÑÔÕß ÃÑÎßÛÑÅÑ ÍÑÎËÚÇÔÕÄ ÏÅÐÑÄÇÐÐÞØ
ËÊÏÇÓÇÐËÌ, ÒÓÑËÔØÑÆâÜËØ ÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑ ÚÂÔÕÑ. £ÏÇÔÕÑ
àÕÑÅÑ ÇÅÑ ÏÑÉÐÑ ÑÒËÔÂÕß Ô ÒÑÏÑÜßá ÒÖÚÍÑÄ ×ÇÌÐÏÂÐÑÄÔÍËØ ÒÖÕÇÌ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÆÎâ ÐÂÅÎâÆÐÑÔÕË ÏÑÉÐÑ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÕß ÍÂÍ ÍÑÓËÆÑÓÞ ÒÖÕÇÌ [31]. ¥ËÔÍÓÇÕÐÞÏ ÂÐÂÎÑÅÑÏ
ÕÂÍËØ ÍÑÓËÆÑÓÑÄ âÄÎâáÕÔâ ÍÄÂÐÕÑÄÞÇ ËÔÕÑÓËË [32].
¬ÑÓËÆÑÓÞ ÒÖÕÇÌ ÒÑ ÑÕÐÑÛÇÐËá Í ÍÄÂÐÕÑÄÑ-ÏÇØÂÐËÚÇÔÍËÏ ÒÓÑÙÇÔÔÂÏ ËÅÓÂáÕ ÕÖ ÉÇ ÓÑÎß, ÚÕÑ ÒÓÑÙÇÆÖÓÂ
ÓÇÆÖÍÙËË ÒÑ ÑÕÐÑÛÇÐËá Í ÔÑÔÕÑâÐËâÏ ÍÄÂÐÕÑÄÞØ
ÔËÔÕÇÏ. £ ÒÑÆØÑÆÇ ¶ÇÌÐÏÂРàÄÑÎáÙËâ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ
ÔËÔÕÇÏÞ ÑÒËÔÞÄÂÇÕÔâ ËÐÕÇÅÓÂÎÑÏ ÒÑ ÄÔÇÏ ÄÑÊÏÑÉÐÞÏ
6
±Ñ ÄÔÇÌ ÄËÆËÏÑÔÕË, ÐÂÊÓÇΠÐÇÑÃØÑÆËÏÑÔÕß Ä ÃÑÎÇÇ ÓÂÊÄËÕÑÌ
ÕÇÓÏËÐÑÎÑÅËË, Ä ÍÑÕÑÓÑÌ ÆÎâ ÔÒÑÐÕÂÐÐÑÅÑ ÐÇÒÓÇÓÞÄÐÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ
ËÔÒÑÎßÊÑÄÂÎÔâ ÃÞ ÆÓÖÅÑÌ ÕÇÓÏËÐ, ÑÆÐÂÍÑ ÒÑÍ ÕÂÍÑÅÑ ÕÇÓÏËРÐÇÕ.
´. 175, å 4]
¬°¯¸¦±¸ªÁ ³°©¯¡¯ªÁ £ ¬°¯´¦¬³´¦ ¬£¡¯´°£°« ®¦·¡¯ª¬ª
ÒÖÕâÏ Ä ÍÑÐ×ËÅÖÓÂÙËÑÐÐÑÏ ËÎË Ä ×ÂÊÑÄÑÏ ÒÓÑÔÕÓÂÐÔÕÄÇ
àÕÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ. ¦ÔÎË ÔËÔÕÇÏÂ ÒÑÆÄÇÓÅÂÇÕÔâ ÐÇÒÓÇÓÞÄÐÑÏÖ
ËÊÏÇÓÇÐËá, ÕÑ ÇÇ àÄÑÎáÙËâ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÇÕÔâ ËÐÕÇÅÓÂÎÑÏ
ÒÑ ÐÇÍÑÕÑÓÑÏÖ ÍÑÓËÆÑÓÖ ÒÖÕÇÌ. ±ÓË àÕÑÏ ÔÂÏ ÍÑÓËÆÑÓ
ÒÖÕÇÌ (ÑÃÑÊÐÂÚËÏ ÇÅÑ a) ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖÇÕ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÖ ËÊÏÇÓÇÐËâ.
´ÇÏ ÔÂÏÞÏ àÄÑÎáÙËâ ÔËÔÕÇÏÞ Ä ÕÇÚÇÐËÇ ÍÑÐÇÚÐÑÅÑ
ÄÓÇÏÇÐË ÒÑÆÄÇÓÅÂÇÕÔâ "ÒÓÑÇÍÕËÓÑÄÂÐËá" Ä ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄËË
Ô ÓÇÊÖÎßÕÂÕÑÏ ÐÇÒÓÇÓÞÄÐÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ. ¿ÕÑ ÔÑÄÇÓÛÇÐÐÑ
ÂÐÂÎÑÅËÚÐÑ ÕÑÏÖ, ÍÂÍ ÒÓË ÓÇÆÖÍÙËË ×ÑÐ ¯ÇÌÏÂРÔÑÔÕÑâÐËÇ ÔËÔÕÇÏÞ ÒÓÑÇÍÕËÓÖÇÕÔâ Ä ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄËË Ô ÕÇÏ, ÍÂÍÑÌ
ÓÇÊÖÎßÕÂÕ ÆÂÎÑ ÏÅÐÑÄÇÐÐÑÇ ËÊÏÇÓÇÐËÇ àÕÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ. ª
ÕÂÍ ÉÇ, ÍÂÍ ÏÅÐÑÄÇÐÐÑÇ ËÊÏÇÓÇÐËÇ ØÂÓÂÍÕÇÓËÊÖÇÕÔâ
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞÏË ÔÑÔÕÑâÐËâÏË ÔËÔÕÇÏÞ fjci ijFi ig,
ÐÇÒÓÇÓÞÄÐÑÇ ËÊÏÇÓÇÐËÇ ØÂÓÂÍÕÇÓËÊÖÇÕÔâ ÔÇÏÇÌÔÕÄÑÏ
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ fag, ÍÂÉÆÂâ ËÊ ÍÑÕÑÓÞØ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÇÕÔâ
ÍÑÓËÆÑÓÑÏ ÒÖÕÇÌ. ´ÂÍ ÉÇ, ÍÂÍ Ë ÆÎâ ÏÅÐÑÄÇÐÐÞØ ËÊÏÇÓÇÐËÌ, ÓÂÊÎËÚÐÞÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ ØÂÓÂÍÕÇÓËÊÖáÕÔâ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕâÏË, ÍÑÕÑÓÞÇ ÏÑÅÖÕ ÃÞÕß ÓÂÔÔÚËÕÂÐÞ Ð ÑÔÐÑÄÇ
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË 7 .
¥Îâ ÒÑÔÎÇÆÖáÜÇÅÑ ÄÂÉÐÑ, ÚÕÑ Ä ÔÎÖÚÂÇ ÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑ
ÛËÓÑÍËØ ÍÑÓËÆÑÓÑÄ ÍÂÉÆÂâ ËÊ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ ÑÒËÔÞÄÂÇÕ
ÍÄÂÊËÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÇ ÆÄËÉÇÐËÇ ÔËÔÕÇÏÞ,  ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâáÜËÌ
ÇÇ ÍÑÓËÆÑÓ a ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖÇÕ ÐÇÍÑÕÑÓÑÌ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ
ÕÓÂÇÍÕÑÓËË 8 . £ ÕÑ ÉÇ ÄÓÇÏâ ÒÑÎÐÑÔÕßá ÖÔÕÓÂÐËÕß
ÍÄÂÐÕÑÄÞÇ à××ÇÍÕÞ ÐÇÎßÊâ. ¿ÕÑ ÔÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ Ä ÕÑÏ, ÚÕÑ
ÍÄÂÐÕÑÄÞÇ ÍÑÓËÆÑÓÞ a, ÔÑÄÒÂÆÂáÜËÇ Ð ÐÇÍÑÕÑÓÑÏ
ÑÕÓÇÊÍÇ, Ä ÙÇÎÑÏ ÏÑÅÖÕ ÓÂÊÎËÚÂÕßÔâ, ÕÑÅÆÂ ÍÂÍ ÊÂÆÂÐËÇ
ÐÇÍÑÕÑÓÑÅÑ ÑÕÓÇÊÍÂ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ ÕÓÂÇÍÕÑÓËË ÒÑÎÐÑÔÕßá
ÑÒÓÇÆÇÎâÇÕ ÄÔá ÕÓÂÇÍÕÑÓËá Ä ÙÇÎÑÏ.
±ÓËÏÇÓ ÍÄÂÊËÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÅÑ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÔÑÔÕÑâÐËâ ì
ÍÑÅÇÓÇÐÕÐÑÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÔÇÏÇÌÔÕÄ ×ÑÕÑÐÑÄ. °ÐÑ ÏÂÍÔËÏÂÎßÐÑ ÃÎËÊÍÑ Í ÔÑÔÕÑâÐËá ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ ÄÑÎÐÞ. ±ÓË
ËÊÄÇÔÕÐÞØ ÐÂÚÂÎßÐÞØ ÖÔÎÑÄËâØ àÄÑÎáÙËâ ÍÑÅÇÓÇÐÕÐÑÅÑ
ÔÑÔÕÑâÐËâ ØÑÓÑÛÑ ÂÒÒÓÑÍÔËÏËÓÖÇÕÔâ àÄÑÎáÙËÇÌ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ ÄÑÎÐÞ, ÍÑÕÑÓÂâ âÄÎâÇÕÔâ ÆÇÕÇÓÏËÐËÓÑÄÂÐÐÑÌ,
ÒÓÇÆÔÍÂÊÖÇÏÑÌ.
±ÓËÏÇÓ ÐÇÔÕÂÃËÎßÐÑÅÑ ÔÑÔÕÑâÐËâ ì ÔÖÏÏ ËÎË
ÓÂÊÐÑÔÕß ÍÑÅÇÓÇÐÕÐÞØ ÔÑÔÕÑâÐËÌ Ô ÔËÎßÐÑ ÑÕÎËÚÂáÜËÏËÔâ ØÂÓÂÍÕÇÓËÔÕËÍÂÏË (ÔÎÂÅÂÇÏÞÇ ÏÑÅÖÕ, ÐÂÒÓËÏÇÓ,
ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÑÄÂÕß ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÏ ÄÑÎÐÂÏ Ô ÒÓÑÕËÄÑÒÑÎÑÉÐÞÏË ×ÂÊÂÏË). ´ÂÍËÇ ÔÑÔÕÑâÐËâ ÐÇÃÑÎßÛÑÅÑ ÚËÔΠ×ÑÕÑÐÑÄ Ä ÒÑÔÎÇÆÐËÇ ÅÑÆÞ ÖÔÒÇÛÐÑ ÅÇÐÇÓËÓÖáÕÔâ àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÎßÐÑ, ÒÑàÕÑÏÖ àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÎßÐÑ ÒÑÆÕÄÇÓÉÆÇÐÑ,
ÚÕÑ ÑÐË ÑÚÇÐß ÃÞÔÕÓÑ ÓÂÔÒÂÆÂáÕÔâ Ô ÑÃÓÂÊÑÄÂÐËÇÏ
ÍÑÅÇÓÇÐÕÐÞØ (Õ.Ç. ÃÎËÊÍËØ Í ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÏ) ÔÑÔÕÑâÐËÌ.
²ÂÔÒÂÆ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ Ê ÔÚÇÕ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËË, ÄÑÊÐËÍÂáÜÇÌ
ÒÓË ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËË Ô ÑÍÓÖÉÂáÜÇÌ ÔÓÇÆÑÌ (ÑÕ ÍÑÕÑÓÑÌ
ÒÓË ÎáÃÞØ ÒÓÇÆÑÔÕÑÓÑÉÐÑÔÕâØ ÐÇÎßÊâ ÄÒÑÎÐÇ ËÊÑÎËÓÑÄÂÕßÔâ). ±ÑÔÍÑÎßÍÖ ÕÂÍÑÅÑ ÓÑÆ ÔÑÔÕÑâÐËâ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâáÕ
ÔÑÃÑÌ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËá ÆÄÖØ ÔÑÔÕÑâÐËÌ, ÃÎËÊÍËØ Í ÔËÎßÐÑ
ÑÕÎËÚÂáÜËÏÔâ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÏ ÍÑÐ×ËÅÖÓÂÙËâÏ, àÕË ÔÑÔÕÑâÐËâ ÒÑÎÖÚËÎË ÐÂÊÄÂÐËÇ ÛÓÈÆËÐÅÇÓÑÄÔÍËØ ÍÑÕÑÄ (ÒÑ
ÂÐÂÎÑÅËË Ô ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËÇÌ ÉËÄÑÅÑ Ë ÏÇÓÕÄÑÅÑ ÍÑÕÂ).
7 £ÑÊÏÑÉÐÑÔÕß ØÂÓÂÍÕÇÓËÊÑÄÂÕß ÍÑÓËÆÑÓÞ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕâÏË (ÕÑÚÐÇÇ,
ÒÎÑÕÐÑÔÕâÏË ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕË) ÄÏÇÔÕÑ ÂÏÒÎËÕÖÆ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕË ÔÄâÊÂРÔ
ÕÇÏ, ÚÕÑ ÑÐË ÒÓËÃÎËÉÇÐÐÑ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÕÐÞ, Õ.Ç. ËÐÕÇÓ×ÇÓÇÐÙËâ ÏÇÉÆÖ
ÐËÏË ÏÂΠ[31]. ¥ËÔÍÓÇÕÐÞÏ ÂÐÂÎÑÅÑÏ ÖÔÎÑÄËâ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÕÐÑÔÕË
ÍÑÓËÆÑÓÑÄ âÄÎâÇÕÔâ ÖÔÎÑÄËÇ ÔÑÄÏÇÔÕÐÑÔÕË ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ËÔÕÑÓËÌ [32].
8 ¿ÕÑ ÔÒÓÂÄÇÆÎËÄÑ Ä ÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ, ÇÔÎË ÍÑÓËÆÑÓÞ fag ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâáÕ
ÒÑÄÇÆÇÐËÇ ÐÇ ÕÑÎßÍÑ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ, ÐÑ Ë ÇÇ ÑÍÓÖÉÇÐËâ ËÎË
ÒÓËÃÑÓÂ (ÕÂÍ ÉÇ, ÍÂÍ ÆÎâ ÏÅÐÑÄÇÐÐÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ
fjci ijFi ig ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâáÕ ÔÑÔÕÑâÐËÇ Ë ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ, Ë ÒÓËÃÑÓÂ).
6*
427
³ ÏÂÕÇÏÂÕËÚÇÔÍÑÌ ÕÑÚÍË ÊÓÇÐËâ ×ÇÌÐÏÂÐÑÄÔÍËÇ ËÐÕÇÅÓÂÎÞ ÒÑ ÒÖÕâÏ Ë ËÐÕÇÅÓÂÎÞ ÒÑ ÍÑÓËÆÑÓÂÏ ÒÖÕÇÌ
ÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑ ÔÎÑÉÐÞ (ÔÏ. [6, 31]). °ÆÐÂÍÑ ÐÂÏ ÐÇ ÒÑÐÂÆÑÃâÕÔâ ÍÑÐÍÓÇÕÐÞÇ ÄÞÚËÔÎÇÐËâ, ÒÑàÕÑÏÖ ÏÂÕÇÏÂÕËÚÇÔÍËÇ
ÕÓÖÆÐÑÔÕË ÐÇ ÃÖÆÖÕ ÆÎâ ÐÂÔ ÒÓÇÒâÕÔÕÄËÇÏ. ©ÂÕÑ Ä ÑÃÜËØ
ÓÂÔÔÖÉÆÇÐËâØ ÏÞ ÏÑÉÇÏ ËÔÒÑÎßÊÑÄÂÕß ÑÚÇÐß ÐÂÅÎâÆÐÞÌ
ÑÃÓÂÊ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÍÑÓËÆÑÓÂ: ËÊÏÇÓâÇÏÂâ ÔËÔÕÇÏ ÆÄËÉÇÕÔâ ÒÑ ÍÑÓËÆÑÓÖ, ÍÑÕÑÓÞÌ ÑÒÓÇÆÇÎâÇÕÔâ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÑÏ
ËÊÏÇÓÇÐËâ. ª ØÑÕâ Ä ÑÃÜÇÏ ÔÎÖÚÂÇ ËÏÇÇÕÔâ Ä ÄËÆÖ
ÍÑÓËÆÑÓ Ä ×ÂÊÑÄÑÏ ÒÓÑÔÕÓÂÐÔÕÄÇ, ÆÎâ ÐÂÅÎâÆÐÑÔÕË
ÏÑÉÐÑ ÒÓË àÕÑÏ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÕß ÔÇÃÇ ÚÂÔÕËÙÖ, ÆÄËÉÖÜÖáÔâ ÒÑ ÍÑÓËÆÑÓÖ Ä ÑÃÞÚÐÑÏ ÐÂÛÇÏ 3-ÏÇÓÐÑÏ ÒÓÑÔÕÓÂÐÔÕÄÇ. ¡ÎßÕÇÓÐÂÕËÄÂ Ä ÔÎÖÚÂÇ ÐÇÒÓÇÓÞÄÐÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ ì àÕÑ ÍÑÓËÆÑÓ ÒÖÕÇÌ a. ¡ ÔÇÏÇÌÔÕÄÑ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ ì
àÕÑ ÔÇÏÇÌÔÕÄÑ ÍÑÓËÆÑÓÑÄ fag.
10. ¬ÎÂÔÔËÚÇÔÍËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ ì
ÖÔÎÑÄËÇ ÔÖÜÇÔÕÄÑÄÂÐËâ ÉËÊÐË
¦ÔÎË ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÕß ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞÇ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÞ ÐÇÒÓÇÓÞÄÐÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ (ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞÇ ÍÑÓËÆÑÓÞ ÒÖÕÇÌ)
fag Ä ÓÂÏÍÂØ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÕÇÑÓËË ËÊÏÇÓÇÐËÌ, ÕÑ ËØ ÔÎÇÆÖÇÕ
ÄÞÃÓÂÕß ÕÂÍ, ÚÕÑÃÞ ÑÐË, ÄÑ-ÒÇÓÄÞØ, ÃÞÎË (ÒÓËÃÎËÉÇÐÐÑ)
ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÕÐÞ, Â ÄÑ-ÄÕÑÓÞØ, (ÒÓËÃÎËÉÇÐÐÑ) ÍÎÂÔÔËÚÐÞ.
´ÓÇÃÑÄÂÐËÇ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÕÐÑÔÕË ÐÇÑÃØÑÆËÏÑ ÆÎâ ÕÑÅÑ,
ÚÕÑÃÞ ËÐÕÇÓ×ÇÓÇÐÙËâ ÏÇÉÆÖ ÆÄÖÏâ ÓÂÊÎËÚÐÞÏË ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞÏË àÄÑÎáÙËâÏË ÃÞΠÏÂÎÑÌ Ë ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ
ÏÑÉÐÑ ÃÞÎÑ ØÂÓÂÍÕÇÓËÊÑÄÂÕß ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕâÏË ÄÏÇÔÕÑ
ÂÏÒÎËÕÖÆ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕË [32, 31]. ´ÓÇÃÑÄÂÐËÇ ÍÎÂÔÔËÚÐÑÔÕË ÐÇ âÄÎâÇÕÔâ ÐÇÑÃØÑÆËÏÞÏ ÆÎâ ÑÕÔÖÕÔÕÄËâ ËÐÕÇÓ×ÇÓÇÐÙËË [33], ÐÑ ÄÄÑÆËÕÔâ ÆÎâ ÕÑÅÑ, ÚÕÑÃÞ ÕÇÑÓËâ ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÑÄÂΠàÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÖ.
¥ÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ, ÒÓÑÄÑÆâ ÎáÃÞÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ, àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÕÑÓ ÏÑÉÇÕ ÒÑÎÖÚÂÕß ÓÂÊÎËÚÐÞÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞÇ
ÓÇÊÖÎßÕÂÕÞ ËÊÏÇÓÇÐËâ, ÐÑ ÍÂÉÆÞÌ ËÊ àÕËØ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÑÄ
a, ÔÑÅÎÂÔÐÑ ÇÅÑ ÐÂÃÎáÆÇÐËâÏ, ÔÑÄÏÇÔÕËÏ Ô ÊÂÍÑÐÂÏË
ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ ×ËÊËÍË (ÛÓÈÆËÐÅÇÓÑÄÔÍËÌ ÍÑÕ ÎËÃÑ ÉËÄ,
ÎËÃÑ ÏÇÓÕÄ, ÐÑ ÐÇ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËâ ÉËÄÑÅÑ Ë ÏÇÓÕÄÑÅÑ ÍÑÕÂ).
¹ÕÑÃÞ ÕÇÑÓËâ ÑÒËÔÞÄÂΠËÏÇÐÐÑ ÕÑ, ÚÕÑ ÐÂÃÎáÆÂÇÕÔâ ÐÂ
ÑÒÞÕÇ, ÕÓÇÃÖÇÕÔâ, ÚÕÑÃÞ ÍÂÉÆÞÌ ÍÑÓËÆÑÓ a ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÎ
(ÍÄÂÊË)ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÖá àÄÑÎáÙËá ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ Ë ÇÇ
ÑÍÓÖÉÇÐËâ.
´ÂÍËÏ ÑÃÓÂÊÑÏ, ÕÓÇÃÑÄÂÐËÇ ÍÎÂÔÔËÚÐÑÔÕË ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ ÒÑÊÄÑÎâÇÕ ÒÑÔÕÓÑËÕß ÕÇÑÓËá ËÊÏÇÓÇÐËÌ, ÍÑÕÑÓÂâ
ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖÇÕ ÐÂÃÎáÆÇÐËâÏ. °ÆÐÂÍÑ ÐÇÎßÊâ ÎË ÕÇÑÓÇÕËÚÇÔÍË ÑÃÑÔÐÑÄÂÕß ÕÓÇÃÑÄÂÐËÇ ÍÎÂÔÔËÚÐÑÔÕË ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ?
®Þ ÖÄËÆËÏ ÔÇÌÚÂÔ, ÚÕÑ àÕÑ ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ ÄÑÊÏÑÉÐÞÏ,
ÇÔÎË ÒÓËÐâÕß ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËá ¿ÄÇÓÇÕÕÂ Ë ÇÇ ÓÂÔÛËÓÇÐËÇ,
Õ.Ç. ÑÕÑÉÆÇÔÕÄËÕß ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ Ô ÔÑÊÐÂÐËÇÏ.
¦ÔÎË ÏÞ ÒÓËÐËÏÂÇÏ ÓÂÔÛËÓÇÐÐÖá ÍÑÐÙÇÒÙËá ¿ÄÇÓÇÕÕÂ, ÕÑ ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ ì àÕÑ ÐÇ ÚÕÑ ËÐÑÇ, ÍÂÍ
ÔÑÊÐÂÐËÇ, Õ.Ç. ×ÖÐÍÙËâ, ÍÑÕÑÓÑÌ ÑÃÎÂÆÂáÕ ÕÑÎßÍÑ ÉËÄÞÇ
ÔÖÜÇÔÕÄÂ. ©ÐÂÚËÕ, Ë ÄÇÔß ÐÂÃÑÓ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ, Õ.Ç. ÑÒÓÇÆÇÎÇÐËÇ ÕÑÅÑ, ÍÂÍËÇ ÔÑÔÕÑâÐËâ ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂáÕÔâ ÍÂÍ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ, ÔÎÇÆÖÇÕ ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÕß, ËÏÇâ Ä ÄËÆÖ, ÚÕÑ
ËÔÒÑÎßÊÑÄÂÕß àÕÑÕ ÐÂÃÑÓ ÃÖÆÖÕ ÉËÄÞÇ ÔÖÜÇÔÕÄÂ. ³ÎÇÆÑÄÂÕÇÎßÐÑ, ÏÞ ÏÑÉÇÏ ÊÂÆÂÕßÔâ ÄÑÒÓÑÔÑÏ: ÍÂÍÑÌ ÐÂÃÑÓ
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ fag Ô ÕÑÚÍË ÊÓÇÐËâ ÉËÄÞØ ÔÖÜÇÔÕÄ âÄÎâÇÕÔâ
ÄÞÆÇÎÇÐÐÞÏ ÔÓÇÆË ÄÔÇØ ÄÑÊÏÑÉÐÞØ ÐÂÃÑÓÑÄ?
¬ÂÉÆÂâ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ a ÑÒËÔÞÄÂÇÕ ÒÑÄÇÆÇÐËÇ ÏËÍÓÑÔÍÑÒËÚÇÔÍÑÌ ËÊÏÇÓâÇÏÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ Ë ÇÇ ÏÂÍÓÑÔÍÑÒËÚÇÔÍÑÅÑ ÑÍÓÖÉÇÐËâ ÕÂÍ, ÍÂÍ àÕÑ ÒÑÄÇÆÇÐËÇ ÄÑÔÒÓËÐËÏÂÇÕÔâ
ÔÑÊÐÂÐËÇÏ. £ ÆÂÐÐÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ÆÎâ ÐÂÛÇÅÑ ÓÂÔÔÖÉÆÇÐËâ
ÄÂÉÐÑ ÐÇ ÕÑ, ÚÕÑ ÍÑÓËÆÑÓ ÒÖÕÇÌ a ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÇÕ ËÊÏÇÓâÇ-
428
®.¢. ®¦¯³¬ª«
ÏÖá ÔËÔÕÇÏÖ,  ÕÑ, ÚÕÑ ÑÐ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÇÕ ÕÂÍÉÇ ÄÔÇ ÇÇ
(ÏÂÍÓÑÔÍÑÒËÚÇÔÍÑÇ) ÑÍÓÖÉÇÐËÇ, Õ.Ç. ÄÇÔß ÏËÓ. ¿ÕÑ ÕÂ
ÍÂÓÕËÐÂ ÏËÓÂ, ÍÑÕÑÓÂâ ÄÑÊÐËÍÂÇÕ Ä ÔÑÊÐÂÐËË ÉËÄÑÅÑ
ÔÖÜÇÔÕÄÂ. ¦ÔÎË Ä àÕÑÌ ÍÂÓÕËÐÇ ÏËÓ ÄÇÆÇÕ ÔÇÃâ Ä ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄËË Ô ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÏË ÊÂÍÑÐÂÏË, ÕÑ ÑÐ "ÎÑÍÂÎßÐÑ ÒÓÇÆÔÍÂÊÖÇÏ" (Õ.Ç. ÃÖÆÖÜÇÇ ÐÇÍÑÕÑÓÑÌ ÐÇÃÑÎßÛÑÌ ÑÃÎÂÔÕË
àÕÑÅÑ ÏËÓÂ ÏÑÉÐÑ Ô ÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑ ÃÑÎßÛÑÌ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕßá
ÒÓÇÆÔÍÂÊÂÕß, ÆÂÉÇ ÐÇ ÊÐÂâ, ÚÕÑ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ ÊÂ ÒÓÇÆÇÎÂÏË
àÕÑÌ ÑÃÎÂÔÕË). £ËÆâ ÄÑÍÓÖÅ ÔÇÃâ ÒÓÇÆÔÍÂÊÖÇÏÞÌ ÏËÓ,
ÉËÄÑÇ ÔÖÜÇÔÕÄÑ ÏÑÉÇÕ ÄÞÓÂÃÑÕÂÕß ÑÒÕËÏÂÎßÐÖá ÔÕÓÂÕÇÅËá ÄÞÉËÄÂÐËâ Ä àÕÑÏ ÏËÓÇ.
¦ÔÎË ÃÞ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ ÐÇ ÃÞÎË ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÏË, ÕÑ Ä
ÔÑÊÐÂÐËË ÄÑÊÐËÍÂÎÂ ÃÞ ÍÂÓÕËÐÂ ÐÇÒÓÇÆÔÍÂÊÖÇÏÑÅÑ ÏËÓÂ
(Ä ÚÂÔÕÐÑÔÕË, Ä àÕÑÏ ÏËÓÇ ÔÖÜÇÔÕÄÇÐÐÖá ÓÑÎß ÏÑÅÎË ÃÞ
ËÅÓÂÕß ÍÄÂÐÕÑÄÞÇ ÐÇÎÑÍÂÎßÐÑÔÕË). £ àÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ÄÞÓÂÃÑÕÍ ÑÒÕËÏÂÎßÐÑÌ ÔÕÓÂÕÇÅËË (ÆÎâ ÎÑÍÂÎßÐÑÅÑ ÉËÄÑÅÑ
ÔÖÜÇÔÕÄÂ) ÄÑÑÃÜÇ ÃÞÎÂ ÃÞ ÐÇÄÑÊÏÑÉÐÂ, Õ.Ç. ÐÇÄÑÊÏÑÉÐÂ
ÃÞΠÃÞ ÉËÊÐß Ä ÕÑÌ ×ÑÓÏÇ, Ä ÍÑÕÑÓÑÌ ÏÞ ÇÇ ÊÐÂÇÏ.
±ÓÇÆÔÍÂÊÖÇÏÑÔÕß àÄÑÎáÙËË, ØÂÓÂÍÕÇÓÐÂâ ÆÎâ ÍÄÂÊËÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËØ ÍÑÓËÆÑÓÑÄ a (ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâáÜËØ ÔÑÃÑÌ ÑÅÓÖÃÎÇÐÐÞÇ ÑÃÓÂÊÞ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËØ ÕÓÂÇÍÕÑÓËÌ), ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ ÂÃÔÑÎáÕÐÑ ÐÇÑÃØÑÆËÏÑÌ Ä ÓÂÏÍÂØ ÓÂÔÛËÓÇÐÐÑÌ ÍÑÐÙÇÒÙËË
¿ÄÇÓÇÕÕÂ 9 .
´ÂÍËÏ ÑÃÓÂÊÑÏ, Ä ÓÂÔÛËÓÇÐÐÑÌ ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ
ÍÎÂÔÔËÚÐÑÔÕß àÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍËØ ÏËÓÑÄ ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ ÐÇÑÃØÑÆËÏÑÌ ÆÎâ ÔÂÏÑÅÑ ÔÖÜÇÔÕÄÑÄÂÐËâ ÔÑÊÐÂáÜËØ ÉËÄÞØ
ÔÖÜÇÔÕÄ (ÔÑÊÐÂáÜËØ ØÑÕâ ÃÞ Ð ÒÓËÏËÕËÄÐÑÏ ÖÓÑÄÐÇ,
ÑÜÖÜÂáÜËØ). ±Ñ ÔÖÕË ÆÇÎÂ, Ä ÓÂÏÍÂØ ÓÂÔÛËÓÇÐÐÑÌ
ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ ÍÄÂÐÕÑÄÂâ ÏÇØÂÐËÍÂ ÒÓÑÎËÄÂÇÕ ÔÄÇÕ
РÔÂÏÑ ÒÑÐâÕËÇ ÉËÊÐË, ÉËÄÑÌ ÏÂÕÇÓËË. ¨ËÄÑÇ ÔÖÜÇÔÕÄÑ,
Ä ÑÕÎËÚËÇ ÑÕ ÐÇÉËÄÑÌ ÏÂÕÇÓËË, ÑÃÎÂÆÂÇÕ ÔÒÑÔÑÃÐÑÔÕßá
ÑÔÑÃÞÏ ÑÃÓÂÊÑÏ ÄÑÔÒÓËÐËÏÂÕß ÍÄÂÐÕÑÄÞÌ ÏËÓ. ¿ÕÑÕ
ÏËÓ, Ô ÇÅÑ ØÂÓÂÍÕÇÓÐÑÌ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÐÇÎÑÍÂÎßÐÑÔÕßá,
ÉËÄÑÇ ÔÖÜÇÔÕÄÑ ÄÑÔÒÓËÐËÏÂÇÕ ÐÇ Ä ÙÇÎÑÏ, Â Ä ÄËÆÇ
ÑÕÆÇÎßÐÞØ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËØ ÒÓÑÇÍÙËÌ. ¬ÂÉÆÂâ ËÊ ÕÂÍËØ
ÒÓÑÇÍÙËÌ âÄÎâÇÕÔâ "ÎÑÍÂÎßÐÑ ÒÓÇÆÔÍÂÊÖÇÏÑÌ". £ ÍÂÉÆÑÌ
ËÊ ÐËØ ÉËÄÑÇ ÔÖÜÇÔÕÄÑ ÑÔÖÜÇÔÕÄÎâÇÕ ÔÙÇÐÂÓËÌ, ÐÂÊÞÄÂÇÏÞÌ ÉËÊÐßá, ÕÑÅÆ ÍÂÍ ÃÇÊ àÕÑÅÑ ÓÂÔÔÎÑÇÐËâ ÔÂÏÑ
ÒÑÐâÕËÇ ÉËÊÐË ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÇÕÔâ ÐÇÄÑÊÏÑÉÐÞÏ.
ªÕÂÍ, ÄÞÃÑÓ ËÏÇÐÐÑ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËØ àÄÑÎáÙËÌ a Ä
ÍÂÚÇÔÕÄÇ ÕÇØ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ, ÍÑÕÑÓÞÇ Ä ÔÑÊÐÂÐËË ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ÓÂÊÆÇÎâáÕÔâ, ÃÎÂÅÑÒÓËâÕÇÐ ÆÎâ ÉËÄÞØ ÔÖÜÇÔÕÄ. ¿ÕÑ
ÆÇÎÂÇÕ ÒÓÂÄÆÑÒÑÆÑÃÐÞÏ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËÇ, ÚÕÑ âÄÎÇÐËÇ
ÓÂÊÆÇÎÇÐËâ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ, ÑÕÑÉÆÇÔÕÄÎâÇÏÑÇ Ô ÔÑÊÐÂÐËÇÏ,
ÇÔÕß Ð ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÐÇ ÊÂÍÑÐ ÒÓËÓÑÆÞ (ÍÂÍ âÄÐÑ ËÎË
ÐÇâÄÐÑ ÒÓÇÆÒÑÎÂÅÂÎÑÔß ÑÃÞÚÐÑ ÒÓË ÓÂÃÑÕÇ ÐÂÆ "ÒÓÑÃÎÇÏÑÌ ËÊÏÇÓÇÐËâ"),  ÔÒÑÔÑÃÐÑÔÕß, ÍÑÕÑÓÖá ÉËÄÞÇ
ÔÖÜÇÔÕÄ ÄÞÓÂÃÑÕÂÎË Ä ÔÇÃÇ Ä ÒÓÑÙÇÔÔÇ àÄÑÎáÙËË. ¦ÔÎË
ÄÞÓÂÉÂÕßÔâ ÕÑÚÐÇÇ, ÕÑ àÕÂ ÔÒÑÔÑÃÐÑÔÕß ÆÑÎÉÐÂ ÃÞÎÂ
ÒÑâÄËÕßÔâ Ä ÒÓÑÙÇÔÔÇ ÄÑÊÐËÍÐÑÄÇÐËâ ÉËÊÐË, ËÃÑ ÕÑÎßÍÑ
ÒÑÔÎÇ ÒÑâÄÎÇÐËâ àÕÑÌ ÔÒÑÔÑÃÐÑÔÕË ÄÑÊÐËÍÎÑ ÍÂÚÇÔÕÄÑ,
ÐÇÑÃØÑÆËÏÑÇ ÆÎâ ÄÞÉËÄÂÐËâ, Õ.Ç. ÔÑÃÔÕÄÇÐÐÑ ÄÑÊÐËÍÎË
ÉËÄÞÇ ÔÖÜÇÔÕÄÂ. £ÒÓÑÚÇÏ, àÕÑ ÏÑÉÇÕ ÃÞÕß ÐÇÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑ
ÕÑÚÐÑÌ, ÔÎËÛÍÑÏ ÒÓËÊÇÏÎÇÐÐÑÌ ×ÑÓÏÖÎËÓÑÄÍÑÌ. ³ÍÑÓÇÇ
ÔÑÊÐÂÐËÇ (ˆ ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ) ÇÔÕß ÐÇ ÚÕÑ ËÐÑÇ,
ÍÂÍ ÑÒÓÇÆÇÎÇÐËÇ ÕÑÅÑ, ÚÕÑ ÕÂÍÑÇ ÉËÊÐß Ä ÔÂÏÑÏ ÑÃÜÇÏ
ÒÑÐËÏÂÐËË àÕÑÅÑ ÔÎÑÄÂ.
¦ÔÎË ÒÓËÐâÕß ÍÑÐÙÇÒÙËá, ÍÑÕÑÓÂâ ÑÃÔÖÉÆÂÎÂÔß Ä
àÕÑÏ ÓÂÊÆÇÎÇ, ÕÑ ÏÑÉÐÑ ÔÍÂÊÂÕß, ÚÕÑ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÅÑ
ÏËÓ ÄÑÑÃÜÇ ÑÃÝÇÍÕËÄÐÑ ÐÇ ÔÖÜÇÔÕÄÖÇÕ,  ËÎÎáÊËâ
9
¿ÕÑ ÒÇÓÇÍÎËÍÂÇÕÔâ Ô "àÍÊËÔÕÇÐÙËÂÎßÐÑÌ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËÇÌ" ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË, ÒÓÇÆÎÑÉÇÐÐÑÌ ©ÖÓÇÍÑÏ [34].
[µ¶¯ 2005
ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÅÑ ÏËÓÂ ÄÑÊÐËÍÂÇÕ ÎËÛß Ä ÔÑÊÐÂÐËË ÉËÄÑÅÑ
ÔÖÜÇÔÕÄÂ. ªÐÕÇÓÇÔÐÑ, ÚÕÑ Í ÕÂÍÑÏÖ ÔÕÓÂÐÐÑÏÖ, Ô ÕÑÚÍË
ÊÓÇÐËâ ×ËÊËÍË, ÄÞÄÑÆÖ ÒÓËÄÑÆËÕ ÔÂÏ ×ËÊËÍÂ, ÒÓÂÄÆÂ,
ÎËÛß Ä ÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ, ÇÔÎË ÏÞ ÆÑÄÑÆËÏ ÇÇ ÆÑ ÎÑÅËÚÇÔÍÑÌ
ÒÑÎÐÑÕÞ, ËÊÃÇÅÂâ ÖÆÑÃÐÑÌ àÍÎÇÍÕËÍË ÕËÒ ÍÑÒÇÐÅÂÅÇÐÔÍÑÌ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË Ô ÒÑÔÕÖÎÂÕÑÏ ÓÇÆÖÍÙËË.
²ÂÊÎËÚÐÞÇ ÒÑÒÞÕÍË ÒÑÔÕÓÑËÕß ÕÇÑÓËá àÄÑÎáÙËË
ÉËÄÞØ ÔÖÜÇÔÕÄ Ä ÓÂÏÍÂØ ÏÐÑÅÑÏËÓÑÄÑÌ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË
ÃÞÎË ÒÓÇÆÒÓËÐâÕÞ Ä ÓÂÃÑÕÂØ [35 ë 42].
¯ÂÓËÔÑÄÂÐÐÂâ ÍÂÓÕËР×ÖÐÍÙËÑÐËÓÑÄÂÐËâ ÔÑÊÐÂÐËâ Ë
ÇÅÑ ÓÑÎË Ä ÄÞÉËÄÂÐËË ÉËÄÑÅÑ ÔÖÜÇÔÕÄ ÍÂÉÇÕÔâ ÐÂÔÕÑÎßÍÑ ÆÂÎÇÍÑÌ ÑÕ ÕÑÅÑ, ÚÕÑ ÏÞ ÐÇÒÑÔÓÇÆÔÕÄÇÐÐÑ
ÄËÆËÏ Ä ÐÂÛÇÏ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÏ ÏËÓÇ, ÚÕÑ ÐÇÄÑÎßÐÑ ÄÑÊÐËÍÂÇÕ ÔÑÏÐÇÐËÇ Ä ÕÑÏ, ÏÑÉÐÑ ÎË àÕÖ ÍÂÓÕËÐÖ ÍÂÍËÏ-ÕÑ
ÑÃÓÂÊÑÏ ÒÓÑÄÇÓËÕß ËÎË ÑÐÂ ÑÃÓÇÚÇÐÂ ÑÔÕÂÄÂÕßÔâ ÎËÛß
ÖÏÑÊÓËÕÇÎßÐÞÏ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËÇÏ. £ ÔÎÇÆÖáÜËØ ÓÂÊÆÇÎÂØ ÏÞ ÑÃÔÖÆËÏ, ÍÂÍ ÏÑÉÐÑ ÒÑÆÕÄÇÓÆËÕß àÕÑ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËÇ ÐÂÃÎáÆÇÐËâÏË ÐÂÆ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ. ¡ ÔÇÌÚÂÔ ÊÂÏÇÕËÏ,
ÚÕÑ ÒÓâÏÞÏË ×ËÊËÚÇÔÍËÏË àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÏË ÏÑÉÐÑ ÒÓÑÄÇÓËÕß ÒÑ ÍÓÂÌÐÇÌ ÏÇÓÇ ÒÓËÐÙËÒËÂÎßÐÖá ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕß
ÓÇÂÎßÐÑÅÑ ÔÖÜÇÔÕÄÑÄÂÐËâ ÕÂÍÑÅÑ "ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÔÑÊÐÂÐËâ".
¥Îâ àÕÑÅÑ ÐÖÉÐÑ ÒÑÔÕÓÑËÕß ÏÑÆÇÎß "ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÔÑÊÐÂÐËâ" РÑÔÐÑÄÇ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÍÑÏÒßáÕÇÓÂ.
¥ÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ, Ä ÍÄÂÐÕÑÄÑÏ ÍÑÏÒßáÕÇÓÇ àÄÑÎáÙËÑÐËÓÖáÕ ÍÄÂÐÕÑÄÞÇ ÔÑÔÕÑâÐËâ, ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâáÜËÇ ÔÑÃÑÌ
ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË Ô ÃÑÎßÛËÏ ÚËÔÎÑÏ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕ. ¬ÂÉÆÂâ
ÍÑÏÒÑÐÇÐÕ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË ÐÇÔÇÕ ÐÇÍÑÕÑÓÖá ËÐ×ÑÓÏÂÙËá (ÔÍÂÉÇÏ, ÆÄÑËÚÐÑÇ ÚËÔÎÑ),  àÄÑÎáÙËâ ÄÔÇÌ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË ÑÃÇÔÒÇÚËÄÂÇÕ ÍÄÂÐÕÑÄÞÌ ÒÂÓÂÎÎÇÎËÊÏ, Õ.Ç. ÑÆÐÑÄÓÇÏÇÐÐÑÇ ÒÓÇÑÃÓÂÊÑÄÂÐËÇ ÄÔÇØ àÕËØ ÄÂÓËÂÐÕÑÄ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ ËÐ×ÑÓÏÂÙËË. £ ÏÑÆÇÎË ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÔÑÊÐÂÐËâ
ÑÕÆÇÎßÐÞÇ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕÞ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË ÏÑÅÖÕ ÏÑÆÇÎËÓÑÄÂÕß ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ, РÍÑÕÑÓÞÇ ÔÑÊÐÂÐËÇ ÓÂÊÆÇÎâÇÕ
ÍÄÂÐÕÑÄÑÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ,  ËÐ×ÑÓÏÂÙËâ, ÔÑÆÇÓÉÂÜÂâÔâ Ä
ÍÂÉÆÑÌ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕÇ, ì ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÉËÄÑÅÑ ÔÖÜÇÔÕÄÂ Ë ÇÅÑ
ÑÍÓÖÉÇÐËâ. ©ÂÆÂÚ ÔÑÔÕÑËÕ Ä ÕÑÏ, ÚÕÑÃÞ Ô×ÑÓÏÖÎËÓÑÄÂÕß ÍÓËÕÇÓËÌ ÄÞÉËÄÂÐËâ Ë ÒÑÆÑÃÓÂÕß ÊÂÍÑÐ àÄÑÎáÙËË
ÕÂÍËÏ ÑÃÓÂÊÑÏ, ÚÕÑÃÞ àÄÑÎáÙËâ ÍÂÉÆÑÌ ËÊ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ
(ÍÑÏÒÑÐÇÐÕ ÔÖÒÇÓÒÑÊËÙËË) ÃÞΠÒÓÇÆÔÍÂÊÖÇÏÑÌ Ë ÄÞÉËÄÂÐËÇ Ä àÕÑÌ àÄÑÎáÙËË ÄÑÊÏÑÉÐÞÏ. ²ÂÊÖÏÇÇÕÔâ, ÊÂÆÂÚÂ
ÒÑÔÕÓÑÇÐËâ ÕÂÍÑÌ ÏÑÆÇÎË ÑÕÐáÆß ÐÇ ÒÓÑÔÕÂ, ÐÑ ÒÓË
ÐÂÎËÚËË ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÍÑÏÒßáÕÇÓ ÒÓËÐÙËÒËÂÎßÐÑ ÓÂÊÓÇÛËÏÂ.
¬ÂÍ ËÊÄÇÔÕÐÑ, ÍÄÂÐÕÑÄÞÇ ÍÑÏÒßáÕÇÓÞ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÔÖÎâÕ
ÐÇÑÃÞÍÐÑÄÇÐÐÞÇ ÐÑÄÞÇ ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕË, ÆÑ ÔËØ ÒÑÓ ÐÇ
ÓÇÂÎËÊÑÄÂÐÞ, Ë ÐÇÍÑÕÑÓÞÇ ÆÂÉÇ ÔÑÏÐÇÄÂáÕÔâ Ä ÕÑÏ, ÚÕÑ
ÑÐË ÃÖÆÖÕ ÓÇÂÎËÊÑÄÂÐÞ Ä ÃÖÆÖÜÇÏ (ÔÏ., ÐÂÒÓËÏÇÓ, ÑÃÊÑÓ
[43]). °ÆÐÂÍÑ àÕÑ ÑÕÐÑÔËÕÔâ ÎËÛß Í ÍÄÂÐÕÑÄÞÏ ÍÑÏÒßáÕÇÓÂÏ Ô ÚËÔÎÑÏ âÚÇÇÍ ÒÑÓâÆÍ ÕÞÔâÚË Ë ÃÑÎÇÇ. ¹ÕÑ ÉÇ
ÍÂÔÂÇÕÔâ ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ÍÑÏÒßáÕÇÓÑÄ Ô ÚËÔÎÑÏ âÚÇÇÍ ÒÑÓâÆÍÂ
ÆÇÔâÕË, ÕÑ ÑÐË ÓÇÂÎËÊÑÄÂÐÞ ÖÉÇ ÔÇÌÚÂÔ. °ÚÇÄËÆÐÑ, ÚÕÑ
ÆÑÔÕËÅÐÖÕÑÇ ÚËÔÎÑ âÚÇÇÍ ÃÖÆÇÕ ÇÜÇ ÓÂÔÕË, ØÑÕâ, ÏÑÉÇÕ
ÃÞÕß, ÏÇÆÎÇÐÐÑ. £ÑÊÏÑÉÐÑ, ÚÕÑ ÆÂÉÇ Ð ÕÂÍËØ "ÏÂÎÑÏÑÜÐÞØ" ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ÍÑÏÒßáÕÇÓÂØ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÃÖÆÖÕ
ÒÑÔÕÓÑÇÐÞ Ä ÔÓÂÄÐËÕÇÎßÐÑ ÃÎËÊÍÑÏ ÃÖÆÖÜÇÏ, ÏÑÉÐÑ
ÒÑÒÞÕÂÕßÔâ ÓÇÂÎËÊÑÄÂÕß ÏÑÆÇÎß "ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÔÑÊÐÂÐËâ".
11. ¯Â ÍÓÂá ÔÑÊÐÂÐËâ
²ÂÔÔÏÑÕÓËÏ ÆÄ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËâ, ÍÑÕÑÓÞÇ Ä ÒÓËÐÙËÒÇ
ÑÍÂÊÞÄÂáÕÔâ ÄÑÊÏÑÉÐÞÏË Ä ÓÂÏÍÂØ ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ Ë ÍÑÕÑÓÞÇ, ÇÔÎË ÑÍÂÉÖÕÔâ ÔÒÓÂÄÇÆÎËÄÞÏË, ÒÓËÄÑÆâÕ Í ÓÂÆËÍÂÎßÐÑÏÖ ËÊÏÇÐÇÐËá ÄÊÅÎâÆÑÄ Ð ÓÑÎß ÔÑÊÐÂÐËâ.
´. 175, å 4]
¬°¯¸¦±¸ªÁ ³°©¯¡¯ªÁ £ ¬°¯´¦¬³´¦ ¬£¡¯´°£°« ®¦·¡¯ª¬ª
1. ³ÑÅÎÂÔÐÑ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕ ËÏÇÇÕÔâ ÃÇÔÍÑÐÇÚÐÑÇ ÏÐÑÉÇÔÕÄÑ àÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍËØ ÏËÓÑÄ (ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËØ
"ÓÇÂÎßÐÑÔÕÇÌ"), ÍÂÉÆÞÌ ËÊ ÍÑÕÑÓÞØ ØÂÓÂÍÕÇÓËÊÖÇÕÔâ
ÐÇÍÑÕÑÓÑÌ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕßá (ËÎË, Ä ÔÎÖÚÂÇ ÐÇÒÓÇÓÞÄÐÑÅÑ
ÏÐÑÉÇÔÕÄÂ, ÒÎÑÕÐÑÔÕßá ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕË). ²ÂÔÒÓÇÆÇÎÇÐËÇ
ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÇÌ ÓÂÔÔÚËÕÞÄÂÇÕÔâ ÒÑ ÑÃÞÚÐÞÏ ÍÄÂÐÕÑÄÑÏÇØÂÐËÚÇÔÍËÏ ÒÓÂÄËÎÂÏ. £ ÒÓÑÔÕÑÏ ÒÓËÏÇÓÇ Ô ÆÄÖÏâ
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÂÏË jc1 i Ë jc2 i ì àÕÑ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕË p1 ˆ jc1 j2
Ë p2 ˆ jc2 j2 ; Ä ÃÑÎÇÇ ÔÎÑÉÐÑÌ (Ë ÃÑÎÇÇ ÓÇÂÎËÔÕËÚÇÔÍÑÌ)
ÍÂÓÕËÐÇ ÐÇÒÓÇÓÞÄÐÑÅÑ ËÊÏÇÓÇÐËâ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞÇ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÞ ËÊÏÇÓÇÐËâ (ÍÑÓËÆÑÓÞ) a ØÂÓÂÍÕÇÓËÊÖáÕÔâ
ÒÎÑÕÐÑÔÕâÏË ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕË pa , ÍÑÕÑÓÞÇ ÕÂÍÉÇ ÐÂØÑÆâÕÔâ
ÒÑ ÊÂÍÑÐÂÏ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË [31].
¹ÂÔÕÑ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß ÆÂÐÐÑÌ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ ËÐÕÇÓÒÓÇÕËÓÖÇÕÔâ ÍÂÍ ÆÑÎâ ÕÇØ àÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍËØ ÏËÓÑÄ, Ä ÍÑÕÑÓÞØ
ÓÇÂÎËÊÖÇÕÔâ àÕ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÂ, Ë ÑÕÑÉÆÇÔÕÄÎâÇÕÔâ Ô
ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕßá ÆÎâ ËÐÆËÄËÆÖÂÎßÐÑÅÑ ÔÑÊÐÂÐËâ ÑÍÂÊÂÕßÔâ
ËÏÇÐÐÑ Ä ÕÂÍÑÏ ÏËÓÇ, Õ.Ç. ÐÂÃÎáÆÂÕß ËÏÇÐÐÑ àÕÖ
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÖ. ´ÇÏ ÐÇ ÏÇÐÇÇ, Ä ÒÓËÐÙËÒÇ, ÑÔÕÂÇÕÔâ ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕß ÑÕÍÂÊÂÕßÔâ ÑÕ ÖÐËÄÇÓÔÂÎßÐÑÔÕË ÕÑÅÑ ÓÂÔÒÓÇÆÇÎÇÐËâ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÇÌ, ÍÑÕÑÓÑÇ ÒÓÇÆÒËÔÞÄÂÇÕÔâ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ
ÏÇØÂÐËÍÑÌ. ¯ÇÍÑÕÑÓÞÇ ÂÄÕÑÓÞ ÒÓÇÆÒÑÎÂÅÂÎË (ÐÇ ÑÃâÊÂÕÇÎßÐÑ Ä ÓÂÏÍÂØ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ), ÚÕÑ ÔÑÊÐÂÐËÇ
ÏÑÉÇÕ ÄÎËâÕß ÐÂ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕË ÓÂÊÎËÚÐÞØ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ
[26, 44, 45].
£ÞÄÑÆ Ñ ÕÑÏ, ÚÕÑ ÓÂÔÒÓÇÆÇÎÇÐËÇ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÇÌ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ ÑÆÐÑÊÐÂÚÐÑ ×ËÍÔËÓÑÄÂÐÑ ÊÂÍÑÐÂÏË ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ
ÏÇØÂÐËÍË, ÐÇ ÒÑÆÎÇÉÂÎ ÃÞ ÔÑÏÐÇÐËá, ÇÔÎË ÃÞ ÄÞÃÑÓ
ÑÆÐÑÌ ËÊ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ ÃÞÎ ÑÆÐËÏ ËÊ ÕÇØ ÊÂÍÑÐÑÄ ×ËÊËÍË,
ÍÑÕÑÓÞÇ ÑÃÝÇÍÕËÄÐÞ Ë ÐÇ ÊÂÄËÔâÕ ÑÕ ÔÑÊÐÂÐËâ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ. °ÆÐÂÍÑ Ä ÓÂÏÍÂØ ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕ ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇ ÐÂ
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ ÒÓÑËÊÄÑÆËÕÔâ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ (ËÎË ÆÂÉÇ ÃÑÎÇÇ
ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÑ: ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇ ÐÂ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ ì àÕÑ Ë ÇÔÕß
ÔÑÊÐÂÐËÇ). ¥ÂÉÇ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÌ ØÂÓÂÍÕÇÓ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ Ä
ÓÂÏÍÂØ ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕ ÄÞÅÎâÆËÕ ÐÇ ÍÂÍ ÊÂÍÑÐ
ÒÓËÓÑÆÞ, Â ÍÂÍ ÐÇÑÃØÑÆËÏÑÇ ÖÔÎÑÄËÇ ÆÎâ ÔÖÜÇÔÕÄÑÄÂÐËâ
ÉËÄÞØ ÔÖÜÇÔÕÄ (ÔÏ. ÓÂÊÆÇÎ 10). £ÒÑÎÐÇ ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÑ
ÒÓÇÆÒÑÎÑÉËÕß, ÚÕÑ ÔÑÊÐÂÐËÇ ÏÑÉÇÕ ÄÎËâÕß ÐÇ ÕÑÎßÍÑ ÐÂ
ØÂÓÂÍÕÇÓ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ, ÐÑ Ë ÐÂ ËØ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕË, ÕÑÚÐÇÇ ì
ÐÂ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕË ÕÑÅÑ, ÍÂÍÖá ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÖ ÑÐÑ ÃÖÆÇÕ
ÐÂÃÎáÆÂÕß. ³ÑÅÎÂÔÐÑ ÕÂÍÑÏÖ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËá ÔÑÊÐÂÐËÇ
ÏÑÉÇÕ ÖÄÇÎËÚËÕß ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß ÒÑÒÂÆÂÐËâ Ä ÕÇ ÍÎÂÔÔÞ
àÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍËØ ÏËÓÑÄ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÒÑ ÍÂÍËÏ-ÕÑ ÒÓËÚËÐÂÏ
ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâáÕÔâ ÆÎâ ÐÇÅÑ ÒÓÇÆÒÑÚÕËÕÇÎßÐÞÏË.
´ÂÍÑÇ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËÇ ÏÑÉÇÕ ÒÑÍÂÊÂÕßÔâ ÐÇÒÓËÇÏÎÇÏÞÏ, ÇÔÎË ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ ÑÕÑÉÆÇÔÕÄÎâÇÕÔâ Ô
ÆÑÎÇÌ àÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍËØ ÏËÓÑÄ ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÜÇÅÑ ÕËÒ (Ä
ÍÑÕÑÓÞØ àÕ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ ÐÂÃÎáÆÂÇÕÔâ). ¯Â ÒÇÓÄÞÌ
ÄÊÅÎâÆ, ÚËÔÎÑ, ÄÞÓÂÉÂáÜÇÇ "ÆÑÎá ÏËÓÑÄ ÆÂÐÐÑÅÑ
ÍÎÂÔÔÂ", ÆÑÎÉÐÑ ÃÞÕß ÖÐËÄÇÓÔÂÎßÐÞÏ,  ÕÑÅÆ ÑÐÑ
ÆÑÎÉÐÑ ÔÑÄÒÂÆÂÕß Ô ÍÄÂÐÕÑÄÑ-ÏÇØÂÐËÚÇÔÍÑÌ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕßá Ë ÐÇ ÏÑÉÇÕ ÃÞÕß ËÐÞÏ ÆÎâ ÔÑÊÐÂÐËâ ÕÑÅÑ ËÎË
ËÐÑÅÑ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ. ¿ÕÑ ÆÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ ÃÞÎÑ ÃÞ ÕÂÍ,
ÇÔÎË ÃÞ ÚËÔÎÑ àÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍËØ ÏËÓÑÄ ÃÞÎÑ ÍÑÐÇÚÐÞÏ.
°ÆÐÂÍÑ ÆÎâ ÃÇÔÍÑÐÇÚÐÑÅÑ ÏÐÑÉÇÔÕÄÂ ÏËÓÑÄ ÔÂÏÑ ÒÑÐâÕËÇ "ÆÑÎâ ÏËÓÑÄ ÆÂÐÐÑÅÑ ÍÎÂÔÔÂ" ÐÇ ËÏÇÇÕ ÔÏÞÔÎÂ, Ë
ÒÓËÄÇÆÇÐÐÞÌ ÂÓÅÖÏÇÐÕ Ä ÒÑÎßÊÖ ÖÐËÄÇÓÔÂÎßÐÑÔÕË ÓÂÔÒÓÇÆÇÎÇÐËâ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÇÌ ÕÇÓâÇÕ ÔËÎÖ. ±ÓËÚËРàÕÑÅÑ Ä ÕÑÏ,
ÚÕÑ ÃÇÔÍÑÐÇÚÐÑÇ ÏÐÑÉÇÔÕÄÑ ÑÃÎÂÆÂÇÕ ÒÂÓÂÆÑÍÔÂÎßÐÞÏ
ÔÄÑÌÔÕÄÑÏ: ÇÅÑ ÏÑÉÐÑ ÒÑÔÕÂÄËÕß ÄÑ ÄÊÂËÏÐÑ ÑÆÐÑÊÐÂÚÐÑÇ ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄËÇ Ô ÇÅÑ ÔÑÃÔÕÄÇÐÐÞÏ ÒÑÆÏÐÑÉÇÔÕÄÑÏ.
±ÑàÕÑÏÖ Ä ÔÎÖÚÂÇ ÃÇÔÍÑÐÇÚÐÑÅÑ ÏÐÑÉÇÔÕÄ àÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍËØ ÏËÓÑÄ ÑÒÓÇÆÇÎÇÐËÇ ÓÂÊÎËÚÐÞØ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÐÞØ ÓÂÔÒÓÇÆÇÎÇÐËÌ Ð àÕÑÏ ÏÐÑÉÇÔÕÄÇ ÄÒÑÎÐÇ ÆÑÒÖÔÕËÏÑ Ë
429
ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËÇ Ñ ÄÎËâÐËË ÔÑÊÐÂÐËâ РÓÂÔÒÓÇÆÇÎÇÐËÇ
ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÇÌ ÐÇ âÄÎâÇÕÔâ ÄÐÖÕÓÇÐÐÇ ÒÓÑÕËÄÑÓÇÚËÄÞÏ.
¹ÕÑÃÞ ÔÆÇÎÂÕß àÕÑ ÖÕÄÇÓÉÆÇÐËÇ ÐÂÅÎâÆÐÞÏ, ÒÓÇÆÔÕÂÄËÏ ÔÇÃÇ, ÚÕÑ ÃÇÔÍÑÐÇÚÐÑÇ ÏÐÑÉÇÔÕÄÑ "ÆÄÑÌÐËÍÑÄ"
ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ÒÑ ÑÚÇÓÇÆË ÐÂÒÓÂÄÎâáÕÔâ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ Ä
àÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍËÌ ÏËÓ ÕÑÅÑ ËÎË ËÐÑÅÑ ÕËÒÂ, ÚÕÑÃÞ ÊÂÒÑÎÐËÕß ÃÇÔÍÑÐÇÚÐÑÇ ÏÐÑÉÇÔÕÄÑ ÏËÓÑÄ. ¥Îâ ÒÓÑÔÕÑÕÞ
ÒÓÇÆÒÑÎÑÉËÏ, ÚÕÑ ËÏÇÇÕÔâ ÎËÛß ÆÄÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ, Õ.Ç.
ÆÄ ÕËÒ ÏËÓÑÄ. ´ÑÅÆ ÆÎâ ÑÆÐÑÅÑ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ÆÄÑÌÐËÍË ÏÑÅÖÕ ÐÂÒÓÂÄÎâÕßÔâ ÒÑÑÚÇÓÇÆÐÑ ÕÑ Ä ÏËÓ ÒÇÓÄÑÅÑ
ÕËÒÂ, ÕÑ Ä ÏËÓ ÄÕÑÓÑÅÑ ÕËÒÂ. ¿ÕÑ ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖÇÕ ÕÑÏÖ, ÚÕÑ
ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß ÆÎâ ÆÂÐÐÑÅÑ ÆÄÑÌÐËÍÂ ÒÑÒÂÔÕß Ä ÏËÓ ÒÇÓÄÑÅÑ ÕËÒÂ ÓÂÄÐÂ 1=2 (Ë ÕÑ ÉÇ ÆÎâ ÏËÓÑÄ ÄÕÑÓÑÅÑ ÕËÒÂ).
³ÑÊÐÂÐËÇ ÄÕÑÓÑÅÑ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ÏÑÉÇÕ ÐÂÒÓÂÄÎâÕß ÔÄÑËØ
ÆÄÑÌÐËÍÑÄ Ä ÕÇ ÉÇ ÏËÓÞ ËÐÂÚÇ: ÔÐÂÚÂÎÂ ÑÆÐÑÅÑ Ä ÏËÓ
ÒÇÓÄÑÅÑ ÕËÒÂ, ÒÑÕÑÏ ÔÎÇÆÖáÜËØ ÆÇÄâÕß ì Ä ÏËÓ ÄÕÑÓÑÅÑ ÕËÒÂ, ÑÒâÕß ÑÆÐÑÅÑ ì Ä ÏËÓ ÒÇÓÄÑÅÑ ÕËÒÂ, ÑÒâÕß
ÆÇÄâÕß ì Ä ÏËÓ ÄÕÑÓÑÅÑ ÕËÒÂ Ë Õ.Æ. £ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÇ ÆÎâ
ÍÂÉÆÑÅÑ ËÊ ÐËØ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß ÒÑÒÂÔÕß Ä ÏËÓ ÒÇÓÄÑÅÑ ÕËÒÂ
ÓÂÄÐÂ 1=10, Â ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß ÒÑÒÂÔÕß Ä ÏËÓ ÄÕÑÓÑÅÑ ÕËÒÂ
ÓÂÄÐÂ 9=10. °ÆÐÂÍÑ ÑÃÇ ÑÒËÔÂÐÐÞÇ ÒÓÑÙÇÆÖÓÞ ÒÓËÄÑÆâÕ Í
ÕÑÏÖ, ÚÕÑ Ä ÍÂÉÆÑÏ ËÊ àÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍËØ ÏËÓÑÄ ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ
ÒÑ ÑÆÐÑÏÖ ÆÄÑÌÐËÍÖ ÐÂÛÇÅÑ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ. ÁÔÐÑ, ÚÕÑ Ä
àÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ÃÇÔÔÏÞÔÎÇÐÐÑ ÔÒÓÂÛËÄÂÕß: ÍÂÍÖá ÆÑÎá ÑÕ
ÄÔÇØ ÏËÓÑÄ ÔÑÔÕÂÄÎâáÕ ÏËÓÞ ÒÇÓÄÑÅÑ ÕËÒÂ (Ä ÔËÎÖ ÕÑÅÑ,
ÚÕÑ ÏËÓÑÄ ÃÇÔÍÑÐÇÚÐÑ ÏÐÑÅÑ)?
¿ÕÑ ÓÂÔÔÖÉÆÇÐËÇ ÐÇ ÆÑÍÂÊÞÄÂÇÕ, ÍÑÐÇÚÐÑ, ÚÕÑ ÔÑÊÐÂÐËÇ Ð ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÏÑÉÇÕ ÖÒÓÂÄÎâÕß ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕâÏË, ÐÑ
ÒÑÍÂÊÞÄÂÇÕ, ÚÕÑ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËÇ Ñà àÕÑÏ ÐÇ âÄÎâÇÕÔâ
ÄÐÖÕÓÇÐÐÇ ÒÓÑÕËÄÑÓÇÚËÄÞÏ. ®ÑÉÐÑ ÔÍÂÊÂÕß: ÐÇÒÓÑÕËÄÑÓÇÚËÄÞÏ âÄÎâÇÕÔâ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËÇ Ñ ÕÑÏ, ÚÕÑ ÔÑÊÐÂÐËÇ
ÏÑÉÇÕ ÔÆÇÎÂÕß ÄÇÓÑâÕÐÞÏ ÐÇÍÑÕÑÓÑÇ ÔÑÃÞÕËÇ, ÆÂÉÇ ÇÔÎË
ÒÑ ÊÂÍÑÐÂÏ ×ËÊËÍË (ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË) ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß
àÕÑÅÑ ÔÑÃÞÕËâ ÏÂÎÂ. ³ÆÇÎÂÇÏ ÄÂÉÐÑÇ ÖÕÑÚÐÇÐËÇ ×ÑÓÏÖÎËÓÑÄÍË: ÔÑÊÐÂÐËÇ ÆÂÐÐÑÅÑ ÐÂÃÎáÆÂÕÇÎâ ÏÑÉÇÕ ÔÆÇÎÂÕß
ÄÇÓÑâÕÐÞÏ, ÚÕÑ ÑÐ ÖÄËÆËÕ àÕÑ ÔÑÃÞÕËÇ.
¦ÔÎË ÔÑÊÐÂÐËÇ ÆÇÎÂÇÕ ÄÇÓÑâÕÐÞÏ ÕÂÍÑÇ ÔÑÃÞÕËÇ, ÆÎâ
ÍÑÕÑÓÑÅÑ ÒÑ ÊÂÍÑÐÂÏ ×ËÊËÍË ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß ÚÓÇÊÄÞÚÂÌÐÑ
ÏÂÎÂ, ÕÑ ÒÓÑËÔØÑÆâÜÇÇ ÏÑÉÇÕ ÄÞÅÎâÆÇÕß ÍÂÍ ÚÖÆÑ. °ÚÇÐß
ÄÂÉÐÑ, ÚÕÑ ÒÓË àÕÑÏ ËÏÇÇÕÔâ ÑÆÐÑ ÂÃÔÑÎáÕÐÑÇ ÑÅÓÂÐËÚÇÐËÇ. ¦ÔÎË ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß ÍÂÍÑÌ-ÕÑ (ÏÞÔÎÇÐÐÑ ÒÑÔÕÓÑÇÐÐÑÌ)
"ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ ÓÇÂÎßÐÑÔÕË" ÓÂÄРÐÖÎá (Õ.Ç. àÕÑÌ ÓÇÂÎßÐÑÔÕË Ð ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÐÇÕ ÔÓÇÆË ÄÔÇØ ÄÑÊÏÑÉÐÞØ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞØ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÑÄ ËÊÏÇÓÇÐËâ), ÕÑ ËÐÆËÄËÆÖÂÎßÐÑÇ
ÔÑÊÐÂÐËÇ ÐÇ ÏÑÉÇÕ ÔÆÇÎÂÕß ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß ÒÑÒÂÆÂÐËâ Ä àÕÖ
ÓÇÂÎßÐÑÔÕß ÐÇÐÖÎÇÄÑÌ. ©ÐÂÚËÕ, ÐÇ ÄÔâÍÑÇ ÚÖÆÑ ÄÑÊÏÑÉÐÑ.
´Ñ, ÚÕÑ ÂÃÔÑÎáÕÐÑ ÊÂÒÓÇÜÇÐÑ ÊÂÍÑÐÂÏË ×ËÊËÍË (ÕÑ, ÚÕÑ
ÃÞÄÂÇÕ ÎËÛß Ä ÔÍÂÊÍÂØ), ÑÔÖÜÇÔÕÄËÕß Ä ÎáÃÑÏ ÔÎÖÚÂÇ
ÐÇÎßÊâ. ¡ ÄÑÕ ÕÑ, ÚÕÑ ÏÂÎÑÄÇÓÑâÕÐÑ, ÐÑ ÄÑÊÏÑÉÐÑ, ÕÑ
ÏÑÉÐÑ ÓÇÂÎËÊÑÄÂÕß "Ä ÆÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑÔÕË", ÆÂÉÇ ÇÔÎË
ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß, ÓÂÔÔÚËÕÂÐÐÂâ ×ËÊËÚÇÔÍËÏË ÏÇÕÑÆÂÏË,
ÑÚÇÐß ÏÂÎÂ.
2. ¬ÓÑÏÇ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËâ Ñ ÄÑÊÏÑÉÐÑÏ ÄÎËâÐËË
ÔÑÊÐÂÐËâ РÄÇÓÑâÕÐÑÔÕË ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ, Ä ÓÂÏÍÂØ ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕ ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ ÄÑÊÏÑÉÐÑÌ ÇÜÇ ÑÆРÓÂÆËÍÂÎßÐÂâ ÅËÒÑÕÇÊÂ. °Ð ÒÑÆÔÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ ÕÇÏ, ÚÕÑ Ä ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕ ÔÑÊÐÂÐËÇ Ä ÙÇÎÑÏ (Ä ÑÕÎËÚËÇ ÑÕ ÑÕÆÇÎßÐÞØ
ÇÅÑ ÍÑÏÒÑÐÇÐÕ) ÑØÄÂÕÞÄÂÇÕ ÄÇÔß ÍÄÂÐÕÑÄÞÌ ÏËÓ, Õ.Ç. ÄÔÇ
ÇÅÑ "ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÇ ÒÓÑÇÍÙËË". £ ÔÄÇÕÇ àÕÑÅÑ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÇÕÔâ ÄÒÑÎÐÇ ÄÑÊÏÑÉÐÞÏ, ÚÕÑ ËÐÆËÄËÆÖÂÎßÐÑÇ,
ÔÖÃÝÇÍÕËÄÐÑÇ ÔÑÊÐÂÐËÇ, ÍÑÕÑÓÑÇ ÉËÄÇÕ Ä ÐÇÍÑÕÑÓÑÏ
àÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍÑÏ ÏËÓÇ (Ä ÐÇÍÑÕÑÓÑÌ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ ÓÇÂÎßÐÑÔÕË), ÒÓË ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÞØ ÖÔÎÑÄËâØ ÏÑÉÇÕ ÄÞØÑÆËÕß, ÕÇÏ ÐÇ
ÏÇÐÇÇ, Ä ÍÄÂÐÕÑÄÞÌ ÏËÓ Ä ÙÇÎÑÏ, "ÊÂÅÎâÆÞÄÂÕß" Ä ÆÓÖÅËÇ
430
®.¢. ®¦¯³¬ª«
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ, Ä ÆÓÖÅËÇ ÓÇÂÎßÐÑÔÕË. ¦ÔÎË ÏÞ ÒÓÇÆÒÑÎÂÅÂÇÏ (ÍÂÍ ÑÃÞÚÐÑ ÆÇÎÂáÕ Ä ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÕÇÑÓËË ËÊÏÇÓÇÐËÌ),
ÚÕÑ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ ÓÇÆÖÍÙËâ, ÕÑ ÄÔÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ, ÍÓÑÏÇ
ÑÆÐÑÌ, ËÔÚÇÊÂáÕ Ë ÊÂÅÎâÆÞÄÂÕß ÒÓÑÔÕÑ ÐÇÍÖÆÂ. ¯Ñ ÇÔÎË
ÄÔÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ ÑÆËÐÂÍÑÄÑ ÓÇÂÎßÐÞ,  ÔÑÊÐÂÐËÇ ÒÓÑÔÕÑ
"ÓÂÊÆÇÎâÇÕ" ÆÎâ ÔÇÃâ ËØ ÄÑÔÒÓËâÕËÇ, ÕÑ ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕß
ÊÂÅÎâÐÖÕß Ä ÎáÃÖá ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÖ, ÑÔÑÊÐÂÕß ÇÇ, Ä ÒÓËÐÙËÒÇ, ÔÖÜÇÔÕÄÖÇÕ.
¦ÔÕß ÑÃÓÂÊ, ÍÑÕÑÓÞÌ ËÎÎáÔÕÓËÓÖÇÕ ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇ ÔÑÊÐÂÐËâ ÏÇÉÆÖ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞÏË ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÏË ÓÇÂÎßÐÑÔÕâÏË, ì àÕÑ ÛÑÓÞ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÑÆÇÄÂáÕÔâ РÎÑÛÂÆß,
ÚÕÑÃÞ ÑРÐÇ ÏÑÅΠÔÏÑÕÓÇÕß Ä ÔÕÑÓÑÐÖ Ë ÔÑØÓÂÐâÎÂ
ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËÇ ÆÄËÉÇÐËâ. ´ÑÚÐÑ ÕÂÍ ÉÇ ÔÑÊÐÂÐËÇ ÐÂÆÇÄÂÇÕ
ÐÂ ÔÇÃâ ÛÑÓÞ, ÔÕÂÄËÕ "ÒÇÓÇÅÑÓÑÆÍË" ÏÇÉÆÖ ÓÂÊÎËÚÐÞÏË
ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÏË ÓÇÂÎßÐÑÔÕâÏË, ÆÎâ ÕÑÅÑ ÚÕÑÃÞ ÍÂÉÆÂâ
"ÍÑÏÒÑÐÇÐÕÂ" ÔÑÊÐÂÐËâ ÄËÆÇΠÎËÛß ÑÆÐÖ ËÊ ÐËØ Ë ÒÓËÐËÏÂΠÓÇÛÇÐËâ Ä ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄËË Ô ËÐ×ÑÓÏÂÙËÇÌ, ËÆÖÜÇÌ
ÎËÛß ËÊ ÑÆÐÑÅÑ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÅÑ ( ÊÐÂÚËÕ, ÑÕÐÑÔËÕÇÎßÐÑ
ÔÕÂÃËÎßÐÑÅÑ Ë ÒÓÇÆÔÍÂÊÖÇÏÑÅÑ, Õ.Ç. ÒÓËÅÑÆÐÑÅÑ ÆÎâ
ÉËÊÐË) ÏËÓÂ. °ÆÐÂÍÑ ÕÂÍ ÉÇ ÍÂÍ ÎÑÛÂÆß, ÐÂ ÍÑÕÑÓÖá
ÐÂÆÇÎË ÛÑÓÞ, ÄÔÇ ÉÇ ÏÑÉÇÕ, ÑÕÍÎÑÐËÄ ÅÑÎÑÄÖ, ÄÊÅÎâÐÖÕß
Ä ÔÕÑÓÑÐÖ, ÕÂÍ Ë ËÐÆËÄËÆÖÂÎßÐÑÇ ÔÑÊÐÂÐËÇ, ÉËÄÖÜÇÇ Ä
ÐÇÍÑÕÑÓÑÌ ÑÒÓÇÆÇÎÇÐÐÑÌ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ ÓÇÂÎßÐÑÔÕË,
ÐÇÔÏÑÕÓâ ÐÂ ÒÇÓÇÅÑÓÑÆÍË, ÔÍÑÓÇÇ ÄÔÇÅÑ ÆÑÎÉÐÑ ËÏÇÕß
ÒÓËÐÙËÒËÂÎßÐÖá ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕß ÊÂÅÎâÐÖÕß Ä ÆÓÖÅËÇ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÇ ÓÇÂÎßÐÑÔÕË, Ä ÆÓÖÅËÇ àÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍËÇ ÏËÓÞ. ´ÑÅÆÂ
ÚÇÎÑÄÇÍ ÔÒÑÔÑÃÇÐ ÐÇ ÕÑÎßÍÑ ÏÞÔÎÇÐÐÑ ÒÓÇÆÔÕÂÄËÕß (ÚÕÑ,
ÍÑÐÇÚÐÑ, ÄÑÊÏÑÉÐÑ), ÐÑ ÕÂÍÉÇ ÐÇÒÑÔÓÇÆÔÕÄÇÐÐÑ ÄÑÔÒÓËÐâÕß ÐÇÍÖá "ÆÓÖÅÖá ÓÇÂÎßÐÑÔÕß", Ä ÍÑÕÑÓÑÌ ÑÐ ÕÑÉÇ ÏÑÅ
ÃÞ ÉËÕß.
®ÑÉÐÑ ÆÂÉÇ ÍÂÚÇÔÕÄÇÐÐÑ ÑØÂÓÂÍÕÇÓËÊÑÄÂÕß ÕÑ ÔÑÔÕÑâÐËÇ ÔÑÊÐÂÐËâ, Ä ÍÑÕÑÓÑÏ àÕÑ ÏÑÉÇÕ ËÏÇÕß ÏÇÔÕÑ.
©ÂÅÎâÐÖÕß Ä ÆÓÖÅËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ (ËÎË, ÚÕÑ ÕÑ ÉÇ, ÄÞÌÕË Ä
ÍÄÂÐÕÑÄÞÌ ÏËÓ) ÖÆÂÔÕÔâ ÎËÛß Ä ÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ, ÇÔÎË ÒÇÓÇÅÑÓÑÆÍË ÏÇÉÆÖ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÂÏË ËÔÚÇÊÂáÕ ËÎË ÔÕÂÐÑÄâÕÔâ ÒÓÑÐËÙÂÇÏÞÏË. ³ÑÅÎÂÔÐÑ ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÇÏÑÌ ÍÑÐÙÇÒÙËË ÒÑâÄÎÇÐËÇ ÒÇÓÇÅÑÓÑÆÑÍ (ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ) ì àÕÑ ÐÇ ÚÕÑ ËÐÑÇ, ÍÂÍ ÑÔÑÊÐÂÄÂÐËÇ, Õ.Ç. ÒÑâÄÎÇÐËÇ
ÔÑÊÐÂÐËâ, ÇÅÑ "ÐÂÚÂÎÑ". ¯Ñ ÕÑÅÆÂ Ë ÐÂÑÃÑÓÑÕ, ÒÇÓÇÅÑÓÑÆÍË ËÔÚÇÊÂáÕ (ËÎË ÔÕÂÐÑÄâÕÔâ ÒÓÑÐËÙÂÇÏÞÏË) "ÐÂ
ÅÓÂÐËÙÇ ÔÑÊÐÂÐËâ", ÍÑÅÆÂ ÔÑÊÐÂÐËÇ ÒÑÚÕË ËÔÚÇÊÂÇÕ. ´ÂÍËÇ
ÔÑÔÕÑâÐËâ ÑÃÞÚÐÑ ÐÂÊÞÄÂáÕ ÕÓÂÐÔÑÏ.
3. ³ÆÇÎÂÇÏ ÆÄ ÍÓÂÕÍËØ ÊÂÏÇÚÂÐËâ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÐÇÑÃØÑÆËÏÞ ÆÎâ ÒÓÂÄËÎßÐÑÅÑ ÒÑÐËÏÂÐËâ ÔÖÜÇÔÕÄ ÄÑÒÓÑÔÂ.
±ÇÓÄÑÇ ÊÂÏÇÚÂÐËÇ ÒÓËÊÄÂÐÑ ÖÕÑÚÐËÕß, ÍÂÍ ÔÎÇÆÖÇÕ
ÒÑÐËÏÂÕß ÅËÒÑÕÇÊÖ ÑÃ "ÑÕÑÉÆÇÔÕÄÎÇÐËË" ÔÑÊÐÂÐËâ
(ÑÃÞÚÐÑ ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÇÏÑÅÑ Ä ÓÂÏÍÂØ ÒÔËØÑÎÑÅËË) Ô
ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇÏ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ (ÒÑÐâÕËÇ ËÊ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ
×ËÊËÍË). ³ÑÅÎÂÔÐÑ àÕÑÌ ÅËÒÑÕÇÊÇ ÔÑÊÐÂÐËÇ (ˆ ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇ
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ) ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÇÕ ÔÑÃÑÌ ÑÃÜÖá ÚÂÔÕß ÒÔËØÑÎÑÅËË Ë ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ×ËÊËÍË. ±ÑâÄÎâÇÕÔâ ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕß ÄÊÅÎâÐÖÕß Ð àÕÑÕ ÒÓÇÆÏÇÕ, ÔÑÊÐÂÐËÇ, Ô ÆÄÖØ ÔÕÑÓÑÐ, ËÊ
ÓÂÊÎËÚÐÞØ ÒÑ ÔÄÑÇÏÖ ØÂÓÂÍÕÇÓÖ Ô×ÇÓ ÊÐÂÐËâ: ÔÑ ÔÕÑÓÑÐÞ
×ËÊËÍË Ë ÔÑ ÔÕÑÓÑÐÞ ÒÔËØÑÎÑÅËË. ²ÂÊÖÏÇÇÕÔâ, ÒÓË àÕÑÏ
ÏÞ ÄËÆËÏ àÕÑÕ ÒÓÇÆÏÇÕ ÒÑ-ÓÂÊÐÑÏÖ, Ë ÓÂÊÐÞÇ ÚÇÓÕÞ
àÕÑÅÑ ÒÓÇÆÏÇÕ ÑÍÂÊÞÄÂáÕÔâ ÄÂÉÐÞÏË. ¬ÑÅÆ ÏÞ Ä
×ËÊËÍÇ ÅÑÄÑÓËÏ Ñ ÓÂÊÆÇÎÇÐËË ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ ËÎË ÔÇÎÇÍÙËË
ÑÆÐÑÌ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ, ÕÑ ËÏÇÇÏ Ä ÄËÆÖ ÒÓÑÔÕÇÌÛËÇ ÑÒÞÕÞ
Ô ÒÓÑÔÕÇÌÛËÏË ÑÃÝÇÍÕÂÏË, ÍÑÕÑÓÞÇ ÐÂÓÑÚÐÑ ÄÞÃÓÂÐÞ
ÒÓËÏËÕËÄÐÞÏË, ÚÕÑÃÞ ËØ ÏÑÉÐÑ ÃÞÎÑ ËÔÔÎÇÆÑÄÂÕß
ÏÂÕÇÏÂÕËÚÇÔÍË ÕÑÚÐÞÏË ÏÇÕÑÆÂÏË. ¬ÑÅÆ ÉÇ ÏÞ ÅÑÄÑÓËÏ Ñ ÔÑÊÐÂÐËË, ÍÂÍ ÑÐÑ ÄËÆËÕÔâ ÔÑ ÔÕÑÓÑÐÞ ÒÔËØÑÎÑÅËË,
ÕÑ ÒÇÓÇÆ ÐÂÏË ÒÓÇÆÔÕÂáÕ ÅÑÓÂÊÆÑ ÃÑÎÇÇ ÔÎÑÉÐÞÇ Ë
ÅÑÓÂÊÆÑ ÏÇÐÇÇ ÚÇÕÍÑ ÑÚÇÓÚÇÐÐÞÇ ÍÑÏÒÎÇÍÔÞ.
[µ¶¯ 2005
¿ÕÑ ÄÂÉÐÑ, ÐÂÒÓËÏÇÓ, ÇÔÎË ÓÇÚß ËÆÇÕ Ñ ÅËÒÑÕÇÕËÚÇÔÍÑÌ ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕË ÔÑÊÐÂÐËÇÏ ÄÎËâÕß Ð ÄÞÃÑÓ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ. £ÓâÆ ÎË ÔÎÇÆÖÇÕ ÑÉËÆÂÕß, ÚÕÑ ÔÑÊÐÂÐËÇ ÏÑÉÇÕ
ÊÂÏÇÕÐÑ ÄÎËâÕß ÐÂ ÕÑ, ÍÂÍÑÌ ÑÍÂÉÇÕÔâ ÒÓÑÇÍÙËâ ÔÒËÐÂ
ËÎË Ä ÍÂÍÖá ÔÕÑÓÑÐÖ ÒÑÎÇÕËÕ àÎÇÍÕÓÑÐ. ¦ÔÎË ÔÑÊÐÂÐËÇ Ë
ÏÑÉÇÕ ÄÎËâÕß Ð ÄÞÃÑÓ ÓÇÂÎßÐÑÔÕË, ÕÑ, ÔÍÑÓÇÇ ÄÔÇÅÑ,
ÄÞÃËÓÂâ ËÊ ÕÇØ ÂÔÒÇÍÕÑÄ àÕÑÌ ÓÇÂÎßÐÑÔÕË, ÍÑÕÑÓÞÇ ÆÎâ
ÆÂÐÐÑÅÑ ÚÇÎÑÄÇÍÂ ÉËÊÐÇÐÐÑ ÄÂÉÐÞ (ÄÇÆß Ë ÔÂÏÑ àÕÑ
âÄÎÇÐËÇ, ÔÑÊÐÂÐËÇ, ÄÑÊÐËÍÂÇÕ, ÔÑÅÎÂÔÐÑ ÐÂÛÇÏÖ ÓÂÔÔÖÉÆÇÐËá, ÒÑÕÑÏÖ, ÚÕÑ ÑÍÂÊÂÎÑÔß ÉËÊÐÇÐÐÑ ÄÂÉÐÞÏ ÆÎâ
ÉËÄÞØ ÔÖÜÇÔÕÄ). ¦ÔÎË, ÐÂÒÓËÏÇÓ, Ä ÑÆÐÑÌ ËÊ ÓÇÂÎßÐÑÔÕÇÌ ÖÏËÓÂÇÕ ÃÎËÊÍËÌ ÓÑÆÔÕÄÇÐÐËÍ, Â Ä ÆÓÖÅÑÌ ÑÐ ÑÔÕÂÇÕÔâ
ÉËÄ, ÕÑ Ö ÔÑÊÐÂáÜÇÅÑ ÔÖÃÝÇÍÕ ÇÔÕß ÔËÎßÐÂâ ÏÑÕËÄÂÙËâ
ÄÞÃÓÂÕß ÄÕÑÓÖá ËÊ àÕËØ ÆÄÖØ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ. ¦ÔÎË ÒÓË àÕÑÏ
ÑÐ ÄÇÓËÕ, ÚÕÑ ÏÑÉÇÕ ÒÑÄÎËâÕß ÐÂ ÄÞÃÑÓ, ÕÑ ÐÇ ËÔÍÎáÚÇÐÑ,
ÚÕÑ ÇÏÖ Ë Ð ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÖÆÂÔÕÔâ ÐÇÔÍÑÎßÍÑ ÖÄÇÎËÚËÕß
ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß, ÚÕÑ ÑÐ ÑÍÂÉÇÕÔâ ÔÄËÆÇÕÇÎÇÏ ËÏÇÐÐÑ ÄÕÑÓÑÌ
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ (ÔÎÇÆÖÇÕ ÎË ÕÂÍÑÅÑ ÓÑÆ ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕâÏË
ÒÑÎßÊÑÄÂÕßÔâ ì àÕÑ ÑÕÆÇÎßÐÞÌ ÄÑÒÓÑÔ, Ë ÑÕÄÇÕ Ð ÐÇÅÑ ÐÇ
ÕÂÍ ÑÚÇÄËÆÇÐ, ÍÂÍ ÍÂÉÇÕÔâ).
"°ÕÑÉÆÇÔÕÄÎÇÐËÇ" ÓÂÊÆÇÎÇÐËâ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ Ä ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ×ËÊËÍÇ Ô âÄÎÇÐËÇÏ ÑÔÑÊÐÂÄÂÐËâ Ä ÒÔËØÑÎÑÅËË ÔÎÇÆÖÇÕ
ÒÑÐËÏÂÕß ÎËÛß Ô àÕÑÌ ÑÅÑÄÑÓÍÑÌ. °ÕÑÉÆÇÔÕÄÎâáÕÔâ
ÎËÛß ÔÂÏÞÇ ÅÎÖÃÑÍËÇ ÔÎÑË ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÜËØ âÄÎÇÐËÌ,
ÒÓËÐÙËÒ, РÍÑÕÑÓÑÏ àÕË âÄÎÇÐËâ ÑÔÐÑÄÂÐÞ, ÐÑ ÐÇ ËØ
ÒÓÑâÄÎÇÐËâ, ÍÑÕÑÓÞÇ Ä Ô×ÇÓÇ ×ËÊËÍË Ë Ä Ô×ÇÓÇ ÒÔËØÑÎÑÅËË ÏÑÅÖÕ ÃÞÕß ÄÐÇÛÐÇ ÔÑÄÇÓÛÇÐÐÑ ÐÇÒÑØÑÉËÏË.
£ÕÑÓÑÇ ÊÂÏÇÚÂÐËÇ ÍÂÔÂÇÕÔâ ÕÇØ ÐÑÄÞØ ÒÇÓÔÒÇÍÕËÄ Ä
ÒÔËØÑÎÑÅËË Ë ÄÑÑÃÜÇ Ä ÅÖÏÂÐËÕÂÓÐÑÌ Ô×ÇÓÇ, ÍÑÕÑÓÞÇ
ÒÓÑËÔÕÇÍÂáÕ ËÊ ÇÇ ÔÄâÊË Ô ×ËÊËÍÑÌ. ®Þ ÅÑÄÑÓËÏ Ñ ÕÑÏ,
ÚÕÑ Ä ÓÂÏÍÂØ ÆÂÐÐÑÌ ÍÑÐÙÇÒÙËË ÔÑÊÐÂÐËÇ (ÒÔËØËÍÂ)
ÏÑÉÇÕ ÑÃÎÂÆÂÕß ÐÇÍÑÕÑÓÞÏË ÚÇÓÕÂÏË, ÍÑÕÑÓÞÇ Ä "ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ" ÒÔËØÑÎÑÅËË ÇÏÖ ÐÇ ÒÓËÒËÔÞÄÂáÕÔâ (ÕÂÍËÏË,
ÍÂÍ ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕß ÄÞØÑÆËÕß ËÊ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ Ä ÍÄÂÐÕÑÄÞÌ ÏËÓ, Õ.Ç. ÊÂÅÎâÆÞÄÂÕß Ä ÆÓÖÅËÇ,
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞÇ, ÓÇÂÎßÐÑÔÕË ËÎË ÆÂÉÇ ÄÎËâÕß Ð ÄÞÃÑÓ
"ÔÄÑÇÌ" ÓÇÂÎßÐÑÔÕË). ¿ÕË ÅËÒÑÕÇÕËÚÇÔÍËÇ ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕË
ÕÓÇÃÖáÕ, ÓÂÊÖÏÇÇÕÔâ, ÒÓÑÄÇÓÍË.
°ÆÐÂÍÑ ÄÒÑÎÐÇ ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÑ ÒÑÒÞÕÂÕßÔâ ÑÕÑÉÆÇÔÕÄËÕß àÕË "ÐÑÄÞÇ" ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕË Ô ÕÇÏË ÐÇÑÃÞÚÐÞÏË
âÄÎÇÐËâÏË Ä ÑÃÎÂÔÕË ÒÔËØÑÎÑÅËË, ÕÇÑÓËË ÔÑÊÐÂÐËâ Ë
ÒÔËØÑÎÑÅËÚÇÔÍÑÌ ÒÓÂÍÕËÍË, ÍÑÕÑÓÞÇ ÖÉÇ ÆÂÄÐÑ ÊÂÏÇÚÇÐÞ, ËÊÖÚÂáÕÔâ ÓÂÊÎËÚÐÞÏË ÔÒÑÔÑÃÂÏË Ë ÆÂÉÇ àÍÔÒÎÖÂÕËÓÖáÕÔâ. ³ àÕÑÌ ÕÑÚÍË ÊÓÇÐËâ ÑÃÔÖÉÆÂÇÏÞÇ "ÐÑÄÞÇ"
ÚÇÓÕÞ ÔÑÊÐÂÐËâ, ÄÑÊÏÑÉÐÑ, ÆÂÄÐÑ ËÊÄÇÔÕÐÞ. ¦ÔÎË ÕÂÍ, ÕÑ
ÐÇÍÑÕÑÓÞÇ ÒÑÆÕÄÇÓÉÆÇÐËâ ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÇÏÑÌ ÐÂÏË ÍÑÐÙÇÒÙËË ÏÑÅÖÕ ÖÉÇ ÔÖÜÇÔÕÄÑÄÂÕß ÃÇÊ ÄÔâÍËØ ÆÑÒÑÎÐËÕÇÎßÐÞØ ÒÓÑÄÇÓÑÍ. ¯Ñ Ë Ä àÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ÕÓÇÃÖÇÕÔâ ÕÜÂÕÇÎßÐÂâ Ë
ÑÔÕÑÓÑÉÐÂâ ÓÂÃÑÕ ÆÎâ ÂÐÂÎËÊ ËÊÄÇÔÕÐÞØ ×ÂÍÕÑÄ Ë
ÔÑÒÑÔÕÂÄÎÇÐËâ ËØ Ô ÕÇÏ, ÚÇÅÑ ÏÑÉÐÑ ÑÉËÆÂÕß Ä ÓÂÏÍÂØ
ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕ 10 . ³ÓÇÆË ÕÇØ ÐÇÑÃÞÚÐÞØ âÄÎÇÐËÌ Ä
ÑÃÎÂÔÕË ÔÑÊÐÂÐËâ (ÒÔËØËÍË), ÍÑÕÑÓÞÇ ÏÑÅÖÕ ËÏÇÕß ÑÕÐÑÛÇÐËÇ Í ÐÂÛÇÌ ÍÑÐÙÇÒÙËË, ÖÒÑÏâÐÇÏ, ÄÑ-ÒÇÓÄÞØ, ÑÔÑÃÞÇ
ÔÑÔÕÑâÐËâ ÔÑÊÐÂÐËâ (ÕËÒ ÕÓÂÐÔÂ), Ä ÚÂÔÕÐÑÔÕË ÔÑÔÕÑâÐËÇ
ÔÑÊÐÂÐËâ ÄÑ ÄÓÇÏâ ÔÐÂ,  ÕÂÍÉÇ, ÄÑ-ÄÕÑÓÞØ, ÐÇÄÇÓÃÂÎßÐÑÇ
Ë ÐÇÍÑÐÕÓÑÎËÓÖÇÏÑÇ ÏÞÛÎÇÐËÇ, ÍÑÕÑÓÑÇ ËÅÓÂÇÕ ÃÑÎßÛÖá ÓÑÎß Ä ÐÂÖÍÇ Ë ÆÎâ ÑÃÝâÔÐÇÐËâ ÍÑÕÑÓÑÅÑ, ÒÑ
ÏÐÇÐËá ±ÇÐÓÑÖÊ [49, ÅÎ. 10], ÐÇÑÃØÑÆËÏÑ ÒÓËÄÎÇÚß
ÍÄÂÐÕÑÄÖá ×ËÊËÍÖ. °Ã ÑÔÑÃÞØ ÔÑÔÕÑâÐËâØ ÔÑÊÐÂÐËâ Ë Ñ
10
µÒÑÏâÐÇÏ, ÚÕÑ ÔÖÜÇÔÕÄÖáÕ ÆÓÖÅËÇ (ÐÇ ËÏÇáÜËÇ ÒÓâÏÑÅÑ ÑÕÐÑÛÇÐËâ Í ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ) ÍÄÂÐÕÑÄÑ-ÏÇØÂÐËÚÇÔÍËÇ ÑÃÝâÔÐÇÐËâ ÐÇÑÃÞÚÐÞØ âÄÎÇÐËÌ Ä ÒÔËØËÍÇ, ÐÂÒÓËÏÇÓ ÑÃÝâÔÐÇÐËÇ ÕÇÎÇÒÂÕËË ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÍÑÓÓÇÎâÙËÇÌ ÉËÄÞØ ÑÓÅÂÐËÊÏÑÄ [46 ë 48].
´. 175, å 4]
¬°¯¸¦±¸ªÁ ³°©¯¡¯ªÁ £ ¬°¯´¦¬³´¦ ¬£¡¯´°£°« ®¦·¡¯ª¬ª
ÔÑÔÕÑâÐËË ÔРÅÑÄÑÓËÎÑÔß Ë ÒËÔÂÎÑÔß ÑÚÇÐß ÏÐÑÅÑ (ÔÏ. Ä
àÕÑÌ ÔÄâÊË ËÐÕÓËÅÖáÜËÌ ÑÚÇÓÍ ±ÂÄΠ¶ÎÑÓÇÐÔÍÑÅÑ
"ªÍÑÐÑÔÕÂÔ" [50, Ô. 73 ë 198]). ÁÄÎÇÐËÇ ÐÇÄÇÓÃÂÎßÐÑÅÑ
ÏÞÛÎÇÐËâ ËÊÄÇÔÕÐÑ ÏÇÐßÛÇ. ±ÑâÔÐËÏ ÄÍÓÂÕÙÇ, ÚÕÑ
ËÏÇÇÕÔâ Ä ÄËÆÖ.
°ÃÞÚÐÑ ÏÞÛÎÇÐËÇ ÖÚÇÐÑÅÑ ÔÚËÕÂáÕ ÔÕÓÑÅÑ ÎÑÅËÚÐÞÏ Ë ÒÑÔÎÇÆÑÄÂÕÇÎßÐÞÏ ÒÑÕÑÍÑÏ ÏÞÔÎÇÌ, ÍÑÕÑÓÞÇ
ËÊÎÂÅÂáÕÔâ РÃÖÏÂÅÇ ËÎË, ÄÑ ÄÔâÍÑÏ ÔÎÖÚÂÇ, ÒÓË ÉÇÎÂÐËË ÏÑÅÖÕ ÃÞÕß ËÊÎÑÉÇÐÞ Ð ÃÖÏÂÅÇ Ô ÒÑÏÑÜßá ÐÂÛÇÅÑ
ÑÃÞÚÐÑÅÑ âÊÞÍ (Ô ÆÑÃÂÄÎÇÐËÇÏ ÐÇÍÑÕÑÓÑÅÑ ÍÑÎËÚÇÔÕÄÂ
×ÑÓÏÖÎ Ë ÓËÔÖÐÍÑÄ). ª ÑÐÑ ÆÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ âÄÎâÇÕÔâ
ÕÂÍÑÄÞÏ Ð ÒÇÓÄÑÏ àÕÂÒÇ ÓÂÃÑÕÞ, ÍÑÅÆ ×ÑÓÏÖÎËÓÖÇÕÔâ
ÒÓÑÃÎÇÏÂ, Ë Ð ÒÑÔÎÇÆÐÇÏ, ÍÑÅÆ ×ÑÓÏÖÎËÓÖÇÕÔâ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ. ¯Ñ ÍÎáÚÇÄÑÌ àÕÂÒ ÓÂÃÑÕÞ ÖÚÇÐÑÅÑ, ÍÑÕÑÓÞÌ, ÔÑÃÔÕÄÇÐÐÑ, Ë ÒÓËÐÑÔËÕ ÓÇÊÖÎßÕÂÕ, àÕÑ ÑÕÍÓÞÕËÇ. ª ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ, ÚÕÑ Ð àÕÑÏ àÕÂÒÇ ÏÞÛÎÇÐËÇ ÖÚÇÐÑÅÑ ÚÂÔÕÑ (Â
ÏÑÉÇÕ ÃÞÕß, Ë ÄÔÇÅÆÂ) ÒÓËÐËÏÂÇÕ ÐÇÄÇÓÃÂÎßÐÖá ×ÑÓÏÖ Ë
ÒÓÑËÔØÑÆËÕ ÐÇÍÑÐÕÓÑÎËÓÖÇÏÑ, ÐÇÊÂÄËÔËÏÑ ÑÕ ÇÅÑ ÄÑÎË
(ÑÆÐÂÍÑ ÒÑÔÎÇ ÐÂÒÓâÉÇÐÐÑÌ Ë ÄÒÑÎÐÇ ÍÑÐÕÓÑÎËÓÖÇÏÑÌ
ÓÂÃÑÕÞ Ð ÒÓÇÆÛÇÔÕÄÖáÜËØ àÕÂÒÂØ).
²ÑÆÉÇÓ ±ÇÐÓÑÖÊ Ä ÍÐËÅÇ "¯ÑÄÞÌ ÖÏ ÍÑÓÑÎâ" [49]
ÒÓËÄÑÆËÕ ÒÓËÏÇÓÞ ÄÂÉÐÞØ ÑÕÍÓÞÕËÌ, ÔÆÇÎÂÐÐÞØ Ä
ÐÇÄÇÓÃÂÎßÐÑÌ ×ÑÓÏÇ. ¢ÞÕß ÏÑÉÇÕ, ÔÂÏÑÇ ÒÑÓÂÊËÕÇÎßÐÑÇ
Ä ÒÓËÄÑÆËÏÞØ ËÏ ÔÄËÆÇÕÇÎßÔÕÄÂØ ÄÇÎËÍËØ ÖÚÇÐÞØ ì àÕÑ
ÕÑ, ÚÕÑ Ä ÏÑÏÇÐÕ ÑÕÍÓÞÕËâ, ÒÓË ÑÕÔÖÕÔÕÄËË ×ÑÓÏÂÎßÐÞØ
ÆÑÍÂÊÂÕÇÎßÔÕÄ ËÔÕËÐÐÑÔÕË ÔÄÑÇÅÑ ÒÓÑÊÓÇÐËâ ÑÐË ÚÖÄÔÕÄÖáÕ ÂÃÔÑÎáÕÐÖá ÖÄÇÓÇÐÐÑÔÕß Ä ÕÑÏ, ÚÕÑ ÑÐÑ ËÔÕËÐÐÑ.
¿ÕÑ ÐÇÑÃÞÍÐÑÄÇÐÐÑÇ Ë Ä ÕÑ ÉÇ ÄÓÇÏâ ÚÓÇÊÄÞÚÂÌÐÑ
ÄÂÉÐÑÇ âÄÎÇÐËÇ ÐÇÄÑÊÏÑÉÐÑ ÑÃÝâÔÐËÕß ÑÃÞÚÐÞÏË ÔÒÑÔÑÃÂÏË. ¬ÂÉÇÕÔâ ÄÑÊÏÑÉÐÞÏ ÑÃÝâÔÐËÕß ÇÅÑ ÕÇÏ, ÚÕÑ
ÔÑÊÐÂÐËÇ Ä àÕÑÕ ÏÑÏÇÐÕ ÄÞØÑÆËÕ Ä ÍÄÂÐÕÑÄÞÌ ÏËÓ.
¬ÑÐÇÚÐÑ, ÊÆÇÔß ÇÜÇ ÒÓÇÆÔÕÑËÕ ÏÐÑÅÑ ÒÑÓÂÃÑÕÂÕß, ÐÑ
ÐÇÍÑÕÑÓÞÇ ÒÓÇÆÄÂÓËÕÇÎßÐÞÇ ÔÑÑÃÓÂÉÇÐËâ ÐÂÒÓÂÛËÄÂáÕÔâ ÔÓÂÊÖ. £ ÚÂÔÕÐÑÔÕË, ÒÓÇÆÔÕÂÄÎÇÐËÇ Ñ ÕÑÏ, ÚÕÑ
ÐÂÖÚÐÑÇ ÑÕÍÓÞÕËÇ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ "ÐÂ ÅÓÂÐËÙÇ ÔÑÊÐÂÐËâ",
ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÔÎÇÆÖáÜÇÌ ÒÓÂÍÕËÚÇÔÍÑÌ ÓÇÍÑÏÇÐÆÂÙËË.
±ÑÔÎÇ ÒÇÓËÑÆ ÐÂÒÓâÉÇÐÐÑÌ ÒÓÇÆÄÂÓËÕÇÎßÐÑÌ ÓÂÃÑÕÞ
ÐÂÆ ÒÓÑÃÎÇÏÑÌ, Ä ÏÑÏÇÐÕ, ÍÑÅÆÂ ÕÓÇÃÖÇÕÔâ "ÖÅÂÆÂÕß
ÍÎáÚ Í ÇÇ ÓÇÛÇÐËá", ÒÑÎÇÊÐÑ ÐÂ ÄÓÇÏâ "ÑÕÍÎáÚËÕß"
ÔÑÊÐÂÐËÇ ÑÕ àÕÑÌ ÒÓÑÃÎÇÏÞ, ÒÇÓÇÑÓËÇÐÕËÓÑÄÂÄ ÇÅÑ ÐÂ
ÚÕÑ-ÕÑ ÆÓÖÅÑÇ (ËÎË ÐÂ ÆÓÖÅÖá ÒÓÑÃÎÇÏÖ, ËÎË ÆÂÉÇ
ÒÓÑÔÕÑ ÐÂ ÓÂÊÄÎÇÚÇÐËÇ). £ ÕÂÍÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ÓÂÃÑÕÂ ÐÂÆ
ÒÓÑÃÎÇÏÑÌ ÐÂ ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÒÓÑÆÑÎÉÂÇÕÔâ, ÐÑ ÖÉÇ ÐÂ
ÖÓÑÄÐÇ ÒÑÆÔÑÊÐÂÐËâ (ËÎË ÔÄÇÓØÔÑÊÐÂÐËâ), ÚÕÑ Ë ÕÓÇÃÖÇÕÔâ ÆÎâ "ÑÕÍÓÞÕËâ", Õ.Ç. ÆÎâ ÒÑâÄÎÇÐËâ ÍÂÚÇÔÕÄÇÐÐÑ
ÐÑÄÞØ ÔÑÑÃÓÂÉÇÐËÌ ÒÑ àÕÑÌ ÒÓÑÃÎÇÏÇ. £ÞÔÑÍÂâ à××ÇÍÕËÄÐÑÔÕß àÕÑÌ ÏÇÕÑÆËÍË ÃÞΠÆÑÍÂÊÂРРÒÓÂÍÕËÍÇ.
¢ÎËÊÍËÇ ÓÇÍÑÏÇÐÆÂÙËË ÚÂÔÕÑ ÄÔÕÓÇÚÂáÕÔâ Ä ÎËÕÇÓÂÕÖÓÇ
ÒÑ ÐÂÖÚÐÑÌ ÏÇÕÑÆÑÎÑÅËË.
ª àÕÑ ÎËÛß ÑÆËÐ ÒÓËÏÇÓ, ÐÂËÃÑÎÇÇ ÃÎËÊÍËÌ ÆÎâ
ÒÓÇÆÔÕÂÄËÕÇÎâ ÐÂÖÍË. ¡ ÇÔÕß ÇÜÇ ÏÐÑÅÑ ÖÆËÄËÕÇÎßÐÞØ
âÄÎÇÐËÌ Ä Ô×ÇÓÇ ÔÑÊÐÂÐËâ, Ë ÏÐÑÅËÇ ËÊ ÐËØ, ÒÑ-ÄËÆËÏÑÏÖ,
ÄÒÑÎÐÇ ÆÑÔÕÑÄÇÓÐÞ. ¯ÂÆÇÉƠРÕÑ, ÚÕÑ ÑÐË ÏÑÅÖÕ
ÒÑÎÖÚËÕß ÑÃÝâÔÐÇÐËÇ, ÑÒÓÂÄÆÞÄÂÇÕ ÐÇÍÑÕÑÓÞÌ ÓËÔÍ, ÐÂ
ÍÑÕÑÓÞÌ ÒÓËØÑÆËÕÔâ ËÆÕË, ÆÇÎÂâ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËâ, ×ÑÓÏÂÎßÐÑ ÒÑÍ ÐÇÆÑÍÂÊÖÇÏÞÇ.
4. ¬ÑÅÆ ÏÞ ÅÑÄÑÓËÏ Ñ ÐÇÑÃÞÍÐÑÄÇÐÐÞØ âÄÎÇÐËâØ, ÕÂÍ
ËÎË ËÐÂÚÇ ÔÄâÊÂÐÐÞØ Ô ÔÑÊÐÂÐËÇÏ ÚÇÎÑÄÇÍÂ, ÐÇÎßÊâ ÐÇ
ÖÒÑÏâÐÖÕß Ñ ÕÂÍËØ ×ÑÓÏÂØ ËØ ÒÑÊÐÂÐËâ ËÎË ÆÂÉÇ
ÖÒÓÂÄÎÇÐËâ ËÏË, ÍÑÕÑÓÞÇ ÐÇ âÄÎâáÕÔâ ÐÂÖÚÐÞÏË. ±ÓÇÉÆÇ ÄÔÇÅÑ, àÕÑ ÓÂÊÎËÚÐÞÇ ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËâ ÓÇÎËÅËË Ë ÄÑÔÕÑÚÐÞÇ ×ËÎÑÔÑ×ËË. ¥Îâ ÖÚÇÐÞØ ÔÑÃÎÂÊÐËÕÇÎßÐÑ ÄÑÑÃÜÇ
ËÔÍÎáÚËÕß ËÊ ÓÂÔÔÏÑÕÓÇÐËâ àÕÖ Ô×ÇÓÖ ÚÇÎÑÄÇÚÇÔÍÑÌ
ÏÞÔÎË ÍÂÍ ÐÇÐÂÖÚÐÖá, Õ.Ç. ÐÇÆÑÔÕÑÄÇÓÐÖá. °ÆÐÂÍÑ ÄÓâÆ
431
ÎË ÏÑÉÐÑ ÕÂÍ ÎÇÅÍÑ ÑÕÏÂØÐÖÕßÔâ ÑÕ ÕÑÅÑ, ÚÕÑ ÔÖÜÇÔÕÄÖÇÕ
ÕÞÔâÚÇÎÇÕËâ Ë ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÇÕ, ÃÞÕß ÏÑÉÇÕ, ÐÂËÃÑÎÇÇ
ÖÔÕÑÌÚËÄÑÇ âÄÎÇÐËÇ Ä Ô×ÇÓÇ ÆÖØÑÄÐÑÌ ÉËÊÐË ÚÇÎÑÄÇÍÂ.
³ÍÑÓÇÇ ÄÔÇÅÑ, ÕÂÍÂâ ÖÔÕÑÌÚËÄÑÔÕß ÖÍÂÊÞÄÂÇÕ Ð ÕÑ, ÚÕÑ ÄÔÇ
àÕË ÐÇÐÂÖÚÐÞÇ ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËâ ÑÒËÓÂáÕÔâ РÐÇÚÕÑ ÓÇÂÎßÐÑ
ÔÖÜÇÔÕÄÖáÜÇÇ, ØÑÕâ ÆÎâ ÃÑÎÇÇ ÔËÎßÐÑÅÑ àÏÑÙËÑÐÂÎßÐÑÅÑ
ÄÑÊÆÇÌÔÕÄËâ ÓÇÂÎßÐÑ ÔÖÜÇÔÕÄÖáÜÇÇ ÚÂÔÕÑ ÑÃÎÇÍÂÇÕÔâ Ä
ÐËØ Ä ÔÍÂÊÑÚÐÖá ×ÑÓÏÖ.
³ àÕÑÌ ÕÑÚÍË ÊÓÇÐËâ ËÐÕÇÓÇÔÐÞ ÄÑÔÕÑÚÐÞÇ ×ËÎÑÔÑ×ËË, ÍÑÕÑÓÞÇ ÒÓâÏÑ ÒÓËÊÞÄÂáÕ ÚÇÎÑÄÇÍ ÓÂÃÑÕÂÕß Ô
ÔÑÃÔÕÄÇÐÐÞÏ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ. ¯ÂËÃÑÎÇÇ ËÐÕÇÓÇÔÐÞÏ Ä àÕÑÏ
ÒÎÂÐÇ ÐÂÏ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâÇÕÔâ ÆÊÇÐ-ÃÖÆÆËÊÏ Ë ÃÎËÊÍËÇ Í ÐÇÏÖ
ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËâ (Ñ ÔÖÜÇÔÕÄÇÐÐÑÌ ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÑÌ ÃÎËÊÑÔÕË
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË Ë "ÃÖÆÆËÊÏÂ ÔÓÇÆÐÇÅÑ ÒÖÕË" ÔÏ. [51]).
°ÕÏÇÕËÏ ÆÄ ÑÕÎËÚËâ àÕÑÌ ×ËÎÑÔÑ×ÔÍÑ-ÒÔËØÑÎÑÅËÚÇÔÍÑÌ
ÛÍÑÎÞ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÍÂÉÖÕÔâ ÒÓËÄÎÇÍÂÕÇÎßÐÞÏË Ô ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÇÏÑÌ ÕÑÚÍË ÊÓÇÐËâ.
£Ñ-ÒÇÓÄÞØ, ÃÖÆÆËÊÏ ÐÇ ÕÓÇÃÖÇÕ ÔÎÇÒÑÌ ÄÇÓÞ Ä ÒÓÑÄÑÊÅÎÂÛÂÇÏÞÇ ËÏ ÆÑÅÏÞ. µÚÇÐËÍË ÒÓËÊÞÄÂáÕÔâ ÄÇÓËÕß
ÕÑÎßÍÑ ÕÑÅÆÂ, ÍÑÅÆ ÔÂÏË ÖÃÇÆâÕÔâ Ä ÔÒÓÂÄÇÆÎËÄÑÔÕË
ÖÚÇÐËâ Ä ÒÓÑÙÇÔÔÇ ÓÂÃÑÕÞ Ô ÔÑÃÔÕÄÇÐÐÞÏ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ. £ÑÄÕÑÓÞØ, ÆÊÇÐ-ÃÖÆÆËÊÏ ÄÞÆÇÎâÇÕÔâ Ä ÃÖÆÆËÊÏÇ ÍÂÍ
ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËÇ, Ä ÍÑÕÑÓÑÏ ÑÔÑÃÑ ÓÂÊÓÂÃÂÕÞÄÂÇÕÔâ ËÆÇâ
"ÆÊÇÐ" Ë ÒÇÓÇÆ ÍÂÉÆÞÏ ÖÚÇÐËÍÑÏ ÔÕÂÄËÕÔâ ÙÇÎß ÐÂÖÚËÕßÔâ ÑÜÖÜÂÕß "ÆÊÇÐ". ¡ "ÆÊÇÐ" ì àÕÑ ÑÔÑÃÑÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ ËÎË ÑÜÖÜÇÐËÇ, ÍÑÕÑÓÑÇ ÐÇÄÑÊÏÑÉÐÑ ÕÑÚÐÑ ÒÇÓÇÆÂÕß
ÔÎÑÄÂÏË, ÐÑ ÒÓËÃÎËÊËÕÇÎßÐÑ ÏÑÉÐÑ ÑØÂÓÂÍÕÇÓËÊÑÄÂÕß
ÍÂÍ "ÍÑÓÇÐß ÔÑÊÐÂÐËâ", "ÐÂÚÂÎÑ ÔÑÊÐÂÐËâ" ËÎË "ÒÓÇÆÔÑÊÐÂÐËÇ". ¿ÕÑ ÕÑ ÕÓÖÆÐÑÖÎÑÄËÏÑÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ, ÍÑÕÑÓÑÇ
ÒÓÇÆÛÇÔÕÄÖÇÕ ÒÑâÄÎÇÐËá ÔÑÊÐÂÐËâ. µÚÇÐËÍË ÒÓËÊÞÄÂáÕÔâ ÓÂÃÑÕÂÕß ÔÑ ÔÄÑËÏ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ ÆÑ ÕÇØ ÒÑÓ, ÒÑÍÂ
ÑÐË ÐÇ ÔÏÑÅÖÕ ÖÎÑÄËÕß àÕÑ ÑÜÖÜÇÐËÇ "ÃÞÕß ÏÇÉÆÖ
ÔÑÊÐÂÐËÇÏ Ë ÑÕÔÖÕÔÕÄËÇÏ ÔÑÊÐÂÐËâ". (¥ÑÄÑÎßÐÑ ÛËÓÑÍÑ
ËÊÄÇÔÕÐÂâ ÔÓÇÆË ÇÄÓÑÒÇÌÙÇÄ ÏÇÕÑÆËÍÂ ÏÇÆËÕÂÙËË ÑÃÞÚÐÑ
ÕÓÂÍÕÖÇÕÔâ ÍÂÍ ÖÏÇÐËÇ ÄÞÍÎáÚËÕß ÔÄÑÇ ÔÑÊÐÂÐËÇ, ÐÑ
ËÔÕËÐÐÂâ ÙÇÎß ÇÇ ì ÐÂÖÚËÕßÔâ ÃÞÕß ÏÇÉÆÖ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ Ë
ÑÕÔÖÕÔÕÄËÇÏ ÔÑÊÐÂÐËâ.) ¯ÇÕÓÖÆÐÑ ÄËÆÇÕß, ÚÕÑ ÒÑÐâÕËÇ
"ÆÊÇÐ" ÑÚÇÐß ÒÑØÑÉÇ ÐÂ ÕÑÕ ÐÂËÃÑÎÇÇ ÅÎÖÃÑÍËÌ ËÎË
ÐÂËÃÑÎÇÇ ÒÓËÏËÕËÄÐÞÌ ÒÎÂÔÕ ÔÑÊÐÂÐËâ, ÍÑÕÑÓÞÌ Ä
ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ ÏÑÉÐÑ ÑÕÑÉÆÇÔÕÄËÕß Ô ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇÏ
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ.
12. ¯ÇÑÃØÑÆËÏÑÔÕß ÐÑÄÑÌ ÏÇÕÑÆÑÎÑÅËË
²ÂÔÔÏÂÕÓËÄÂâ ÍÑÐÙÇÒÙËá ¿ÄÇÓÇÕÕÂ Ë ÒÓËÐËÏÂâ ÅËÒÑÕÇÊÖ
ÑÃ ÑÕÑÉÆÇÔÕÄÎÇÐËË ÔÑÊÐÂÐËâ Ô ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇÏ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ,
ÏÞ ÄËÆËÏ, ÚÕÑ ÔÑÊÐÂÐËÇ ÏÑÉÇÕ ÑÃÎÂÆÂÕß ÐÇÑÃÞÚÐÞÏË
ÔÄÑÌÔÕÄÂÏË: ÔÒÑÔÑÃÐÑÔÕßá ÊÂÅÎâÆÞÄÂÕß Ä "ÆÓÖÅËÇ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÇ ÓÇÂÎßÐÑÔÕË" Ë ÆÂÉÇ ÄÎËâÕß Ð ÄÞÃÑÓ ÕÑÌ
ÓÇÂÎßÐÑÔÕË, Ä ÍÑÕÑÓÑÌ ÑÐÑ ÉËÄÇÕ. £ÂÉÐÑ, ÚÕÑ àÕË ÚÇÓÕÞ
ÔÑÊÐÂÐËâ, ÇÔÎË ÑÐË ÆÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ ÔÖÜÇÔÕÄÖáÕ, Ä ÒÓËÐÙËÒÇ ÐÂÃÎáÆÂÇÏÞ, ËØ ÏÑÉÐÑ ÑÃÐÂÓÖÉËÕß Ë ËÔÔÎÇÆÑÄÂÕß.
´ÇÏ ÔÂÏÞÏ ÓÂÔÛËÓÇÐÐÂâ ÍÑÐÙÇÒÙËâ ¿ÄÇÓÇÕÕÂ ÏÑÉÇÕ
ÃÞÕß ÒÓÑÄÇÓÇÐÂ, Õ.Ç. ÒÑÆÕÄÇÓÉÆÇÐÂ ËÎË ÑÒÓÑÄÇÓÅÐÖÕÂ,
ÒÖÕÇÏ ÐÂÃÎáÆÇÐËÌ. ³ÂÏÞÌ ÔÇÓßÇÊÐÞÌ ÐÇÆÑÔÕÂÕÑÍ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕ ì ÒÓËÐÙËÒËÂÎßÐÂâ ÐÇÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕß
ÒÓÑÄÇÓËÕß ÇÇ Ä àÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ËÔÚÇÊÂÇÕ.
³ÎÇÆÖÇÕ, ÑÆÐÂÍÑ, ÑÕÆÂÄÂÕß ÔÇÃÇ ÑÕÚÇÕ Ä ÕÑÏ, ÚÕÑ
ÒÓÑÄÇÓÍÂ ÃÞÎÂ ÃÞ Ä ÆÂÐÐÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ÔÑÄÇÓÛÇÐÐÑ ÐÇÑÃÞÚÐÑÌ Ë ÐÇ ÄÒËÔÞÄÂÎÂÔß ÃÞ Ä ÓÂÏÍË ÒÓËÐâÕÑÌ ÏÇÕÑÆÑÎÑÅËË
11 ¯ÂÒÑÏÐËÏ, ÄÒÓÑÚÇÏ, Ñ ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕË ÄÒÑÎÐÇ ÕÓÂÆËÙËÑÐÐÑÌ ÆÎâ
×ËÊËÍË ÍÄÂÐÕÑÄÑ-ÍÑÏÒßáÕÇÓÐÑÌ ÏÑÆÇÎË ÔÑÊÐÂÐËâ, ÖÒÑÏâÐÖÕÑÌ Ä
ÓÂÊÆÇÎÇ 10.
432
®.¢. ®¦¯³¬ª«
[µ¶¯ 2005
×ËÊËÍË 11 . ¥ÇÎÑ Ä ÕÑÏ, ÚÕÑ ÕÂÍÂâ ÒÓÑÄÇÓÍ ÒÓÇÆÒÑÎÂÅÂÇÕ
ÐÂÃÎáÆÇÐËÇ Ê ËÐÆËÄËÆÖÂÎßÐÞÏ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ. ±ÓÇÆÒÑÎÑÉËÏ, ÚÕÑ ÕÂÍËÇ ÐÂÃÎáÆÇÐËâ ÑÍÂÊÂÎËÔß Ä ÔÑÅÎÂÔËË Ô
ÒÓÇÆÔÍÂÊÂÐËâÏË (ÓÂÔÛËÓÇÐÐÑÌ) ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ.
¢ÞÎÑ ÃÞ àÕÑ, Ô ÕÑÚÍË ÊÓÇÐËâ ×ËÊËÍË Ë ×ËÊËÍÑÄ, ÆÑÍÂÊÂÕÇÎßÔÕÄÑÏ ËÔÕËÐÐÑÔÕË àÕÑÌ ÍÑÐÙÇÒÙËË? °ÕÐáÆß ÐÇ
ÑÚÇÄËÆÐÑ. £ÇÆß Ä ×ËÊËÍÇ (ÆÂ Ë ÄÑÑÃÜÇ Ä ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÞØ
ÐÂÖÍÂØ) ÒÓËÐâÕÑ ÔÚËÕÂÕß ÍÓËÕÇÓËÇÏ ËÔÕËÐÐÑÔÕË ÕÑÎßÍÑ
ÔÇÓËË àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÑÄ Ô ÒÑÄÕÑÓâáÜËÏËÔâ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÂÏË,
ÒÓÑÄÇÆÇÐÐÞÇ Í ÕÑÏÖ ÉÇ ÓÂÊÐÞÏË àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÕÑÓÂÏË
(ÚÕÑÃÞ ÒÑÆÕÄÇÓÆËÕß ËØ ÑÃÝÇÍÕËÄÐÑÔÕß, ÐÇÊÂÄËÔËÏÑÔÕß ÑÕ
ÚÇÎÑÄÇÍÂ, ÍÑÕÑÓÞÌ ËØ ÒÓÑÄÑÆËÕ). ¿ÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÞ ÔÑ ÔÄÑËÏ
ÔÑÃÔÕÄÇÐÐÞÏ ËÐÆËÄËÆÖÂÎßÐÞÏ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ ËÎË ÐÂÃÎáÆÇÐËâ ÐÂÆ ÐËÏ ÐÇ ËÏÇáÕ Ô àÕÑÌ ÕÑÚÍË ÊÓÇÐËâ ÆÑÍÂÊÂÕÇÎßÐÑÌ
ÔËÎÞ.
¹ÕÑÃÞ ÒÓÑËÎÎáÔÕÓËÓÑÄÂÕß ÔÄÑÇÑÃÓÂÊËÇ ÔËÕÖÂÙËË,
ÓÂÔÔÏÑÕÓËÏ ÒÑÆÓÑÃÐÇÇ, ÚÇÅÑ ÔÎÇÆÖÇÕ ÑÉËÆÂÕß, ÇÔÎË
ÄÇÓÐÑ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËÇ Ñ ÕÑÏ, ÚÕÑ ÔÑÊÐÂÐËÇ ÏÑÉÇÕ ÄÎËâÕß
РÄÇÓÑâÕÐÑÔÕË ÐÂÃÎáÆÇÐËâ àÕËÏ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ ÓÂÊÎËÚÐÞØ
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ. £ ÓÂÊÆÇÎÇ 11 ÑÕÏÇÚÂÎÑÔß, ÚÕÑ ÐÖÎÇÄÂâ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß ÐÇ ÏÑÉÇÕ ÒÓË àÕÑÏ ÒÓÇÄÓÂÕËÕßÔâ Ä ÐÇÐÖÎÇÄÖá,
Õ.Ç. ÔÑÊÐÂÐËÇ ÏÑÉÇÕ ÔÆÇÎÂÕß ÄÇÓÑâÕÐÞÏ ÎËÛß ÕÑ, ÚÕÑ
ÏÑÉÇÕ ÒÓÑËÊÑÌÕË Ë ÃÇÊ ÇÅÑ ÄÎËâÐËâ, ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÞÏ
ÒÖÕÇÏ, ÒÑ ÊÂÍÑÐÂÏ ×ËÊËÍË. ¯Ñ àÕÑ ÊÐÂÚËÕ, ÚÕÑ ÇÔÎË
ÍÂÍÑÌ-ÕÑ ÚÇÎÑÄÇÍ ÐÂ ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÑÃÎÂÆÂÇÕ ÔÒÑÔÑÃÐÑÔÕßá
ÖÔËÎËÇÏ ÄÑÎË (ÔÄÑÇÅÑ ÔÑÊÐÂÐËâ) ÑÃÇÔÒÇÚËÄÂÕß ÕÑÕ ØÑÆ
ÔÑÃÞÕËÌ, ÍÑÕÑÓÞÌ ÇÏÖ ÐÓÂÄËÕÔâ, ÕÑ ÑÐ ÐËÍÑÅÆÂ ÐÇ
ÔÏÑÉÇÕ Ô ÂÃÔÑÎáÕÐÑÌ ÖÃÇÆËÕÇÎßÐÑÔÕßá ÆÑÍÂÊÂÕß, ÚÕÑ
àÕÑ ËÏÇÐÐÑ ÑÐ ÕÂÍ ÒÑÄÎËâΠРÔÑÃÞÕËâ. ¥ÂÉÇ ÇÔÎË ÑÐ
ÏÐÑÅÑ ÓÂÊ ÑÃÇÔÒÇÚËÕ ÓÇÂÎËÊÂÙËá ÏÂÎÑÄÇÓÑâÕÐÞØ ÔÑÃÞÕËÌ ("ÄÞÊÑÄÇÕ ÚÖÆÑ"), ÄÔÇÅÆÂ ÃÖÆÇÕ ÑÔÕÂÄÂÕßÔâ, ÒÖÔÕß
ÏÂÎÂâ, ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß, ÚÕÑ ÔÑÃÞÕËâ ÒÑÛÎË ÒÑ àÕÑÏÖ ÒÖÕË
"ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÞÏ ÑÃÓÂÊÑÏ", Ä ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄËË Ô ÑÃÞÚÐÞÏË
ÊÂÍÑÐÂÏË.
©ÐÂÚËÕ, ÇÔÎË Ë ÄÑÊÏÑÉÐÞ "ÚÖÆÇÔÂ" ÕÂÍÑÅÑ ÓÑÆÂ, ÕÑ
ÆÑÍÂÊÂÕÇÎßÔÕÄÂ ÕÑÅÑ, ÚÕÑ àÕÑ ÐÂ ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ "ÓÖÍÑÕÄÑÓÐÞÇ ÚÖÆÇÔÂ", Â ÐÇ ÔÎÖÚÂÌÐÑÇ ÄÇÊÇÐËÇ, ÐËÍÑÅÆÂ ÐÇ ÃÖÆÖÕ
ÂÃÔÑÎáÕÐÞÏË. ¡ ÒÑàÕÑÏÖ ÎáÃÑÌ, ÍÕÑ ÓÇÛËÕ ÐÇ ÄÇÓËÕß Ä
ÐËØ, ÃÖÆÇÕ ËÏÇÕß ÆÎâ àÕÑÅÑ ÑÔÐÑÄÂÐËâ. ³ÍÇÒÕËÍ ÃÖÆÇÕ
ËÏÇÕß ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕß ÔÑÏÐÇÄÂÕßÔâ, ÆÂÉÇ ÑÍÂÊÂÄÛËÔß ÄÏÇÔÕÇ Ô "ÚÖÆÑÕÄÑÓÙÇÏ" Ä ÕÑÏ àÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍÑÏ ÏËÓÇ, Ä
ÍÑÕÑÓÑÏ ÏÂÎÑÄÇÓÑâÕÐÑÇ ÔÑÃÞÕËÇ ÓÇÂÎËÊÑÄÂÎÑÔß. ¯Ñ
ÏÂÎÑ ÕÑÅÑ. ³ÂÏ "ÐÇÄÇÓÖáÜËÌ" ÒÓÇÆÒÑÚÕÇÕ ÑÍÂÊÂÕßÔâ Ä
ÕÂÍÑÏ ÏËÓÇ, Ä ÍÑÕÑÓÑÏ "ÚÖÆÂ" ÐÇ ÒÓÑËÊÑÌÆÇÕ. ±ÑàÕÑÏÖ
ÆÎâ ÔÍÇÒÕËÍÂ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕß, ÚÕÑ ÑÐ ÔÄÑËÏË ÅÎÂÊÂÏË ÖÄËÆËÕ
ÑÔÖÜÇÔÕÄÎÇÐËÇ ÏÂÎÑÄÇÓÑâÕÐÑÅÑ ÔÑÃÞÕËâ, ÑÔÕÂÇÕÔâ
ÏÂÎÑÌ 12 .
ªÕÂÍ, ÇÔÎË ÒÓËÐâÕß ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËÇ, ÚÕÑ ÔÑÊÐÂÐËÇ
ÏÑÉÇÕ ÏÑÆË×ËÙËÓÑÄÂÕß ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕË ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ,
ÔËÕÖÂÙËâ ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ ÑÚÇÐß ÔÕÓÂÐÐÑÌ. ´Ç, ÍÕÑ ÄÇÓËÕ Ä
àÕÑ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËÇ, Ô ÊÂÏÇÕÐÑÌ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕßá ÃÖÆÖÕ
ËÏÇÕß ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕß ÖÃÇÆËÕßÔâ, ÚÕÑ ÑÐÑ ÄÇÓÐÑ, Õ.Ç. ÚÕÑ
ÔÑÊÐÂÐËÇ ÆÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ ÄÎËâÇÕ Ð ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕË ÔÑÃÞÕËÌ.
´Ç, ÍÕÑ ÐÇ ØÑÚÇÕ Ä àÕÑ ÄÇÓËÕß, Ô ÃÑÎßÛÑÌ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕßá
ÃÖÆÖÕ ÖÃÇÉÆÂÕßÔâ, ÚÕÑ àÕÑÅÑ ÐÇ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ. ³ÍÇÒÕËÍË
ÑÍÂÉÖÕÔâ Ä ÕÂÍËØ àÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍËØ ÏËÓÂØ, ÅÆÇ ÃÇÊÓÂÊÆÇÎßÐÑ
ÅÑÔÒÑÆÔÕÄÖáÕ ÑÃÞÚÐÞÇ ×ËÊËÚÇÔÍËÇ ÊÂÍÑÐÞ, ÑÃÝÇÍÕËÄÐÞÇ
Ë ÐÇ ÊÂÄËÔâÜËÇ ÑÕ ÔÑÊÐÂÐËâ. ©ÂÕÑ ÕÇ, ÍÕÑ ÒÓÇÆÒÑÚËÕÂÇÕ
³ËÕÖÂÙËâ, ÔÎÑÉËÄÛÂâÔâ Ô "ÒÓÑÃÎÇÏÑÌ ËÊÏÇÓÇÐËâ" Ä
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÇ, ÖÐËÍÂÎßÐÂ. ³ÍÑÓÑ ÖÉÇ ÄÇÍ, ÍÂÍ àÕÂ
ÐÇÑÉËÆÂÐÐÑ ÄÑÊÐËÍÛÂâ ÒÓÑÃÎÇÏÂ ÐÇ ÓÇÛÂÇÕÔâ, ÑÆÐÂÍÑ
ÔÐÑÄÂ Ë ÔÐÑÄÂ, ÐÂ ÄÔÇ ÃÑÎÇÇ ÛËÓÑÍÑÌ ÑÔÐÑÄÇ, ÒÑÆÕÄÇÓÉÆÂÇÕÔâ, ÚÕÑ ÑÐÂ ÄÔÇ ÇÜÇ ÔÖÜÇÔÕÄÖÇÕ Ë ÉÆÇÕ ÔÄÑÇÅÑ ÓÇÛÇÐËâ
(ÔÏ., ÐÂÒÓËÏÇÓ, [53; 54, ÅÎ. 1]). ´ÂÍÂâ ÔËÕÖÂÙËâ, ÔÍÑÓÇÇ
ÄÔÇÅÑ, ÑÊÐÂÚÂÇÕ, ÚÕÑ ÓÇÛÇÐËâ ÒÓÑÃÎÇÏÞ ÔÎÇÆÖÇÕ ÉÆÂÕß Ä
ÔÑÄÇÓÛÇÐÐÑ ÐÇÑÉËÆÂÐÐÑÏ ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËË ËÎË ØÂÓÂÍÕÇÓ
ÓÇÛÇÐËâ ÃÖÆÇÕ ÐÇÒÓËÄÞÚÐÞÏ Ô ÕÑÚÍË ÊÓÇÐËâ ÔÕÇÓÇÑÕËÒÑÄ, ÔÎÑÉËÄÛËØÔâ Ä ×ËÊËÍÇ. ±Ñ àÕÑÌ ÒÓËÚËÐÇ ÒÓË ÑÙÇÐÍÇ
ÒÓÇÆÎÂÅÂÇÏÞØ ÓÇÛÇÐËÌ ÔÎÇÆÖÇÕ ÄÔÇÅÆÂ ÃÞÕß ÅÑÕÑÄÞÏË Í
ÐÇÑÉËÆÂÐÐÑÔÕâÏ, ÚÕÑÃÞ ÐÇ ÊÂÃÓÂÍÑÄÂÕß ÒÓÑÃËÄÂáÜËÇÔâ
ÓÑÔÕÍË ËÔÕËÐÞ ËÊ-Ê ÕÑÅÑ, ÚÕÑ ÑÐË ÄÞÅÎâÆâÕ ÐÇÒÓËÄÞÚÐÑ.
µÄÇÓÇÐÐÑÔÕß Ä ÕÑÏ, ÚÕÑ ÒÓÑÃÎÇÏ ÐÇ âÄÎâÇÕÔâ ÒÖÔÕÑÌ,
12 ©ÆÇÔß ÏÞ ËÏÇÇÏ ÆÇÎÑ Ô ÑÆÐËÏ ËÊ ÒÖÐÍÕÑÄ, ÍÑÐÕÓËÐÕÖËÕËÄÐÞØ Ë
ÒÑÕÑÏÖ ÕÓÖÆÐÞØ ÆÎâ ÒÑÐËÏÂÐËâ. ±ÑàÕÑÏÖ ÔÎÇÆÖÇÕ ÑÚÇÐß ÕÜÂÕÇÎßÐÑ
ÒÓÑÂÐÂÎËÊËÓÑÄÂÕß ÔËÕÖÂÙËá, ÍÑÅÆ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÞ ÖÔËÎËÌ "ÚÖÆÑÕÄÑÓÙÂ" ÐÂÃÎáÆÂáÕ ÆÓÖÅËÇ ÎáÆË, ÔÓÇÆË ÍÑÕÑÓÞØ ÇÔÕß Ë ÕÇ, ÍÕÑ ÔÍÎÑÐÇÐ
ÇÏÖ ÄÇÓËÕß, Ë ÔÍÇÒÕËÍË, ÐÇ ÉÇÎÂáÜËÇ ÄÇÓËÕß.
13 £ÒÓÑÚÇÏ, ÆÇÕÂÎßÐÞÌ ÂÐÂÎËÊ ÒÑÍÂÊÞÄÂÇÕ, ÚÕÑ Ë ÃÇÊ ×ÂÐÕÂÔÕËÚÇÔÍÑÅÑ
ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËâ Ñ ÓÑÎË ÔÑÊÐÂÐËâ, Ä ÓÂÏÍÂØ ÑÃÞÚÐÑÌ ÐÂÖÚÐÑÌ ÏÇÕÑÆÑÎÑÅËË ÊÂÍÎáÚÇÐËÇ Ñà ËÔÕËÐÐÑÔÕË ÄÔÇÅÆ ÑÒËÓÂÇÕÔâ РÓâÆ ËÐÕÖËÕËÄÐÞØ ÔÖÉÆÇÐËÌ, ÓÑÎß ÍÑÕÑÓÞØ ÑÃÞÚÐÑ ÐÇ ÑÔÑÊÐÂÇÕÔâ Ä ÆÑÎÉÐÑÌ
ÏÇÓÇ [52].
ÄÇÓËÕß Ä "ÚÖÆÇÔÂ", ÕÄÑÓËÏÞÇ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ, ÑÍÂÉÖÕÔâ Ä ÕÂÍËØ
ÏËÓÂØ, ÅÆÇ ÕÂÍËÇ "ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕÐÞÇ ÚÖÆÇÔÂ" ÆÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ
ÒÓÑËÔØÑÆâÕ.
±ÓËØÑÆËÕÔâ ÒÓËÊÐÂÕß, ÚÕÑ, ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂâ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËÇ Ñ ÄÎËâÐËË ÔÑÊÐÂÐËâ РÄÇÓÑâÕÐÑÔÕË ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ,
ÔÎÇÆÖÇÕ ÅÑÓÂÊÆÑ ÃÑÎÇÇ ÑÔÕÑÓÑÉÐÑ, ÚÇÏ àÕÑ ÒÓËÐâÕÑ Ä
ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÞØ ÐÂÖÍÂØ, ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÕß ÄÑÒÓÑÔ Ñ ÍÓËÕÇÓËâØ
ËÔÕËÐÐÑÔÕË. ¿ÕÑ ÊÐÂÚËÕ, ÚÕÑ ÎËÃÑ ÓÂÔÛËÓÇÐÐÂâ ÖÍÂÊÂÐÐÞÏ ÑÃÓÂÊÑÏ ÍÑÐÙÇÒÙËâ ¿ÄÇÓÇÕÕ ÐÇ ÏÑÉÇÕ ÃÞÕß ÄÍÎáÚÇÐÂ Ä ÓÖÔÎÑ ×ËÊËÍË (Ë ÄÑÑÃÜÇ ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÞØ ÐÂÖÍ), ÎËÃÑ
ÏÇÕÑÆÑÎÑÅËâ àÕËØ ÐÂÖÍ ÆÑÎÉРÃÞÕß ÔÖÜÇÔÕÄÇÐÐÑ ÓÂÔÛËÓÇÐÂ. ¯ÑÄÂâ ÏÇÕÑÆÑÎÑÅËâ ÆÑÎÉÐÂ, ÄÑ-ÒÇÓÄÞØ, ÆÑÒÖÔÍÂÕß àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÞ Ô ËÐÆËÄËÆÖÂÎßÐÞÏ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ ËÎË
ÐÂÃÎáÆÇÐËâ ÐÂÆ ÐËÏ Ä ÍÂÚÇÔÕÄÇ ËÐÔÕÓÖÏÇÐÕ ÒÓÑÄÇÓÍË
ÕÇÑÓËË,  ÄÑ-ÄÕÑÓÞØ, ÖÚËÕÞÄÂÕß ÄÑÊÏÑÉÐÑÇ ÄÎËâÐËÇ
ÂÒÓËÑÓÐÞØ ÖÔÕÂÐÑÄÑÍ Ð ÓÇÊÖÎßÕÂÕÞ ÐÂÃÎáÆÇÐËÌ 13 .
¢ÞÎÑ ÃÞ ÑÚÇÐß ÔÕÓÂÐÐÑ, ÇÔÎË ÃÞ ÓÂÔÔÏÑÕÓÇÐÐÑÇ ÐÂÏË
ÓÂÔÛËÓÇÐËÇ ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ Ô ÕÇÏË ÐÑÄÞÏË ÔÑÄÇÓÛÇÐÐÑ ÐÇÑÉËÆÂÐÐÞÏË ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕâÏË, ÍÑÕÑÓÞÇ ÑÐÑ
ÔÖÎËÕ, ÃÞÎÑ ÑÕÄÇÓÅÐÖÕÑ ÕÑÎßÍÑ ÒÑÕÑÏÖ, ÚÕÑ ÑÍÂÊÂÎÑÔß
ÐÇÔÑÄÏÇÔÕËÏÞÏ Ô ÔÖÜÇÔÕÄÖáÜÇÌ Ä ÐÂÔÕÑâÜÇÇ ÄÓÇÏâ
ÐÂÖÚÐÑÌ ÏÇÕÑÆÑÎÑÅËÇÌ. ³ÍÑÓÇÇ ÄÔÇÅÑ, ÇÔÎË ÑÕÏÇÚÇÐÐÞÇ
ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕË ÕÂÍ ËÎË ËÐÂÚÇ ÒÑÎÖÚÂÕ ÒÑÆÕÄÇÓÉÆÇÐËÇ,
ÓÂÃÑÕÂ Ä àÕÑÏ ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËË ÃÖÆÇÕ ÒÓÑÆÑÎÉÇÐÂ.
±ÑÉÂÎÖÌ, ÇÔÕß ËÊÄÇÔÕÐÂâ ÂÐÂÎÑÅËâ ÔËÕÖÂÙËË, ÍÑÕÑÓÂâ
ÒÓË àÕÑÏ ÏÑÉÇÕ ÔÎÑÉËÕßÔâ, Ô ÕÑÌ, ÍÑÕÑÓÂâ ÄÑÊÐËÍÎÂ,
ÍÑÅÆÂ ÃÞÎË ÒÓÇÆÎÑÉÇÐÞ ÐÇÇÄÍÎËÆÑÄÞ ÅÇÑÏÇÕÓËË. ¿ÕË
ÐÑÄÞÇ ÅÇÑÏÇÕÓËË ÃÞÎË ÐÇÔÑÄÏÇÔÕËÏÞ Ô ÏÇÕÑÆÑÎÑÅËÇÌ,
ÒÓËÐâÕÑÌ Ä ÕÑ ÄÓÇÏâ Ä ÏÂÕÇÏÂÕËÍÇ: ÑÐË ÕÓÇÃÑÄÂÎË ÑÕÍÂÊÂ
ÑÕ ÒâÕÑÅÑ ÒÑÔÕÖÎÂÕ ¦ÄÍÎËÆÂ, ÔÚËÕÂÄÛÇÅÑÔâ Ä ÅÇÑÏÇÕÓËË
ÑÃâÊÂÕÇÎßÐÞÏ. °ÆÐÂÍÑ ÃÞÎÑ ÚÓÇÊÄÞÚÂÌÐÑ ËÐÕÇÓÇÔÐÑ
ÒÑÌÕË Ä ÐÇÑÉËÆÂÐÐÑ ÑÕÍÓÞÄÛÇÏÔâ ÐÑÄÑÏ ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËË Ë
ÒÑÔÏÑÕÓÇÕß, ÚÕÑ ÒÑÎÖÚËÕÔâ, ÇÔÎË ÏÇÕÑÆÑÎÑÅËá ËÊÏÇÐËÕß,
ÑÕ ÒâÕÑÅÑ ÒÑÔÕÖÎÂÕÂ ÑÕÍÂÊÂÕßÔâ. ª ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕß àÕÂ ÐÇ
ÃÞÎÂ, ÍÑÐÇÚÐÑ, ÖÒÖÜÇÐÂ. ³ÂÏÑÇ ÖÆËÄËÕÇÎßÐÑÇ, ÚÕÑ ÆÎâ
ÕÇØ ÖÏÑÊÓËÕÇÎßÐÞØ ÅÇÑÏÇÕÓËÌ, ÍÑÕÑÓÞÇ Ð àÕÑÏ ÒÖÕË
ÃÞÎË ÒÑÔÕÓÑÇÐÞ, ÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑ ÔÍÑÓÑ ÐÂÛÎËÔß ÓÇÂÎßÐÞÇ
ÄÑÒÎÑÜÇÐËâ,  ÒÑÕÑÏ ËÊ àÕÑÅÑ ÓÑÆËÎÔâ ÕÑÕ ÒÑÓÂÊËÕÇÎßÐÑ
ÍÓÂÔËÄÞÌ Ë ÃÑÅÂÕÞÌ ÅÇÑÏÇÕÓËÚÇÔÍËÌ ÏËÓ, ÍÑÕÑÓÞÌ ÐÑÔËÕ
ÐÂÊÄÂÐËÇ ÑÃÜÇÌ ÕÇÑÓËË ÑÕÐÑÔËÕÇÎßÐÑÔÕË Ë ÍÑÕÑÓÞÌ
ÂÆÇÍÄÂÕÐÑ ÑÒËÔÞÄÂÇÕ £ÔÇÎÇÐÐÖá.
13. ©ÂÍÎáÚÇÐËÇ
´. 175, å 4]
¬°¯¸¦±¸ªÁ ³°©¯¡¯ªÁ £ ¬°¯´¦¬³´¦ ¬£¡¯´°£°« ®¦·¡¯ª¬ª
ÒÓËÆÂÇÕ ÔÒËÔÑÍ ÄÇÎËÍËØ ÖÚÇÐÞØ, ÓÂÃÑÕÂÄÛËØ ÐÂÆ ÐÇÌ
(ÔÑÛÎÇÏÔâ Р¢ÑÓÂ, ¿ÌÐÛÕÇÌÐÂ Ë ºÓÈÆËÐÅÇÓ [55, 56],
ÐÑ ÍÓÑÏÇ ÐËØ Ä àÕÑÏ ÔÒËÔÍÇ ÇÜÇ ¤ÇÌÊÇÐÃÇÓÅ, ±ÂÖÎË,
µËÎÇÓ Ë ÏÐÑÅËÇ ÆÓÖÅËÇ).
¯Â ÐÂÛ ÄÊÅÎâÆ, ÓÇÛÇÐËÇ ÃÖÆÇÕ ÆÑÔÕËÅÐÖÕÑ Ä ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËË, ÐÂÏÇÚÇÐÐÑÏ ÍÑÐÙÇÒÙËÇÌ ¿ÄÇÓÇÕÕÂ, ÍÑÕÑÓÂâ Ä
ÒÑÔÎÇÆÐËÇ ÆÇÔâÕËÎÇÕËâ ÒÓËÄÎÇÍÂÇÕ ÑÚÇÐß ÃÑÎßÛÑÇ ÄÐËÏÂÐËÇ (ÔÏ. [23] Ë ÔÔÞÎÍË, ÒÓËÄÇÆÇÐÐÞÇ Ä àÕÑÏ ÑÃÊÑÓÇ).
¥ÇÎÑ ÐÇ ÑÅÓÂÐËÚËÄÂÇÕÔâ ÎËÛß ÕÂÍËÏË ÂÃÔÕÓÂÍÕÐÞÏË
ÄÑÒÓÑÔÂÏË, ÍÂÍ "ÒÓÑÃÎÇÏÂ ËÊÏÇÓÇÐËâ". £ ÍÑÐÕÇÍÔÕÇ
ÐÑÄÞØ ÍÄÂÐÕÑÄÑ-ÏÇØÂÐËÚÇÔÍËØ ÊÂÆÂÚ, Ä ÚÂÔÕÐÑÔÕË ÕÇÑÓËË
Ë ÒÓÂÍÕËÍË ÍÄÂÐÕÑÄÞØ ÍÑÏÒßáÕÇÓÑÄ, ÐÇÍÑÕÑÓÞÇ ËÔÔÎÇÆÑÄÂÕÇÎË (ÐÂÒÓËÏÇÓ, ¥àÄËÆ ¥ÑÌÚ [37]) ËÔÒÑÎßÊÖáÕ ÍÑÐÙÇÒÙËá ¿ÄÇÓÇÕÕ ÍÂÍ ÖÆÑÃÐÞÌ âÊÞÍ ÆÎâ ÍÑÐÍÓÇÕÐÞØ ËÔÔÎÇÆÑÄÂÐËÌ. ²ÂÊÖÏÇÇÕÔâ, àÕÑ ÑÚÇÐß ÔÖÃÝÇÍÕËÄÐÑ, Ë ÃÑÎßÛËÐÔÕÄÑ ×ËÊËÍÑÄ ÆÂÉÇ Ä ÑÃÎÂÔÕË ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ËÐ×ÑÓÏÂÕËÍË
ÒÑÎßÊÖÇÕÔâ ÑÃÞÚÐÞÏ ÍÄÂÐÕÑÄÑ-ÏÇØÂÐËÚÇÔÍËÏ âÊÞÍÑÏ.
°ÆÐÂÍÑ Ä ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÞØ ÒÓÑÃÎÇÏÂØ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËâ
¿ÄÇÓÇÕÕÂ, ÄËÆËÏÑ, ÆÂÇÕ ÐÑÄÑÇ ÍÂÚÇÔÕÄÑ.
¯ÂÏ ÍÂÉÇÕÔâ, ÚÕÑ Ä ÒÑÒÞÕÍÂØ ÒÓÑÆÄËÐÖÕßÔâ Ä ÓÇÛÇÐËË
"ÒÓÑÃÎÇÏÞ ËÊÏÇÓÇÐËâ" ÐÂ ÑÔÐÑÄÇ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ ÒÑÎÇÊÐÂ ÕÑÚÍÂ ÊÓÇÐËâ, ÍÑÕÑÓÂâ ÄÑÊÐËÍÂÇÕ, ÇÔÎË ÐÇ
ÒÓÑÔÕÑ ×ÖÐÍÙËÑÐÂÎßÐÑ ÔÄâÊÂÕß, ÐÑ ÒÑÎÐÑÔÕßá ÑÕÑÉÆÇÔÕÄËÕß ÔÑÊÐÂÐËÇ Ô ÓÂÊÆÇÎÇÐËÇÏ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÏËÓ ÐÂ
àÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍËÇ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÐÞÇ ÏËÓÞ (ÔÏ. ÓÂÊÆÇÎ 8 Ë
ÓÂÃÑÕÖ [2]). ¥Îâ ËÊÎÑÉÇÐËâ Ë ÐÇÍÑÕÑÓÑÅÑ ÓÂÊÄËÕËâ
ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕ ÏÞ ÒÑÒÞÕÂÎËÔß ÒÑÔÕÓÑËÕß ÎÑÅËÚÇÔÍË ÔÄâÊÐÖá ÙÇÒÑÚÍÖ ÓÂÔÔÖÉÆÇÐËÌ, ÑÒËÓÂâÔß Ð ÕÂÍÑÇ
ÑÕÑÉÆÇÔÕÄÎÇÐËÇ. £ÂÉÐÑ, ÚÕÑ ÕÂÍ ÓÂÔÛËÓÇÐÐÖá ÍÑÐÙÇÒÙËá Ä ÒÓËÐÙËÒÇ ÏÑÉÐÑ ÒÓÑÄÇÓâÕß Ô ÒÑÏÑÜßá ÐÂÃÎáÆÇÐËÌ ÐÂÆ ËÐÆËÄËÆÖÂÎßÐÞÏ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ. ¢ÎËÊÍËÇ (Ä ÐÇÍÑÕÑÓÞØ ÒÖÐÍÕÂØ ÔÑÄÒÂÆÂáÜËÇ) ÒÑÔÕÓÑÇÐËâ ÒÓÇÆÒÓËÐËÏÂÎËÔß ÓÂÊÐÞÏË ÂÄÕÑÓÂÏË, ÚÕÑ ÄËÆÐÑ ËÊ ÒÓËÄÇÆÇÐÐÞØ
ÎËÕÇÓÂÕÖÓÐÞØ ÔÔÞÎÑÍ. °ÔÑÃÇÐÐÑ ÏÐÑÅÑ ÒËÔÂÎË (ÍÂÍ Ä
ÓÂÏÍÂØ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ, ÕÂÍ Ë ÄÐÇ ÇÇ) Ñ ÔÄâÊË
ÔÑÊÐÂÐËâ Ô ÓÇÆÖÍÙËÇÌ ÔÑÔÕÑâÐËâ.
²ÇÊáÏËÓÖâ ÄÔÇ ÔÍÂÊÂÐÐÑÇ, ÏÑÉÐÑ ÔÎÇÆÖáÜËÏ ÑÃÓÂÊÑÏ Ô×ÑÓÏÖÎËÓÑÄÂÕß ÅÎÂÄÐÞÇ ÒÖÐÍÕÞ ÑÃÔÖÉÆÂÄÛÇÌÔâ
ÄÞÛÇ ÓÂÔÛËÓÇÐÐÑÌ ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ Ë ÔÎÇÆÔÕÄËâ,
ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÞÏ ÑÃÓÂÊÑÏ ÄÞÕÇÍÂáÜËÇ ËÊ ÐÇÇ.
1. ¯ÂÃÑÓ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ, ØÂÓÂÍÕÇÓÐÞÌ ÆÎâ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ
ÕÇÑÓËË ËÊÏÇÓÇÐËÌ, ËÐÕÇÓÒÓÇÕËÓÖÇÕÔâ ÍÂÍ ÏÐÑÉÇÔÕÄÑ
ÓÂÄÐÑÒÓÂÄÐÞØ ÒÓÑÇÍÙËÌ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÏËÓÂ, ÐÂÊÞÄÂÇÏÞØ
àÄÇÓÇÕÕÑÄÔÍËÏË ÏËÓÂÏË.
2. ²ÂÊÆÇÎÇÐËÇ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÏËӠРÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ
ÑÕÑÉÆÇÔÕÄÎâÇÕÔâ Ô ×ÖÐÍÙËÇÌ ÉËÄÞØ ÑÓÅÂÐËÊÏÑÄ, ÐÂÊÞÄÂÇÏÑÌ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ.
3. ¬ÎÂÔÔËÚÇÔÍËÌ ØÂÓÂÍÕÇÓ ÍÂÉÆÑÌ ËÊ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ, ÐÂ
ÍÑÕÑÓÞÇ ÍÄÂÐÕÑÄÞÌ ÏËÓ ÓÂÔÔÎÂËÄÂÇÕÔâ ÔÑÊÐÂÐËÇÏ, ÑÒÓÇÆÇÎâÇÕÔâ ÕÇÏ, ÚÕÑ ÑÃÇÔÒÇÚËÄÂÇÕ ÔÕÂÃËÎßÐÑÔÕß Ë ÒÓÇÆÔÍÂÊÖÇÏÑÔÕß ÑÍÓÖÉÂáÜÇÅÑ ÏËÓÂ, ÍÂÍ ÑÐ ÄÑÔÒÓËÐËÏÂÇÕÔâ
ÔÑÊÐÂÐËÇÏ, ÚÕÑ âÄÎâÇÕÔâ ÐÇÑÃØÑÆËÏÞÏ ÖÔÎÑÄËÇÏ ÉËÊÐË.
4. £ ÑÔÑÃÞØ ÔÑÔÕÑâÐËâØ (РÅÓÂÐË ÃÇÔÔÑÊÐÂÕÇÎßÐÑÅÑ)
ËÐÆËÄËÆÖÂÎßÐÑÇ ÔÑÊÐÂÐËÇ ÒÑÎÖÚÂÇÕ ÆÑÔÕÖÒ Í ÍÄÂÐÕÑÄÑÏÖ
ÏËÓÖ ÊÂ ÓÂÏÍÂÏË ÑÆÐÑÌ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍÑÌ ÒÓÑÇÍÙËË. ¿ÕÑ
ÏÑÉÇÕ ÑÃÝâÔÐâÕß ÐÂÃÎáÆÂÇÏÞÇ ËÐÑÅÆ ÐÇÑÃÞÚÐÞÇ âÄÎÇÐËâ Ä ÑÃÎÂÔÕË ÒÔËØËÍË, ÍÑÕÑÓÞÇ ËÅÓÂáÕ ÙÇÐÕÓÂÎßÐÖá
ÓÑÎß Ä ÐÇÐÂÖÚÐÞØ ×ÑÓÏÂØ ÒÑÊÐÂÐËâ ÆÖØÑÄÐÑÌ ÉËÊÐË
ÚÇÎÑÄÇÍ (ÄÑÔÕÑÚÐÞÇ ×ËÎÑÔÑ×ËË, ÓÇÎËÅËâ).
±ÖÐÍÕ 3 Ä àÕÑÏ ÒÇÓÇÚÐÇ ÐÂËÃÑÎÇÇ ÄÂÉÇÐ. °Ð ÑÃÝâÔÐâÇÕ, ÒÑÚÇÏÖ ÒÓË ËÊÏÇÓÇÐËË (ÑÔÑÊÐÂÄÂÐËË) ÒÓÑËÔØÑÆËÕ
ÓÂÔÔÎÑÇÐËÇ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÏËÓÂ ËÏÇÐÐÑ ÐÂ ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÇ
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ. ²ÂÔÔÎÑÇÐËÇ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÏËӠР"ÍÎÂÔÔËÚÇÔÍËÇ ÓÇÂÎßÐÑÔÕË" (âÄÎâáÜËÇÔâ РÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÎËÛß
433
ÒÓÑÇÍÙËâÏË ÇÆËÐÔÕÄÇÐÐÑ ÓÇÂÎßÐÑÅÑ ÍÄÂÐÕÑÄÑÅÑ ÏËÓÂ)
ÑÍÂÊÞÄÂÇÕÔâ ÐÇÑÃØÑÆËÏÞÏ ÑÃÜËÏ ÔÄÑÌÔÕÄÑÏ ÄÔÇØ
ÉËÄÞØ ÔÖÜÇÔÕÄ, Õ.Ç. ÑÒÓÇÆÇÎÇÐËÇÏ ÉËÊÐË. ©ÂÏÇÕËÏ Ä
àÕÑÌ ÔÄâÊË, ÚÕÑ Ä ÔÕÂÕßÇ "¬ÂÍËÇ ÒÓÑÃÎÇÏÞ ×ËÊËÍË Ë
ÂÔÕÓÑ×ËÊËÍË ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâáÕÔâ ÑÔÑÃÇÐÐÑ ÄÂÉÐÞÏË Ë ËÐÕÇÓÇÔÐÞÏË Ä ÐÂÚÂÎÇ XXI ÄÇÍÂ?" [54, ÅÎ. 1] ÔÓÇÆË ÕÓÇØ
"ÄÇÎËÍËØ" ÒÓÑÃÎÇÏ £.­. ¤ËÐÊÃÖÓÅ ÐÂÊÞÄÂÇÕ ÍÂÍ ÒÓÑÃÎÇÏÖ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËË ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË, ÕÂÍ Ë ÄÑÒÓÑÔ
Ñ ÓÇÆÖÍÙËÑÐËÊÏÇ, Õ.Ç. Ñ ÕÑÏ, ÄÑÊÏÑÉÐÑ ÎË ÑÃÝâÔÐËÕß
×ÇÐÑÏÇÐ ÉËÊÐË Ð ÑÔÐÑÄÇ ÖÉÇ ËÊÄÇÔÕÐÑÌ ×ËÊËÍË. ®Þ
ÄËÆÇÎË, ÚÕÑ ÍÑÐÙÇÒÙËâ ¿ÄÇÓÇÕÕ ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÑ ÔÑÇÆËÐâÇÕ Ä
ÔÇÃÇ ÑÃÇ àÕË ÒÓÑÃÎÇÏÞ Ë Ä ËÊÄÇÔÕÐÑÏ ÔÏÞÔÎÇ ÔÄÑÆËÕ ÑÆÐÖ
ËÊ ÐËØ Í ÆÓÖÅÑÌ.
¢ÑÎÇÇ ÕÑÅÑ, Ë ÒÑÔÎÇÆÐââ ËÊ ÕÓÇØ "ÄÇÎËÍËØ" ÒÓÑÃÎÇÏ,
ÖÒÑÏâÐÖÕÞØ Ä ÔÕÂÕßÇ [54, ÅÎ. 1], ËÏÇÐÐÑ, ÄÑÒÓÑÔ Ñ
ÄÑÊÓÂÔÕÂÐËË àÐÕÓÑÒËË, ÐÇÑÃÓÂÕËÏÑÔÕË Ë "ÔÕÓÇÎÇ ÄÓÇÏÇÐË" 14 , ÏÑÉÇÕ ËÏÇÕß ÑÕÐÑÛÇÐËÇ Í ÑÃÔÖÉÆÂÇÏÑÌ ÐÂÏË
ÍÑÐÙÇÒÙËË. ¥ÇÎÑ Ä ÕÑÏ, ÚÕÑ ÍÄÂÐÕÑÄÞÌ ÏËÓ Ä àÕÑÌ
ÍÑÐÙÇÒÙËË ÒÑÆÚËÐâÇÕÔâ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÇ, ËÊ ÍÑÕÑÓÑÌ
ËÔÍÎáÚÇÐ ÒÑÔÕÖÎÂÕ ÓÇÆÖÍÙËË, Ë, ÔÎÇÆÑÄÂÕÇÎßÐÑ, àÕÑÕ ÏËÓ
ÑÔÕÂÇÕÔâ ÑÃÓÂÕËÏÞÏ. ¯ÇÑÃÓÂÕËÏÑÔÕß, ÒÓÑâÄÎâáÜÂâÔâ Ä
ÄÞÃÑÓÇ ÕÑÌ ËÎË ËÐÑÌ ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄÞ, ×ËÅÖÓËÓÖÇÕ ÎËÛß
ÍÂÍ ×ÇÐÑÏÇÐ ÔÑÊÐÂÐËâ. ¥ÓÖÅËÏË ÔÎÑÄÂÏË, ÆÎâ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ
ÏÇØÂÐËÍË, ÑÒËÔÞÄÂáÜÇÌ ÐÇÉËÄÖá ÏÂÕÇÓËá, ØÂÓÂÍÕÇÓÐÑ
ÑÒËÔÂÐËÇ Ä ÕÇÓÏËÐÂØ 4-ÏÇÓÐÑÅÑ ÒÓÑÔÕÓÂÐÔÕÄÂ-ÄÓÇÏÇÐË, Ä
ÍÑÕÑÓÑÏ ÄÔÇ ÏÑÏÇÐÕÞ ÄÓÇÏÇÐË ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂáÕÔâ ÍÂÍ
ÓÂÄÐÑÙÇÐÐÞÇ, Â ÒÓÇÆÔÕÂÄÎÇÐËÇ Ñ "ØÑÆÇ ÄÓÇÏÇÐË", ÑÃ
ÑÕÐÑÛÇÐËâØ ÏÇÉÆÖ ÐÂÔÕÑâÜËÏ, ÃÖÆÖÜËÏ Ë ÒÓÑÛÎÞÏ, Â
Ô ÐËÏË Ë ÐÇÑÃÓÂÕËÏÑÔÕß ÒÑâÄÎâáÕÔâ ÎËÛß ÒÓË ÑÒËÔÂÐËË
×ÇÐÑÏÇРÉËÊÐË.
£ ËÊÎÑÉÇÐÐÑÌ ÒÓÑÅÓÂÏÏÇ, ÍÂÍ Ë ÄÑÑÃÜÇ Ä ÑÃÎÂÔÕË
ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÞØ ÒÓÑÃÎÇÏ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË, ÏÐÑÅÑÇ
ÐÇÎßÊâ ÑÃÑÔÐÑÄÂÕß,  ÒÓËØÑÆËÕÔâ ÒÓËÐËÏÂÕß Ä ÍÂÚÇÔÕÄÇ
ÅËÒÑÕÇÊ, ÚÕÑ ÏÑÉÇÕ ÔÑÊÆÂÕß ÄÒÇÚÂÕÎÇÐËÇ ÆËÎÇÕÂÐÕËÊÏÂ.
°ÆÐÂÍÑ ÐÂ ÔÂÏÑÏ ÆÇÎÇ ÕÂÍÑÌ ØÂÓÂÍÕÇÓ ËÔÔÎÇÆÑÄÂÐËÌ
ÐÇËÊÃÇÉÇÐ Ä ÆÂÐÐÑÌ ÑÃÎÂÔÕË ÐÂÖÍË ÐÂ ÔÑÄÓÇÏÇÐÐÑÏ
àÕÂÒÇ. ¥ÇÎÑ Ä ÔÎÇÆÖáÜÇÏ. ¥ÂÉÇ ÒÑÔÎÇ ÕÑÅÑ, ÍÂÍ ÑÔÑÃÂâ
ÓÑÎß ÔÑÊÐÂÐËâ Ä ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÕÇÑÓËË ËÊÏÇÓÇÐËÌ ÔÕÂÎÂ (ÆÎâ
ÎáÆÇÌ, ÊÂÐËÏÂáÜÇÌÔâ àÕÑÌ ÕÇÑÓËÇÌ) ÍÂÊÂÕßÔâ ÑÚÇÄËÆÐÑÌ, ÓÇÛÇÐËÇ ÄÑÒÓÑÔ ÒÞÕÂÎËÔß ËÔÍÂÕß Ä ÒÓËÄÞÚÐÑÏ ÆÎâ
×ËÊËÍÑÄ ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËË: ÑÒËÔÂÕß ÔÄÑÌÔÕÄ ÕÑÌ ÏÂÕÇÓËÂÎßÐÑÌ ÔÖÃÔÕÂÐÙËË, ÍÑÕÑÓÂâ ÒÑÓÑÉÆÂÇÕ ÔÑÊÐÂÐËÇ (àÕÑ ÏÑÅ
ÃÞÕß ÏÑÊÅ ËÎË ÍÂÍÂâ-ÕÑ ÔÕÓÖÍÕÖÓ ÄÐÖÕÓË ÐÇÅÑ). ³ÇÓßÇÊÐÞÇ ÐÂÆÇÉÆÞ Ä àÕÑÌ ÔÄâÊË ÄÑÊÎÂÅÂÎËÔß Ð ÕÇÑÓËá
ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËË. °ÆÐÂÍÑ ÔÑ ÄÓÇÏÇÐÇÏ ÔÕÂÎÑ âÔÐÑ, ÚÕÑ
ÖÔËÎËâÏË Ä àÕÑÏ ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËË ÒÓÑÃÎÇÏÖ ÓÇÛËÕß ÐÇ
ÖÆÂÇÕÔâ. ³ àÕÑÅÑ ÄÓÇÏÇÐË ÄÔÇ ÚÂÜÇ ÔÕÂÎË ÒÑÐËÏÂÕß
ÔÑÊÐÂÐËÇ ÍÂÍ ÐÇÍÑÇ âÄÎÇÐËÇ, ÍÑÕÑÓÑÇ ÏÑÉÐÑ ÑÒËÔÂÕß
×ÇÐÑÏÇÐÑÎÑÅËÚÇÔÍË, ÐÑ ÐÇÎßÊâ ÄÞÄÇÔÕË ËÊ ËÊÄÇÔÕÐÞØ
ÔÄÑÌÔÕÄ (ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ) ÏÂÕÇÓËË. ÁÔÐÑ, ÚÕÑ àÎÇÏÇÐÕÞ
ÕÂÍÑÅÑ ×ÇÐÑÏÇÐÑÎÑÅËÚÇÔÍÑÅÑ ÑÒËÔÂÐËâ ÏÑÅÖÕ ÄÄÑÆËÕßÔâ
Ä ÕÇÑÓËá ÎËÛß ÍÂÍ ÅËÒÑÕÇÊÞ. ´ÂÍËÏ ÑÃÓÂÊÑÏ, ÐÂÎËÚËÇ
ÅËÒÑÕÇÊ ÖÍÂÊÞÄÂÇÕ ÔÍÑÓÇÇ ÐÇ ÐÂ ÆËÎÇÕÂÐÕËÊÏ ÒÑÆØÑÆÂ, Â
РÕÑ, ÚÕÑ ÏÞ ËÏÇÇÏ ÆÇÎÑ Ô ÐÂÚÂÎßÐÞÏ àÕÂÒÑÏ ÐÑÄÑÅÑ
ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËâ Ä ÐÂÖÍÇ.
²ÂÃÑÕÂ Ä ÓÂÏÍÂØ ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕ ÕÓÇÃÖÇÕ ÓÂÔÛËÓÇÐËâ ÏÇÕÑÆÑÎÑÅËË Ë Ä ÍÂÍÑÏ-ÕÑ ÔÏÞÔÎÇ ÄÞÄÑÆËÕ ÊÂ
ÓÂÏÍË ×ËÊËÍË Ë ÆÂÉÇ ÄÑÑÃÜÇ ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÞØ ÐÂÖÍ. ¿ÕÑ,
ÍÑÐÇÚÐÑ, ÆÑÎÉÐÑ ÄÞÊÞÄÂÕß ÐÂÔÕÑÓÑÉÇÐÐÑÔÕß Ë ÍÓËÕËÍÖ.
°ÆÐÂÍÑ ÄÑÒÓÑÔ ÍÂÉÇÕÔâ ÚÓÇÊÄÞÚÂÌÐÑ ÄÂÉÐÞÏ, Ë àÕÑ
ÑÒÓÂÄÆÞÄÂÇÕ ÆÂÉÇ ÓËÔÍÑÄÂÐÐÞÇ ÛÂÅË. £ ÔÎÖÚÂÇ ÖÔÒÇØÂ Ä
14 £ ÒÇÓÇÚËÔÎÇÐËË £.­. ¤ËÐÊÃÖÓÅ àÕ ÒÓÑÃÎÇÏ ÐÂÊÞÄÂÇÕÔâ ÍÂÍ ÓÂÊ Ä
ÒÇÓÄÖá ÑÚÇÓÇÆß.
434
®.¢. ®¦¯³¬ª«
ÓÇÛÇÐËË ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÞØ ÒÓÑÃÎÇÏ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË
ÐÂÄÇÓÐâÍ àÕ ÐÂÖÍÂ, ÆÂ Ë ÄÑÑÃÜÇ ×ËÊËÍÂ, ÒÑÆÐËÏÇÕÔâ ÐÂ
ÍÂÚÇÔÕÄÇÐÐÑ ÐÑÄÞÌ ÖÓÑÄÇÐß ÒÑÐËÏÂÐËâ ÒÓËÓÑÆÞ. ¦ÔÎË
ÑÓËÇÐÕËÓÑÄÂÕßÔâ ÐÂ ÕÑ, ÚÕÑ ÖÉÇ ÔÆÇÎÂÐÑ Ä ÓÂÏÍÂØ
ÍÑÐÙÇÒÙËË ¿ÄÇÓÇÕÕÂ, ÏÑÉÐÑ ÐÂÆÇâÕßÔâ, ÚÕÑ ÄÑÊÐËÍÐÇÕ
ÒÓÑÆÖÍÕËÄÐÞÌ ÔËÏÃËÑÊ ×ËÊËÍË Ô ÒÔËØÑÎÑÅËÇÌ, ÆÂ Ë Ô
ÆÓÖÅËÏË ÔÓÇÆÔÕÄÂÏË ÒÑÊÐÂÐËâ ÆÖØÑÄÐÑÌ ÉËÊÐË ÚÇÎÑÄÇÍÂ.
£ÑÒÓÑÔ Ñ ÔÑÊÐÂÐËË Ä ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍÇ ËÏÇÇÕ (Ë
ÄÔÇÅÆÂ ËÏÇÎ) ÄÂÉÐÞÌ ÑÃÜÇÍÖÎßÕÖÓÐÞÌ ÂÔÒÇÍÕ: ÄÍÎáÚÇÐËÇ
ÔÑÊÐÂÐËâ Ä ÍÂÚÇÔÕÄÇ ÔÖÜÇÔÕÄÇÐÐÑÅÑ àÎÇÏÇÐÕ ËÆÇÑÎÑÅËË
ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ×ËÊËÍË ÖÔÕÂÐÂÄÎËÄÂÇÕ ÇÜÇ ÑÆÐÖ ÔÄâÊß ÏÇÉÆÖ
ÇÔÕÇÔÕÄÇÐÐÑÐÂÖÚÐÞÏ Ë ÅÖÏÂÐËÕÂÓÐÞÏ ÒÑÊÐÂÐËÇÏ. ³ÄâÊß
àÕ ÔÕÂÐÑÄËÕÔâ, РÐÂÛ ÄÊÅÎâÆ, ÑÔÑÃÇÐÐÑ ÅÎÖÃÑÍÑÌ, ÇÔÎË
ÒÓËÐâÕß ÓÂÔÛËÓÇÐÐÖá ÍÑÐÙÇÒÙËá ¿ÄÇÓÇÕÕÂ (ÔÏ. Ä àÕÑÌ
ÔÄâÊË ÓÂÃÑÕÖ [5]).
®Þ ÐÇ ÔÕÂÄËÎË ÔÄÑÇÌ ÙÇÎßá ÆÂÕß ËÔÚÇÓÒÞÄÂáÜËÌ
ÑÃÊÑÓ ÒÓÑÃÎÇÏÞ, Â ÔÍÑÓÇÇ, ÒÓÑÔÎÇÆËÎË ÎÑÅËÚÇÔÍÖá
ÙÇÒÑÚÍÖ, ÍÑÕÑÓÂâ ÍÂÉÇÕÔâ ÐÂÏ ÒÇÓÔÒÇÍÕËÄÐÑÌ. ±ÓË àÕÑÏ
ÒÓËÄÇÆÇÐÐÞÇ ÂÓÅÖÏÇÐÕÞ ÔÍÑÓÇÇ ÍÂÚÇÔÕÄÇÐÐÑ ÐÂÏÇÚÂáÕ
ÒÖÕß ÓÇÛÇÐËâ, ÚÇÏ ÓÇÛÂáÕ ÒÓÑÃÎÇÏÖ. £ ÚÂÔÕÐÑÔÕË,
ÐÖÉРÔÇÓßÇÊÐÂâ ÓÂÃÑÕ ÒÑ ÄÑÒÓÑÔÖ Ñ ÄÇÓÑâÕÐÑÔÕâØ
ÂÎßÕÇÓÐÂÕËÄ (ÔÏ. Ä àÕÑÌ ÔÄâÊË [57, 58]). ª ÄÔÇ ÉÇ ÅÎÂÄÐÞÏ
Ä àÕÑÌ "ÒÓÑÃÎÇÏÇ ÄÇÍÂ" âÄÎâÇÕÔâ, РÐÂÛ ÄÊÅÎâÆ, ÒÑËÔÍ ÐÇ
ÏÂÕÇÏÂÕËÚÇÔÍËØ,  ÍÑÐÙÇÒÕÖÂÎßÐÞØ ÓÇÛÇÐËÌ. ±ÑàÕÑÏÖ
ÏÞ ÔÑÊÐÂÕÇÎßÐÑ ËÊÃÇÅÂÎË ÆÇÕÂÎÇÌ Ë ÔÕÂÓÂÎËÔß ÑÔÕÂÄÂÕßÔâ
Ä ÓÂÏÍÂØ ÆÑÔÕÂÕÑÚÐÑ ÑÃÜËØ ÒÓËÐÙËÒÑÄ Ë ËÆÇÌ.
·ÑÚÇÕÔâ ÊÂÍÑÐÚËÕß ÔÎÑÄÂÏË ËÊ ÔÕÂÕßË £ËÅÐÇÓ [7],
ÍÑÕÑÓÞÇ, ØÑÕâ Ë ÃÞÎË ÐÂÒËÔÂÐÞ ÃÑÎÇÇ ÔÑÓÑÍÂ ÎÇÕ ÐÂÊÂÆ,
ÑÚÇÐß ÕÑÚÐÑ ØÂÓÂÍÕÇÓËÊÖáÕ Ë ÔÇÅÑÆÐâÛÐÇÇ ÔÑÔÕÑâÐËÇ
ÄÑÒÓÑÔÂ:
"¯ÂÔÕÑâÜËÌ ÂÄÕÑÓ ØÑÓÑÛÑ ÔÑÊÐÂÇÕ ÕÑÕ ×ÂÍÕ, ÚÕÑ ÑÐ
ÐÇ ÒÇÓÄÞÌ, ÍÕÑ ÑÃÔÖÉÆÂÇÕ ÄÑÒÓÑÔÞ, ÔÑÔÕÂÄÎâáÜËÇ ÔÑÆÇÓÉÂÐËÇ ÆÂÐÐÑÌ ÔÕÂÕßË Ë ÚÕÑ ÆÑÅÂÆÍË ÇÅÑ ÒÓÇÆÛÇÔÕÄÇÐÐËÍÑÄ ÃÞÎË ÎËÃÑ ÒÓËÊÐÂÐÞ ÐÇÄÇÓÐÞÏË, ÎËÃÑ ÐÇÆÑÍÂÊÖÇÏÞÏË, ÔÎÇÆÑÄÂÕÇÎßÐÑ, Ä ÍÑÐÇÚÐÑÏ ÔÚÇÕÇ ÐÇËÐÕÇÓÇÔÐÞÏË.
°Ð ÐÇ ÃÞÎ ÃÞ ÔÎËÛÍÑÏ ÖÆËÄÎÇÐ, ÇÔÎË ÃÞ ÐÂÔÕÑâÜÂâ
ÔÕÂÕßâ ÓÂÊÆÇÎËΠÔÖÆßÃÖ àÕËØ ÇÅÑ ÒÓÇÆÛÇÔÕÄÇÐÐËÍÑÄ. °Ð
ÚÖÄÔÕÄÖÇÕ, ÑÆÐÂÍÑ, ÚÕÑ ÏÐÑÅËÇ ËÊ ÃÑÎÇÇ ÓÂÐÐËØ ÔÒÇÍÖÎâÙËÌ ÒÑ àÕÑÏÖ ÒÓÇÆÏÇÕÖ, ÆÂÉÇ ÇÔÎË ËØ ÐÇÎßÊâ ÑÒÓÂÄÆÂÕß,
ÔÕËÏÖÎËÓÑÄÂÎË ÐÂÛÇ ÏÞÛÎÇÐËÇ Ë àÏÑÙËË Ë ÄÐÑÔËÎË
ÄÍÎÂÆ Ä ÄÑÊÓÑÉÆÇÐËÇ ÐÂÖÚÐÑÅÑ ËÐÕÇÓÇÔÂ Í ÆÂÐÐÑÏÖ
ÄÑÒÓÑÔÖ, ÍÑÕÑÓÞÌ, ÄÑÊÏÑÉÐÑ, âÄÎâÇÕÔâ ÔÂÏÞÏ ×ÖÐÆÂÏÇÐÕÂÎßÐÞÏ ÄÑÒÓÑÔÑÏ ËÊ ÄÔÇØ".
¢ÎÂÅÑÆÂÓÐÑÔÕË
¡ÄÕÑÓ ÚÓÇÊÄÞÚÂÌÐÑ ÃÎÂÅÑÆÂÓÇÐ £.­. ¤ËÐÊÃÖÓÅÖ, ÆËÔÍÖÔÔËË Ô ÍÑÕÑÓÞÏ ÔÒÑÔÑÃÔÕÄÑÄÂÎË ÔÖÜÇÔÕÄÇÐÐÑÏÖ ÖÎÖÚÛÇÐËá ÔÕÂÕßË Ë ÍÑÕÑÓÞÌ ÑÍÂÊÂÎ ÐÇÑÙÇÐËÏÖá ÏÑÓÂÎßÐÖá
ÒÑÆÆÇÓÉÍÖ ÒÓË ÓÂÃÑÕÇ ÐÂÆ ÐÇÌ. ¬ÑÐÔÕÓÖÍÕËÄÐÞÇ ÊÂÏÇÚÂÐËâ £.¡. ²ÖÃÂÍÑÄ ÒÑÊÄÑÎËÎË ÊÐÂÚËÕÇÎßÐÑ ÖÎÖÚÛËÕß
ÔÕÓÖÍÕÖÓÖ ÔÕÂÕßË. ¯Â ÐÂÚÂÎßÐÑÏ àÕÂÒÇ ÓÂÃÑÕÞ ÐÂÆ àÕÑÌ
ÕÇÏÑÌ (ÏÐÑÅÑ ÎÇÕ ÐÂÊÂÆ) ÃÇÔÙÇÐÐÞÏË ÃÞÎË ÏÐÑÅÑÚËÔÎÇÐÐÞÇ ÆÎËÕÇÎßÐÞÇ (ÒÓÑÆÑÎÉÂÄÛËÇÔâ ËÐÑÅÆ ÒÑ ÏÐÑÅÖ ÆÐÇÌ
ÒÑÆÓâÆ) ÆËÔÍÖÔÔËË Ô H.-D. Zeh, ÍÑÕÑÓÞÇ ÒÑÊÄÑÎËÎË
ÂÄÕÑÓÖ ÐÇ ÕÑÎßÍÑ ÅÎÖÃÑÍÑ ÒÑÐâÕß âÄÎÇÐËÇ ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËË,
ÐÑ Ë ÒÑ-ÐÑÄÑÏÖ ÑÔÏÞÔÎËÕß ÍÑÐÙÇÒÙËá ¿ÄÇÓÇÕÕÂ.
³ÒËÔÑÍ ÎËÕÇÓÂÕÖÓÞ
1.
2.
3.
4.
d'Espagnat B In Search of Reality (New York: Springer-Verlag,
1983)
®ÇÐÔÍËÌ ® ¢ µ¶¯ 170 631 (2000)
Everett H III Rev. Mod. Phys. 29 454 (1957), reprinted in [59]
DeWitt B S, Graham N (Eds) The Many-Worlds Interpretation of
Quantum Mechanics (Princeton, NJ: Princeton Univ. Press, 1973)
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
[µ¶¯ 2005
®ÇÐÔÍËÌ ® ¢ £ÑÒÓÑÔÞ ×ËÎÑÔÑ×ËË (6) 64 (2004)
Mensky M B Quantum Measurements and Decoherence. Models and
Phenomenology (Dordrecht: Kluwer Acad. Publ., 2000) [®ÇÐÔÍËÌ ® ¢ ¬ÄÂÐÕÑÄÞÇ ËÊÏÇÓÇÐËâ Ë ÆÇÍÑÅÇÓÇÐÙËâ. ®ÑÆÇÎË Ë
×ÇÐÑÏÇÐÑÎÑÅËâ (®.: ¶ËÊÏÂÕÎËÕ, 2001)]
Wigner E P "Remarks on the mind-body question", in The Scientist
Speculates (Ed. I J Good) (London: Heinemann, 1961) p. 284,
reprinted in [59]
×ÑÐ ¯ÇÌÏÂÐ ª ®ÂÕÇÏÂÕËÚÇÔÍËÇ ÑÔÐÑÄÞ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË
(®.: ¯ÂÖÍÂ, 1964)
Zeh H-D Found. Phys. 1 69 (1970)
Zurek W H Phys. Rev. D 24 1516 (1981)
Zurek W H Phys. Rev. D 26 1862 (1982)
Joos E, Zeh H-D Z. Phys. B 59 223 (1985)
Giulini D et al. Decoherence and the Appearance of a Classical World
in Quantum Theory (Berlin: Springer, 1996)
Bell J S Speakable and Unspeakable in Quantum Mechanics (Cambridge: Cambridge Univ. Press, 1987)
Bell J S Physics 1 195 (1964), reprinted in [14]
Aspect A, Grangier P, Roger G Phys. Rev. Lett. 47 460 (1981)
Aspect A, Dalibard J, Roger G Phys. Rev. Lett. 49 1804 (1982)
Einstein A, Podolsky B, Rosen N Phys. Rev. 47 777 (1935)
¹ÇÓÐÂÄÔÍËÌ ¥ ³ ³ËÐÇÓÅÇÕËÍÂ Ë ËÐ×ÑÓÏÂÙËâ: ¥ËÐÂÏËÚÇÔÍÂâ
ÕÇÑÓËâ ËÐ×ÑÓÏÂÙËË (®.: ¯ÂÖÍÂ, 2001)
¢ÇÎËÐÔÍËÌ ¡ £ µ¶¯ 173 905 (2003)
±ÑÒÑÄ ® ¡ µ¶¯ 173 1382 (2003)
±ÂÐÑÄ ¡ ¥ µ¶¯ 171 447 (2001)
Vaidman L "The many-worlds interpretation of quantum mechanics", in Stanford Encyclopedia of Philosophy (Electronic Resource) (Ed. E N Zalta) (Stanford, Calif.: Metaphysics Research
Lab, Centre for the Study of Language and Information, Stanford
Univ., 2002); http://plato.stanford.edu/archives/sum2002/entries/
qm-manyworlds/
Tegmark M Fortschr. Phys. 46 855 (1998)
Mensky M B, von Borzeszkowski H Phys. Lett. A 208 269 (1995);
quant-ph/0007091
Squires E The Mystery of the Quantum World 2nd ed. (Bristol: IOP
Publ., 1994)
Lockwood M Brit. J. Philos. Sci. 47 159 (1996)
Whitaker A "Many minds and single mind interpretations of
quantum theory", in Decoherence: Theoretical, Experimental, and
Conceptual Problems: Proc. of a Workshop, Bielefeld, Germany, 10 ±
14 November 1998 (Eds P Blanchard et al.) (Berlin: Springer, 2000)
p. 299
Stapp H P Found. Phys. 31 1465 (2001)
Albert D, Loewer B Synthese 77 195 (1988)
®ÇÐÔÍËÌ ® ¢ µ¶¯ 173 1199 (2003)
Gell-Mann M, Hartle J B Phys. Rev. D 47 3345 (1993)
Paz J P, Zurek W H Phys. Rev. D 48 2728 (1993)
Zurek W H Philos. Trans. R. Soc. London A 356 1793 (1998)
Albert D Z Quantum Mechanics and Experience (Cambridge, Mass.:
Harvard Univ. Press, 1992)
Chalmers D J The Conscious Mind in Search of a Fundamental
Theory (New York: Oxford Univ. Press, 1996)
¥ÑÌÚ ¥ ³ÕÓÖÍÕÖÓ ÓÇÂÎßÐÑÔÕË (ªÉÇÄÔÍ: ²·¥, 2001)
Donald M J Philos. Trans. R. Soc. London A 427 43 (1990)
Lehner C Synthese 110 191 (1997)
Lockwood M Mind, Brain, and the Quantum: the Compound T
(Oxford: B. Blackwell, 1989)
Penrose R Shadows of the Mind: a Search for the Missing Science of
Consciousness (Oxford: Oxford Univ. Press, 1994)
Saunders S Phys. Lett. A 184 1 (1993)
£ÂÎËÇÄ ¬ ¡ µ¶¯ 175 3 (2005)
Eccles J C How the Self Controls its Brain (Berlin: Springer-Verlag,
1994)
Beck F, Eccles J "Quantum processes in the brain: A scientiéc basis
of consciousness", in Neural Basis of Consciousness (Adv. in
Consciousness Res., Vol. 49, Ed. N Osaka) (Philadelphia, PA: John
Benjamins Publ., 2003) p. 141
Josephson B D, Pallikari-Viras F Found. Phys. 21 197 (1991)
Villars C N Psychoenergetics 5 1 (1983)
Lovelock J E Nature 344 100 (1990)
´. 175, å 4]
49.
50.
51.
52.
53.
54.
¬°¯¸¦±¸ªÁ ³°©¯¡¯ªÁ £ ¬°¯´¦¬³´¦ ¬£¡¯´°£°« ®¦·¡¯ª¬ª
±ÇÐÓÑÖÊ ² ¯ÑÄÞÌ ÖÏ ÍÑÓÑÎâ: ° ÍÑÏÒßáÕÇÓÂØ, ÏÞÛÎÇÐËË Ë
ÊÂÍÑÐÂØ ×ËÊËÍË (®.: µ²³³, 2003)
¶ÎÑÓÇÐÔÍËÌ ± ªÊÃÓÂÐÐÞÇ ÕÓÖÆÞ ÒÑ ËÔÍÖÔÔÕÄÖ (®.: ªÊÑÃÓÂÊËÕÇÎßÐÑÇ ËÔÍÖÔÔÕÄÑ, 1996)
Manséeld V "Possible worlds, quantum mechanics, and Middle
Way Buddhism", in Symposium on the Foundations of Modern
Physics, Joensuu, Finland, 13 ± 17 August 1990 (Eds P Lahti,
P Mittelstaedt) (Singapore: World Scientific, 1991) p. 242
¶ÇÌÐÃÇÓÅ ¦ ­ ¥ÄÇ ÍÖÎßÕÖÓÞ. ªÐÕÖËÙËâ Ë ÎÑÅËÍÂ Ä ËÔÍÖÔÔÕÄÇ Ë
ÐÂÖÍÇ 3-Ç ËÊÆ. (¶ÓâÊËÐÑ: £ÇÍ-2, 2004)
®ÂÓÍÑÄ ® ¡ ° ÕÓÇØ ËÐÕÇÓÒÓÇÕÂÙËâØ ÍÄÂÐÕÑÄÑÌ ÏÇØÂÐËÍË (®.:
¯ÂÖÍÂ, 1991)
¤ËÐÊÃÖÓÅ £ ­ ° ÐÂÖÍÇ, Ñ ÔÇÃÇ Ë Ñ ÆÓÖÅËØ 3-Ç ËÊÆ. (®.: ¶ËÊÏÂÕÎËÕ,
2003)
55.
56.
57.
58.
59.
Bohr N "Discussion with Einstein on epistemological problems in
atomic physics", in Albert Einstein: Philosopher ± Scientist (The
Library of Living Philosophers, Vol. 7, Ed. P A Schilpp) (Evanston,
Ill.: Library of Living Philosophers, 1949) p. 200; reprinted in [59]
[¢ÑÓ ¯ "¥ËÔÍÖÔÔËË Ô ¿ÌÐÛÕÇÌÐÑÏ Ñ ÒÓÑÃÎÇÏÂØ ÕÇÑÓËË ÒÑÊÐÂÐËâ Ä ÂÕÑÏÐÑÌ ×ËÊËÍÇ", Ä ÔÃ. ¡ÕÑÏÐÂâ ×ËÊËÍÂ Ë ÚÇÎÑÄÇÚÇÔÍÑÇ
ÒÑÊÐÂÐËÇ (®.: ª­, 1961) Ô. 51
SchroÈdinger E What is Life? The Physical Aspect of the Living Cell
(Cambridge: The Univ. Press, 1944) [ºÓÈÆËÐÅÇÓ ¿ ¹ÕÑ ÕÂÍÑÇ
ÉËÊÐß? ¶ËÊËÚÇÔÍËÌ ÂÔÒÇÍÕ ÉËÄÑÌ ÍÎÇÕÍË (ªÉÇÄÔÍ: ²·¥, 1999)]
Hartle J Am. J. Phys. 36 704 (1968)
Rubin M A Found. Phys. 33 379 (2003); quant-ph/0209055
Wheeler J A, Zurek W H (Eds) Quantum Theory and Measurement
(Princeton, NJ: Princeton Univ. Press, 1983)
Conception of consciousness in the context of quantum mechanics
M.B. Menski|¯
P.N. Lebedev Physics Institute, Russian Academy of Sciences,
Leninski|¯ prosp. 53, 119991 Moscow, Russian Federation
Tel. (7-095) 132-62 19. Fax (7-095) 135-78 80
E-mail: mensky@lebedev.ru
Conceptual problems of quantum measurement theory as highlighted by the well-known paradoxes and Bell's inequalities are argued to
be unlikely resolvable without the observer's consciousness being directly included into the theoretical description of measurements.
Related to this, Everett's many-worlds interpretation of quantum mechanics is discussed, as is its extension in which decomposing a
quantum state into states corresponding to alternative measurements is not only related to but indeed is completely identiéed with the
observer's consciousness. It is shown that this approach opens a qualitatively new way to unify physics and psychology and, more
broadly, science and humanity ì potentially extending the theory of consciousness and shedding light on important and as-yet-notunderstood phenomena in the sphere of consciousness.
PACS numbers: 01.70.+w, 03.65. ± w, 03.65.Ta, 03.67. ± a
Bibliography ì 59 references
Uspekhi Fizicheskikh Nauk 175 (4) 413 ± 435 (2005)
435
Received 19 November 2004
Physics ± Uspekhi 48 (4) (2005)
Скачать